Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVI, Number 46, 12 November 1909 — HE MOOLELO NO LUI DANABA A I OLE Mai ke Kulana Kuewa a ka Hanahana ame ka Waiwai. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO LUI DANABA A I OLE Mai ke Kulana Kuewa a ka Hanahana ame ka Waiwai.

MOKUNA 111. Ke hoomaopopo la oia, ke loaa la he umi-kumamalima keneka iaia no kela ame keia pahu piha o na. huaai, nolaila ke hui aku hoi me kona uku o ka {>ule, ua like maoli oia me kekahi kanaka waiwai, e like me ka poe i mtia ole i ka ike ana ia nwa be dala. Mawaho ao o keia mau loaa a Lui e helu la ma ke ano he kumuwaiwai ia nona e pii aku ai ma na anuu kiekie o ko ke kanaka ola ana, ua ume puia mai na inahalo ana a Mr. Baraunu ame kana wahine nona, a e kuai ana no laua he mau lole hou no keia keiki me ka laua mau dala ponoi me ka lawe ole ae i kekahi keneka moiloko mai o na dala e ukuia aku ana iaia. He nui na hemahema o Lui a keia mau mea i ike ai ma kona ano ame na rula maikai e pono e loaa i na keiki opiopio, nolailai ua a ? o mai laua ia Lui ina mea i loaa mua ole ia Mrs. Koomi. I ka hele ana a pau ka mahina o Augate, ua loaa ia Lui he kaiialinui dala, a o kekahi niahele o koia mau dala ana, ua haawi aku oia na kela wahine īnaikai nana. i malama iaia, oia no o, Mrs. Keoni. Oiai ua pau ke kikina o na huaai, a o ke kaa hope loa no hoi ia e la.we ana i ka ukana i ke kulanakauhale. nolaila i kekahi la. ua ninau aku la o Baraunu ia Lui. "Heaha kau hana i manao ai o keia haulelau ame ka hooilo e hoea mai ana?" "Aole i maopopo loa ia'u ka'u hana. koe wale no ko'u manao ana e liele aku i ke kiilanakauhale e malama ai i wahi halekuai o na huaai, a malia o loaa no hoi ia'u ka pono ma, ia hana. Aole o'u makemake e hoi hou i ko'u wahi o ka noho mua ana, aka e hele maoli aku ana au e imi i kekahi hana." "Ea, pehea i ala mai ai kou manao o kena kau hana e hele aku ai e liana?" i ninau aku ai o Baraunu ma ke ano hoohuahualau ia Lui. u Xo kun ike he elua mau keiki e lawelaw T e mai nei i kela ano hana no laua iho, a ke loaa nei ia laua kekahi pomaikai ma kela hana," wahi a Lui me kona ike ana nae i ke apono ole o Bara-. unu no keia hana ana o ka hoike ana aku i kona haku. "A pehea keia noho ana iho nei ou me a'u, aole anei ou make-, make i ka noliona kuaaina ana?" ] -He keu aku ko'u makemake i keia wahi, a hui pu iho no hoi! me kou oluolu, ame ka poe no apau e hana nei ma kou aina nei, aole i loaa ia'u he mea na'u e hoohalahala ai." ! j Ua paliola ae- la ka minoaka ma ka papalina o Baraunu no ka. j hoomaikai ana aku o Lui no kana hana oluolu a maikai i hana mai ai malmia o keia keiki opio, alaila i mai la oia: "lua he keiki oe na'u ea, alaila e a'o aku ana. au ia oe, aole i knpono kou wahi kino miku no ka hele ana i ke kulanakauhale a lawelawe i kekahi oiliana hoopukapuka i wahi a loaa ai kou ola o ka noho ana. He nui loa na kumu e liiki ole ai ia'u ke haawi aku i ka"u mau apono ana no keia manao ou e hoi no ke kulanakauhale, aka pehea ina 110 hoi e noho hou mai no kaua, a e hoea mai ana no lioi ke. kikina e