Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVII, Number 21, 27 May 1910 — KA HOIKE A KE KOMITE O NA TERITORE MALUNA O NA HOOLOLI I KE KANAWAI KUMU. [ARTICLE]

KA HOIKE A KE KOMITE O NA TERITORE MALUNA O NA HOOLOLI I KE KANAWAI KUMU.

Mahope o ka laioa 5 oa ki »oao 9, e hookooio i keia malalo ifao: Pauka 7. O k* paska 86, o ke kan3.trxī i oleloia, ke kooiolīi* aēi, mi !ka paka'i aoa ska i keia maa olelo | malalo iho; E koomaopepoia n»> boi. O ka Oleio Hooholo o ka Aba Kiekie 0 ke Terit«re o Hawaii. maluna o ns palapala hoike manao boohalahala f mai na aks haahaa malalo :ho. i kupono 1 ke aao mao. a i l&wa jM>ao ka hoopaapaa ana (paio) e maaaoia o ka weheweke ana o ka Olelo Hoofcolo "hope loa o ua Aha Kiekīe ia i oleloia, e kouia no ia e ka Aia Hookolokolo Kiekie o Amenka Haipnia no na palapala hewa. Ma ka laina 6 aoao 9, e kapae loa i ka Panka 7, a e hookomo malaila i ka Panka 8. Ma ka laina 8 aoao 10, e kapae loa i ka Paoku S. a e hookomo malaila i ka Pankn 9. >Ma ka laina 12 aoao 10, e kapae loa <f ehiku, ,! a e hookomo malaila ' < anu- ,? Ma ka laina 16 aoao 10/ e kapae ioa <4 ekoiu, M a e hookomo malaila "eha," a ma ka laina 17 e kapae loa elima haneri. Ma ka laina 1 aoao 11, e kapae loa i ka Pauku 9, a e hookomo malaila i ka Pauku 10. Mahope o ka laina 11 aoao 11, e hookomo i keia malalo iho: Pauku 11. O na Kanawai apau, ame na hapa kanawai, ina no ke aupuni Federala, a i ole ia no ke aupuni Teritore i ku-e i keia kanawai, ma keia ke hoopau loa ieb nei. O k"a i'o o ka bila kanawai e waiho nei, ua noonoo akaheleia no ia, no ka wa loihi e ke Komite o na Teritore i ke-kau 60 o ka Ahaolelo Lahui. "Iloko o ka mahina o Novemaba aku nei i hala, ua kaheaia ke. kau Ahaolelo Kuikawa o ke TeritoTe o Hawaii, a ua heoloheia keia bila kanawai e lakou, & ua waihoia mai imua o keia hale, e ka Elele, ame ke Kiaaina o Hawaii, mahope iho o ka noonoo akahele loa ia ana o keia naneha'i i owili pu ia. A o ka bila kanawai e waiho nei, oia ke ana i hooholoia e ka Ahaolelo Kuloko o ke Teritore o Hawaii i kohoia jne ka lokahi, e na aoao* kalama Demokarata ame Rapi>balika, i hookomoia mai nei bsPe ka Aha Senate, kekahi mau hoololi. A ke manaoio nei kou Komite. o ka hooholoia ana o keia kanawai, e like me ia i hoololiia, e loaa ana maloko o keia bila, ka pomaikai nui laula no na kanaka o Hawaii, ma o ko laken mikini aoao kaiaiaina, i hoololi ia hoi e ko lakou Ahaolelo kau kanawai kuloko, a i waihoia mai nei hoi imua o keia Komite. Ke manao nei kakou, ua hiki mai ka manawa o ka hana, e noonoo akahele ia a* o keia bila. O ka hoonohonoho pono ana, o na aina aupuni o Hawaii, oia no na mea ano nui loa, e pili ana i ka maiiamano o ka pomaikai, ka pono, ame ka holomua o ua Teritore la, a na ke kanawai e hoomalu, a e kawpalena i ua mau aina la i noonoo akaheleia e keia Ahaolelo Lahui, no ka pomaikai o Hawaii. Ahe mea kupono e hana kakou ma ka hoololi ana, i kupono i ka noho ana o na kauaka ma na home hookuonoono, maluna o ua mau aina Aupuni la.

