Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVI, Number 26, 25 June 1909 — UA HOOKOMOIA AKU MA KE ANO HE NINAU PILI AUPUNI. [ARTICLE]

UA HOOKOMOIA AKU MA KE ANO HE NINAU PILI AUPUNI.

aiai ka liele malie loa mai nei ka nee ana o ka ninau ololiani i honlaiu ae e na Kepani limahana 0 kekahi mau mahiko ma Oaliu in-i, a hiki ika hoike okoa ana aku nei na alakai olohani Ika luna ainmni o ke aupuni 0 lapana e noho mai la ma Wakinekona, e haawi inai ke aupuni i na kokua ana no ka pono 0 kona mau makaainana maanei nei. . O keia ka lele ana aku 0 na alakai lioeiieu olohani ma ke anuu e komo 'aku ai iloko 0 ka ninau pili i pa aupuni a elua, o ia.hoi ma>vaena o Amei ika ame lapana, he noi nae i nana oleia mai e ka lnia aupuiii 0 lapana, ma ke ano he.kulea.na kekahi ona e hoolohe mai ai i na mea o keia ano, ke ole e hoikeia aku iaia ka pilikia 10 o na makaainana Kepani e ka mea e noho kiai nei maanei Hei no ko hilkou niau pono, a mai iaia wale aku no e loaa ai ka, noonooia 0 kekalii koi o keia ano. i p] hoomanaoia nae e ka lehulehu, 0 ka pihkia e pahola nei iloko> o keia mau la, a iloko hoi o kekahi mau la; ae nei i hala, he pilikia ja mawaena 0 na limahana Kepani ame na ona no l lakou na mahiko, e kuleana ole ai ke aupuni o lapana, a i ole o Amei'ika paha e hokai wale mai ai ma ka ninau olohani. Ua ku aku ke aupuni o Amerika, ma 0 na luna aupuni maloko o keia Teritore a nana maikai aku i ka hopena o na hana olohani a na limahana Kepani, aka i ka manawa 0 kekahi o ka. ppe olohani i hoala ae ai i na hāna hakihaki kanawai, e ku-e ana i na kanawai o ka aina, ua hiki ole i na luna aupuni 0 keial Teritore ke alo ae, mai ka hooko ana aku i ke kanawai maluna o lakou, a ma keia alaliele 110 hoi a na a-lakai olohani i lawe ae ai, i akaka loa ai ko lakou kono maoli ana aku i na lima o ke aupuni e kau mai maluna o lakou. Ke hoomaopopo aku hei iuakou, he keu aku ka nui 01 na pilikia e kan aku ana mluna o Jva poe Kepani na, lakou i lioeueu i na hana olohani, ina aole no ko l&kou pilikia mamuli 0 na hihia lehulehu e pili ana ia lakou e hooloheia mai nei imua 0 na aha hookolokolo, aka e lilo ma'uwale ana'he puu dala nui hewahewa, no ka hoolimalima ana aku i loio nana e kupale ma ko- lakou ao-ao. Ma ke kolio aku i ke am> 0 ka pane a ka Amebesedoa Takahira 0 ka hoouna ana mai ma kaua kelekalapa o kai jiule aku nei i no ka ninau kolum mai na alakai olohani aku maanei nei, ua maopopo e konoia mai ana lakou e waiho aku i ka lakou mau koi i na luna aupuni o Ainei'ika maanei nei, a na keia aupuni no e nana aku 1 ko lakou mau pono. Eia 110 ke Kanikela Kepani ke hamau loa nei kona wahai ma ka ninau ololiani, a i ka nana aku, eia ke aupuni o lapana ke kau mai nei o ka loaa aku o ka hoike pilia e pili ana i keia ninau olohani mai iaia aku. He hookahi mea maopopo loa ia makou mamuli o keia ninau olohani, o ia no ka hiki ole ke ko ka makemake 0 na Kepani i alakai liewaia e na alakai hoeueu olohanf, jnahope aku o ka pau ana o na liihia 0 na alakai i ka hoololīeia, ina paha no ka hoopa'iia a no» ka hookuuia paha, a no ka mea ua lele aku lakou a ku maluna. o ke kaliua kulanalana e hiki ole ai ke hooloheia mai ka naauao o ka lakou mau koi e like me ia i