Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVI, Number 34, 20 August 1909 — HUAKAI A NA ELELE C. E. O HAWAII NO AMERIKA. [ARTICLE]

HUAKAI A NA ELELE C. E. O HAWAII NO AMERIKA.

(Hoomauia.) Poaha, lune 24, 1900.—Ma ke kakahiaka poniponi o keia la ua pii aku la au iluna o ka oneki o ka moku ike aku la au oia mau no ka ino a e holo ana ka moku ma ke ano hooilio, a ia'u i nana aku ai ma ka aoao hema 0 ka moku ike aku la au i kekahi hale ipukukui iluna o kekahi mokupuni liilii eia uae lie kiekie e like paha me Puuolai, ma Honuaula, Maui. Hoomanao ae la au eia paha makou ke kokoke nei i ka aina, paa ka aina 1 ka ohu, a mahope iho he hora paha akahi no a hoomaopopo ia aku ka aina e waiho loihi mai ana ma ka aoao hikina a komohana o inakou, aole he kiekie o ka aina aka he pahaahaa— aole i liuliu iho hookomo aku la makou i ka Ipuka Gula. I ka nana ana aku ma kela ame keia aoao e ku mai ana na Papu—e haliu mai ana ka waha o na pukuniahi nunui ma kela ame keia wahi, i ke awa na ululaau nani ma ka aoao akau o makou maluna ae o ke Cliff House —aole no he akea loa o ka nuku o ke awa, malia paha he mile a oi a emi mai paha. Aia he Ipukukui Nui ma ka aoao akau o makou iluna o kekahi mokupuni uuku ma ka aoao akau o ke awa. Nana aku la ika nani o na hale nunui e like me ka Fairmount Hotel e ku ana ma kekahi ahua, he kilakila maoli no. He 3ana malia ke kai o ke Kaikuono, e holo ana me ka puahi nui na Ferry boat mai Oakland ame na wahi e ae ma kela aoao mai a i Kapalakiko a mai Kapalakiko a i Oaklanel, Berkley ame na wahi like ole ma kela aoao— he nani keia mau moku he lehulehu e holo aku ana a holo mai, holo aku Ia makou a mawaho mai o kahi i ili ai 0 ka Mokuahi Kio Janeiro, kuu ka heleuma a kali no ka nana ia e ke Kauka aole i emo holo mai la ke Kauka a nana ia makou, a pau ka' nana ana holo aku la maleou a pili ma ka Piers 10 mauka iho o ka Ferry Building. Hoholo mai la na kane ame na wahine ma uka' he poe ili keokeo wale no, aole hoi e like me ko kakou nei mau awa, a liu ae la ke aloha no ka aina hanau, a iwaena o keia poe he hookahi wahine Hawaii. Pili ka moku i ka uwapo lele aku la .makou a hui aku la ine keia lede Hawaii'ame kekahi keonimana i hoounaia mai e hooponopono no makou, kau ma ke kaa lio a holo aku la makou no ka halekuai tikiki o ke kaaahi, hooponopono iho la apau ia hemahema a hele aku la e paina, akahi no a paina ko makou aina kakahiaka, mahope keia o ka hora 11 -a. m. pau- ka paina ana hele makaikai aku la makou i ke kulanakauhale o Kapalakiko, aole no i kana m,ai ka nui o na hale ame ke kiekie o ka hapanui o keia mau hale oia no na hale hou i kukuluia mahope o kela ola'i ame ka pauahi i hoomaopopoia he 3 a oi makahiki i hala ae nei. Hui jio me kekahi mau haole kamaaina ia Hawaii nei. Ma ia auwina la ia makou e liuliu ana i nd, paikf no ka hele ana i ka liale kaaahi lialawai iho la makou me Clias. E. King, Lunakula o lea Mokupuni o Hawaii a kokua mai la oia ia makou ma ka paa ana i kekalii paiki o makou, a holo aku la a kau iluna o ke kaa uwila no ka Hale hoolūlu. Ia makou i hiki aku ai ua piha ka Hale Hoolulu me na elele o Kapalakiko, Berlclev, Oakland ame na walii e kokoke mai ana, e welo ana na lipine C. E. ma na kuka, na lakeke ame na papale, he mau haneri ka nui o keia, aole paha e emi malalo o 500, o ke kaaahi e holo ana ia manawa oia no ke kaaahi kuikawa, he mau minuke mahope iho hoomaka ke kau ana o na ohua. Liuliu ae la makou i na wahi paiki 0 makou a hele aku la iloko o keia aluka aia ka pono o ke kau iluna o ke kaa, a i ka hiki ana aku ma ka puka e ku mai ana ka mea kiai puka, hoikeike aku la i na tikiki o makou hooleia mai la e noho makou a kau ma ke kaa manawa, he hora paha a oi mahope iho, hoka iho la makou a leuemi hope mai la, holo aku la ko makou alakai Rev. Moaea Kuaea Nakuina i ka Lunanui o na C. E. ka mea nana i hana aelike me ka hui kaaahi, a he manawa pokole hoea ana, hoeu mai la kela ia makou e hahai aku iaia. Hele aku la makou a olelo aku la oia. 1 ka mea kiai puka e hookomoia makou no ka mea, he mau elele C. E. j keia no Hawaii, a o ka hoka iho la do ia o ua wahi kiai puka nei, a o ko makou komo aku la no ia, a holo! aku la a ma ka helu o ko makou kaa < i kulike me na tikiki o makou; pii aku la makou a hookuene iho la m.aj na noho a waiho na paiki o makou, hoomaha iho la. ! He mau minuke mahope iho ka holo, iho la no ia o ke kaaahi, hora 6:20 p. i m. Noho pu iho la makou o makou wale iho no oiai nae na ili keokeo e noho mai ana e hauoli mai arfa e walaau ana, e himeni ana a pela aku, mahope iho o ka pau ana o ka lakou mau himeni ana himeni ae la no hoi makou i kekahi himeni Hawaii o kakou, i ka pau ana no o ka himeni ana, aole i kana mai ka hauoli o na C. E. ili keokeo, na kane ame na wahine ma ka pa'ipa'i ana, a hoomau aku no i ka pa'ipa'i ana me ka hooho ptt mai, "Sing again you ho^^." Kunou mai la no hoi ke? makou ala-

