Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVI, Number 39, 30 September 1910 — LOHEIA NA MOHO A NA REPUBALIKA MA AALA PAKA Hooleleia na Poka Pukuniahi o ka Hoouka Kaua Kalaiaina ma ka-Halawai o ka Po Poaono i Hala. [ARTICLE]

LOHEIA NA MOHO A NA REPUBALIKA MA AALA PAKA

Hooleleia na Poka Pukuniahi o ka Hoouka Kaua Kalaiaina ma ka-Halawai o ka Po Poaono i Hala.

Ma ka po o ka Poaono aku ia i haia. i hoolele ae ai na Bepubalika i na poka pukuniahi o ke kukaia kaua kalaiaina malalo o Mla Paka, imua o .na kaukani o ka poe koho baloka o keia kulanakauhale i hoea ae mālaila no ka hoololie ana i na ba ? iole!o a na moho o ke Kalana ame ka Ahaolelo, e hōonaueue ana hoi i ka noonoo o kela ame keia mea mana koho baloka. Ua hoolohe aku ke anaina i ka ha 'iolelo a na moho ame kekahi mau alakai o ka aoao R«pubalika me ka hialaai koe wale no hoi kekahi Demokarata kahiohio i ku ae iwaena o ke aiiauia iue kana mau olelo kikoola o ke kohu ole i ka īnanawa a Geo. Davis e ha?iolelo mai ana no ke ku-e ana M-L. McCandless*. : i. Mamua o ka hoea ana mai i ka manawa e loheia ai ka leo o ka poe. ha'iolelo, ua kaa ia Paloka, ka bdolcsalea mua ana i na mda apau e like uie kona ano mau, o ia ka noke ana i .ko oli, me ke ku ana iluna e hula ku'i.'Ai i ka manawa a ka bana e paani mai'■ ai i kekahi mele hula, ame na mele Hawaii; Ua noho hoomaluia kela Uala-wai e Sam : Paka, ka moho Elele Lahui mua loa a na Repubalika i holo ai a haule ia R. W. Wilikōki; a i kona hool&una ana mai i na olelo wehe mua 1 ka halawai, ua hoikeike mai oia i na pomaikai iiia o UT fJtble Kalanianaole la, a wahi ana he mea pono ia ]McCandless e noho iho no i

Hawaii nt>i, >īai no t!ua ana kau o ka iioao ana, aole he kohoia i Eleie. noll&iia ina he makemake kona e heje i ! iV«kinekoua. he pono no iaia ke hele | iWiia. iiie kona koi ole mai i na kanaka ; $ .hoouna aku iaia ilaiia. | Mahope o kana mau olelo pokoie, i ioolauna mai ai oia i ka ha 'ioleio mua ia akiahi. oia o Joha Wise. . Ca kalele nui kana kamailio ana inaluna o ka ninau hoapae limaUana, e ana i kona kanvaiKo ana ihope i ke au o na moi e noho ana ma ke | poo o ke aupuni Hawaii nei, a mailaila !>ai kana kamailio ana a hiki wale'i [ n&' meu e ikeia nei i keia manawa. r I ke kamailio ana no ka Elele Ka- [ lanianaole. ua olelo ae oia, aole he ka- [ iialaa. no koaa kohoia a puka i keia kau, no ka mea mai ka manawa mua| loa inal i holo elele ai o Kalanianaole j a hiki-i.keia manawa, aole loa he kau [ s onas< hauie ai. . | . XTa hoohalikelike ae oia i ka moku-| |heis§i Hawaii ame na keiki hoewaa o i Koij|frv n_9 •ka mea he moku holo ole o aka, i ka manawa mua loa a Kalknianaole o ke kau ana malnua o HaWaii, ua ahaH mai la kela moku i ka ianākila. a pela no hoi me na keiki hoe waa o Kpna ana o ka lawe am mai no Honolulu nei, ua kaa ia lakon eo ona heihei a lakc|U i ]kotfto Mahope o John Wise, i hoolauuū mai