pala ai ka waina. aole anei hoi e noho ha,na mai no <»e me a'u no ka ohi waina ana? "He nui no na hana e waiwai ai kou noho ana mai me a'u. I ka ixiu ana o ka waina, e pala mai ana ka apala, ka pea no hoi, ka alanui e komo loa aku ai no kakou ilolko o Novemaba, a i ka hoea aua mai o ka hooilo, e hoopau aku ana <au» i ka hapanui o ko'u poe kanaka liana, aka ua makemake nui au i kekahi keiln no kei kokua ana mai i na hana o ka liale nei, a ua hiki ia oe ke hele i ke kula, no ka mea he pono e loaa ia oe he h<jonaauao ana, a6le» he mea maikai ka hemahema ana o kekahi kanaka opio ma, na. ike o ko keia ao, e kokua mai ai iaia ma ka lekei ana aku iluna ma na anuu kiekie o ko ke kanaka ola ana." . No kekahi manawa loihi ko Lui ku ana, me ka pane ole aku i j kona haku, alaila i ka maopopo ana paha iaia o kana mea e pane akn ai ua i aku la oia: •*Ko ka mauawa pala nui mai o na huaai, ua makemake io au e nolio ha'na hou me oe. a he makemake no hoi au e loaa mai ia'u kekahi mea. iloko o ka wa hooilo, aka ua makemake koke» nae au e lilo i kanaka waiwai." "Ua lioomaopopo mua au i kou ano e ka opio, no ka mea he keu maoli kou hooikaika i ka hana, aka i hoike aku au ia oe ea. ;«ole o ka hooikaika mau ana i ka hana ka mea e waiwai ai, ke ole e. loaa i kekahi mea na hoonaauao kiekie ana,'a ma ia ano auanei hiki ai ke hookoia ko iiui e ke keiki. E pono ia oe es loaa kekahi hoonaauao maikai ana, a na ia naauao auanei e hapai aiku ia oe a niki i ke kiekiiena au e iini aku nei e hiki ilaila, a pehea ua hele mua :io anei oe i ke kula?" "Ua hele iki no an i ke kula eia nae aolei i loihi loa, no ko'u •K»ho i kauhale e malama ai i na hebe, oiai o Mrs. Keoui e noke ana i ka holoi ame ka aiana ana i ka lole i loaa ai ko makou ola o ka noho ana." "A nialia paha he makemaka no lioi oe e loaa ka naauao, a e heluhelu nui i na buke ma-ikai?" "Ke kanalua loa nei au no ia mea. e Mr. Baraunu, me he mea la o ka hana hookahi wale no ka'u mea nui e noonoo nei." "Aolo io e loaa ia oe kai makeinake i ka naauao maniuli o kou loomahele oleia ma ke alahele maalahi o ka loaa ana mai o ka naauao ame ka hanohamo. 0 ko'u manao ea, e noho mai no kaua iloko o ka hooilo, a oiai aia he kula maikai ma kahi kokoke i ko eakou wahi e nolio nei, nolaila e hele oe i kela kula me ka hopohopo ole no kekahi mea." "Ive apono aku nei au i kou manao, a he keu maoli no kou « luolu o ke a'o ana mai la ia'u i ka'u mea pono e haha aku ai." Ia kaawale aina o laua ma keJa la, ua hoo'hauoli maoliia aku ko Mr. Baraunu noonoo no Lui, a o ia kana o ka hooho ana, ae* •Ina e loaa kekahi mea kupono nana e alakai maikai i kela keiki, «»ia aku ana kekahi o na kanaka naauao ma keia mua He ku maoli i ke aloha ole ka ae hou ama aku e hookuu iaia e hoi no īailanakauhale, a ae pu aku e loaa no iaia kela. ano naaupo o ke «>»a ana e like me kona ano iuamua ae o kona kipa ana mai i keia wahi." MOKUNA IV. I ka manawa i hoea mai ai no ke» komo hou ana o ke kula, ua. hoomaka aku la o Lui e hele i ke kula, eia nae m<? he mea la iloko <> kona man la makamna loa. aole ona hoihoi