Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVI, Number 52, 24 December 1909 — HE HOONANEA NO KA MANAWA [ARTICLE]

HE HOONANEA NO KA MANAWA

I na kanaka e kamaiiio nei me ko lakou haku alii, aia o Maikai "Wahine I ke hele la i lalo o Kiholo a pii no hoi I ma kekahi aoao e pili aku la i Kohala, a ma kahi i kapaia o Paaiea, ua ike i aku la keia i ka noho mai o keia wahine u'i, aole no hoi i ka u'i a lohe mai i ke a'o, ke hele la a holu ke pili i, ka u'i o ua wahine la. 0 ko ia nei hele aku la no ia a i ka hoea ana aku imua o ka wahine e noho mai ana, a ma ko ia nei ano eepa no ua maopopo e aku la no iaia kel{\ wahine, a o ia ka Maikai Wahine o ka i ana aku: "Aloha oe e Kahaumanu ea!" a haawi mai la no hoi o Kahaumanu i kona aloha, a eia 'hoi kana mau olelo o ke kamailio ana mai: "Aloha no hoi paha'oe e Maikai Wahine a Kapohakau." "Aole au no Kapohakau, aka no ka malu niu au i Kauahia, a no ka Mahina hiki Opulepule i Ponahawai." No keia pane a Maikai Wahine, ua hiki hou ole la Kahaumanu ke pane mai, aka ua koi mai la iaia nei e hoi laua no kauhale, a ia laua i lioea aku ai i ka hale o kamaaina, ua ninau mai la o Kahaumanu i ka i ana mai: "He iuakai ano nui hoi keia au o ka hele ana mai o ka loa? n "Ae, he huakai ano nui ka'u o ka hiki ana mai la imua ou, a i kii mai la no au ia oe e hele kaua i Kona i ko'u wahi." "Heaha aku auanei ka'u olaila e hele aku ai?" "E hele ae lioi paha oe e ike i kuu la nui, no ka mea ua kokoke mai i ka la e hoao ai au i kuu kane. Ua paa ka hale i ke kukuluia, ua makaukan na mea apau, a he elua no la e kakali aku ai o ka hoao no ia o'u me ua kane nei a'u." "Ea, he nuhou ano nul hoi kena, emoole no ka hoi kou hoao i ke kane." Ua kuhihewa loa ia nae o Kahaumanu, ua loaa aku la ke kaikunane ona o Pea ia Maikai Wahine, a o kana kane ia e mare aleu ai, a o ia kana o ka ninau hou ana mai ia Maikai Wahine. "I ka wa hea i hoea aku nei ko kane, 'i hikiwawe mai nei ke kukuluia ana o ka hale a paa me ka makaukau o na mea apau no ko olua hoao aku?" "Auwe, owai leeia kane au e ninau mai nei ia'u," wahi a Maileai Wahine ma ke ano kahaha. "Alaila aole ka paha o Pea i halawai aku nei me oe, e kuhi ana ka hoi au o kau leane la ia, o ke kane ia o ka hele ana aku nei e huli ia oe!" "Aole au i ike i kena kanaka au e kamailio mai nei, he kane okoa no ka'u e hoao aku ai." "Owai ia kane au?" i ninau mai ai. o Kahaumanu. > ,"0 Kaleimamo, ke keiki a Owela laua me Luukia." "Auwe! o lee keikialii ka! Heaha la hoi, ua loaa e ka kau kane, o Pea hoi ka'u o ke kena ana aku e aku e noi ia oe, eia ka ua lilo mua oe ia Kaleimamo. I ka wa hea kaua e hele aku ai no Kona?" "Ua manao au o ka la apopo no ko kaua la e haalele iho ai ia Kohala nei, no ka mea. i kela la aku no maua e hoao ai, o kali mai auanei kela ina kaua e hoololohi iho ana ia nei, a lele mai ko ia la oili no'u. "Heaha no lioi ka'u hana nui e hele aku ai ilaila e hokai wale ai no ia oukou V' "Na mama no keia kena ia'u e kii mai ia oe, a pela au i hele mai la i keia kula loa, nolaila mai hoole oe i ke kauoha a ka makuahine o kaua, o hoihu mai auanei kela." 1 ka paa ana o ko Kahaumanu ma-' nao no ka hele no Kona,. ua olelo aku! la oia i kona 6hana i ka pane ana aku: "Eia au ke hele nei no Kona, nolaila e imi aku no oukou i na mea no oukou e pono ai, hele nui no i ka lawai'a a pii nui no e huli ai na oukou!" He poe noho wale iho no keia me ke kaukai i ko lakou popo ia Kahaumami, nolaila no keia hele o Kahaumanu i Kona, ua hele lakou. a piha loa i ka huhu ame ka hoonaukiuki ia Maikai. Wahine, a o ia ka lakou o ka pane. ana mai: "He keu aku maoli keia o ka wahine kolohe, eia ka i kii mai nei oia i ka makou huli ai a huli i'a e lawe pu me ia i Kona." īa ao ana ae i kekahi la ae, o ko laua nei hoomakaukau iho la no ia no ka hele ana ma ka laua huakai, a i ko laiia hiki ana aku ma kela oioina a Mnikai Wahine o ka hoomaha ana, ua noho iho la Jaua nei, a huli mai la o Kahaumanu, a ike mai la i ka lele o ke ao naulu o kona aina, a pela no hoi me na olaelae, a o ka holu mai no hoi o ke pili i ka welelau makani o Puupaa, ua hu mai la kona aloha no kona aina, a o ia kana i kanaenae ae ai i keia mau lalani mele hoomanao malalo iho nei penei: He aloha e Kohala ea, Aina i ka makani ea. Nounou v i ka poli ea, O ka ipo aloha ea. Oni ana na puu ea, Haele elua ea. Ko Waimea nani ea, 0 ka Ua Kipuupuu ea. Houhou i ka ili ,ea, Puluelo ka lehua ēa. 1 ka nounouia ea, E ka ua lihau ea. (Aole i pau),