Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVI, Number 30, 23 July 1909 — HOPUIA O JOHN BRICHT MA KE SABATI I HALA Maloko o ka Halema'i o Palama ke Kolohe Kahi i Hoopu ai-Hoihoi Houia no Hilo. [ARTICLE]

HOPUIA O JOHN BRICHT MA KE SABATI I HALA

Maloko o ka Halema'i o Palama ke Kolohe Kahi i Hoopu ai-Hoihoi Houia no Hilo.

He keii no eia la i kahi e loa kahi o kela keiki Hawaii kolohe nona na inoa lehulehu a ke Kuokoa o ka hoike ana aku ma kekahi o kona mau helu i hala a6 nei kahi i pee ai, eia ka maloko o ka HaHema'i o Kapalama oia kahi i hiolani ai maluna o ka bela nolunolu o hulehulei. O keia ke keiki i kapa iaia iho o John Baker opio, o John Bright hoi ma kekahi inoa a o John Kualii ma i gūflapu i na kanaka o ka hoJc<jle ām£^ lehulehu iloko'p kekaHi-mau pule ae nei i hala, a ma keia kolohe hope ana nae ana iloko o ka halema'i, wi ana ka niho o ua kolohe. He elua mau moolelo pili i ke ano o na hana leolohe a keia keiki. O kekahi moolelo, lie kanaka o Bright i hoopa'iia ma Hilo no ka hewa apuka a he elua no ona pule o ka hana ana no kona hoopa'i, ua hoikeia ae kona pupule a hoounaia mai noloko o ka halepupule mauka ae nei o Palama a malaila oia kahi i paa ai a hiki i kona hookuuia ana mai. Mai ka halepupule loa mai no ka kona iho ana mai a komo noloko o ka lana Hokele me ka hoike ana aku he keiki oia na John Baker, a no ka puni ana mai ka o ka poe o ka hokele i kela

mau hana epa ana, o kona wa ia i hooi loa aku ai i kana mau hana kolohe ma o ka hele ana e ohi i kekahi mau waiwai iehulehu maloko o na halekuai o keia kulanakauhale. I kela manawa o kona nalowale honua ana, ua ku iho la na makai i ka hoaa no kona wahi o ka hele ana, a mamuli no o ka epa a ua keiki la i poholo mai ai oia iloko o ka upena a ka oihana makai. Ke noke nei na makai i ka hakilo ma o a maanei me ka manao e ike lihi aku iaia, aia no nae kela lee lioola'i mai la maloko o ka halema'i, me he mea la aole loa he epa i hanaia eia. Ma kela manawa o kona nalowale honua ana, ua kelepona aku la oia i ka lunanui o ka halema'i o Palama e hoike aku ana i kona inoa o Williams, me ka haha'i pu aku, oia ka mea i noho mua iloko o ka halema'i iloko o kekahi manawa i hala ae nei. E hoike aku ana oia i ka lunanui o ka halema'i, no ka hoea aku o ke keiki a ka Makai Nui Saffrey o Maui no ka .halema'i e lapa'auia mai, me ka hoike pu aku hoi e lapaauia kela keiki a hiki i ke ola ana o' kona. ma 'i a nana o uku aku i na hoolilo o ka lapaah ia ana.