iki i ka. hoopaa i kana ma'i haawina, eia nae iloko o na pule elua o ia helo hoomanawanui ana aku ana ma kana man haawina, akahi no a komo mai ka hoilioi iloko ona. me ka iini maoli e loaa iaia ka naauao, a hiki i ka like o kona ake nui e loaa ka waiwai me kona makemake e loaa maika ike» ame ka naanao iaia. i "Aole no nae lie hana maalahi na Lui ka liele ana ma kela kula, oiai e liakoko man ana m> oia me na pilikia leliulehu e halawai mai ana me ia, eia nae aole loa oia i ae aku e hoi hope kona hooikaika una i ka naauao. w

Aia nialoko o kela kula kekahi keiki i oi ae kona man maikahiki i ko Lni, a ma ka hapa mua o ia makahiki kula, ua lilo maoli keia mau keiki a elua i mau enemi kekahi i kekahi. O Aka Asa ka inoa <» ia kdki, he keiki na ka lunakanawai i pau, a oia no hoi ke kanaka kuonoono hookahi o ia wahi e ku la o ke kula, a ma ke ano lako no hoi paha o ka makua i pii mai ai no na manao uilana a hookiekie o ka lakou mau keiki e like me ke ano o kela keiki. He keiki kino nui o Aka, a he kulana hiehie no hoi kona, eia nae oia kekahi o na keiki ike ole ma kana mau haawina, a o kona kumu ia o ka hoihoiia ana i ka papa hookahi me ko Lui o ke komo ana aku, a pela no <hoi i kamaaina loa ai keia mau keiki a elua. E kahiko mau ana kela kedki iaia iho i na la apau me ka lole maikai, a e lewalewa ana hoi ke kaula uwaki gula ma kona pakeke me na mea hoonani lehulehu i hoopaa puia aku i ke kaula, a ma kahi o ke dala aele ia he ninau pohihihi i ua keiki neii, e kahe-a-wai ana kana dala i kela ame keia la kula. No ka ike iho paha hoi kekahi o keia keiki, he keiki oia na ka lunakanawai, a he nui kona waiwai ame ke dala, nolaila ua manao oia. oia ka oi maloko o kela kula, a. e noke mau ana oia i ke kolohe i na keiki i emi ilio ko lakou mau makahiki i kona He miau hana hauoli wale no ia iaia, ea nae i ka poe ana e kolohe aku ai, ua hoopilikia maoliia aka ko la)kou mau noonoo. H k'o Lui manawa o ke komo ana aku i ke kula, ua hoomaka koke mai la no ke keiki a ka lunakanawai e hoohenehene iaia nei, no ko ia nei ano ilihune me ka nele pu i na hoaloha maloko o kela kula. I kekahi la ua hoike okoa mai la o Aka i kana mau hana kohu ole maluna o Lui i ka noke ana ae i ka uwa i ka manawa hoomaha o ke: kula i ka ])aue ana ae me ka leo nui e lohe mai ai na keiki apau o ke kula: <l Auwe ka meahou e! E nana ae paha oukou e o'u mau hoa i kela keiki ano ole, me he mea la aole ona makua! E Lui e hiki ana anei ia oe ke- hoike mai i kahi e noiho nei o koui tela lole? Aole no kena he lole wawae i hanaia mai, he eke palaoai okoa nō, o kou kupunakane paha ka mea e ku ai o kena lole wawae ou?" Ua helei na papalina o Lui i kela manawa a pii ka ula, mamuli 0 kona paheneheneia ana aku e keia keiki i hele a paihi ke ano o kona paa lole e kom'o ana, a noke mai la no hoi ka nui o na kamalii 1 ka huro me ko lakou piha i ka hauoli. Ua ike no o Lui i ka nui loa o kona lole wawae i hanaia ai, a aole no oia e kala loa i makeina'ke ole ai i ke ano o kona lole, aka nae aole e hiki iaia ke hoole ae 'i ka lokomaikai o Mrs. Baraunu o ka