Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVI, Number 43, 22 October 1909 — HE MOOLELO WALOHIA NO OLIWA FELETA Ke Kaikamahine Iloko o ka Pohihihi. [ARTICLE]

HE MOOLELO WALOHIA NO OLIWA FELETA Ke Kaikamahine Iloko o ka Pohihihi.

MOKUNA I. j Maloko o kela liokele i noho ai o Imogena naahope o ka make stna aku o kana kane, o Robaka Inigarama me kana bepe, a nolaila he wahine kanemake oia i kela manawa. No ko Imogena Inigarama ano, he wahine opio u'i ia nona na makahiki he iwakalua-kuma-malima; he wahine hookiekie nae he haakei a he ake nui i ka waiwai ame ka hanohano. A no kona kokoolua hoi, ka makaikiu ana i hoolimalima ai, he kanaka ia nona na makahiki he kanakolu-kumamalima, ua kahiko i:i me ka aahu o ke kanaka Peilekane kaahele, a ma kona mau maka hulili ke nana aku, ua piha i ka eleu, ka makaala ame ka wiwo ole, me kona kino puipui i kupono loa no ka oihana ana e laweLawe ana, he makaikiu. Mahope iho o kona ho-o ana i kana dala i haawiia aku ai e ka wahine iloko o kona pakeke, ku ae la oia a maloeloe, a haawi aku la i kona lima no ke aloha hope, a mahope o kona kunou haahaa s*na mai imua o ka lede, oili aku la oia mai ka rumi aku a hoi aku la no kona hale. Aohe i paa pono aku ka puka mahope ona, ku koke ae la no hoi ka wahine iluna, me na maka hulili ame kekahi manao ikaika e, lalapa ana iloko ona a e ana >hoi ma kona helehelena na minoaka no ka olioli, a hele awiwi aku la mai ka rumi aku a laua i uoho ai a iloko aku o kekahi rumi. laia no a anehe aku e komo, kapalili mai ana ka uwe ® kana wahi bepe wahine ma kekahi rumi aku e pili kokoke mai ana. E haalele kakou i ka wahine e milikaa ana i kana bepe a e nana aku kakou imua i kahi o ka moku. Aia ma ka uwapo ma Genoa, e ku ana kekahi mokuahi i kapaia o Geracio; he moku nui kilakila ia o ka oiwi ke nana aku e like paha me kekahi o na mokuahi nui e ku mau mai nei i Honolulu nei. Ua hoomaemaeia ka moku me ke penaia no ka makaukau e au mai i ke kai loa. E punohu āna ka uwahi uliuli ma na pukauwahi hc hoailona no ka liuliu e holo a he mau minuke helu wale no koe <i haalele iho i ka uwapo no kona alahele moana no kekahi awa mamao. !A e like no hoi me na mea maa mau i ka ikeia i ka wa e kokoke ai kekahi meku e holo, e ikeia aku ana ka hi-o o na kanaka hapa, na ohua, ka hoohikihikiia ae o na ukana, ka laweia ae o na pahu ka ae o na maa liīlii a nunui, ka holoke o na ohua jtfuna a ilalo, pela no ka mea i ikeia ma kela auwina la inaluna o ka moku ahi Geracio. He lehulehu na ohua i hiki ae me ko lakou mau lioaloha a makamaka no ka haawi ana i na muki papalina ana no ka mana,wa hope loa a au aku i ke kai loa. O ka holoke mai o na luina ma na wahi like ole ma ka laweilawe ana i ka lakou mau hana like ole he hoailona ia no ka makaukau loa e holo aku. Aia iloko o kekahi o na rumi moe nani malalo, he ekolu mau wahine i ikeia aku e hooponopono ana i ka rumi moe ame kahi moe, kahi a kekahi bepe o moe ana. O kekahi o kela mau wahine, he kulana hanohano kona, a oih ka mea e kuhikuhi ana i kekalii wahine, a ma ka hoomaopopo aku o ke poo kuene wahine ia oluna o