Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVII, Number 21, 27 May 1910 — A O LALAU AKU O J. M. POEPOE I NA HAWAII. [ARTICLE]

A O LALAU AKU O J. M. POEPOE I NA HAWAII.

M.* ka halawai. i ttavl*saxi% ae aa k*e abishī o k* aka 1* ua aeialiela aka o M. P&epo* imaa o ka ī a* sta kela ka!awai i ke kaaaw»! hooiapu wa.ioaa % ma k& olelo BcriUm&, o ia kela kanawai aaa JoHa*aa) o ka hookomo aaa akst maloko o ka Ahaolelo o Ainenka llafpu;a, a i hookomo bouīa aka hoi c Curiis mamali 0 k& make ana o S«natoa e hoike &na hoi i ka hemahema k& o kela kaaawaL Wahi aaa ma kaaa ha'iolelo ma Aala Paka ma kela po: 4< He kokua no au 1 ka hookapu loaia o ka «ratona, ao |ke kapu nae i *a mea apaa, aole hoi e like me keia kanawai kapakahL' * Ua ku-e ikaika oia i keia kaiiawai Ime ka hoomnnui vrale ana i ke ino o Ike kanawai, ana no e hoomaopopo maoli iho aj, aole ia o ke kanawai i kauoh&ia aiai la e hanaia ma ka Ahaolela 0 ke Teritore o Hawaii nei. Ma ka Olelo Hooholo Hai i waihoia mai la na na inakaainana e koho aku, 1 loaa mai hoi ia pono mamuli o ka hooikaika ana aku a ka Elele Kuhio, aole loa he mau olelo maloko olaila e olelo aua o ke kanairai a Johnson a i hookomo houia aku hoi e Curtis ka ka Ahaolelo o ke Teritore e hana aku ai. aka na ka Ahaolelo Kuloko pouoi no e hana aku i kanawai kaokoa loa i kulike me ke koho ana a na makaainana. lua e lanakila ana ka aoao hookapu waiona ma keia kau koho haloka kuikawa e kohoia ana ma ka Ia 26 o lulai, alaila oiai he mea ku-e o Poepoe i ka waiona, o ia hoi e hookapu loa ia aku ka pono, nolail* i kuu&.e ai me ka H. M. Kaniho "hoiKe na Poepoe e haku mau i kana mau kanawai i na kau Ahaolelo apau, nolaila e kohu auanei i ua o Poepoe ka haku ana iho i kanawai kupono a kaulike a haawi a hookomo ae hoi paha iloko o ka Aha* olelo Kuloko ma kona kau mau e noho mai ana! He hana kaulike ole maoli no ma kona aoao ka hoonuinui wale ana aku no imua o na Hawaii i ke kapakahi o kela kanawai i ' hookoiuoia maloko o ka Aha Senate o Amerika me kona ike no aole i kauoha iki ka "Olelo Hooholo Hni" a Kuhio i hooikaika mai la o ke kanawai ia a ka Ahaolelo Kuloko e haua mai ai. JMa kona hoike ana imua o kela anaina ma kela po i kona kokua i ka hookapu loa ana aku i ka waiona, ua hooia aku oia, he mea hoopoino io ka waiona i na Hawaii, a ua hiki ole i kona lunaikehala ke hoole i ka oiaio o ia mea, a ua lili nae oia i ka lilo ana na ka malihini na Woolley e hookikina mai ia kakou, alaila nokeaha la o Poepoe i ku ole ae ai iluna me ka maloeloe a lilo i alakai e hoopakele ana i kona lahui ponoi mai ka hoowaewaewaia mai e ka waiona, nanji e ulupa nei na home Hawaiī, ma kona ano haipule, a he hoahanau hoi no kekahi Ekalesia. O kekahi o na pohaku hookahua o kona Ekalesia i kukuluia e losepa Kamika, o ia no ke <4 ku-e i ka waiona" (ke ole nae hoi e kuhihewa keia hoakaka ana) a ma kona ano hoahanau. aole anei he hana kupono nona a i kulike ai hoi me kona ano haipule, e ku ae iluna a ku-e aku i keia ino /īana e hoopoino nei i ko ka Haku lesu aupuni ma ke ao nei? e like me k« ka Buke Nui e olelo mai neif "Mai haawi i kahi iihi no ke Diabolo." Ua maopopo no i na mea apau, he ino, he poino. he maewaewa, e hoilihune, a he hoohaunaele i ka noho oluolu ana o ke kane ame ka wahine ma ka home, na hopena o keia mea he waiona, a ua ike no o Poepoe i k»i poino iloko "0 na home Hawaii o ka aina, a nolaila mai no hoi ke kumu o ka puka ana o kela mau olelo: "He kokua no au i ka hookapuia o ka waiona," nokeaha la ka mea hooiaio ole o ka hana i ka mea a ka waha e oielo aif ?»o kona ku-e i ka malihini Woolley, pehea la hoi ka lesu olelo i kekahi mau hauenana i oleio aku ai imaa o ka Haku? Wahi a na haumana: "Ua ike makou i kekahi poe e a'o ana a e mahiki ana i na uhane ino ma kou inoa, a no ko lakou hele pu ole maw rae makou ua papa aku makou ia lakou.'' Pehea hoi ka lesu pane ia lakou? Eia kana pane: "Mai papa aku ia lakou. o ka poe e hana pu ana me kakou( hana pu no ka mahiki ana i ka ino mailuna aku o ka aina) no kakou no ia po©.'* ' He kanaka aloha no o Poepoe i ka aina, he makee no i ke ola makamae 0 koea Jahui aioha, a he hiipoi no i ka inoa maikai o na oiwi o ka aina kulaiwi, aka ua lili nae oia i ke komo mai o ka malihini a lawe ae i ke kulana ku-e i keia ino mailuna aku o ka aina me ka poe aloha a makee i ka malahia o na home ame ke oia o ka hanauna hou o Hawaii LahuL Aahea oe e £oepoe! e hoakea ae oe 1 kou manao o ke kaulike. no ka mea aole keia he ninau kalaiaina, ninaa no ke ola, ka maluhia ka holomua ame ka palekana o ka lahui aloha ame na home kolaiwi o ka aina hanau. Pii ae ilena a ka ako imua me ke kilakila maluna o ka pan akea o ka manao kanlike e kua hoa, a hana aku no ka haua e haaheo ai oe, a e ha&heo ai na Hawaii noonoo kaulike apau. Me ke aloha no, KIKAI WAIONA.