Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVI, Number 25, 18 June 1909 — HE HOONANEA NO KA MANAWA [ARTICLE]

HE HOONANEA NO KA MANAWA

Mamuli o ko laua nei ninini ana i ka loli iloko o ka wai, i liio ai ia hana a !aua i mea mahaioia, no ka mea ua loaa ka ikaika ame ke ola ia Loii, a ina i nininila e laua nei i maloo ina ua make ka Loli, aka aole nae laua nei i ike mua, o ia hana maikai a laua o ka hana ana aku, e lilo ana o Loli i mea noho aie malaio 0 ko laua nei lokomaikai. O keia Loli ka mea nana e ko\cua aku ana i keia mau kanaka no ka paio ana me Puhi Wela, a na ka nee ana aku nae o keia moolelo e hoike mai i k,a mea o lakou e ianakiia ana. No ka pohihihi o ua mau kanaka nei 1 ka mea nona ka leo a laua e lohe. aku nei, ua ninau okoa aku la o Hoakiki i ka pane ana aku: "Owai oe e ka mea nona ka leo a maua e lohe aku nei?" "Owau no hoi o Loli, ka mea a olua i 0 ka ninini ana iloko o ka punawai ma keia la a olua o Ka iho ana i ka lawai'a No kuu ike hoi i -ka olua hana maikai i£t'u, pela au i >hoea mai la i keia po no ke kokua ana' aku ia olua. "Ina hoolohe ana I ka'u kauoha, e ola auanei olua, a i hookuli olua e pilikia auanei olua. O ka'u e kauoha aku nei, e puhi koke olua i keia hale i ke ahi, a o ka make no auanei ia o Puhi ia olua, aka i paie olua i keia kauoha, o ko olua make no ia, a lilo na kaikamahine. a olua ia Puhi." O ko laua nei puka aku la no ia iwaho o ka hale, a hoomaka ae la e ho-a i kahi hale o laua i ke ahi, a he nui no ko laua nei minamina no ko laua hale, aohe hoi e hiki o ka leo kahea o ke ola, he hooko wale no ka laua nei. Ke a la ke ahi i kahi hale o laua nei, a hiki i ka hiolo ana ilalo a akahi no laua a liooiaio loa i-ho, ua pau io ka puhi i ka make, aka ma keia hope aku nae e ike hou ana kakou, aole 1 make kela puhi nui a laua o ka paa ana, a i laulauia ai rio hoi e laua. E like no me kona ano eepa, pela no oia e oni hou mai ai, a lilo no i hoa paonioni no laua no keia mua aku. No ko laua nei haohao i ka mea nona kela leo a laua o ka lohe ana a i manaoia ai o ko laua kokua ia, .ua manao loa iho la laua ua make pu no paha oia me ka puhi i ke alii, a oiai ke hele aku la i ka poeleele,. aoie he maopopo iki o ko laua wahi e hiamoe ?ii ma ia po, a o ka Hoakiki o ka i ana aku i kona hoa: "Pau ae la ka hale o kaua i ke ahi, ihea aku kaua e hiamoe ai i keia po?" "Ihea aku ayanei kaua e hiamoe ai, e kali aku paha kaua malia o lohe hou aku kaua i ka leo o leo kua-, o ka loaa no ia o ko kaua wahi e hoaumoe ai i keia po a ao ae." Ia laua nei no nae e nalu ana no ka laua mea e hana aku ai, ua lohe aku la laua i ka pa-e hou ana mai 0 ka. leo i ka i ana: "E u hoi olua a ma Kuapuu, o, ko olua hale ia e noho ai, ua lako no i ka ai ame na pono apau, ilaila olua e hooluolu ai i keia po a hiki i ke ao ana. Aofe no he pilikia, mai maka'u no ka mea eia no aii ke nana aku nei i, ko olua pono." No ko laua nei ike ole aku i ka mea Tiona ka leo, ua ninau okoa ak'u la laua i ka i "ana: "Eia oe mahea e kamailio mai nei? Aole maua la i ike 1 kou hale, a pehea auanei e hiki ai ia maua ke hele aku ilia.ila he poeleele?" ' "Mai hopohop6 olua, e nana. aku paha olua imua la," i ko laua nei nana io ana aku ka hana, ua malamalama omua, ua ahuwale na mea apau, a o ko laua nei hoomaka aku la no ia e hele ma kahi o ka malamalama*' O ka mea apiki, ia laua jiei eohele la, ke ike la laua i ka heie o kekahi puulu kanaka nui mamua o laua, a o ia ka Hoakiki o ka i ana akū i kona hoa: "Ea, he keu aku ka hoi ka nui o na kanaka e hele la mamua o kaua, ke ike la no anei oe ia lakou?" "Auwe! nawai hoi ka ole o ka ike i ka malamalama maoli no, a nohea mai nei kela . poe kānaka?" "Aohe i maopopo ia kaua ia mea, malia paha he poe kokua lakou no kaua," a pau ae lai ko laua hoomaoe ana no kela poe kanaka, o ko laua hoomau aku la no ia i ka hele ana imua. O, ka mea kupaianaha nae, o keia wahi a laua e "hele nei, o ia no kalii 0 na wahine a laua e noho mai nei me na kaikamahine, he ana ia wahi ma Kuapuu, a ke waiho. la no kela ana a hiki i keia wa, he wahi moe ia no e na kanaka. Ia laua nei i hoea aku ai ma la""po, e moe mai ana no na wahine a ; .laua, a ia laua nei aku hoi, ua ala mai la ua mau wahine nei a laua a ninau mai la: ! "Ea, poeleele, wale hoi keia huakai a olua, heaha keia hana nui a olua o ka hoea ana mai o ka po?" "Heaha mai auanei, he pakele mai nei paha ko maua i ka puhi, a he mau pio maua, ina aole o loli i hoea ae nei e haawi 1 na kokua ana, ina aole kakou e halawai hou. O ko olua noho paha ia a I6he ae, ua" make "Pakele io ka hoi olua. la_ nei mai nei no o Loli, a nana i hoike mua mai nei ia makou no ko olua pilikia." "Auwe! he kanaka ka paha ia"o Loli 1 kamaaina ai oiua iaia?" i ninau aku ai kekalii o ua mau kanaka nei me ke pahaohao. "Ae he kanaka u'i o Loli, a eia no makou ia nei e noho nei, a o ke kane ia a kekahi o na kaikaniahine a kakou e noho nei, a o Puhi ke kane a kekahi. "He mau kanaka io anei keia a olua e kamailio mai nei ia maua?" i ninau aku ai kekahi o ua mau kanaka nei. "Ae, he mau kino kanaka maoli ko •laua a elua, a e ole no hoi kela mau kanaka ai ia ka i'a a makou e noho nei. "I keia mau la nae, ua loaa ia o Pohi i ka ma'i, a%iae ka ma'i no ia e waiho mai nei, ua moku ka opu, a ua palahe ka ili, e maopopo ole ai kona ola, a o kekahi no hoi, ua pau ko laua noho maikai ana me Loli, aole o laua ekemu aku kekahi i kekahi e noho nei." (Aole i pau.)

W-J-. He kanaono mau moku lawai'a i alupaia ae ma na kapakai o' Sepania e ka makani ikaika ma ka la 26 o Mei a ili a nahaha kekahi mau moku a he mau haneri o na kanaka lawai'a i pau i ke piholo a make.