Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVII, Number 2, 14 January 1910 — HE HOONANEA NO KA MANAWA [ARTICLE]

HE HOONANEA NO KA MANAWA

| (Hoomaoia.) 11 | Oiai na 'līi haeau o ka aiea e fceic aea e ike i sa "lii no iaua ka po Bui. aia o Oopeeaiamho ke iiakilo īa i kela inau alii T a o keia iho ko iakoa maa inoa: 0 Keaka (w), be kaikauwhiae oia na Kakili me Makakuku, a ua kapa pihaia hoi kona inoa o Keakaakaiuli o Iwhanaiki kona wahi nobo. O ka lua aku o ua 'lii. oia o Kuaj>uu no Kaiaoa, he alii wa'nine do keia; o Puio aku ke koiu o na 'iii, he alii wahine no r bq Puukala; o Kealaehu aku, he alii kaae oia no Kaloko-"uka, o Holeha, 110 Bonokohau; o Hiku he aiii kane no keia, ! a o Pae no hoi ke alii hope o lakou, I a no keia mau alii hope nae aoie i hoomaopopoia aku ko laua mau wahi 0 ka hoea ana mai. Ma keia wahi, he mea pono no I ka I mea kakau ke hoakaka pokole akn no keia mau alii. He keiki o Hiku na Kukaohialaka me Hina, o na'kuahiwi ekolu o Hawaii kona home, a o na la!a ohia, ke kahua paani o keia keikialii. Me he mea la ma ka nana ana i n$ 'lii apau i kipa ae ma ke anaina ike 1 ka hoaoia ana o na 'lii, o keia ke alii maikai hookahi, no ka mea aia no ke kau la ka pua o ka lehua maluna 0 ua keiki nei, a ke loheia la hoi ke kaui kikiko'u o ka leo o na manu maluna o kona poo, auwe he ku hoi kau 1 ke aiwaiwa o keia keikialii o ka hoea ana mai ma ia po. No Pae hoi, ua :ike mua ae nei X3 poe heluhelu i kona wahi o ka hele ana mai, a he alii auwana oia, o ka hele wale iho la no kana hana i na manawa apau, a ntai keia alii mai i kapaia ai kela inoa e o nei a hiki no i keia manawa, o hilinai o Pae i Hue* hue, a o ka manao nui no o kela hoea ana mai o keia alii, no ke kii ana mai no ia ia Maikai Wahine i wahine nana e like no me na mea i ike muaia ae nei. 1 ka halawai mua loa ana o ka ike a Maikai Wahine me ke Keikialii o na kuahiwi ekolu o Hawaii, ua hiki ole iaia ke kaohi mai i kona noonoo no ka makahehi i ka u'i o keia keiki, a he oiaio, e like me ka Luukia i i inua aku ai i kana keiki ia Kaleimamo, o ke kino kanaka no ke lilo ana iaia, no* laila ma ke kino eepa e lilu ana ke keiki o ka uka iuiu a iilo, a nona keia wahi hooheno: Pii ana Iliku i ke kualono, I ka lala kau a ka manu. - TJa keekeehiia e ka ua^ Ua pau ka pua i ka helelei. : ' A hoi ka ike ana o na 'lii, o ko na makaainana manawa aku hoi kofc, a he oiaio i ka ike no ua hala ok6a he mau hora o ia po, oiai hoi ka lehuleliu e maluno; o na ' pakaukau i hoomakaukauia no ka haupa ana, oiai ua hele a pololi. Ke hele aku nei i ka wanaao i kela manawa, aka no ka piha oholiia no o na mea apau, aole he hoiia aku e hiamoe, a i hakalia no a pau ka ai ana, o ka mauawa ia i hoolauna aku ai o Oopunuianiho ia Kahaumanu iuiua o ka lehulehu, a akahi no a ike ae ka poe i kamaaina mua ole iaia, o keia ka ka wahine a lakou o ka lohe wale ana. Penei na olelō hoolauna a Oopunuiani^o: ''E na ? lii ame na makaainana, ke hoolauna aku nei au imua o oukou i ka u'i o Kohala ka mea i kapaia u Kaliaumanu, ke lii o ke pili kapu o Puupa, a kae'ae'a hoi o na puu haelelua," a he oiaio ia ku ana ae a ua o Kahaumanu imua o ke akea ua hooho mai ia na kanaka i ka wahine uM, a he u'i io no e nele ole ai ke komohla ] aku o na manao makaleho iloko o na keikialii e noneiko la imua o kona alo. Iwaena o na wahine u'i apau ma kela po, o Oopunuianiho, o Maikai "\Ya* hine ame Kaliaumanu na helu ekahi, no ka mea ma ko lakou mau kino eepa i hiki ai ia lakou ke hooioi ae māmtia 0 ka nui ae o na 'lii. I ke ao aua ae 7 ua kaa aku la ia Kahauinanu ka malama ana i na lealea o ka la, o ia no ka hula i maa i na kanaka Hawaii i ke au kahiko, o ia ka. hula kilu. he hula kaili kane a kaili wahine keia, a ma keia mau I'ealea i malamaia. i huikau ae ai na makau aka lawai ? a, a hui aku hui mai kalo » ka nawao. Ua hele no hoi a po ka Ja, ua pau na lealea. a hookuuia aku na ainana e hana aku e like me ko lakoo makemake. Iloko nae o ka manawa e hauoli ana na -lii ame na makaainana, ua ulu ae la ka makemake heenalu iloko o ke Keikialii o na kuahiwi ekolu o Hawaii, a o ka hele aku la no ia i kahi i maa 1 ka heenaluia u na kainaaina o Kaloko, aka o ka mea apiki nae iaīa e hoomaka aku nei e an, ua ike ai?ii la oia i ka au o kekahi mea mamua aku ona, he oiaio, 6 kekahi kino keia oj Maikai Wahine, oia o Mahinahikiopulepnle, eo ka mea ua komo no ka hoohihi iloko o Maikai Wahine no keia keiki u 'i, a pela i hele mai ai keia kino eepa np ka hnnalu pu ana me Hikn. 4 (Aole i pan.) -— — Hahoj>e o ka ioaa ana o ka hanohano l i kekahi tuea„ e ukali aku auanei ka | manao iili anie k» hoowahawaha.— j Duich. !