Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVI, Number 34, 20 August 1909 — KE KULA KAIKAMAHINE O KO HALA. [ARTICLE]

KE KULA KAIKAMAHINE O KO HALA.

Ma ka la 13 o Sepatemaba e hiki mai ana e welie houia ai ke kula kaikamahine (• Kohala no ke kanakolukumamaliina v na makahiki o kona ku ana, a oia no hoi kekahi o na kula kahiko loa o keia Teritore. Ua kukulu muaia keia kula e Rev. Elias Bond i lcri makahiki/1874, he kumu mikanele i hoounaia mai i Hawaii nei i ka 3841 e ka Papa Misionari Amerika. Ua noho kumupoo oia no ke kula a hiki 1889, a mai ia manawa mai ua liooliloia ka aina ame ke *kulji, no ka malama ana malalo o ka Papa Hawaii. Eia no malalo o ka hoomalu ana a ka Papa Hawaii kela kula i keia la, oiai nae o ka hooponopono ame ka hoolianai'a ana aia malalo o kekahi mau lunahoohana Nui i hookohuia aku e ka Papa. Ua kukuluia kela kula no lea hooana i na kaikamahine opio Hawaii. A mai kela manawa i hooliloia mai ai ke kula malalo o ka Papa Hawaii ua hoakeaia ae ke kulana o ke kula a ua hookomoia na kaikamahine o na lahui like ole, eia nae o ka hoomaopopo nuiia haawi mauia nei no i na kaikamahine x i hanauia ma Hawaii nei. Ua a'oia na kaikamahine ma na lala mua o ka ike, aka nae, o ka ike i a'o nulia oia no ka humuhumu, ka ike i ka malama .ana i na home, ka hana lihilihi a pela aku. Ua 'a'oia na kaikakamahine no ka hoomakaukau ana ia lakou no ke komo ana ae i ke kula kaikamahine o Kamehameha, ā i ko lakou wa e puka pono mai ai mai kela kula mai, e manaoia ua kupono lakou e komo ae i Hie kula Kamehameha o na Kaikamahine a i ia i ke kula a'o kumu paha ma Honolulu. 0 ka manao nui- no o ke kukuluia ana o ke kula kaikamahine ma Kohala oia ka hoomakaukau ana ia lakou me na ike apau e loaa ai ia lakou ka noho ana malamalama Kristiano i ko lakou wā e nui ae ai, a e hookupono ae ai ia lakou a lilo i mau makuahine hoopono, Kristiano i a'o ponoia no na home e lilo maoli ai lakou i poe ike i ka hooponopono ana i na home, a i ole paha pela, e lilo ai lakou i mau limahana e loaa ai ko lakou ola ma ia hana. He maikai ke kulana o ka halekula e hoopuniia ana e "na eka aina i emi ole iho malalo o ka elima, me ka mohala maikai e ikeia mai ai ka moana me ke kuahiwi o Haleakala ma Maui.