Ma kela auwLna la no, ua hoea aku la ua keiki la a Saffrey, oia ponoi iho no nae keia, a haawiia mai la he keena Bona e iioho ai me ka lapaau puia ana o kona ma'i o ia hoi he rumatika. Mai ike oleia no oia e na makai, aia oia maloko o kela wahi kahi i pee ai, aka mamuli no o ka oleole mau o kona waha, ua noke aku la oia i ke kamailio i ka mea malama ma'i do kona noho mua ana me Makai Nui Jarrett, oiai no nae eia ka Makai Nui ke noke nei i ka huli iaia ma ke ano he lawehala nana. Iloko o keia manawa i hoea aku ai 0 Mr. "Williams oiaio, a' hoikeia mai la iaia aia ke keiki ana o ka hoouna ana aku ke noho la maloko o ka halema'i. Ua hookahahaia aku kela kanaka me kona hoole pu mai aole loa ana mea o ka hoouna ana aku ho ka halema'i, a i ka laweia ana aku imua o Bright, a o Saffrey opio hoi ma kekahi inoa, ua hoole mai la o Wi]liams aole oia i ike mua i keia kanaka. Ua lilo keia i mea hookahaha aku i ka manao 0/ka poe o ka halema'i a hiki 1 ke kelepona okoaia ana mai ia Makai Nui Jarrett e hoike mai ana aia kekahi mea maloko o ka halema'i kahi i noho ai, ana o ka hooia ana mai, me Jarrett oia kahi i noho mua ai, a he j keiki hoi oia na Makai Nui Saffrey o Maui. Aole i hele aku o Makai Nui Jarrett e nana i kela kanaka, aka ua hoole aku oia no kona ike mua ana i kekahi mea ma kela inoa, a oki loa aku hoi kona noho pu ana mai me ia, a ia wa oia i hoouna aku ai ia Makaikiu Leal e hele e nana i kela kanaka. Ma kela pii ana aku a Leal, ua lawe pu aku oia ia Mrs. Caesar, ke kaikuahine o Makai Nui Saffrey me ia, a i ko laua hiki ana aku a ike i kela kanaka, aole loa he maopopo i keia wahine he keiki keia nana, aka ua noke mai la no o Bright i ke kuu i ka aila a aneane no o Mrs. Yierra e manaoio loa, he Keiki no keia nana. Oiai nae kela wahine e kamailio ana me Bright aia o Leal ke imi la i wahi e maopopo ai ka inoa pololei o keia kanaka ame kona ano maoli. hoi, nolaila ua. komo aku la oia maloko o kekahi 'rumi okoa aku, a puka mai la me kekahi paa kamaa a i mai la: "No'wai keia paa kamaa?" Ia manawa i wikiwiki aku ai o Baker a.o Bright i ka olelo nona ia J>aa.jcamaa, a akahi no a maōpopo ia Leal aole ka keia he mea e aku, aka 0 Bright po ia, ka mea a lakou e noke ana i ka huli. i. " Alaila aole oe he mea okoa aku ;jaka. ō oe no o Baker, no ka mea ua ioaa aku he paa kamaa i kulike loa ke ano me keia maloko o ko paiki ma ka Hokele lana,V' wahi a Leal. j Ua noke aku la ua kolohe la i ka hoole me ka hoolalau wale ana no i wahi e kau ole aku ai na ahewa ana maluna ona, aka mahope iho nae o na kamailio ana, ua lioike okoa aku la oia, oia maoli no o John Bright, a lawe loaia mai la oia no ka halewai ma ka auwina la o ke Sabati i hala, aku la. Maloko o ka halewai i hoike ae ai o Bright he moolelo okoa, o ia hoi mai Hawaii mai kona wahi i hele mai ai ma ke ano he kuewa oia, a iaia i lele mai ai no Honolulu nei, ua noi aku la oia i ke kuka o kekahi mea, i kamaaina iaia, a hele aku la i ka Hokele lana me ka hoike ana aku he keiki oia na John Baker. — He mau lole kupono ole kona e hiki ai ke manaoio ia mai kona kohu ke noho aku iloko o ka hokele, a no ka manaoio loa paha o ka poe o ka hokele na Baker io keia keiki, pela i aeia mai ai kona noho ana aku malaila. I kela manawa o kona ike ana ua holopono kana hana kolohe, o kona wa ia i hoao ae ai e c pulapu i kekahi poe e ae e like me ia i hoike muaia aku ai e pili ana nona. I kela manawa ka o kona ike ana e hiki mai ana ka manawa e pa-hu ai kona baluna mamuli o ka nui loa o ka ea, o kona wa ia i holo ai e pee me ka manao ma ia hana ana e nalo ai oia. Oiai i Honolulu nei o Makai Nui Sam Pua o Hawaii iloko o keia mau la iho nei, ua ninau koke aku oia i Hilo no na mea e pili ana ia Bright, ma. ke kelekalapa uweaole, a o ka pane 1 loaa mai, he elima manawa o Bright i ahewaia ai no ka hewa apuka. Ma ka Mauna Kea o ka Poalua nei i hoihoiia aku ai ke kolohe no Hilo.