ikeia mai ma ka manawa o\ ka olohani ana. i ■: i. I Ke mihi nei ka poe kalaiwa kaa otomobile hoolimalima i ka pakalaki 0 ka lakou 'oihana mamuli 0 ka noke mau ia o na ulia i loaa i na kaa otoniQbile i ka hoolahaia maloko o na nupepa, aka ke liooniaikai nei nae makou i ka hoomaopopo ana o ka lehulehu i ka ]>oino ame ka pilikia o kela ano kaa mq,muli o ka iiolo noonoo ole o ka poe na lakop e hookele ana ua mau kaa la. Ina i makee lakou 110 ka pono 0 ka lakou oihana, he mea pono ia lakōu ke akahele ma ka holo ana, ho mea poiio pu' lioi ia lakou ka nana ana i ko ka lehulelni mau pono, a he mea pono pu hoi ma ko lakou aoao ke kokua ana i ke aupuni ma o ka hoike ana mai i ka poe e ku-e nei i ke kanawai holonui, a ina ia ano, e emi mai ana na ulia e neie hi na, nupepa i ka hoike i na mea e poino ai ia oihana, a e hapa mai ana no hoi ka loaa ana aku o na ulia like ole, e lilo ai na kaa otomobile Jioolimalima i poe kaa makeinake mau ia e ka lehulehu. Ua pau ka nokeia ana o na hoike i ka ninaninau ma na mea e pili ana i ka make ana 0 Henrv Wai, kela Paele i loaa aku ai kona kino make ina ka pa papa o kekahi hui Pake nia ke alanui Moiwaliine ma ka pule aku nei i hala, aka eia nae he ekolu mau kanaka Hawaii ke paaia mai nei e ka oihana makai no ka ninaninauia, a oiai he nui na ike e wailio mai nei iloko 0 ka lima 0 ka oihanai makai ame ke keena 0 ka Loio Kalana, nolaila ke manaoio nei makou, e liiki mai ana no ka manawa e l6aa pono ai ka mea nana i hookau sikiri' ka make maluna 0 kela Paele, ina aole no ke komo pu o kela poe apau iloko 0 ia hana liookahi, aka na kekalii paha 0 lakou i hana, na ke au nae o ka manawa e hoike mai i ka hopena oiaio. Ua loaa maoli na pomaikai nui i kekahi inau ohana lehulehu iloko o keia manawa nmmuli o ka hele man ana i na hana o ka mahiko, a ke mahalo mai nei na halekuai, na hale kuai poi ame naj hale aina i ka holo like o ke dala o ka .mahiko ma kela a,me keia oihana iloko nei o ka aina. Ke lioomaikai nei na Pake poi no ka uku ana o na Hawaii i 1 ko lakou mau aie, na halekuai hoi ma ia ano hookalii, a ua lawa maoli ka noho ana 0 kekahi poe i keia manawa mamua 0 kekahi mau manawa e ae. ■ O na hale inurama kekahi mau walii i lioopomaikaiia mamu'li o keia hele mau o na kanaka i ka hanal mahiko- i keia mau la, a no ka mea o kekahi wahi haule ole ia ia lakou i ka hookupuia. Iwaena o kekahi heluna nui o na kanaka Hawaii. o ka rama ka hiki innia o ko lakou noonoo, a mahope loa ka noonoo ana aku no na niea maoli e pono like ai ka ohana. He kupono anei keia? He elua mau nupepa Hawaii a oili ae ma keia mua koke iho, Ka Lanakila, lie nupepa i pa'i bukeia, a i noho Lunahooponoponoia eO. K. Keawehaku, ame ka Nupepa Waialeale o Kauai. He keu mai nei hoi keia oke au hoopuka nupepa! Mamuli nae paha oka nui o na pomaikai o keia oihana, a i ole mamuli paha o na hana kalaiaina, aka na ia manawai no e hoike ae i ko laua kahua i ku ai! i .»■+— , ■— He nele no ka noho ana o kekahi poe Hawaii aka aole nae laJvOu i hele wale aku a makilo ma ke noi ana i na kanaka o na alanui e haawi aku i mau hapaumi e like la me kekahi haole o ka hele ana ae e noi i kekahi mau; keiki Hawaii ma kekahi la 0 ka pule aku nei i hala. , f , . i , ■ $