ka moku. E wehewehe pokole aku ka meakakau no keia mau waliine iloko o ka rumi. 0 ka wahine kulana hanohano i lioikeia ae nei. o ka wahine ia a ke Kanikela Amerika; o ka wahine e kuhikuhiia ana i ke ano o ka malama ana, o ke poo kuene waliine ia oluna o ka moku, a o ke\ kolu o ka wahine, o ia ka wahine kauwa a ka wahine a ke Kanikela. U E loaa no ia oe kekahi mau kini lelmlehu o keia ano ai a'u ha'i mua aku nei ia oe iloko o kela poho ie," wahi a ka wahine a ke Kanikela i ka wahine kuene, me ke kuliikuhi ana aku i kahi i waiho ai maluna o ka papahele; "e hana oe me ka pololei loa e like me na kuhikuhi i hoakakaia mawaho o ke kini, hookahi hapakolu waiu a elua hapakolu wai.". "E hoolohe pono no au i kau, e kuu madame{ maikai," wahi a ka wahine kuene. **I keia manawa he maikai loa ke ola kino o ka bepe," i hoomau mai ai ka lede i ke kamailio ana, "a ua makemake maua e mau aku k«la kulana maikai ona a tiiki i ka haawiia ana aku i ka Lunakanawai Asabatona ma Nu loka —no kela bepe, aohe ona wahi kina ma kona kiuo apuni, a e like me ka maikai o ka makou malama ana iaia pela aku oe e malama pono ai." *'E makaala loa ana au nona, e kuu lede maikai; e malama no iaia ma na ano apau e hiki ana ia'u,'' i pane mai ai ke, kuene wahine, a ma kona helehelena kanakamaku ke nana aku e hoike io mai ana ia i ka oiaio o kana mea i kamailio mai ai. , "I hou mai la ka waliine kuene, wela nnioli oloko nei—aola Anei e pono e wehe ae ke koloka o ka bepe?" •'No keia manawa, manao au, aohe pono ke wehe. He kulipolipo maoli hoi ia e hiamoe mai la, a in)i palia e hoonioni ia aku na e puiwa ae ana paha a noke mai i ka uwe a he hana nui ia e noke hou aku ai i ka hoonana." <*Auhea oe, e makaala pono loa oe i keia apana pepa i.humuia 31una o ke koloka o ka bepe," me ka wehe pu ana ae o ka mea kamailio i ke koloka a hoikeike ae la i ka wahine kuene. "O keia wale no ka mea nana e hooia aku i ke kupunakane o ka bepe po iolei keia i hoounaia aku iaia. "Aia i kela kanaka e kii mai ana i keia bepe kekahi hapa o keia pepa. a i ko oukou wa e pae aku ai i Nu loka, e kii mai ana oia me ka hoikeike pu mai i ua hapa peipa la." ~E paulele mai oe maluna o'u, e ka Madame maikai, a na'u ia <• malama inaikai i ke kainaiki a hiki i ka hoea ana aku i Nu loka. u Ke manaoio nei no au pela e malama io ana no pē; ma kou ame kou ano no ke nana aku, he oluolu me ka hiki ke Jlū®naiiia," i kamailio ae ai ka lede a ke Kanikela, me ka haa,wi «ma ae i na minoaka oluolu imua o ka wahine. ♦•Aole oia wale; ua malialo mai ke Kapena Hadale ia oe no kou makaala ame ka hoopono. Nui ko'u hauoli i kona ae ana mai ia oe. e malama i keia bepe, oiai kona makuahine e waiho mai la i ka ma'i, a o ka makuakane hoi ua kauohaia mai no ka. hana a ua hala aku no kekahi wahi mamao. -"Xo Mele nei ame a*u,'* me ka huli ana ae ihope i kana kauwa wahine oiai oia e uwe hjialo'ulo*u ana no ke aloha i ka bepe, "e neJe ana maua i ka mea aloha me ka ehaeha loa o ko maua naau, oiai nae, he wahi pule liookahi wale ae nei no kona me maua." Mahope o ko laua kukaiolelo ana no kekahi mau minuke, ihaalele