Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVI, Number 40, 1 October 1909 — HUAKAI A NA ELELE C. E. O HAWAII NO AMERIKA. [ARTICLE]

HUAKAI A NA ELELE C. E. O HAWAII NO AMERIKA.

(Hoomauia.) Ma ka auwina la aole hana, a he manawa hoomaha ia, a ua hookuu ia na lala e hele i ka nana paani kinipopo, (Basket Balls) ame ka makaikai ana ia Mauna Lowe ame kekahi mau wahi e ae. » Ua hele ka Elele o Kauai ame ko Maui me ka Peresidena e makaikai La Mauna JiOwe, ma ke kaa uwila me ka hapanui o na Elele, aole pal|a e emi malalo o 2000 elele i hele ma keia huakai. Ua liolo makou ama ke kumu o ka pali mawaena o kekahi owawa alaila kau ma ke Trolley Car. He pii ku ka pii ana, aia paha mawaena o 1000 kapuai alaila hiki aku iluna o kekahi oioina a aia malaila ka miki'ni nana e huki a e hoohana ka uwila. He ku i ka weliweli ke nana iho ma na aoao oiai e pii ana oe ma ke tabu, me ekolu papa noho, he 30 a 40 ohua e kau ai i ka manawa hookahi a pii, a oiai keia kaa e pii nei ke iho mai la no hoi ko luna a hiki iwaena alaila mawehe like kela ame keia ma na aoao akau a kau hou ma na alanui e pii la a e iho nei he 20 paha minuke 0 keia pii ana. A kau aku la iluna alaila kali a hiki mai ke kaa uwila alaila pii aku la a «kau iluna loa o ka hokele aia iluna aneane no e hiki i ka piko o ka mauna. Ua kali makou no ka hapaha hora a hoea mai na kaa uwila, a ua kau makou a pii loa iluna ua holo makou ma ke ano kikeekee e pii ana ma na lapa —a e lewa ana iwaho ma ke alahaka o i pii aku me ke oneanea a komo aku la 1 ka hihipe'a o na laau, he ku maoli i ka nani ke nana iho i ke kulanakauhale nani o l J asedena e waiho lahalaha ae ana ; nana aku la ka maka a pau ka ike aku i na wahi e pili koke mai ana. He ku maoli no i ka nani ke nana iho i na mahele ana o na alanui na kauhale (blocks), na mala alani, waina ame na nani like ole. Ma kekahi o na owawa kuhoho alalo o leahi a makou e pii aoao nei e ilee koliuliu iho ana oe i kekahi mau hale o ka poe eli gula ame dala.

Ua hooinau makou i keia pii ana a liiki loa aku la iluna kahi o ka hotele e ku ana i ke kumupali kahi o na laaa e hoopuni ana. He ku i ka nani ame ka oluolu kalii o keia holeele i ku ai. Hoonanea iho la makou, a makaikai iho la i ka bea ame ka hokele, a mahope 0 ka hoomaha ana ua huli hoi mai la makou mo ka liauoii nui—ua paa pu mai makou i wahi mea hoomauao mai Mauna Lowe mai he mau pohaku, a e loaa pakahi no i na poe i hele ma ia huakai. Ua lioi mai makou ma ke alanui kikeekee e kiei ana ma na lapa a e liolo ana hoi ma na owawa a liilei 1 kahi e pau ai ka holo ana o ke> kaa uwila a hoomaha iki, kau aku la ma ke trolley car nolalo o ke awawa kahi a makou i pii mai ai a hoomaha iki a kau ma ke kaa uwila no ke taona. Hoi aku la a kauhale hoomaemae iho la, paina a maona, alaila, hele aku la makou i ka halawai i konoia mai ai makou he halawai haipule keia a na C. E. ma na huina alanui.

Ua hele aku la makou a hui me ko makpu puali a leono ia mai la makou e 'himeni himeni makou apau, a mahope haawi ia mai la ka paipai manao a o ka Peresidena Nni ka mea nana i 4va'iolelo ma ka aoao o na elele. Ua hoolone maileai ia mai ia mau mapuna olelo e *na poe e ae e kuku mai ana ma na pipa alanui i ka manao o ka mea kakau, ua hoohialaai lakou i ka maamaalea o ke keiki Hawaii i ka 01010 i ka lakou olelo.

He liookalii a'u mea mahalo o ia hoi aole hoohawnaele mai o kela poe i na hana e ha'iolelo ia nei, pule a.himeni, aole loa au i ike aole e like me ko Honolulu olelo kikoola aku i ka poe $alvation Army, ina e ha'iolelo ana lakou. Ua liuliu no keia haiawai ana ma kahi paha o ka liapalua liora, ua ka'i aku nei makou a hui me na puali mamua o makou a hookahi ke ka'i like ana a hiki i ka Hale Lole, e himeni ■ana na puali like ole ma keia kai liuakai ana, a o ka poe makaikai ma na side walks ke lea'i like nei. No ke ohohia paha a hookahi ke komo like ana i ka Hale Lole. He mau haneri keia e ka'i nei ma ke alanui.

Malia paha o hoolala mai ka PeTesidena i keia hana ke noho mai ka Aha Mokupuni Paeaina Kuikawa ma Honolulu i lailuari ? 1910. I ko makou komo ana aku ua hoi uku la makou noiuna o ka awai, a hookuene pono iho la no ka hana o ia ahiahi.

Ua hoomaka no na hana e like me ka mea maa mau o ia hoi na himeni o ka ahaliui e hala ana 30 minuke, alaila he solo mai na kekahi lede, Miss Frankie Boj r nton; pule mehameha i lawelaweia e Rev. John Gilbert Blue, o Pasadena. He himeni kupalua ia Mr. Williams ame Mr. Miller, alaila Leon V. Shaw, Peresidena i pau o ka Mokuaina o Oakland, na Elele Hawaii aku me na owili lei ilima i kakepaia ia ma ko lakou mau a-i e ku pohai ana ma ka ale'o i hoomakaukauia penei: Ka E lele o Maui ma ka akau; ka Elele o 0ahu ma kona hema iho, alaila o ka Elele iho o Kauai a o ka Peresidena ma ka aoao hema. Ua himeniia ka himeni, O lesn no ke Kahuhipa me ka malie ame ka eehia. Ua nui ka paipai ame ka hauoli o ke anaina, ua himeni hou makou ia "Aloha oe." he nui ka makemake oke anaina i na himeni Hawaii. He lulu ka hana mahope iho ma ke kohokoho ka hana ana, ua kohokoho ia na dala he $1,700. Oka hapa hope o keia po o ia no ka hai'olelo o Rev. Mott S. Hughes o Pasadena a o kana kumuhana—Ka Waiwai Hapaumi. Ke olelo mai nei oia—l. Na ke Akua ka lepo; 2. na ke Akua ka wai; 3. Na ke Akua ka la; 4. Na ke Akua ka hooulu; 5. Na ke Akua ka Malama. Houluulu oia i ko ke akua mahele a he 96-100 a he 4-100 wale no ko ke kanaka kuleana ka ke akua wale no i makemake ai i 1-100 wale no eia nae aole he noonoo iki o ke kanaka —lawe no apau loa nana. I kekahi la e kii mai ana ke Akua a kaili i na mea apau mai ia oe mai ke hoomaopopo ole oe i ko ke Akua mahele a kaawale. (Aole i pau.) q