Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVI, Number 45, 5 November 1909 — NA MEAHOU O KE KAHUA MA'I. [ARTICLE]

NA MEAHOU O KE KAHUA MA'I.

E ka Uwila Makeneki, ka mea hoonioni i ke alahao (lunamanao) ka Nupepa Kuokoa, Aloha no: Eia hou mai keia mau wahi opuu pua rose hou o ka aina o ka ehaeha (a nau hoi ia e hii aku maluna o na ale, me na kualono aloha o Hawaii a pulelo loa aku ma ma aina e. Ma kekahi mau la i aui aku la, ua kii mai la ke kai i ka puna me na laau o ka uwapo o ka Federala ma Waikolu a lawe aku no ka opu ana ole ka moana kai uli, kai popolohua a Kane. Ma kahi o elua a ekolu haneri dala ka lilo o keia uwapo he mau mahina helu wale ae la no i hala, aole i noho mai ka ona nona keia uwapo (na kauka Federala) puehu aku la ka hulu. Mahope iho o na la i nana ia iho nei na ma'i ua mare iho la elua paa mare i hoohuiia iho nei, me ka manao o ka mare ana ka mea e lilo ai i kokua kekahi e hoi mai i kokua no ka mea ma'i o ka mea apiki nae o kekahi paa mare

o ka wahine he kane no kana e ola mai la no i na iho no i Honolulu a i ole ua hele aku paha he wahi okoa. Na inoa o ka poe e hookuuia aku ana mailoko mai o 133 inoa i nana ia iho nei. Ua hele mai lakou nei he poe ma'i no, a ma ka nanaia ana iho la aole o lakou ma'i, a o ka poe i koe e ai laau aku ana, a e nana ia aku no i keia makahiki ae, a e hoomauia aku ana ka nana ia ana i na makahiki apau a penei: Kala Opu (w), Holo Kapela (w), Louisa Pauole (w), Kapahupiula (w), Kela Liilii (w), Makanui, D. Umi (w), Hanapule (w), Makanui Kanehe (w), Victoria Kaai (w), Malaea Kalau (w), Annie Kekoa (w), Nui Fisher (w), Ane McMillan (w), Ellen McMillan (w), Malia Kaula (w), Pelekila Ioane (w), Mary Kamealani Kepa (w), Malaea Kaholokahiki (w), Mary Maialoha (w), Kinoole (w), Kanamu (w), Kane Naholoholo (k), Lui Kapiioho (k), Painamu (k), Jno. Kaiu (k), Geo. Mahiai (k), Kalunakaahele (k), Jno. Keawekane (k), Lulihea Meheai (k), P. Kiha (k), Wehekaiaulu (k), Leong Fung (k), David Moae (k), William Kaha (k), Kawehe (k), Kaomi (k), David Ku (k), Pakoma (k), Iokewe Kauhane (k), Ai Kamakele (k), Ponepake (k), Geo. Kahalekomo (k), Pekelo (k), James Harvest (k), Hairama K. Pahau (k), Kunihi (k), Kaaihue (k), H. Maulia Kalelieki (k), Huleia (k), Kanaue Kauahi (k), Peter Akim (k), Willie Kalani (k), Kaholokahiki (k), Kekuni (k), Kawaha (w), Heaukulani (k), Huina 56 he 22 wahine 34 kane, a ua haawiia aku na palapala o ka poe ma'i ole, ame ka poe he ma'i lepera ko lakou a ke nune nei i keia mau la. He mau pule i hala ae nei ua lawe ia ae o ke kahua me kekahi mau hoahanau o ka hoomana Kalawina he kumuhana no ka lulu ana i puu dala no na hoahanau e puka aku ana mai ke Kahua ma'i aku. A ma ka maopopo loa ae nei o na hoahanau e puka ana, noho iho la ke Komite e noonoo hou, a hooholo iho la e hoala ia i paina no ka lehulehu a i ka ui ia ana aku o ke alakai o ka hoomana o na la Hope nei, ua apo mai oia e alu pu a ke hele nei na Komite. Ua hoike ia mai la i ka meakakau no ka hoomana Kalawina $20, Wm. Notley $25; Hoomana o na La Hope nei, $20. Na loaa ae mawaho $5.; huina $70 aole i pau ka luluia ana e piha ana no na haneri dala. He maikai ka noho ana o ke kahua ma'i, oluolu no na ma'i, mamuli no o ka malama maikaiia e na luna, aole he mea e hoohalahala ai. He nani ka home o na bepe he ola maikai ko lakou ola kino he mau wahine Kepani ame hookahi wahine Hawaii ka poe na lakou e lawelawe, me ka makuahine o ia home. he makuahine oluolu, he hapa Hawaii no. Me ka Lunahooponopono ame na keiki oniu hua mekala ko'u welina nui. Kou oiaio, S. K. M. NAHAUOWEILEIA. Kalawao, Molokai, Okatoba 26. 1909.