iho la na waliine a ekolu i ka rumi a puka nui aku la iwaho no ka helc\ ana e hoomakaikai ma kekahi rumi okoa aku. '•Aole anei oe e lawe aku e hoomakaikai liilii ia maua?'' i ui ae ai ka lede i ka wahine kuene. "I ko'u nana aku me hg mea la o kēkahi keia o na moku nani loa i hanaia. "Aole paha e ala koke mai ka bepe a pau wale no hoi ka kakou makaikai ana; akahi aku la no hoi a moe, a ke hiamoe no oia he loihi ke hiamoe mai, pela kona maa mau—he makemake wale no

au e kilohi iki aku ia loko o ka rumi hookipa ame kekahi mau ruliii e akn elua alaila pau. ; pane koke aku o ka wahine kuene- i kana koi; he mau! minuke wale no ekolu mamua iho, ua haawiia aku iaia na kauoha i j>aakiki loa e inalama pono i ka bepe, a ma keia noi hoi e haalel«t iho ana ia a hele» aku no loko o kekahi mau rumi, a heaha ana lu ka hopena o kana milimili? Aohe holopono o ka noonoo o ka wahine kuene no ka hele, aka mamuli o ke k.t>\ ikaika a ka wahine a ke Kanikela, ua hooko aku la oia i kona makemake me ka lele- mau no nae o kona hauli iloko ona no ke kamaiki. Ia lakou i puka aku ai iwaho, huli hou mai la ka wahine kuene ihope a ki mai la i ka puka aole nae i lawe pu i ke ki. ke kumu e hemo ai ka puka, aka kau no i ka pnka a -hoomaka nui aku la e hele me ka alaalawa ole ae ma o a maanei no'ka popoki, me ka uianao no hoi i mau minuke pokole no e hele ai a hoi mai, aohe no la hoi he poino e hanaia ana. Ia lakou no a iho aku i kei alapii e komo aku ai i ka rumi aina, a nalowale lea loa aku la iloko e ike ole mai ai ia hope, hemo mai ana ka puka o kekahi rumi auau'ma kekahi aoao mai o ka rumimoe a lakou i haalele iho ai, a oili mai ana ke poo ame na poohiwi o kekahi wahine —ua uhiia kona mau maka a paa ika uhimaka—a kiei m&i la Iwaho no ka nana &na mai ia lakou. Kali iki iho la oia a hiki i ka nalowale loa ana aku o na wahine ekolu, emi hou aku la ihope a hopu aku la i kekahi mea i wa-hiia a paa, a hele awiwi aku la i ka rumi e moe ana o ke kamaiki, wehs awiwi aku la i ka puka a komo aku la iloko me ke pani hou ana mai i ka puka mahope o*aa. Me ka houpo e kapaliii «\na ame na lima e naka haalulu ana, wehewehe awiwi ae la oia i ka. lole i hoopaaia ai ka bepe e mo<? lealea ana. Ua hoaahuia ke kamaiki me ka lol> iilina keokeo a ma kāna hoomaopopo iho ua luia i ka laau hoohiamoe. Hapai malie ae la oia iluna o kona mau lima mai ka moe ae me ka wehe malie ana aku i ke kihei i uhiia ai a waiho ma kahi e Ua wehewehe ae la oia i na lole apau i hoaahuia ai a he,mo u hookomo iho la i kana bepe ponoi ana i lawe aku ai, a i ka paa ana, noke iho la i ka hopihoni a hoomoe hou aku la iluna o kahi moe o ka bepe ana i aihue mai la, uhi hou iho lja i ke kapa a paa me; ka hooponopono ana i na mea apau a like me mamua. Me ka awiwi kela hana ana ana a pau. Owili ae la oia i ka bepe ana i aihue mai la a paa, o kela o keia aia ka pono o ka paa, a oili aku la me ka awiwi me ke pani hou a,na mai i ka puka a ki mai la a paa, a hele awiwi aku la no ke alanui pii no ka iho ana ilalo o ka uwapo. Aole oia i ikeia mai e ka ahakanaka e hi-o ana ma o a maanei iaia