Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVII, Number 26, 1 July 1910 — E POINO ANA O HOOLE WAIONA, O AE WAIONA PAKIKO AME AI WAIONA HOONUU ANAOLE. [ARTICLE]

E POINO ANA O HOOLE WAIONA, O AE WAIONA PAKIKO AME AI WAIONA HOONUU ANAOLE.

Hr. LaeaWopoaopono, Aloka aoi o«: O keia maa olelo waaaaa ae na hoea mai ia mii ka aaaa ae o ke kilokiio kaalaiia loa o3oko 9 Ks Aa Ho&. e kal Aoakaka mai aaa i ka poiao Hoiia o ka Poe HoAle Waioaa, ai pakiko waioaa» ai hoommn «aioaa iao e poiolei io pal» anaaei ka ia aei &e keo ka raea w«di«e)i!

Ke hoomaopopo aai ne! au i ke kiao o aei kanla ame kona iaoa i ke aao o kaaa a'o ana ame kana e hookikina mai aei, aole loa keia o knn hoa o ke kan o 1895, aka o kna hoa keia o ka 1893, oiai oe, « paa ana i kaa hooia berika me k» eehia mna o ke alii o na alii ame ka Hakn o na Hako, wahi ao.

A ia oe e kun kanJa maikai e, o ko Ke Au Hou man kolaml ka elele nana e hali akn i kan man hoike wikaai o ka hoomakankan imna on e Hawaii X*ahui no ka poino e kan mai ana ma!us& iko ou ke hahai a hoolohe i ka makon a'o ana & sa poe ku-e waiona, pilikia io paka ananei alia aae hoi e awiwi e hooko ae hoi kakonf

Auhea oe e knn kanla ai pakiko ona eia no o Jobn M. Mahuka noonoo laiki ke hapai memene maa nei no i ka f n i berita ai me Silo, a o kakaolelo a o knmn Hoola hoi o na kanaka a pau e malama mau ana i kana berita mo ka uhaki ole, a kn hou aku imna ona i kona la e ike mai ai ia oe e ke kau'ia hahaki berita ame a'u noonoo laiki e hoao ikaika ana. e ku ma ka man loa i ka mau loa aole i nehinei a i keia la a i ka la apopo.

Nolaila. e kuu lahui Hawaii aloha e! kp kau leo aku nei ko oukou hoa ku*e waiona mau loa ia oukou e ko'u niau hoakanaka e inu mau ana i ka waiona e lawe a noonoo mau i ka makou mau a ? o ana no ke kupono e koho ku-e kakou i ka hana ame ke kuai hou iaana ! o ka waiona ma Hawaii nei malalo o kein mau kumu maikai loa penei.

Akahi. O ke kaula nana e a'a aku nei ia oukou e ka lahui Hawaii e habai a hoohalike ia oukou me Kev. Wiliama "Wayson, aohe pololei o ia a'o ana oiai, ua like no oia me Satana i kona noi aria aku ia lehova e hana mai i pohoalii nona inaluna ae o kona, a no ia kumu ua kiola ia mai o Satana i ke ao nei e hoowalewale ai, a pela no keia Rev. Wm. Wayson i ldola ia mai la, a pela no hoi keia kaula Eleeleu o Ke Au Hou i kiola ia ai. auhea ke paewa like a like, pa'i a pa'i.

O oukou no ka paakai 0 ka honua, aka, ina e pau ka li'n o ka paakai pehea la ia e li'u hou ai? Aohe ona mea e pono ai ma ia hope, e kiola wale ia iwaho; e hehiia ai e na kanaka. Na Silo keia !aua 0 Keliiokamalu.

Nolaila, e ike mai oukou e ka lahui Hawaii, aohe a oukou kumu e kanalua mai ai no ke kupono e a'o aku ai au. Oiai, ua pau ka'u kaola nui i ka p6keia i wahie ika 1895. Nolaila, e koho ku-e kakou apau i na Haku o kuu kaula e hooikaika pauaho ole mai nei. Moe a.

