Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVI, Number 52, 24 December 1909 — HOOMANAOIA KA LA O PAUAHI Malama na Kula Kamehameha He Ahaaina Luau Ame Anaina Hoomanao Nona. [ARTICLE]

HOOMANAOIA KA LA O PAUAHI

Malama na Kula Kamehameha He Ahaaina Luau Ame Anaina Hoomanao Nona.

E like me ia i malama mauia ai i na makahiki apau, mai ka manawa mai 0 ke kukuluia ana o na Kula Kamehameha a liiki mai i keia makahiki pela 1 malamaia ae ai ka hoomanao ana i ka la hanau o Bernice Pauahi Bishop e na haumana o na Kula Kamehameha, ame na kahu waiwai o ke kula ma ke Sabati aku la i hala. Ma ka po aku o ka Poaono, he ahaaina luau ka i malamai-a maloko o ke keena aina o ke kula o na keikikane, a ilaila ae kekahi poe kakaikahi i konoia ame na haumana o na Kula Kamehameha i hemo. 4 Ma ke kakahiaka o ke Sabati ae i malamaia ai he anaina hoomanao no ka la o ka mea nana i kukulu i kela mau kula, he mau himeni a he ha'iolelo mai ia W. 0. Smith, a ka'i aku na mea apau no ka ilina ma Maemae, a na ka ua ma kela la, i oki pu ae i ka papa hoonohonoho o na mea i manaoia. Ma ka ha'iolelo a W. O. Smith, lea pereBidena o ka papa kahu waiwai _o ke kula i haawi ae ai ma kela kakahiaka, he nui na mea waiwai e lilo ai i mea e pomaikai ai na kaikamahine amo na keikikane ke lawe a malama ia mau olelo a'o, waiwai nui. Wahi ana: "He hoomanao ana keia no ka la hanau o Bernice Pauahi Bishop ka mea i hanau mai ma ka la 19 o Dekemaba, 1831. E like me ko kakou hoomanao ana i ka la Karisimaka, a pela hoi me na la hanau o ko kaTtou mau hoaloha, pela no kakou e hoomanao nei i keia la. ''I ke kamailio ana ae no Pauahi, me he mea la aole a'u inoa makemake e ae e like me keia, aka. o ka mea nae a'u i makemake ai e kamailio aku, oia no 4ca nui o kona noonoo ana no ka pono o ha'i, "Ma kona ano maoli iho, oia no kekahi o na wahine- u'i, aka ua piha nae oia i ka »oluolu a akahai me ka hoolohe i kon'a mau makua ame kana mau kumu, a hiki i ko lakou aloha ana iaia ame kona mau hoaloha pu. "He wahine makemake nui oia i na keiki, eia nae aole ana keiki ponol, a no kona iini nui i ko ha'i pono, e hele nui aku ana kekahi poe imua ona, no ka mea pono a lakou e hana āku ai. "Iwaena nae o.ua wahine Hawaii, aia no he mau wahine kaulana a o ka mua loa o k«la poe wahine, oia no o Kaahumanu, ka wahine a Kamehameha I, na ia nei i wawalii lee kapu i ka makahiki 1820, mamua ae o ka hiki ana mai o na Misionari i Hawaii nei. "0 Kapiolani ka mea i ukali £ku mahope ona ma ke ano kuhina nui, a nana i hoole i ka 'mana o Pele. "Mawaho ae o keia mau wahine ao la, o Kinau ame Kuini Ema kekahi e helu puia me laua, a o Pauahi hoi ka mea nana i hoala ae i keia mau kula me ke ake nui ana no ka pono o ha'i. • "O kona iini nui, 0 ia no ka hoonaauao ana aku i kona lahui ponoi, ame ke a'o ana ia lakou i ke kulana Kfistiano, a ua ko iā iihi ona pela, a 0 ke kuniu nui hoi ia o ko kakoxi hoomanao ana nona i keia la. 0 ka'u 1 makeAake ai e kamailio aku imua o oukou, o ia no ka hoohalike ana me ia, ma ,ka noonoo nui ana i ko ha'i pono." j I ka hookuu ana o ke anaina pule mauka o ke kahua o ke Kula Ka- j mehameha, ua kau na mea apau ma, na kaa uwila a holo aku no ka ilina o Pauahi ma Maemae, aka ua nui nae ka ua ma kela auwina la, ka mea nana i hoopokole mai i ka papa hoonolionolio o na hana malaila, a ka'u hou maluna o na kaa no uka o ke kula.