Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVII, Number 28, 15 July 1910 — NA OUKOU E KA POE KOHO BALOKA E HOOHOLO. [ARTICLE]

NA OUKOU E KA POE KOHO BALOKA E HOOHOLO.

Ke kokoke ioa mai nei ka ia a kakoa na makaainana koho babloka e haawi ai i ka kakon oielo hooholo malnna o ka ninau no ko kakoa ae i ka hnokapo o ke knaiia ame ka hanaia o ka wai ona maioko nei o keia Teritore, ma ka la 26 ae nei o keia mahina, i kolike ai me ka Olelo Uooholo Hni i waihoia mai e ka Ahaolelo Lahui no ka kakou aoao e koho aku ai. I ka nana ana i na manao hoakaka laula maluna o keia ninau o ia hoi ma ka aoao e ku e ana i ka ae ana aku i ke kinaiia o ka waiona, ua heie mai la ma ke alahele muoiki a hiki i kona manana ana e hilikau ana na hoakaka ana i o a ia nei, aia ka pono o ke kaa aku o ka hapanui ma ka aoao e ku-e inai ana i ke kinaiia o ka manao e hookapu i ka hanaia ame ke kuaiia o ka waiona. ileko hoi o keia mau la, ke oili hou mai nei ia manao, ina ka e holo ana ka aoao no ka hookapuia o ka hana ame ke kuaiia o ka waiona maloko nei o keia Teritore, aole no ka ia he mea e hana mai ai o ka ahaolelo kuloko i kanawai e hookapu ana i ka waiona, no ka mea aia ka hapanui o na Benatoa ma ka aoao kakoo waiona, a o ka holo ole ana o kekahi kanawai i kulike me ka makemake 0 ka hapanui o na makaainana ma o ke koho baloka kuikawa la, he mea ia na Amerika e kaili ae ai i ka mana iloko o kona lima, a iioonoho mai i aupuni Komisina ma Hawaii nei. Aole he manawa e ae i ikeia ai ka uiia ana o ka makemake o na makaainana maluna o kekahi ninau ano nui a koikoi i pili loa 1 ke ola o ka lahui e like la me kela e koho baloka aku ai, a o ke koho ana o ka hapanui ma kekahi aoao, ua hoopaaia aku ka ahaolelo kuloko e hana mai i kanawai e like me ia hooholo ana. Aole ma ka lilo ana o na Lunamakaainana ame na Senatoa he poe kakoo waiona, he mea ia no lakou e hana mai ai i na mea i ku-e i ka makemake o na makaainana, oiai he mau kauwa lakou na na makaainana, a ko lakou hana ana mai i na kanawai i kulike me ko lakou makemake no ka pono o ka oihana kuai waiona, o ia ka ka poe kakoo waiona e hooho inai nei, he alaheie ka ia no ke aupuni Komiaina e komo mai ai i Hawaii nei/iiaa &o kakou koho ana ma ka aoao i kulike ole me ko na Senatoa o ke Senate.

O keia kekahi o na a'o lalau loa ! 6 ke>ano hnpo, aole o ka lalau o ka haua a ia man Senatoa e liana mai ai, ke kumu e hooili ae ai i na ahewa ana no kekahi hopena e hoea mal ana maluna o ka lahni ame ke aupuni o ia mau Senatoa ka i lalau, a maluna iho o lakou ke koikoi o na ahewaia no ka hoea io mai o ke aupuni komisina, aole maluna o ka poe i makemake e ike aku i ka nalohia ana o na hale kuai waiona mai Hawaii aku nei. Ke hoomanao nei makou i ka manawa i hoea aku ai he mau palapala hoopii imua o ka ahaoielo kuloko o ke kau o 1907 e aeia mai o Walaka e lapaan i ka poe i loohia i ka ma'i lepera, aia he nui o na Lunamakaainana ame na Senatoa i ku-e loa i ka haawi ana aku i na kakoo ana e loaa kela pono ia Walaka» aka no ka hooko wale ana aku no i ka makemake o na makaainana, .oiai ua hele lakou a hae me na manao kuio, ua haawi ia aku kela pono lapaau iaia ma o ka Olelo Hooholo Hui la, me ke ole o kekahi o na kanaka kaukanawai, oiai no nae aia no ka manao hoomaloka iloko 0 lakou no Walaka. & Ma keia niuau waiona, ua kauoha maopopo mai ka Olelo Hooholo Hui, e like me keia mau olelo moakaka: "E koiia aku anei ka Ahaolelo e kohoia aku ana iloko o Novemaba umi-kumamaiwa haneri me nmi, ma ke kau man e hana i kanawai, e papa loa ana 1 ka hana ana, a i ole ia kuai ana, maloko o ke Teritore, i na waiona. waiona i puhiia waina ame waiona i hoohuia, koe wale no no ka hana lapaau ame imi akeakamai?'' Ina e holo ana ka aoao ae, alaila ua hoopaaia na Lunamakaainana ame n Senatoa malalo o ka Olelo Hooholo Hui e hana mai i kanawai i kulike me ke koho ana a ka hapanni o na makaainana a ina hoi o ka aoao hoole ke holo, alaila aole e koiia aku na Solona kaukanawai e hana mai i kanawai e hookapu loa ana i ka hana > ame ke kuaiia o ka waiona ma Hawaii nei t koe wale no ko lakou hana ana ma kekahi ano e hoemiia mai ai ke kuaiia o ka waiona, ke manao lakou e hana pela, Oiai nae he ninau keia na kela ame keia makaainana e noonoo ai me ke akahele, no ka mea ua laula ka hoakakaia ana o na aoao a elna o ka ninan waiona, noīaila na ka la 26 o lulai nei e hoike mai i'ka hopena o ke koho ana a ka hapanni o na makaainana maluna 0 kekr ninau. 1