Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVII, Number 25, 24 June 1910 — Ka Alekohola Ame ka Lepera. [ARTICLE]

Ka Alekohola Ame ka Lepera.

0 ka nianao mahope ae nei. ua kakauia aeia e Kauka Walter R. BrißCkerhotT i ka Nupq>a Advertiser Sabati i haia aku la* a i aiea e ikeia ai ka manao o keia kanaka oaauao mahma o ka ninau waiona, ke hoopukaia akn nei koaa manao no ka pomaikai o ka poe heluhelu. peaei kana mea o ke kakau ana ae i kela nupepa: 1 ka Lunahooponopono o fca Advertiser: —Ma na manao hoakaka no ka hookapu waiona i keia manawa, me he mea la i ko'a hoomaopopo, ana, aia he ekolu mau kumu koikoi i kapaeia ae me ka manao maoliia e hana peia e kekahi o ka poe e paonioni nei a e maua'e wale.net, mamuli mai o ka noho naaupo me ka ike oleia o na mea oiaio e kekahi poe. Ka Mua —O ka alekohoia o ia hoi ke kuniu i loaa mai ai ka inea inu i kapaia ka alekohola (ethyl aleohol ) he iaau make ia, he laau e oiii mai ai ke kumu mai. Ō ka iike o ka alekohola me ka opiuma ame kona mea e oiii mai ana, he lehuiehu waie lakou. O laua nae a eiua. he njau mea hoonaionaio aku laua i ka eha; o laua no a elua ka mea na laua e haawi mai i kekahi ike no ka manawa; o laua no na mea pepehi ma na kulu nui, a o laua no na mea na laua e koi mai i ka laau mahope o ka hoohana ana no ka manawa loihi. Na laua a elua e hoopoino i ka mea i hoomaaia ma kona ano, ka noonoo ame ke ano uhane. Ke manaoio nei au, he mea pono i na kanaka maikāi ke lawe mai a noonoo i keia mau mea oiaip, i ka manawa e hoakaka ai no ka pono hoomeamea hāna aku ai no ka hoolilo ana ika laau ma ke ano he mea inu. īna e lawe mai ana ua mau kanaka la i ka mopinē ma ke ano panihakahaka a i ole eoeaine no ka alekohola ame ka mea inu alekohola, iloko o ka manao o ka lakou māU hoakaka/ e hookahahaia aku auanei lakou, a pii ka lia ma o ka loaa ana aku o. ka mea a lakou e hooikaika ana e huli. I ka poe i hoomaopopo ika hopena piha e oili mai ana mamuli o ia alahele a uhai aku mahope o ia mea, aole a'u mea e olelo ae ai. .. . . Alua —O ka alekohola ka mea nana e hoopuka mai i kekahi ano ma'i. Ua'hoke mai na buke kuhikuhi i ka papa o ka alekohola, ka alekohola nokonoko ame ka alekohola kuluma ma ke ano he hoakaka ana ia no kekahi mea, me he mea la ua hoopaaia a paa i kahi moe. Ke hooia aku nei ati imua o ka poe hoopaapaa maluna o ka ninau waiona he haawina maikai no ka heluhelu ana he mau buke iehulehu oke ano akeakamai piii ika alekohola. He pono ia lakou ke ike i na hana a ka iaau me ka mea a lakou i makemake ai e hoohana aku. Ekolu—O ka alekohola i hoohanaia ma ke ano mea inu, he kumu lawe maopopo ia ina kukuna e oili mai ai ona ma'i. Ua hoike ae kekahi o na kanaka o Amerika, ua like pu me hookahi hapakolu o na ma'i pupule malalo o kana mau lapaau ana, mamuli mai no ia o ka alekohola. O kekahi mea i loaa ka ike ma ka noho ana iloko o na haukipila, ua maopopo iaia, i ka manawa o kekahi mea i maa i ka inu e komo pu mai ai me .kekahi mea i loaa i ka ma'i hepera (small pox,) ka numonia, ka haki o ka wawae, a i ole he ma'i paha o ia mau ano, mamua o ka pau ana o ka ma'i, e hookomoia auanei ka mea ma'i iloko o ka lakeke pololei, a i ole nakiikiiia paha iluna o kahi moe. O kekahi mea i noho iloko o kahi kaha kanaka o ka haukipila kulanakauhale, ua maopopo iaia ehia la mau ma'i i hoea mai no ke kahaia ana e hoike mai ana i ka "Iqlo pulu" o ka alekoh«ia. • ; Ua loaa no hoi i ka alekohola ka mana kupaianaha e hoolilo mai ai i ka ma'i anoano e.oili ae mahope iho o ko lakou hoolaia ana a nalowale ana aku paha. . O ka mea i kapaia ka : "hoao bia" no kekahi ano ma'i i kamaaina i na kauka, ua ike laulaia kona hoohanaia ana no ka hooholo ana i ka ninau pili i ke ola ana. O ka poe o kakou i kanmina i ka ma'i lepera ua ike maopopo i ka oili ana ae oka ma'i %era ma kekahi ano oka ma J i lepera lahilahi. O kona hoohanaia ana m'ā keia ano, ua hooaiaiia ae la no ka hooholo ana ina paha ua ala io mai ka ma'i ame ka ole. HE M£A HIKI OLE KA OLELO ANA AE PEHEA LA KA NUI O KA ALEKOHOLA I HAWAII NO KA HOOPALAHALAHA ANA AKU I {CA MA'I LEPERA, MA KA HOOMAHUAHUA ANA AE I KE ANO O KE KANAKA ME KE ANO O KA M-A'l, AKA UA LOAA NAE lA'U KA MANAO. AOLE HE WAHI HANA UUKU KANA I HANA AI MA KA IMI ANA I NA ALAHELE E AAI MAI AI KA MA'I LEPERA ILOKO O KEIA PUULU. Ma ke ano o keia mau mea oiaio, ua manao au, he pono i kekahi ke hooikaika aku ma aa ano apau e hoihoi waleia mai no ka hoohana ana i keia ano l«au ma na mea pili lapaau, a ke manaolana nei au e ola a ike aku i ka la e kaupalenaia kona hoohanaia ana. *Kou oiaio, - WAI TER R. BRINCKERHOFF.