Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVI, Number 37, 10 September 1909 — HE HANERI DALA KE KUMUKUAI [ARTICLE]

HE HANERI DALA KE KUMUKUAI

Ua knaiia kekahi pahu barela waiseke wai ole no ka haneri dala ma ke kakahiaka Poakolu aku nei o ke p\ile i hula. He pahu barela kela i like no me na pahu barela e ae, aole i oi loa a« kona nani o ka hanaia ana, aohe no hoi i kinohinohiia me ke gula u waikala paha; aka he like loa no ne na pahu barela e ae a ka poe kupa pahu e ike mauia nei i ka hanaia, aka 0 ke kumu o ka pii loa o kona kumukuai aia maluna o ua pahu barela la e kau ana no ke kuni o ka oihana I.oaa 'Kuloko aohe i holoiia. Ia Ralph Johnstone, ka Hope o ka Luna Ohi o na Loaa Kuloko e iho aku ana ma ke alanui i kela kakahiaka, halawai mai la me kona mau kiionohi kekahi Kepani e lawe mai ana i ua pahu nei maluna o ke kaa panee. Ua loaa koke ia Johnstone ka hoohuoi no kela pahu a hoomaka koke aku la oia e nana pono; aia nia kekahi poo o ka pahu ka ma-ka a i kana nana pono ana ike iho la oia aohe i holoiia na kuni (stamps), a o kekahi o ia mau kuni aole e emi iho malalo o ka $110 ka waiwaiio. Aole no ka makemake maoli o Johu stone i ka waiseke oloko o ka pahu lee kumu o kona makemake e nnii pono, aka no ke kumu, o na pahu barela rama apau aia ia iloko o ka laina o kana oihana. Ua ninau koke aleu la oia i ke Kepani i kana mea e hana aku ana me kela pahu, a o ka pane a ke Kepani e kuai hou aku ana ia i ka halekuai kukaa rama no ka $2.50. Ua kahea koke aku la ka Hope Luna Obi Johnstone i kekahi kaa lawe ukana a kauoha aku la e lawe i ka pahu i kona keena hana, a hookauia ae lu a laweia aku la. He manawa mahopo mai hoea aku la ua Kepanei nei imua o ka Luea Ohi Drake ma ke keenahana a haawi aku la i $100 me ka manao e hoopau wale i kela hana. Nui maoli ka mina* mina o keia Kepani i kela pahu. Ua apono ka Luna Ohi Drake i kela kumukuai a ke Kepani a e hoounaia aku ana ia mau dala i Wakinekona. Emi maoli no ka hoopa'i. Ua ku-e kela Kepani i kekahi o na kanawai o na Loaa Kuloko; ma ia kanawai, ua papa loaia ka hoolilo ana aku a malama ana paha o kela kanaka 1 kekahi'pahu a mau pahu rama wai ole paha i kauia me na kuni (stamp) i holoi oleia. He koikoi loa ka hoopa'i ke ku-eia keia kanawai mai ka $500 v a i ka $1,000 ka hoopa'i dala a mai ka hookahi a ka elima makahiki ka hoopa'i hoopaahao. Nolaila, he mama maoli ka hoopa'i o keia Kepani he $100 wale no. He miiopopo loa ka hoakaka e 'xe kanawai e pili ana i keia ano hiliia. 0 kela ame keia mea e halihali ana i kekahi pahu rama wai ole a i holoi oleia ke kuni, e hopu wale ia no a e lilo no ke Aupuni Amerika; pau pu me na waapa, na kaaahi, na kaa ukana, na kaa kikane, na kaa huki lima a mau kaa e ae paha, pela pu me na lio a mau holoholona e ae i hoohanaia no ka halihali ana i ua mau pahu la i kuni oleia, i ke aupuni Amerika. Ua ikeia lea hoohanaia ana o keia kanawai ma Honolulu nei i ka wa i hopuia ai kahi mokukuna Kawailani iloko o Mei o ka 1902; ua loaa aku maluna ona kekahi omole i-e okolehao hookahi kalani i uku oleia ka auhau. Ua kukalaia ae e ka Lunakanawai Amerika Estee e lilo ka mokuknna i ke Aupuni. Ua hoonalahalaia kelr. olelo hooholo, a ma ka noho ana a ka aha nana e hoolohe i ka hoohalahala, ua kākooia ka Olelo Hooolo a ka Lunakanawai Estee a ma ia # ano ua kuaiia kahi mokukuna Kayrailani ma ke kudala. I ka nana ponoia ana nae o ka okolehao ua hele a pha i ka elelu kapoi.