e hele aku ana mai ka rumi aku a i ke alapii. Aohe no ona nāna aku i ka poe e holoka mai ana aia ka pono a haule ilalo, a iaia e iho aku ana i ka oneki, ike mai la kekahi kanaka e ku mai ana, hahai aku la mahope ona a hiki i ka puka ana iwaho o ka pukapa a ku maha'i o ke kaalio,. e kali hna nona no ka hora a oi, a pii aku la iluna. "E hoihoi koke aku oe ia'u i ka Hokele," i kamailio mai ai ka wahine ma ka olelo ,Farani i ke kahukaa, oia no kela kanaka i hahai mai ai mahope ona; hoopa ae la ke kalaiwa i kona papale a ku nou mai la ika wahine, a pii ae la iluna oke kaa. Ike kau ana ae o ka wahine iluna, waiho iho la oia i ka puolo aihue ana ma kona aoao a hina aku la ihope, me he mea e OHO ae ana, ua kuu ko'u luhi, ua ko ka'u mea i upu ai, ua hele nae kona helehelena a keōkeo pu me pohaku mlabala la a o kona mau lala apau e naka ana me he mea la e lapu mau mai ana kana hana hewa iaia i na manawa apau. "Ua hanaia ka hana," wahi ana i namunamu iho ai; "ua akamai loa kela lawelaweia ana mai nei e'hoohuoi ole ia ai, aohe naauao nui nana e hanu ae keia hana e loaa ai o na maka nunui wale

no maluna iho. ' He liana paakiki loa kela e hana ai eia nae, ua pau aku la i ka hanaia. He hana kanalna nniia no kela no ka holopono—aka, he waliine ilihune an i haaleleia iho ma keia aina malihini, anoane 110 e nele loa i kekahi mea e hiki ai ke kokua ia'u iho me kekahi kamaiki opiopio loa me ka loaa olq o kekahi mau lima kokua. "Aka, i keia manawa, ina e holopono ana ka'u mea e hoolala nei, e lilo ana ka'u rnea hookahi i aloha nui ai i aneane like aku me ko'u aloha no Kolana Feleta, i hooilina no ka home, ka aina ame na miliona dala a ka Lunakanawai Asabatona. "E holopono ana keia liana, pela ko'u manao, he pono e holopono i loaa ka pomaikai, no ka mea ua like ke kaumaha o keia mau bepe, ko laua mau mahina a ma na la hanau ka like ole aka no ko laua mau mahina o ka lianau ana, aneane no e like loa. <; 0 kekalii kumu e holopono ai keia hana aole i weihewehe mua ka waliine kuene o ka moku i ka lole o keia bepe e ike iho ai oia i kona heleheleaia —oki loa- aku hoi ke kapena aole ia i ike iki, a nolaila ma ia kumu, e hala ana he mau makahiki mamua o ka ike hou ana o ka wahine a ke kanikela a pela kana kauwa wahine i keia bepe ina nae laua e hoomaopopo ana, a ma keda mau kumu ae la e hiki ole ai ke ikeia keia liana hewa. "A no keia bepe hoi heaha ka'u e;hanā aku ai no kona pono?" i namunamu liilii iho ai oia oiai kona mau maka e kaukolo pono ana i ka bepe e waiho ana iloko o ke ope ma kona aoao. He mea pono i ka meakakau ke wehewehe pokole aku i maopopo i ka poe heluhelu keia wahi o ka moolelo. O keia wahine i aihue mai la i ka bepe, o Imogena Inigaraina ia, he wahine kanemake, a o ke kaikamahine hoi a ka wahine elua a ka Lunakanawai Asabatona o Nui loka, i make. O ka bepe e lawe aihueia nei e Inogena, o ia ka mea nona keia nanea, o OHva Feleaa, ke kamaiki a Elika Feleta; o ke kaikamahine ia a ka Lunakanawai Asabatona me ka wahine mua, a mamuli o ka ma'i loa ona i kela manawa, a no Kolana Feleta hoi, ka makuakane o ke kamaiki. ua