okioki ana i ma lole o kana kane a hana, mai np ia nei i loaa ai kona lole kupono e hele ai i ke kula. He maikai ke ano o ka lole, o ka puha'uha'u wale .no ka pilikia e nele ole ai no ka hu o ka aka o ka poe e ike mai ana iaia nei iloko j o keia lōle nui, eia nae ua hoomanawanui no oia i ke komo amia i kela paa lole me ka hookae ole ae i ka meta i loaa aku iaia me ke kumukuai ole. ' I Aole o Lui i pane aku i na olelo pahenehene a Aka, a htopo | iho paha no ka noke mai o ka nui o na kamalii i ka uwa iaia, aka ia nalohia ama, ae nae: o ka ula mai kona mau papalina aku, ua ku ae la oia. iluna a pololei, hookomo iho la i kona ma,u lima iloko o na palkeke o ua lole wawae puha'uha'u la ona, alaila huli aku la kona alo i kahi e me ka hoohuli ana mai i kona kua i kalii o ke keiki a ka lunakanawai. "He keu oe o ke keiki a. ka hookano nui wale o ka hoohuli ana, mai i kou kua ia makou. A ninau ia aku ka hoi iaia, o kona huli aku la ka hoi ia i kalii e. E Lui ke kauoha. aku nei au ia oe e huli koke mai oe imua o'u," walii a ua keiki nei me ka leo mana. Ua huli papu inai la o Lui imua o Aka Asa, me: ka mau no o kona mau lima iloko o kona mau pake'ke, me he mea la i ka nana aku iana, e hoohaehae maoli mai ana no ia i ke keiki a ka lunakauawai. ''Heaha kou mea o*ka pane ole ana mai i kou wa e ninauia aku J ai?" wahi a Aka me ka hele loa' ana aku a kokoke ia Lui. "Ua makaukau mau o Lui e pane aku i na ninau kupono apan e waihoia mai ana imua ona, aka o kou hoao alna, e ninau mai i kekalii o na ninau e like me ia au i kam'ailio niua mai nei, ua oi loa aku ke pani ana i ko'u waha mamua o ka loaa ana aiku ia oe he pane no ia nina.it au." "Alaila o ka ninau pehea. ka ninau kuponO au e manao nei, oia ka ninau au e pane mai ai?" wahi hou no a Aka, me ka. pii ana mai o kona kai mamiili o keia pame pakikeia ana aku ona e Lui. "O 'ka minau e like me ia au i makemake ae e panoia e oe, o ia na ninau a'u e hiki ai ke pa.ne aku, aole o na ninau kikoola!' "Hura! hurai e hoololie ae paha oukou e na hoa, e like ka me ka ninau a'u i makemake a.e e paneia e a'n! Ke hookau inai nei oia iaia iho ma ke anuu like me ko'u," a uoke. ae la i ka ueue i koua kin'o, me he keikialii la, ke nana aku i ua keiki la ka leha iho o kona mau maka ma kona aoao, a hookilkakaha iho la no hoi i kana liele a,na m'amua o ke alo o Lui. No ka noke loa mai hoi o na keiki e ae i ka aka i keiia mau olelo ame keia mau liana a Aka, hele loa uia keiki hooikano nei i kahi o ka haakei loa o kona mau nianaio, alaila huli hou mai l'a oia imua 0 Lui a ninau mai la: V'ln« hoi ha pela e ninau aku ana au ma ke ano kupono malia lioi o hiki ia oe ke pane mai ia ninau a'u. He makemake au e hoike mai oe owai ka mea nana i hana. <kena lole ou e komo nei?" Ua pahola, hou ae la ka ula ma na papalina o Lui, akia ua pane pokole aku la no nae oia i ka i ana aku : <k Ka Mrs. Baraunu i haua 1 keia lole no'u." "O! he tela lole, wahine ka kau o ka hoolimaliina ana e hana i kou lole. O na kame wale noi hoi ka'u i lohe i ka hana i ko na kane lole, eia ka he hiki no i na wahine ke