Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVII, Number 20, 20 May 1910 — AOLE HANA, AOLE KUAI. [ARTICLE]

AOLE HANA, AOLE KUAI.

Mr. Lunahooponopono, Aloha oe: O keia mau huaolelo ma ke poo o keia wahi itamu, oia no kahi o na olelo oloko 0 ka Ohelo Hooholo, a na liale kaukanawai huiia o ko kakou Aupuni Makua, 1 onou mai nei na kakou huiia o ka poe kupono i ke koho baloka o ke Teritore o Hawaii nei. A &a kakou huiia ma ke koho -haloka e hoike aku i ka kakoii hana piha imua o Amerika ina no ko kakou hoole, a ae i ka hana a kuai ana i ka waiona ma Hawaii nei e like loa iio hoi me ia i keia la.

Ke hoomaopopo pono loa nei no au, i ,ka 'u heluhelu ana ma na nupepa, a ma ka ha'iolelo no hoi a ka Hon John Woolley a'u i lohe ai ma ka po Poaha ma ke K. P. Hall penei:

Ina e kobo lokahi ana ka poe mana i koho baloka e hookapu loa ia ka wai- j ona mai llawaii nei aku, alaila ma na ano apau loa. Aole loa e loaa ka waiona i ka poe ili keokeo, ili ulaula, ili eleele, ili kalakoa, a aole no ioi e loaa ka waiona i ka haole onamiliona a Hawaii ona tausnni, aole loa aku hoi i na Hawaii loaa nukn ame na lahui e ae. 0 keia ka 'n i lohe ai no ka elua manawa. ia wa hookahi no, ma ka olelo Enelani a ma ka'u olelo no hoi. Aka nae hoi, o ka olelo imiakamaij a ka poe kaai waiona ame ka poe inu | waiona i niinamina nni o koho lokahi! ioia. Ma ka aoao ae, e hookapuia ka! waiona a eia ka lakou pauku gula pe-! nei. | Hc- mau liana panaka o ka hoopunipuni kiekie wale no keia hana a ka Ahaolelo i hooholo mai nei i wahi e punihei ai ka poe Hawaii ilihune e kapu laulaha io ana ka waiona, oiai he papa'u loa ka aoonoo o ka hapanui o na Hawaii. Aohe he hiki ia lakou ke ike 1 ka mea io aia mahope aku o keia. olai ina no kakou e hooholo io ana e hookapnia %a waiona, aoie loa no ia he mea e pau ai o ka hookomoia ana niai o ka waiona oiai na kapaeia ka hnaolelo Hoopae ana mai, aole i hookomoia ia huaolelo iloko o keia Olelo Hooholo mai nei, oiai o ke kumu ae la keia o ka pīlikia nui oiai no ka h>ki mai ka hapanui o ka waiona e hoopae ia mai nei. a aole loa no Hawaii nei wale iho nei. Nolaila, e ike mai oe e Maheka hoojn!i meaai mahope o ka poe aiikane-le. ka poe no na lakop i nhao ia oe i ka hnlepaahao; o ko Hawaii nei waiona ame ka <bia, ke kapn ana, aole ioa he mana keia olelo hooholo e papa akn ai i na kanaka waiwaī o Hawaii nei iho no ka mea. ua akamai loa ka hana ana a keia haole o .Tohc G. W<wiiey i mea e nele ai sa Hawuii i ka pono tnu rama e like me ia t keia la. O na haoie wale no ke ina a hoi hou no na Hawaii e like mp >* iho o ka ISS2. O ka inu malu. A heaka «ho la ke kaulike o keia hana a Ame rikaf iaa aole i makaala ka Elele ai ; » no ka pono kaulike o ka lehulehu, A o keīa hoopae ana mai o na haole wai-

?rai i nm& poa*i ao laktm iiiō. &b lakon maa maliliini kipa kaakale. Me ke kaai oie aka ia h&'i. M* ka ka&m *&le aaa, o ka &a* keīa <? ki» līlo a»a o ke;a Olelo Uooholo i mea ka w&le eo, a be okoa ka poaiu. h« kapakahi mannia, 0 ke kaiii pono ina r&oi& o ke kanaka H&vaii iiikuae,, k& meku. O keia maa olelo ae la, na olelo lioop&kaawili noonoo & oolea Io& &*& i lohe ai m&i na Haw&li a i o'a mau ili keokeo iloko o keia naau mahina t hala ae sei v 1 hiki i k& uuwina la Poaono iho nei i ike ho« ilio la «u maioko o na aoao o ka nupepa hake nona ka inoa nani i pili pono loa i keia wa a kakoa e ola nel Ke Au Hou. Ma ko'u heluheln ana i kein ailuuili miliHma hou & k&kou. ua hooni nuiia kuu uhane no n& olelo hoonaauao he nui ma na &no like ole he nui. A ua iini eui au e loaa i kope pouoi na'u koe w&le no aia apau ka 3 xaahina alail*, loaa mai kahi buke, oiai. 0 ka wa kakiia aku ia a aoie e pau e, a no keia wa, he manuahi wale mai no, he maa taasani mamua loa o*u ua hala e ka Puulena. O ka mea a'u i hoomaopopo ai no keia buke bou, me he la o na lima o ka lima o Esau oiai he huluhulu, a o ka leo nae ? o ka leo o' lakoho. Oia hoi keia, he ogana baritoune keia e a 'o ana i ka lahui Hawaii mana koho o keia la, e hoola, ae i ka moo nana e ale a e hoohaahaa ino nei i na Hawaii hoonuu ino a hooiohe ole e like la me a'u i ko'u mau la ame o'u io ponoi no e linohau mai nei no i ua ohu nei no a makou i keia hora.

Ke i mai nei kahiko. «O ko lalo ai no ke paawela wale," ke olelo hoi na paalalo a kauwa a na poe kuai waimake. * 1 Aole na ka waiona i komo ma ke kanipuu o ke kanaka pakela inu, na ka oiwi no ke a'o mai nei o Mr. Theodore Rusawela ke kae'ae'a uhai huloholona kaulana loa o ke ao apuni i keia hora. "0 kou ooki ae, me kau pahi i kou i 'o i nahu ia e ka moonihoawa," pela oe e paleikana ai ke uloiohi ole i ka minuke o ka waiwai nui. Pela kakou na Hawaii i aloha io ia kakou iho, ano ka minuke ' o ka makamae, no ko kakoa mau pono pilipaa ma na aoao apau loa e koho ku-e i ka waiona, ae. O ko kakou A'loha ia i ko kakou mau hoalauna wahi a ko kakou hoopakele ua oi aku anei ke koikoi o ke gula i ke ola o ka lahui Hawaii holookoa o kela la ame mua aku nei? Aloha. KU-E I KA WAIONA.