hala i kekahi aupuni 'okoa aku, no kekahi hana aupuni e hiki ole ai iaia ke nbho i ka pilikia o kana wahine ame kana kamaiki, pela i«manaoia al e boihoi ia OlWa i Nu loka a na ka Lunakanawai Asabuna, ke kupunakane e malama, a e lilo hoi ia i hooilina no kona mau waiwai nui hewahewa. "Aka, nona e pono au e noi koko aku i kona kupunakane i wahi nona e noho ai; aole paha e nele ana ke aloha iloko o kona naau e hiki ole ai iaia ke haawi mai i hale no ke keiki a kana wahine a o ka wahine hoi a kana keiki. t "A nolaila, ma ia ano e hiki ana ia'u ke hui hou aku me ka'u keiki ponoi a malia paha—mahope aku—A!" a naka ae la kona mau poohiwi. O Imogena no keia e» kamailio nei iaia iho; e noonoo ana ia no ka pono o ka bepe aihue ana e malama ana a e noonoo pu ana no ka pono o kana bepe i laweia aku la malupa o ka moku no Nu loka me ka noonoo pu i nona e noho ai malalo o na malumalu hale 0 ka Lunakanawai Asabatona. f v He mau minuke helu wale no mahope mai ku iho la ke kaalio ma ke alo iho o ka puka ma ka aoao o ka hokele, a ia wa lele aku •la ka wahine a komo aku la iloko, me ka hapai pu ana me ke akahele i ka puolo aihue ana e paa ana. oiai nae, ua noi mai la ke kalaiwa kaa nana e hapai i ka bepe nona aohe nae he ae aku o Imogena ia noi. Pii awiwi aku la oia ma ke alapii a kau iluna a huli aku la i rumi ma ka papahele elua, a i ke komo ana aku iloko papani hou mai la i ka puka mahope ona me ka laka ana mai a paa. HoomOe aku la oia i ka bepe iluna o ka moe a wehewehe ae la 1 ka wa-hi o ka hauhoaia ana a paa; he oia mau no ka hiamoe o ka bepe, a i ka pau aua o kana hooponopono ana hoomoe maikai aku la iluna o ka moe a ku ae la iluna a maloeloe a nana pono iho

ia i kana waiwai makamae me> ka hakilo pono aua iho i kona mau helehelena. Oiai o X)liva e hiamoe ana me ka hoomaopopo ole ae i na hana a ka wahine puni waiwai a hanohano, no ka mea he bepe loa ia i kela manawa, ku iho la o Imoge.ua maluna me na maka lokoino a pane iho la: "O oe keia e ke kamaiki a kela kaikamahine a'u i hoihoi ole ai mai mua mai—ke kaikamahine hoi a'u i kau aku ai ko'u mau maka me ka hoewahawaha loa a hiki mai no i keia la. "0 oe keia, ka hooilina o ka waiwai apau o Mr. Asabatona a ke kaikamahine» hoi a ke kanaka hookahi wale no a'u i aloha ai me kuu naau apau a hiki mai no i keia manawa. "O ka'u e niakemake nei e ike heaha la kou pomaikai ke haaiele hookahi e hakaka no kou pomaikai a e huji aku lioi i kou mau pono ma ke ao akea? "O! iloko o na jnakahiki elua i kaahope aku nei, ua nui ko'u iuuluu ma ka manao me ke ake nui ana e loaa ka maha i ko'u uhane —mai ka manawa mai no i mare ai au i kela kanaka uhauha. "Ina no hoi e hiki ana i na kaikamaliine opiopio apau ke hoomaopopo i na mea kaumaha mamua o ko lakou alahele, aole lakou e ae iki ana e mare i kekahi kanaka puni ona a uhauha ina no he nui kona waiwai e aneane ana e pa i ka lani, a i ole, he kulana paha kona o kekahi kaukau alii. "Hikiwawe maoli no ka lilo o kakahi waiwai nui i mea ole iloko 0 ka lima o kekahi kanaka puni ona a piliwaiwai. "Aka nae, no ka'u keiki, e hoolakoia aku