Alua. Aia he mau tausani ona kane Hawaii ame na wahine Hawaii i hoonaauao ia i makaukau ai iakou no ko; lakou noho ana aku omua mai nei. Nawai i hapai ia hanat Na. Hoole Waiona kahu Akua no i kela mau la" io kikilo loa no, a na ka lakou mau mamo no e ola nei i keia la e hoomahu'i mau nei no ia hana, a pela e lilo ai o|P. ©. hoa komiie 100 oū, i maTsua2ane hanai uku knla no 34i»8 Aliee'lOm #4uhiolelo Ekalesia no 11 mahakahikii A! o ia hua ana i okomo oīai ai ia'u ifta o ka unuhi ana i ka'u mau ninau a haina Buke Nui, oia kau e kapa mai la | ka la-iki o kuu noonpo, a'u e hoike ,aku| la i ka oiaio kulike ine ka Buke JNui| imua 0 oukou huiia ame ko kakou lahui, A auhea kau mau keiki Hāwaii kane a wahine e a'o ia nei i nā kula ma ou mau haku Saloon laf Haina aia i tCawa kahi 0 ka halekula wae, a na Haku Saloon ou. O, ke kanaka naauao loa, ame ka hupō oi loa, hookahi no 0 laua papahele. Ō ka maka hilahila ame ka hoohaahaaia o ka inoi he nani iho la paha ia la e kuu kaula i leou manao ana laf E Hawaii lahui e'a'o ia oukou iho. E koho ku-e ia Saloon ma. Akolu. O Hoole Waiona ma e huipu nei, oia no ke knamoo 0 na hana holomua loa o ka aina, nona na hana a ai hoonuu ma e hele nei e hana, a loaa mai a komo, a hoi e noho mai ana ka upena lau (Saloon) aia ilaila ke aloha o kuu kaula, aia ka pono a koe aole i puka noi ke Senatoa olalo iho, oiai, he ma'i kau mau ko ka hapanui 0 ai hoonuu ma, aohe hikī ke kaulawaha ae ka ono. Ahe 53 miliona waiwaiio apuni 0 Hawaii nei, no Hoole Waiona ma, a he 150 a 250 tauēani dala loaa laikini wale no 0 apahi mau ia nei e ko Ke Au Hou auna i ka piliaiku 0 ka lahui ke pau ke Sak>on. Nani no hoi ka nui 0 ka naauao o ke kakaolelo hua ole ae o ke au hou i ka mamina i keia mau wahi dala māiluilu halihaii pu mai i ka make ka haunaele, ka hauna 0 ka ilioa ame na ino like ole, i ike ole ia e ka auna alapoho lilelile I)ago Bed. Nolaila o ka'u a'o ana, aole he Poino iloko olaila, ke a'o iho no oe, i ke kiola loa i ka waiona i kou home iho. ua ike no oe ia mea o ka maluhia o ka nohona ohana. A pela no keia, ke koho ku-e like k&kou apau loa i ka haina ame ke kuai ia ana 0 ka waiona ma Hawaii nei. Oia pai ana!

Aha. O na Ekaleeia oia ka Iwikuamoo imi pomaikai on man Hakn e Ke Au Hou, penei e ike mai ai oe, mamua ka Ekaleaia e Hoonaauao ai i na kanaka r a a'o i sa mea e pono ai o.k& noho ana kino, a ku a laula na kana imi maluhia malalo o ke kanawai y ila* ila, komo mai la keia auna knai waiona oke Saloon. A hookahi ka hele pu ana oke ino me ka hoopomaiaki. Ahe nui na wahi i -koe o ke ao nei y aole, aole loa nae e hiki i keia poe kuai trai* ona ke miki e ilaila, oiai, aole loa ke aupuni e hoouna iki ana i na mokukaua a puali koa no k& pono o keda poe hooulu ino, i sa kau apau loa o koke Ao nei ke hilahila ke Anpoai naauad no ia pailani kuhihewa aaa. A i hooiaio ao ia olelo a'u aole loa he hale kita maluna o Amenka i kukuiuia no ke a*o aaa i& mea ino. Hollikole, koe wa* ks no o ka Halekula Wae i kapaia o Ke Au Hoa, e noho kumnpoo ia aaa e ka Mea Hanohano Jokn H. Wiga as»e kona auna hope ma ka oihana i ha«ahavra i ka kulalali o ko Bago Eed* Mai ka 5 ken«ka ke dala a hiki aku i sa; taaaaai. A mai ka ai pakiko mai ka ai hoonon lapuwale aaa; nol&iia e «lo<! ol® e pepehi i ka hana, & knai ia ana| o k& waioaa m Hawaii eei.

