Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVI, Number 34, 20 August 1909 — MAKAIKAIIA NA HANA HOIKEIKE O HAWAII E NA KANAKA KOIKOI. [ARTICLE]

MAKAIKAIIA NA HANA HOIKEIKE O HAWAII E NA KANAKA KOIKOI.

Ma o ka leka la i kakauia mai e Will J. Cooper i Honoiulu nei, e hoike inai ana ia i ke kipa ana aku o Kiaaina C. E. Hughes o Nu loka ame koua mau ukali e makaikai i na hana hoikeike o Ha-waii nei ma ka la ekolu iho nei o keia mahina, a he elua aku mau la t mamua i kipa aku ai o John A. Johnson, ke Kiaaina o ka Mokuaina o Minesota me kona mau ukali, a ia laua ka i haaiele mai ai ialoko p ka hale hoikeike o Hawaii, he keu aku ko laua piha ioa i ka hauoli me ka hoike okoa ana mai i ko laua makemake e holo inaoli mai i Hawaii nei no ka makaikai ana i keia Teritore. Mawaho ae o kela mau Kiaaina ae la elua, ua kipa mua aku na Kiaaina Gillett o Kaleponi ame Kiaaina Benson o Oregon me ko laua mau puulu e ike i na hana hoikeike o Hawaii nei a o lakou ia poe i hoohihi maoli i ka nani o na mea a lakou o ka ike ana, a koe ke Kiaaina o ka Mokuaina o Virginia Komohana mamuli o kona loaa e ana i ka ma'i. Ua hoohihi maoliia no ka na mea hoikeike o Hawaii nei ma kela kahua hoikeike, a ma. ka hoike mai a Mr. Cooper ma k'ana leka ua ku a lili maoli na mokuaina he mau hana hoikeike* kekahi a lakou no Hawaii nei, a o kekahi'kumu.o ke kaa o ka hale o Hawaii iwaena konu o ka nui o na kauhale ma ke kahua hoikeike. I ka hoea ana mai o Kiaaina Hughes me kona mau ukali he ewalu ko lakou nui, ua hookipaia mai lakou maloko o ka hale hoikeike o Hawaii nei a lawe loaia aku lakou no kekahi pakaukau i hookaawaleia no lakou wale no, a ilaila i hanaiia mai ai lakou me na halakaliiki ono o Hawaii nei. E like no hoi me ka wehi o Hawaii nei, o ia na lei, na hoomakaukau mua ia he mau lei lehulehu no keia mau malihini kiekie, a ia lakou e nonoho ana maluna o ke pakaukau, ua hoolei mai la na kaikamahine Hawaii i na lei ia lakou apau me ka piha hauoli loa o ke Kiaaina no keia mea i hana ia aku ia lakou e na kaikamahine Hawaii. Mamua o ko lakou haalele ana mai i ka hale hoikeike Hawaii, ua hele aku la lakou apau e kakau i ko lakou mau inoa pakahi, a i ka hiki ana ma kahi e kau ana "I ka wa hea oe e holo makaikai ae ai i Hawaii," ua kakau iho la o Kiaaina Hughes, . << mahope. ,, No Kiaaina Johnson hoi o ke kipa mua ana aku, a i hookipaia ai e na komite mai Hawaii aku nei, o ka; hui himeni a Ernest Kaai kana mea makemake loa, a pela me ka himeni ana a, Miss Kaai. aha hoolaulea i haawiia ma ia ahiahi no i haawi aku ai o Kiaaina Johnson i kekahi ha'iolelo e pai ana ia Hawaii, no ke akamai o leona mau makaainana i ka himeni, a laki maoli no o Amerika o ka lōaa ana o kekahi aina maikai e like la me Hawaii nei. Ua lilo ke kipa ana mai o kela mau kanaka koileoi e ike i na mea hoikeike maloko o kela kahua i mea hialaaiia e ka lehulehu, no ka mea ua manaoia o keia no na kanaka e holo moho Peresidena aku ana ina e hiki mai i ka Ava e koho Peresidena hou ai o Amerika Huipuia.