ana ia ma na ano apau a no'u iho hoi —he ninau wale no ia no ka manawa, e lilo ana au i mea kuokoa ke hui hou aku au me ia. Ma kela anwina la no haalele iho la ka waliine i kela Hokele oiai nae i ka la mamua iho no kona hiki ana mai ilaila —me ka lawe pu ana i ke kamaiki me ia. 10 kahi i maikai ai o Imogena ,oia kona i kela bepe e like no me kona malama i kana bepe ponoi i lilo aku la i Nu loka. MOKUNA H. "E Elika! heaha keia mea a'u i lohe mai nei? He oiaio anei e mare ana oe me llolana Feleta?" 0 ka ninau hookohukoliu a he ano huhu no hoi ke hoomaopopo iho, mai kekalii kanaka opio kanaka u'i mai ia i hele kalali mai ai a komo ana iloko o ka pumi, kahi a kekahi kaikamahine u'i i kahiko ia me ka aahu keokeo, pali no lioi ke kua a mahina ke alo, me na lipine polu i omauia ma kona mau poohiwi ame ka hu'a o kona lole, a €'■ noho ana ma kekahi puka makani me ka peni ma kona lima a e kaha ana i ke kii o na aina ame na mea ulu ana e ike aku ana. Ua hoohikileleia oia e ka leo o ka opio kane i komo mai ai a lelia koke ae la kona mau maka e nana pono owai la hoi ka mea nona ka le«o kalakala, oiai no nae, ua hoomaopopo no ia i ka mea nona ia leo, a i kona ike ana aku i ka opio, kulou houlho la ia ilalo 1 kana mea hana, me ka pii ana ae o ka ula ohelohelo ma kona ma'u papalina. "< *' « 1 kela manawa hulili ae la kona mau maka me ka nanahu ana iho i kona mau kui' a puliki iho la i kona mau lehelehe a hoomakaukau iho la i kana haina e pane aku ai i ka mea nana ka ninau. "O oe mai la ka ia e kunane, mai hea oe i hele mai nei? ua like maoli no hoi kau hele ana me ka makani wili ahiu? Ua kuhi aku nei au aneane oe e hiki aku i lsa hapalua o kahi i koe a hiki i Nu loka i keia manawa." "E kunane Kobaka! Kupaianaha maoli no ko'u hilinai kuhihewa ia oe," wahi a ke kanaka opio, me ka piha huhu, ua hele no hoi kona mau maka a lilo i ke kua. Alaila pane hou aku la oia: "Ae, ua hoomaka aku nei au e helo no loka, aka halawai e aku nei nae au me Nati Walebolida i ka hale hoolulu kaaahi, a nana i kamailio mai nei ia'u no ka hoopalau ana o olu i me Rolana Feleta. "Ua hoolahaia maloko o ka Nupepa Ka Manawa o keia kakahiaka kela hoopalau a oia ke kumu o ko'u hoi hou ana mai nei— he makemake au e maopopo ka oiaio mai kou mau lehelehe ponoi mai. E ha'i koke mai oe ia'u, e mare io aku ana anei oe i kela ka naka makilo ilihune?" O Elika Asabatona, ke kaikamahiue hookahi wale ka Lunakanawai Asabatona, kekahi o na kanaka waiwai loa o Piledelepia, a he kaikamahine hoi i kau nui ia e kona makuakane me ke alolia nui nona, a o kekahi hoi o na kaikamahine u'i loa o ia kulanakauhale, pii ae la kona haikea m»muli o kela mau olelo hoowela a kona kokoolua. Noho hamau iki iho la oia no kekahi mau minuke me.ka inaina e lalapa ana iloko ona, me kona puliki ana a paa i kana peni me he mea la he pahi ia i kona manao. Alaila waiho malie ilio la oia ilalo, a ku ae la mai kona noho ae a maloeloe a huli pono aku la i ke kanaka opio me ka nana pono ana aku me kona mau maka uliuli me he aouli la i ka lani me ka hulili nae e like me ka a o ke daimana i ka po.