Aliiwa. O ka iisi o« e knu l&hui ke kikl aai i ka w* wae moko o ke koho i kanaka aaauao, a i hoonwn ole, i kaaa ia ai ko oakea laakemake i kaaak» l&we ole i k& w&iw&i aluaa ame ka kalaoa. £ kakoo «le aaa

i na k&smwa. : > knpooo o»e ao ks lebaleba a?. I poe t ala īa o ka iaoa. i aiki »• e ko&o ia a A ia* p*ja k& jBUUMiO «i» mai ke &i& « Kiki &ku ai i kkhi o ka iinl e kobo ka-e iho kaJcoa ap«a lo& e ai kooaaa m&, ai pakiko ®a a bot aku koi me nakoa, o hoole me vaimake f o k» pan ao ia o ka kiaa, a koae loa koi ke Beaatoa malilo iko i <>#m okoa ae. A iaa ia wa akn no feoi e kaooka ke kaaoka aa ka pee bo e me!e aaa.

Aoao. O ke kaowa kaaa e malama aaa i aa kanoha apaa ioa a koaa hakn a i ol loa aku boi ma o koaa kn*e aaa i ka waioaa. £ bool ooiia anaaei ke a3oha o koaa ba3cn nona» a peia no o loaae Kaaeao i koaa maa limahaaa lawa poaki, a oia lik® aaa ao me ko kakon aapnai makna. E hoohikiieieia aaanei oia i ko kakoa kiola i ka mea ioo he waiona, a palama iho kakoa i ka hoomakanlii ka nhane ola ikaika o ka hilinaiia mai e koloko nei apan me ko wahō mai, a aole loa hoi o kan hooweliweli a hoonaaopo mai i ko kakon lahni me kan Anpnni Komiaina e hiki ole ai ia oe ponoi iho, ke hooiaio mai ae kau man wanana i oili lea *e no mailalo loa ae 0 ko oukon keeaa poo.

Ehiku. Oke kanalima eka aina hookeonoono oi aku a emi mai a ka wailiula o Mana e alohi mai sei mai kela kan a keia kau, he mannn mano ninhi wale no ia, oiai_ina e hooko io ia ae ana onkon i ka loane Kaanao ame ke kanla o lakon e nweke man no ia Saloon ma alaila i ka wa hea e hoi ai o Bro. Ai hoouu ma, (o ka hapanm loa hoi o ko kaua lahni) i ko lakou aina hooknonoono ina o kan wanana ka pololeil Xolaila e Hawaii lahui ua ike mai no oe i ka mea pono an e hana ai. Ina o ka ni hoonnn ke knmn o ka pilikia. alaila e koho ku e hniia haai kakou, o ke akakuu mai no ia o ke kahe ana mai a ka waiona, a e ike paka no auanei kakou apau i ka waiwai 0 ka 'u ame makou huiia e kuhikuhi a alakai akn nei me ko ? u noonoo i leni/ ole ia, aohe a'u kulana e upu akn nei, o kou pono o ko'u lahni ka'u e iini nei e loaa mai oia ko'u uku no keia paio ana me na poe noonoo laula i hoonaauao kiekieia ame na kaula a kakaolelo i maopopo loa 0 ka hilinai ole ia, ma 0 ka ike kanawai, a kalaiaina kuhohonu o k.eia Au Hou. A e hoomanao mai e ko'u Lahui nau e kaupaona mai ia makou maluna o ke kanpaona a lehova, oia keaha? oia keia. O ka wahahee, aole ia 0 ka oiaio. o ke ino aole ia o ka nani 0 ka lapuwale, aole ia 0 ka maemae, nolaila 0 ka waiona he ino ia mea e kipaku mai kou home *aku. A pehea auanei e lele aif E oluolu e kokua mai ia makou e koho ku-e i ka hana ame ke kuai ia ana o ka waiona, ma Hawaii nei. A pela auanei oe e ike ai 1 ka nani 0 kou home iho e Hawaii lahui.

