Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVII, Number 21, 27 May 1910 — UA OI AKU KA INOA MAIKAI MAMUA O KA MEA PONI MAIKAI [ARTICLE]

UA OI AKU KA INOA MAIKAI MAMUA O KA MEA PONI MAIKAI

Mr. Lanahooponopo&o, Aloha oe: Xo kon oia mahoahoa mau aku e Ha.wa.ii Laha'u koa hauohaao. sou lenlana hilioai mauia o keia la ame moa aku. pela ao e ka mau aku nei imua oa ma o ke Kilohana ia bo ke a'o a kapale ana ako I na a'o iaiaa a makamaka oie a ka poe hoopae, a kuai wiooa, o na ano I:ke oie i noho a alakai ia e ka alihikaua a piha naanao ioa 0 keia hora. a kakou e ola nei, Mr. Johs H. VHse. Wahi a Jolin H. Wise, o ka nele i ka hana ke knmu o ka make, he wahi olelo ano kanialii ioa keia i oili loa ae ma o ka inanamanaiīma la i panmaele 1 ka wai lelo o ka Dago Bed. Penei ka'n, o knu uhauha i ka hapanni loa o kuu nku mahina. i ko'u makemake pilikahi wale no. koe kuu lede ame a'u mau leiaioha he keiki. a iloko o kahi loaa hapakoiu i koe e kaanaia ai ko lakoo mahele. ka liio hale, Pake poi i'a, na aahu. ame ka lilo kauka. A i ka hapanui o ka manawa. aole e nkuia ana ua lilo kamau, no ka oi ana o ka lilo mamua o ka loaa mai, a oia hana ana, aole i naauao. nolaiia awoki mai a f o hewa oe i ko kaua iahui e 'iho mau ilalo! He mea ole ka nui o ka hana, ame ka nni a aukn o ka nku, ke hiki tuai ka ono a ka waiona, i ke kanaka i hae ka puu i ka rama, ua like ia me ka ole. A eia me a'u kekahi kanaka opio ike hana waapa, i ae mai e paa Upko o 3 la hana wale no, eia nae o ka 15 la keia, a aole ona hooko i kana hooia. He pakela ioonuu keia. He $150,000 loa laikini, ina lio keia Kalana wale iho keia mau puu huahelu huaaelo a loane Naauao e upa mai nei. E pilikia io ana na poe hana alanui he mai nei, oiai nae, he 3 mahina paa mau waie no, a he 19 mahina o 2 makahiki e noho wale ai, oiai ua pau ae la no ua ahua dala laikini rama nei, a ua haku nei ou, a nau no e Hawaii lahui e ike mai i ka oiaio oie o keia awala kaiehu ana a knu hoa o ke Kakelamaluikaleo o lanuari 8. 1895 no ka makee i kou pono ia mau la a ke a luna e kuhikuhi nei, e hoola nu i ka moo, no kou hopena aw&hia mau loa, o kou hilinai ole ia. kapakahi hou no oe e loane Naauao la! "lTa hoohalikeia ip Jlawaii nie na Ilikini, e John G. Woolley ka helu ekahi o na wini a mahaoi ame ka hoohilaliila ia oe e Hawaii iahui, ma keia wini a mahaoi ana, me he mea la owau ame ko'u Ekalesia holookoa kekahi o na mahaoi, oiai o ko makou mau inoa kekahi i haawiia aku e Woolley e kakoo aku ana i kana mau hana apau loa ina he mea ia e hookoia ai o ko makou iini kipaku wai6na. A he hookahi senatoa i liooiaio mai imua o makou na hoahanau ma ke anaina ike i haawiia nona nia ka home o H. P. e hooikaika ana oia e hana i kanawai no ke paniku loa ana i ka waiona no ka wa mau loa. A anai ko io no, ina aole i tooia aku ka Hon. J. K. Kalanianaole imua o ke Komite Hui ia e ku no oia i pukaua ma ka aoao aloha ia oe e Hawaii o keia la, ame na hanauna o Hawaii opio o mua aku nei Me kona lima alii i paumaele ole i ka lelolelo o ke gula a ka poe noonoo ole, no ke ola ou e Hawaii he 45,000 wale iho no. A o ko lakou wale iho no ka lakou i iini ai, aia ka pono o ka puka mau o ko kakou inau eke. A e hoomanao mai oe, e kuu'-moho makai Nui o kela kau aku nei. Aole loa i oi aku ke anuu hikiwawe ana iho ou, a me a'u a o ko kaua