Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVI, Number 36, 3 September 1909 — NA HOOKUKU KINIPOPO O KA PULE I HALA. [ARTICLE]

NA HOOKUKU KINIPOPO O KA PULE I HALA.

He o ia mau no ka piha ohohia ia o na hana kinipopo ma ka pule aku Ia i hala, e like no me ia e ikeia nei iloko o keia kikina kinipopo, mawaho o ka pa kinipopo o Kamoiliili ame na wahi kinipopo e ae o ke kulanakauhale nei. Ma ka auwina la o ka Poaono nei, aa ltaa ke eo o ka hookuku kinipopo •nawaena o ka hui o na koa o ka pualikoa Hawaii ame na koa o Waikiki i na koa Hawaii, lie elima mau aipuni ka oi o na koa Ilawaii. Ma ka lua hoi ( o na hookuku o ia auwina la mawaeua o na hui Kamehameha ame Punahou, ua kaa ke eo o ia hookuku ana ia Punahou, he hookahi ko lakou oi imua o Kamehameha. Ma ka paani ana a na' hui mua, aoie no i nui ke ohohia o ka poe makaikai, mamuli o ka nui o na hemahema ma na aoao a elua, a oiai o ka hui o na koa Hawaii, ka aoao loaa mau o na aipuni ma na komo mua ana, nolaila ua manaoia, e alia 'i ana no lakou i ke eo ma ia hookuku ana a kela mau hu?. xioko o na komo ana ekolu, ua loaa na aipuni eha i ka hui o na koa Hawaii, a aole hoi a na koa o Waikiki a hiki ma ke koino eha ana, ua loaa ia lakou na aipuni he ekolu, a ma ke komo ehiku ana, loaa hou ia lakou he hookahi aipuni, ua like me eha a ka aoao hookahi. I Ma ka ewalu o na komo ana, loaa, hou i na koa Hawaii he elima mau ai-, puni, a nele loa hoi ua koa haole a! hiki i ka eiwa o na komo ana a na aoao a elua. Ma ka elua mai hoi o ka hookuku ana ma kela la mawaena o na hui Punah<su ame Kamehameha, o kekahi ia 0 na paani maikai i ikeia ma keia kikina, oiai ua piha ka poe makaikai me ke pihoiho no ka āoao e aha'i aiia i ka lanakila. Ma ke komo eha ame elima ana i loaa ai na aipuni elima ia Kamehameha, a o na aipuni wale no ia i loaa ia lakou a hiki i ka pau ana o ka hookuku, a ma ke kom'o eono ana mai hoi 1 hoomaka mai ai ka loaa ana o ka Punahou mau aipuni, a mai pa'iapa'i no na hui a elua, koe wale no ka loaa ana o .kekahi holo puni ia Hampton, pela i loaa ai ia Punahou ka aipuni oi, oiai ke huiia ka nui o na aipuni i loaa ia lakou, he eono i ka elima a Kamehameha. Ma ka Paka Oahu hoi, kahi o na hui kinipopo maikai loa e ikeia nei. i ka paani ma na la Sabati apau, ua kaa ke eo o ka hookuku mawaena o na luii o Kalihi ame na koa Marina ia Kalihi, aohe wa a loaa na huakaka eiwa i na koa. 0 na hui keia na laua i ulele iloko 0 na komo ana he umi-kumamaiwa me ka maopopo ole o ke kaa ana o ke eo 1 kekahi aoao, aka nae ma leela Sabati aku nei i hala, aohe wa a hoi nele na koa, a laki i ka loaa ana o kahi aipuni i ke komo ana no i kinohi loa r a he neo wale mai no i na komo hope ana. 1 ka ekolu mai hoi ka hoomaka ana e loaa pakahi ka lakou mau aipuni a hiki i na komo elima ana, ua like me ekolu a lakou mau aipuni, i ka ekahi wale no a na koa marina. Ua kaa i ka hui J. A. C. a »a Kepani ke eo ma ka lua mai o na hookuu me ka hui C. A. C. iloko no nae o ke aumeume mawaena a na hui a elua, oiai he hookahi wale aku no a lakou aipuni, o ia hoi he elima i ka eha na aipuni a kela ame keia o ua mau hui la. Ma na hookuku mai hoi o Aala, na kaawiia o Palama i na huakaka eiwa e Kewalo, a kaa hoi ke eo o ka hookuku mawaena o na koa o Kahauiki ame ke C. A. A. i na koa o Kahauiki. Ua nui no ka hooikaika ana a ka hui Palama e loaa he aipuni ia lakou, eia nae o ka hahai mauia no e ka haawina pakalaki, ua lilo ia mau hooikaika ana i mea ole, i ka makaukan ma ka aoao o ko lakou hoa mokomoko o ia la. He elima ka nui ona aipuni ma ka aoao o Kewalo. Ma ka lua mai hoi o na hui o ka hookuku ana ma kela la, ua piha ka umi-kumamaha o na aipuni i na koa o Kahauiki, e lihi launa ole aku ai kona hoa paio mahope ona, oiai he eha wale no mau aipuni i loaa ia lakou, ua like me umi mau aipuni ka oi o Kahauiki.