"Ae, he oiaio, e Roibaka Inigerama, e mare aku ana au me Rolana Feleta/' wahi a Elika me ka leo kuoo a wiwo ole a na ia leo nae ona i hnai ae a ahuwale ka mea huna iloko o kona naau e hoike maopopo aku ana i ke kanaka opio i kona hauoli loa e inare aku me Feleta ka mea nui hookahi iloko o kona puuwai. !l ka lohe maopopo ana aku o Robaka Inigerama i na olelo a Elika, emi aku la oia ihope he mau kaina wawae elua me he mea la ua ku'iia aku ia ma kona mau maka a eha loa. * "Kupaianaha! oia iho la kau mau olelo e kamailio mai ai ia'u mei kou ike no ua aloha au ia oe me kuu naau apau!" Eueu ae la na lehelehe o ke kaikamahine me ka manao e kamailio aku, eia nae me he mea la e papaia mai ana aolie* ma ke kamailio aku, a kulou hou iho la kona mau maka ilalo. l A li'u wale ia ku hamau ana ona opio, pane aku la o Elika: "E Robaka ua lia'i mua aku au ia oe iie nianawa loihi mamua aku nei aole au e pono e "Ae, aole pono ia oe ke manao ilio e lilo au i wahine nau, aka i kaikuahine wale no nou, a pela hoi au e pono ole ai ke kapa aku ia oe he inoa kane, aka i kaikunane wale no no ? u" a hooki iho la ia i ke kamailio ana no ka hopohopo mai o lilo paha auanei kana mau olelo i kui e hou aku ana iaia a eha. "Ae/no kela mau mea apau, ua. manaolanaia e a'u e ku-e ana nae i ka manaolana, mamuli o kela kanaka i hanauia me ke kulana —" Haahaa a ilihune, oia ka manao maoli o Elika ma kela kamailio ana. eia nae, ua hooki pu iho la oia i kana kamailio ana me kr« hoike ole aku a maopopo lea ka manao ia Robaka. Leha hou ae la kona mau maka uliuli iluna ia Robaka a pane ae la me ka pilia huhu a e kuhikuhi ana no hoi kona'mau lima: "Uwoki kou kamailio liou ana mai me kela," i pane koke aku ai o Elika. "Ua ike no oe e Rōbaka lie kaikunane oe no'u, oia iho la no ke kumu hookahi o ko'u hiki ole ke mare aku rae oe, a eia no hoi kekahi aohe no o'u aloha ia oe, a ma ia ano aole kaua e noho oluolu iki ana mahope aku o ko kauā mare ana. "Ua maopopo no ia'u he kanaka wau au i makemake ole ai, he hikiwawe ma ka huhu, hP' lili a he lapHwale no ma kekahi mau ano maa mau ia'u aka nae, e ike mai oe ua hele au a make loa i ke aloha ia oe, aneane oe e lilo i mea na'u e hoomana aku ai, a pela iho la anei oe e hana mai ai ia'u. "E hoike maopopo aku au ia oe i keia, he kanaka waiwai loa au me ke koko alii iloko o ko'u mau aakoko, oiaiihoi o Rolana Feleta he lopa, he ilihune a he kanaka i hanauia ma ke kulana haahaa loa. "No'u iho, he Moi iwaena o na kanaka; he kanaka i alohaia e ka puuwai o na kanaka a he waiwai hoi nie ka hanohano e haaheo ai ka naau o kekahi wahine opio e like me oe iloko o ka aina. (Aole i pan.)