hana i-na lole o na kane, malia palia no ke euii o ka lakou auhau e<a? "He ano kaila hou loa keia o keia manawa. i kou lole e Lui, a .heaha la ke kumukuai a Mx's, I?araunu o ke kuai ana i ka i-a hookahi no kena lole ou," me ka lalau okoa ana aku o Aka i kekahi aoao o ke kuka a Lui e komo ana," a noke hou mai la ka nui o na kamalii i k,a huro no keia mau hana a Akā. Ua liele ka huhu ame ka hoonaukiuki a nui ia Lui, aka aole no nae oia i ae aku e lanakila laua maluna ona, nolaila ua pane aku la no oia me ka hilahila ole i ka i ana aku: "Auhea oe e Aka, ina pah'a he keilU oe i ike i ka rula ina aole oe e noke mai i ke kamailio ia'u ma ke ano pahenehene. Ke ole au e kuhihewa', ua maopopo mua no ia oe*, no Baraunu keia paa lole i hanaia ai, a. ua hana houia nae e kan'a waliine no ? u, aka i hoike aku x nae au ia oukou aole loa au e hilahila i ke komo ana i keia ilole, a ke haaheo nei au no> na hana maika'i a laua i hana mai ai no'n." "Huro no Lui," wahi a kekahi keiki i hoolio mai ai, he keiki no ia i like ka nui me Lui, a hele mai la a pili ma ka aoao o Lui, no kona ike ana mai i ke koa o Lui e hiki ke hoohoka aku i keia keiki liookano, me kona manao oia ka oi iwaena o na keiki apau maloko o kela kula. 4I E noho malie oe e Wile, nawai i kauoha aku nei ia oe e kahainaha mai i ka maua kamailio ana. Mai hoao liou oe e kamailio mai o ike aku auanei oe i ko ai kalo paa,!' ? i lnili aku ai' o Aka a kamailio i ka mea nana na olelo hoolana ma ka aoao o Lui. "Aole ou e papa mai a,i i ko'u kamailio ana. No ko manao paha o oe ka. oi iloko o keia kula, ko mea. i hookiekie ai, aka manao nae au ua loaa ka mea nana oe e pakike aku i keia manaw'a, ina aole he mea nana oe i pakike mawiua ae nei," wahi a keia keiki liou me ka maka'u olē. 0 keia keiki o ke kamailio ana mai, lie keiki oia na ke kapena mo>ku ; a ua makemake nuiia oia e kona mau hoakula mamuli o ka

oluolu, a oia no hoi kekahi waiwai, oiai he mau inakua kuonoon(> no a aia no kona hale ma kahi kokoke loa i ka halekula. "Aole io paha ka loaa o ko'u mea nana e pakike mai o keia keiki makilo la," wahi a Aka me ka leo nui. <; Aole au he keaki makilo e like me kau e kapa mai nei ia'u Aka," i pane aku ai o Lui me ka wiwo ole. "O oe ka'u e olelo aku i ke keonimana ole i kou kapa wale ana mai nei no ia'u i ke keiki makilo, me ko ike. mua ole i ko'u moolelo." "Heaha kou ike e Lui no ia mea he keonimana, no ke keonimana nae paha o kou makuakane ea," i paiue hou mai ai o Aka, me kona piha hoonaukiuki maoli no Lui. "Manao au he oi aku ke keonimana o ko'u makuakane maniua ou e Aka." "Ah'a, aole ka paha oe i ike i kou makuakane?" "Aole au i ike iaia, aka ua paa nae ko'u manao, oia kekahi o na kanaka keonimana." "A pehea ko makuahine, aole aku la no hoi e nele kona kulana iede oiaio?" "Aohe mea nana e hoole ia. mea," wahi a Lui me ke ku ana ae a pololei iluna, me he> mea la ke ike la no oia i ke ku mai o kona m'akuahime ma kekahi aoao, a no ka mea aia no iloīko ona na hoomanao ana no kela moeuhane ana i ike ai no kekahi wahine ana i manao loa ai o kona makuahine no ia. "E hoolohe ae no hoi oukou i kela mau olelo a keaa keiki. He lede ae la ka ko ia nei makuahine, a aole i maopopo iaia koua makuakane, o ke ano iho la anei keia o na keiki kupono e komo mai ai ma ko kakou knla nei?" 