Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVI, Number 34, 20 August 1909 — MAKAUKAU NA HANA HOOKIPA I NA HOA AHAOLELO [ARTICLE]

MAKAUKAU NA HANA HOOKIPA I NA HOA AHAOLELO

Maloko o ke keena o Kiaaina Frear ma ka po o ka Poakahi nei, mai ka hapalua mai o ka hora ēhiku a hiki i ka hora umi a oi i noho ai ka halawai a ke Komite Hookipa i na hoa hanohano o ka Ahaolelo Lahui o Amerika a hooholoia ke ano o ke apo ana aku ame ka hookipa ana mai ia lakou ma na kaiaulu aloha o Hawaii nei. Ua maopopo ke ano o ka papa hoonohonoho hana a koe wale no kekahi mau mea liilii e hiki ai no ke- hookomoia iho a hodloliia ae paha. He umi-kumamaliiku mau la & lakou e hoohala ai ma Hawaii nei, ma ka hele makaikai ana ma na wahi pana' apau ame na mokupuni no hoi mamua -ae o ko lakou huli hoi loa ana aku no Amerika. Ua noho hoomaluia kela halawai e ka Elele Kuhio, a o ka poe i akoakoa ae ma kela halawai; o Kiaaina Frear, Kakauolelo Mott-Smith, Na Senatoa W. O. Smith ame Chillingworth, Lunamakaainana Shingle, Gr. W. Smith, E L Spalding, R. O. Matheson ame J. A. Kennedy. I ka hoomaopopo ana i ke ano o ka hana a ke komite i ka wa o na malihini e hoea mai ai no Honolulu nei, ua hoike ae o Kakauolelo I£ottSmith aole he pane i loaa aku iāia mai ia Nawahine ame &aligia mai, nolwla aole i maopopo ke ko i toakentake ai e kipa mal' i na '

He mau leka nae ka i loaa mai i ke komite mai Kauai a mai "Hawaii mai e hpakaka mai ana i na mea a ia mau mokupuni i makemake ai s hookipa aku i na hoa Ahaolelo. Ua makemake ko Kauai poe, e like me ka leka i hoounaia mai e LunamakaaiAana Huddy, i Kauai mua ka huakai a na malihini e hele makaikai aku ai, e kau koke no lakou nialuna o ka Mokuahi Mauna Kea ma ka po o ka la Sabati, o ka pule no a e hiki mai ai i Honolulu nei, a ku aku i Kauai ma ke o ka Poakahi ae. O ka papa hoonohonoho a ko Kauai poe i hoolala ai, o ia no ka lawe maoli ana ae o ke Kalana o Kauai i ka hookipa ana ma ko lakou aoao, o ia hoi, e ku kakahiaka nui aku ka Mauna Kea i Nawiliwili ma ka Poakahi, a o ka poe e makemake ana,, e lele iuka o ka aina, maluna lakou o na kaa otomobile e laweia aku ai no ka Ualoku o Hanalei, a maluna ae no hoi ke koena akuj> lakou o ka Mokuahi, e hoea like aku ai no i Hanalei. Ua nui k® kamailio ana o na hoa o ke komite no keia mea, aka mamuli nae o ka loaa ana mai o na hooia ana, ua makemake loa ko Kauai poe e hookoia kela mau hoolala ana, nolaila ua hooholoia, pela iho la ke ano e hokipaia aku ai o na malihini ma ka moku o Manokalanipo. Ma kela Poakahi . holookoa e hele

makaikai ana lakou ia Kauai e like me ka nui o ka manawa e loaa ana ia lakou ma kela la, a ma ia po iho e huli hoi hou mai ai no Honolulu nei, e hoea mai ai ma ke kakahiaka ae o ka Poalua, a ma ia la hookahi no e haalele iho ai no Hawaii o Keawe. He nui ke kamailioia no ke ano o ka huakai a na hoa o ka Ahaolelo Lahui e hele aku ai no Hawaii, he nui na mea i hoololiloliia, a i ka hopena nae o na mea i kamailioia no kela huakai no Hawaii, ua hoikeike ae o Lunamakaainana'Shingle i koma manao, he mea pono e loaa he manawa e ike ai keia poe ia Kona, he wahi oi loa ae kela o ka waiwai o ka hoikeike ana aku ia lakou mamua o kekahi mau wahi e ae. O ka poe hoi i makemake e makaikai .ia Kohala ame Hamakua ma keia huakai no a ka Mauna Kea, e hoolele ia lakou ma Mahukona, a ma na kaa otomobile aku lakou e holo ai mauka 0 ka aina a hiki i Hilo, me ka makaikai ana i na wahi like- ole o ka aina. Oiai na naalihini e ako&koa aku. ai ma e laweia aku ana lakou e hoomakaikaiia i ka luāopele a i ka huli hoi ana mailaila mai, e/laweia ana lakou e hoikeike i ka palekai o Hilo e hanaia nei i keia manawa. O ka iini o ke komite, o ia no ka ike ana o keia poe malihini hanohano 1 na mea apau a lakou i makemake ai ma nei. He leka ka i heluheluia ae mai ia Hon. H. L. Holstein* mai e nbi mai ana i ka huina dala a ka mokupuni o Hawaii i makemake ai no ka hoolilo | o ka hookipa ana aku i na malihini, J a ma ka hooholo ana o ke komite ua aeia ka haawi ana aku i ka hapalua i o. huina i noiia mai. ] - I ka huli hoi ana mai o ua huakai makaikai la, e haalele aku ana ka Mauna Kea ia Hilo ma ka po o ka Poaono, a holo ae no Maui, e hoea aku | ai i Hana ma ke kakahiaka Sabati ae. .0 ka poe e makemake ana mauka o'ka aina lakou e hele makaikai ai, o lakou ke hooleleia malaila, a lawe loa mai ka Mauna Kea i ke koena iho o lakou i koe a hoolele ma Kahului. Ma Puunene ame Makawao e malamaia ai he mau hookipa ana ia lakou, a o ka poe no e makemake loa ana e pii i Haleakala, o lakou ke tawe hoomakaikaiia ana ilaila, a he nui no kekahi mau mea e aē i kamailioia mai, aka mamuli o ka.loiele loa, ua manaoia ma na mea maalahi wale no e hanaia aku ai no ka holopono, a no ka hauoli no hoi o na malihini. E ku hou mai ana kela poe malihini no Honolulu nei mai kela huakai a lakou i Hawaii ame Maui, ma ke kakahiaka o ka Poalua o kekahi pule mai, a iloko o ia mau la a lakou e hoohala ai ma keia mokupuni a hiki i ka huli hoi ana, e makaikai aku ai lakou ma na wahi like ole. Oiai e komo mua ana na kula iloko o ia manawa a lakou e noho ai ma Hawaii nei, e loaa ana he manawa nui no lakou e makaikai ai i na halekula like ole, a oiai he aha hulahula kekahi i hoolalaia no ka hanohano o na malihini iipa, ua hooholoia, o ka Poaono mua loa mahope iho o ia hoea ana mai a lakou, mamua hoi oka holo ana aku no Kauai, e malamaia ai ia hana maluna o kaupoku o ka lana Hokele.

* SPITZ CERGEN, Augate 18.—Mamuli o ka ino ua hooka'uluaia ka lele ana akn o Walter Wellman i ka Welao Akatt me kona Mokuea.