lahui holookoā ilalō, e like me kan e ha/ia hemahema mai nei. E nele oTe ai ia'u ame ka lahni ka hoohuoi i ka emoole maoli o keia kuapo ana, mai ka hinuhinu a ka hapala ka i'a na kaele ka ai. Oiai ua haawiia aku ia Hon. Makekau ke kulana i Generala alakai nui no Hawaii o Keawe, Aka, ua naauao loa oia i kona ike e ana i ka popo lepo ma o ka huelo la 0 ke aa o ka manawa, he ke'uia a pau ka hiki ke pinana hou. Pela no ka lunawalaan o ka hale, he hoopailua loa oia i ka āi ana i na mea 1 loaa mai ma ia alahele a'o hewa i kona lahui, oiai ina o ka inu rama he hana hapai mau ia i ko'u kulana iluna ae i kahi o ka hilinai mau ia ame ke ulakolako ine nei v Aole loa an e hoohemahema e like me keia a'o ana. A ina no o ko kakou heluna he mau miliona e make ana i 500, a e hanau ana i 50, aohe oielo ana, a aole no hoi au e hoouiuhua mau imua ou e Hawaii lahui holookoa. Nolaila, o ko'u ame ko na poe ake oiaio apau loa, no ko kulana hilinaiia 0 keia mua aku, ua ano pikao loa mai no ia, ma o kou moni ana i keia auhuhu, i ku-e maopopo loa ia e ke kanawai Amerika no kou kupono i lala no na hale a i elua. A oiai o na olelo kipehi he ai kanaka, a hupo ia kakou 1 ka 1595 aole loa he kahua oiaio o ia olelo. ua hehee ā lilo ia i mea ole i keia la, e ka hana palaina a hoomaemae a ke Komite Hoenen. A ina oe e ake e pau ka waiona e olnoln e kokua mai ma o ke koho_ ku-e like ana, alaila e pau io auanei, a no ka loaa o ka waiona i na haole waiwai o kakou iho nei, he makani wela wale no ia au. oiai, ke piena mai nei o "W. O. Kamika Kakela ame Senatoa Pairchild o.Kauai no ka hiki ole e loaa mai ka waiona no na poe waiwai. a ua haoia ko lakou pono kamau paki-ko, e keia Olelo Hooholo. He elua wale no pnka e komo raai ai o ka waiona i Hawaii nei, o na kauka i paakai kapi i miko ka laau inn. O na hana akeakamai he ailakohola, a aia mahea iho la ka hiki i ka haole ke hoopae maiT A ina i hiki ke hoopaeia mai e ka haole, a no keaha e hiki ole ai ia 50 Hawaii ke palna dala e hoouna ipal i 100 galani waina me 'ke kual ole akn ia ha'it Ina o keia ka loane Naauao pauko gula Hooeueu I inaioa. minamina wale ka lialelewa i !oaa o na hookupono ia ana, o keia ke ano a\i%ana. Ua pololei no oe he laau ola no ka waiona no na ma'i e Uke me ka bnt>onika, Korela atne ke Samoia boki,. aka no keia ano ma'i anei ko na poe ai nuna e ooke nei la apan a hiki mai i kfia "hoial Ke pane aka nei an, aole. Aka, no ka makemake wale no a ka lalat> o ka n<v>noo. Nolaila. e kuu loane aloha e. e oloolu oe e noi akn an ia oe e hooponopono hon ae oe i kon alelo oi op;opio, oial ua hoohllahila loa oe la oe ifeo. ms o kon lawe ana mai i na olelo hoinoino e pīli a&a i na poe mskaneie. oiai be poe ilihune no lakon he 45 makahiki i hala, aka mamuli o ko lakou manaoio i ka waiwaiio o xa mea o ka hoomakauKi. p*l« iakon * hoohuihui ai i ka lakon man loaa liilii mai ka 5 mai ka helu a kiki I keia la ma ka

pao&a ka bels. A mslttSA ca mea e hana a koo'iaaa eeui- k» foī.o. % o seix kaa e kaJa&«3 « ii M koa wak» e kobo ku-<? kakoa & <f kjpa* ka bt i ki mlo&i. A makope aka oa e lala <lala hooka>>E<>*&o kakou ao kaht maiu makah&i 5 bt>a!3 mai na kamuhaaa, irai waiwai aao aui oUi »•>!« ao kakoa i iokl }oq. ;ao ke alaala soa eo ke ulekoUko am« k*>u haaohaae ke kscaka Hawai: lima laaemae. Me ka mah-aio. J. M. XLVHUKA,