E Hawaii Lahui e! imua ou au i hoike akea aku ai i ko 'u mau kalai m?.nao akea, me ko'u apo ana aku i na a'o oiaio e moekahi ana e like me ka ka Buke Nui mau olelo, a a'o aku ia oukou e like me kahi#ike moowini i a'o ia mai ia'u, a ke noke nei no i ka noii i ka oiaio a hiki mai i keia ninau» E ike mai oe aole loa he hopo \ilpko o*u ina no be mau mano kini lehu, ua mea he loane Naauao he mea ole - loa kela ia 'u oiai he one hanee wale no ko lakou kahua a kahe mai ka wai, nou mai ka makani a pa ma ua hale la a hanee. Heaha hoi ke kumu e hanee ait Haina, okā tilinai ana oka wi&iwai loaa hewa mai oia iho la ke kpmn e pomaikai, a holomua ka hana h6olaha bnke o Ke Au Hou ke a'o aku noi au ia oukou huiia, hoOpailua o Solomona ka Noeau i ka oukou, o na waiwai loaa hewa mai, aole ia he m«a e pomaikai ai no oukou huiia. No pololei gal! Nolai|a, e ko Ke Au Hou puuln, uwoki mai lana knhihewa ka manao o kou lanakla ana ma ka la 26 >o lulai e hoea mai ana, he a'o aia aku ia ia Senātoa Chas. Curtis e hookomo koke aku i kana t»ila kanawai e>papa loa ia oe e ai pakiko ame ai hoonuu aole e komo kp poo iloko o ko poe haku Saloon, a 0 na lahui e ke loaa e like me mamua a e ike mai oe e loane i ka pii o ko ena la. A hoi iho no hoi o kou ma'i knluma ia. hele loa i ka naele o alakai >nowai ka hewal no ka oiwi no ka hewai, i keaha hoif Ika hiki ole ke ike 1 ka like ole mawaena o ke ino ame ka maikai i ka haunaele ame ka maluhia, i ka nhauha ame ka hoomakaulii, ka iwi kuamoo hoi o ka hanohano o ka noho aupuni ana, a pau pu me ka nohona ohana ana.

A eia hou. o ka pomaikai o ka lehulehu oia ka mea makemakeia e ko Amerika mau loea kalaiaina penei au i ike ai: He 20 makahiki i hala aku nei. he 4 hanarei tausani ka nui o na Hikini Amerika a i keia la hoi he 445,000 ua like ia me 45,000 kanaka i loaa hou mai (mai ke Saints Herald mai) A e ike moakaka mai no kakou aohe kanawai Akua a kanawai pili lahui o ka honua, e ahewa mai i ka Aupuai Makua no ia keehina a Amerika i hana ai ka'u hana aole loa. Nolaila e loane Naauao ma e; a i imi nui oe e mau kou ai pakiko ana, e a|o aku ia ai hoonuu ma e koho ku-e like kakou"tto ka pono o ai hoonuu ma a pau pu me oukou i ka ai pakiko like a koe Aai no hoi mikou e nana aku me ka hauoli i ka hoohana naauao ana ma keia ninau Nolaila, o ke kuli ka make (he like me na Hikini) o kā lohe ke ola r (he kiki no ia oe ke kauoha e like me ka poe e ae. Na 'u keia na noonoo laiki. Mai poina e. ke kaula, me ka mahalo a nui loa. _ JOHN M. MAHUKA.