kai a 0 ke kani hou aku la no ia o ktt mea uani a ka Hawaii, ia kuu ana ili<* no o ka makou himeni ana ua helo mai la kela ame keia e lululima ka ninau mai i ko makou lahui ame makou huakai e hele nei, ha'i aku makou "He poe Hawaii makou a he mau elele i ka Ahahui Nui o ke ao nei o na C. E. ma St. Paul, Minnesota, a e hele ana makou e komo pu ma na )iana o ka Ahahui o ka Mokuaina o Kaleponi e noho ana ma Pasadtfna." Ia maopopo ana o lakou no makou ua hoolaunaia iho la makou kekahi mo kekahi nie ka hauoli, kapa mai la laleou ia makou he mau lioahanau, noi mai la lakou i na lipine C. E. o makou, haawi aku la no hoi makou, a pela no hoi kekahi o ko lakou mau lipine ia makou haawi aku la no hoi makou i na cards o makou ia lakou a pela no hoi lakou ia makou. Ua hoohalaia na hora &hiahi ma ka himeni ana a hiki i ka manawa i malamaia ai ka halawai haipule maluna 0 ke kaa ia po. E himeni ana paipai manao a he mau pule. Nana aku la au i na opio kane amo opio wahine ua makaukau maoli no, ma na hana haipule, ano hoohilahila paha kd hapanui o na opio Hawaii ma keia hana pookela. Ke holo nei ke kaaahi a kn ma kela wahi kauhale keia kauliale a e kau mai ana na o kela ame keia wahi, pela no ke kau ana ma kela ame keia wahi a hiki i ke ao ana me he la ua hooluolu makou ia po mahope o ka hora 12, maikai ka hold ana o ke kaaahi. He nani no ka aina ke haalele aka 1 ke kulanakauhale ponoi o Kapalakiko e nlu ana no na kumulaau huaai ka huika, ka ai a ka lio (hay), na mala pua, a pela aku. Holo makou ia po ku ma San Mateo, Redwood, v Palo Alto, San Jose, Pajaro ame Salinas a ao ae, a ma ka hora 7 a oi ku makou ma San Babara a hoomaha iki malaiia, lele aku la makou e paina i ko makou aina kakahiaka he mau minuke wale no me ka awiwi ka ai ana, a holo hou no i ke kaaahi. 0 keia ka la 25 o lune, ke holo nei makou ma kekahi wahi ma ka lihi kahakai, ma ha 'i o na lua aila, ame na kulanakauhale liilii, pela ko makou holo ana a hala o Los Angeles a ma ka hora 1:30 p. m. ku aku la ke kaaahi o mako» i Pasadena, kahi hoi o ka Ahahui C. E. Mokuaina e noho ana. Lele iho la makou ilalo, hiki mai la ke Komiie Hookipa a olelo mai la e houluulu i na .wahi paiki o makou a na ke leaa e lawe ae, a iho aku la makou 1 ka Halepule (Pasadena Presbyterian Church) kahi e noho ai o ka Ahahui. Hiki aku la makou ilaila a li 'uli 'u iki hoopaa iho la makou i ko makou mau inoa, loaa mai la ka Papa Kuhikuhi hana ame ka Lipine C. E. o ka Mokuaina o Kaleponi e noho ana ma Pasadena. (Aole i pau.)