'Ua hele' o Lui i kela nmuawa a inakaukau loa e haawi aku i na kalo paa ma na lelielehe nana i hoopuka. mai i na liuaolelo e lioehaehia ai 1 ko Lui manao no kona mau makua, a ke ku la oia nie ka makaukau o kana mau puupuu, aka ua hoomanawanui no nae oia i kona huhu, a iaia i hana, aku ai i kalii o ka halekula, ua iko aku la oia i ke ku mai o ka lakou kumu ma ka puka, e nana pono mai ana hoi i ko lakou nei akoakoa ma kalii hookalii, a hoomauao mai la no ua kumu la, eia no o Aka ma kana mau liana. maa miui. "Auhea oe e Aka, he keiki io oe na ka lunakanawai, a he nui paha kou waiwai i like ole aku me kekahi o na keiki mnloko o keia kula, aka i hoike aku nae au ia oe, aole loa e loaa ia oe ke kulana o ke keonimaua," a na kela, mau olelo a Lui i kaili okoa ae i ka hoomanawanui mai ia Aka mai, a hoomaka inai la oia e ku'i ia Lui me kokahi o kana mau puupuu ikaika loa. No ka neeui ole aku o Lui imua, ma.muli o ia ku'i ana aku ana. a no ka huli ole mai no hoi o I.ui e ku'i iaia, nolaila ua pale okoa aku la oia i k'a papale kapu mailuna aku o ke poo o Lui me ka pane pu ana aku: "He keu oe o ke keiki hoonana nui w T «ile, ei ike ana oe i ka lele o ko papale i ka lewa!" "Aia no ke kumukula ke ku mai la ma lea puka o ka haleknla a nana i keia niau hana a Aka maluna o Lui. Ua lalau iho la no hoi o Lui i kona papale kapu o ka haule am«i aku iluna o ka lepo, a i ka loaa ana mai i kona lima, ua noke ao la oia i ka holoi i ka lepo, a pane mai Ia nae i komi hoa papa olelo o ia awakea i ka i ana mai: "Mai noho oe a hoao hou e hana mai i kekahi o na hana e lioohaahaaia ai kou kulama, a e kala noi hoi au i olelo aku nei ia oe, he hana paakiki loa ka loaa ana o ke kulana keonimana ia oe e Aka." Aole nae i pau*pono aku na olelo a Lui i makemake ai e lolie iinai kona kokoolua ua, hoomaka liou mai la no o Aka e pa'i i ka papale mai ke poo aku o Lui, a ma kela pa'i ana mai nae ana, i pa mai ai ke poo o Lui a me he mea la iloko o k(\la manawa, ua pouli pu ko Lui mau nianao maikai apau, o kona lmli aku la no ia imua o ke keiki a ka lunakanawai, a mamua o ka maoi>opo ana ia Aka o ka mea a Lui e liana aku ai iaia, ua loaa aku la oia i kekahi puupuu mahanahana koliu peku lioki ma ka papa auwae, waiho kaka ana na wawae o ua keiki hookano la iluna o> ka lepo. Ua lioopaiakuli kokeia ka lewa i kela mana.wa me na leo hoolio o ka nui o na keiki me ka hoopuka okoa'ama mai o ka hapanni o lakou i ka. i ana: "Huro! huro! nou e Lui Danaba na hoomaikai kiekie ana no ka lanakila i lo&a ia.oe i keia la," me ka hele ana mai 0 lakou e hoopuni i kalii o na keilu hakaka. Me ka nana ole ae, lioi o Aka i ka liilahila ma o kela hina ana aku ona iluna o ka ( lepo, ame kona haukae i ka le]>o, ua ala hou mai la no oia a lioao mai la no kalii a Lui e ku aku ana, aka iaia nae i lioonalioa mai ai mekona manao e hiki ana la i