O na"-l»ololi ano r.ui iloko o ke kanawai, ke kuhiknhi nei: Akahi, ke kaupalena ana i na Home Hooknonoono,, no na kupa makaainana Amerika wale nc, me ke keakea oleia. Alua, e kea-; kea aku, e hoole aku, e ha 'i pinepine ana iloko o na Home noho, e kgpae i ka poe hoopukapuka ma ua mau ama la. Akolu. ka hookapu loa ana i ke | kuai hou ana aku i ua mau home la, i kekahi hui, a i ole ia, i kekahi mea e paa ana i na eka aina, nona ka ili | he BQ,eka. Aha, e hoolohēia no ke noi,i no ka -wehe ana i mau home noho, ma| na aina hookuonoono, i ka wa e noiia mai ai, ka huina lawa kopono ma ka palapala noi, no ka aina maloko o ka 1 apana i hoikeia. Alima, ke kaupale loa ana i ka mana (panai) kuapo aina maluna o ua aina aupuni la, ame ke kuai ana no ka nohona home ma kekahi ano e ae. O ka ""paaku ekahi o ke kanawai, ke kuhikuhi nei e hooponopono i ka hana paewaewa o ka rula ana a ka Luna ■hooia Helu o ka waihona Dala, i paaia aohe nae he haawina dala iloko o ka bila haawina no ia mahele hana o ke 'aiipuni i hiki ke hooliloia iloko o Hawaii. me ka ha'i aku i ka wa i oleloia, no ua Teritore la iloko o ke kanawai. Ua hooko pono ia keia ma ka hookomo ana iloko o ka Pauku 5, o ke kanawai kumu i na olelo: E komo pu ana na kanawai i pili i na mea apau ma ka bila haawina. Oiai o Hawaii e uku as& hookahi miliona rae eha haneri tausani dala ($l,400,000) iloko o ka waihona dala o ke Aupuni Federala i kela ame keia makahiki, he moakaka lea keia hoololi ana ame ke kaulike me ia i hooholoia. O ka olelo ku » ka wa, i maopopo loa ma na kanawai i heluia, aole no ia i pili ia Hawaii ma ka hookomoia ana o ke kauoha. e iawe aka me ka moakaka ole, o na kumu manao i nhiia e ua nxau kanawai ta. e piii ana i kekahi mau Teritore e ae, A i loaa ka maopojH» lea oia uhiia, ma na hoomakaukau ku i ka wa ana iloko o ke kanawai kumu o ke Teritore o Hawaii. Ka hoololi ana i ka laina 12 aoao 2, no ka hoomahuahua ana i ka uku o na UUa o ka Ahaolelo kau kanawai kulo-' ko o ke Teritore o Hawaii. mai ka $600 & i ka $800 dala. O ka bila kanawai kumu i manaoia no ua uku la he $1,000 da!a no kola ame keia kau Ahaoleio, a he $200 dala i hoohuiia mai no ke kau kuikawa. A ō ka hoololi i mauaoia e hoike ana $300 dala no ke kau Ahaoielo mauKe hoīke nel. O .na uku ahaolelo o na lala o ke kau mau o Hawali, ua ukuia no ia mailoko ae o ka Waihona o ua Teritore la. a o ka hoomahuahua ana t o ua ukt» la, ua o'noln ia mai no ia 'e ka poe hookaa aohau. vkuma e loaa ai m kanaka knpouo a makaukau no aa hana o ua ahaolelo la. A ke manao nei koa Komite, o ka iioom&haahoa ana e Uke me ia i hoololiia maluna ae, ua kuponoia no ka pomaika'i ame ka holomna o ua Teritore lau No ka me», o na uku Ahaolelo Kaloko iho o ba Mokuaina ane aa Teritore 0 Amerika Huipuia he akaa^loa. nui na mokuaina ame eloa Teritore ke ukuia nei he 3 dala a hiki i ka 6 dala o ka Uu A o kekahi mau mokuaioa, ke ukuia nei peoei: Conn#eJicut, $300; lowa, t550; Mas saehu9ettsk, $750; Ohio. $1,200; PennsrlTaaia ame New Tork, $I*Boo pakahi no ke kau. He oiaīo no he ani na līlo o

ks hele ana mai, ame ka nobo snai o Hawaii r i oi ae mamna 0 oa MoWaa Huiia- A na lenpono e hoamabuahtū» ia akn i lo&a a! na kaiaaka kapoao» % nakaakan naoli oo &% baoa o na Ahaolelo la o Hawaii. (Aole 1 pa.)