kona kino nui ke lanakila mai maluna o Lui, eia nae ua loaa liou aku la oia i kekahi o na puupuu ikaika a Lui, a hina hou aku la oia iluna o ku honua, a no ka ikaika o ia hina ana aku ona, ua nui maoli leona eha, a hiki i ke kuwo okoa ana ae. * Aole o Lui i ikeia he keiki puni hakaka oia a i ole he hialaai wale aku ma na hana, ano ole, aka ina nae oia e piha. i ka huliu. a •hoomaka oia e paio mai me kekahi poe, ua like'pu oia mei kekahi liona opiopio, e makemake ana e 'ale i ka mea. e loaa aku ana iaia. laia e noho ana ma ke kulanakauhale o Bosetona, aole. oia i hele auwana wale ma na huina alanui, aka. ua komo oia ma kekalii niau hana hooikaika kino lehulehu, a ua a'oia no oia i £a pelej)ele, a pela i loaa- ai ia,ia ka makaukau e hiki ai ke paio aku me na keiki 1 oi ae ka nunui o ko lakou mau kino i kona, a pela hoi me ka "p°<' i nui aku na makahiki mainua ona. Me ko Lui ku ole aku e nana ua eha paiha kona hoa hakaka, u.r hoi pololei aku la oia no kahi o ka halekula, oiai <hoi ka nui o na keiki e lioopuni ana ia Aka, me ka noke nui ana, aku i kei kamailio i ke keiki liaanui wale iho no, eia ka aohe ikaika. Nana aku la o Lui aolie ona. ike aku i kana kumukula, aka ua maopopo no nae iaia. ua ike mai ua kumu la i ko la.ua nei hakaka ana, a aole no ona maka'u iki ina oia e laweiia aku ana e hoopii iinua ona. Ua hoi pololei aku la oia ai hiki i kona noho, (ua hele lioi kona | helehelena a haikea pu, no k'a mea ua ike no oia e hoea inai ana i | ka manawa e kaheaia mai ai oia 110 kona pwpehi ana I ke keilū j ka lunakanawai, a o kana nae e hopohopo ana e nokeia mai aua paha oia i ka nuku, no kona aa ana lie wahi keiki ilihune oia e ho- ! eha aku i ke keiki a ke kanaka waiwai. Ia ala ana ae hoi a Aka mai ka honua ae, ua liele kona lole a oki loa i ka lepo, ua pukalaki hoi kona lauoho, ua holo awiwi aku la oia noloko o ka halekula no ka wailio ana aiku i kana hoo]>ii iinna o ke kumu me kona manao e kau mai ana na ahewa ana maluua <» ka mea nana oia. i hoelia mai. Ua komo loa aku la no o Aka me ka manao e hele pololei aku imua o ke kumukula, aka u'a i q mai la nae ua kumu nui iaia i ka paneanamai: "E hoi koke aku noluna o kou noho e Aka i keia manawa!" i mai ai oia i ke keiki a ka lunakanawai, he kauoha hoi e hiki ole ai ia Aka ke hookuli, a o kona hoi ma,i la no ia me ke ano kukule, :i hoomaka ae la ke kumu o hookani i ka bele no ka hoakoakoa ana mai i na keiki noloko o ka halekula. Ia akoakoa ana mai o na keiki apau, ua ku mai la ke kumu iluna a kamailio mai la: "E hoomalu oukou e a'u mau keiki i keia manawa, a nou hoi e Aka, ua makaukau au e hoololie aku ia oe i i keia manawa, ina he mea kekahi au i makemake ai e kamailio mai imua o'u i keia manawa!" ! Ma ke ano uae o ka leo a ke kumu i kamailio mai a,i imua o ! Aka, ame keia kauohaia ana mai ona e hoike aku i kana mea i ma kehnake ai no ke ku-ei ana aku imua oma, no Lui Danaba, ua ano hilahila iho la oia no keia ikeia mai e na keiki apau o kela kula, a kulou iho la kona poo ilalo, aka ua pane aku la no nae oia me ke ano hoihoi ole. (Aole i pau.)