ai ka paka ia Geo. Davis k«Mabt o»a o ac , ao Bepubalika T a maiaua <j OEa ' Sa | € ? e ana roai i kr- auo o ka aoa<? fepgbalisa 0 Hawaii cei. %a hoik«ike inoa mai oia 1 ka aoan Hepahaiika o ka 3tca makua, ma ke an P , he jtsa« i hiUeaii» eea kanaka Amenka, a he aoao hoi e hoi hope ol« aa* ma ka lakou maa mea e olel%ai 50 kooko aea aktu I ka faol pono ana mai i Da Repnbalika o Hawaii neU ua koikeike mai oia i k * kakoo ana I ka aoao ka i » a nwho apau o keia Mokopuni, pla hoi ke knknlu ana aku imn i o ka toe koho i ke kahaa o. ka holomoa o keia Teritore. o:a ao ka ninau liinahana, Wahi ana, ina aole ka oihana mahiko maloko nei o ka aina, heaha ana Ia ka. hopeoa o ea kanaka o keia Terito»e. he hookahi eo haina, he poino a he pilikia. I ka manawa-a McCandiess i hooko mo ai maloko o ke kahnahana a na Demokarata e ku-e aku ana i ka hoonaeia mai o na Umahana, na kipaku aka oia i na kanaka maikai iloko o ia aoao. 0 like me MeCarthv ame kekahi poe e ae i makee i ke kulana holomua o ka aina. laia i hoikeike mai ai no MeCandles« r aole loa ona manaoio e *ele ana !?ela haole ma Wakinekona e hooko i kana mea i hoike ai i na kanaka, koe wale no ka imi ana aku i wahi e hoemi n>ai ai pomaikai o ka ama. Ko K.uhio hoi wahi ana, o ke kanaka hookajii wale no ia e pono ai ke hoounaia no Wakinekona, alaila ua hoikeike mai la oia i ka niji o na baawina i loaa mai i keia Teritore in«| kana hooikaika ana, a e mau aku ana| no ka loaa ana mai o na haawina o kela ano e like me ka loihi o ka hoounaia ana aku o kekahi kanaka nui o ka ikeia, ame ka nui o na hoaloha ma Wakinekona. No ka paa baloka hoi a na Bepuba-| lika, o ia kekahi pa% baloka maikai hookahi i ikeia, aole ma ke aso he poe anela, aka he poe i oi ae ko lakou mau ano maikai, ame ko lakou kupono mamua o na moho a kekahi mau aoao » ae. No Meia Fern wahi ana, he hookaGt no ana hana, o ia ka ohi ana i kona uku mahina/ me ka lululima mau ana me kela ame keia mea e loaa aku ana iaia, a me ia ano o ke kanaka a ka aoao Demokarata o ka onou ana mai i keia kau, i kauoha mai ai oia i ka lehulehu, e koho aku ia John Lane, ke kanaka i oi aku ke kupono imua o Fem. .1 kaliooki ana iho o ka Davvis ha'iolelo ana, ua nokeia aku oia i ka pa'ipa'iia, alaila hoolauna mai la ka lunahoomalu i ka nioho Makai Nui Andrew Cox. He pokole wale no kana mau olelo o ke kamailio ana, aka he nui nae ka i'o a e loheia aku ana na leo mai ke anaina aku, no kona noho aku i Makal Nui no ke Kalana. Wahi ana 7 he umi a oi ona mau makahiki o ka noho ana iloko o ka oihana makai ma ke ano Hope Makai Nui no ka Apana o Waialua, nolaila aole. oia he *kanaka malihini i ka oihana makai, aka he hana ia naua i hana a kamaaina a ina no kona kohoia a puka i keia kau, e hana aku ana oia i ka hana o ka lehulehu e like me ka makaukau i loaa iaia, ame ke kupono no hoi e like me kona manaoio. He elua makahiki i hala ae nei, i hoea mai ai oia imua o kā poe koho baloka, ma ke ano he moho liUnakiu, aka ua hoea hou mai oia imua o lakou 1 keia kau, ma ke ano he moho Makai Nui no ke Kulanakauhale, a e like no me ka hilinai ana aku o na makaainana iaia, i na manawa i hala, aole no ona kanlua no ko lakou haawi hou aku i na hilinai ana maluna opa. Mahope mai o kela mau, mohO' mus o ka ha'iolelo ana mai. i hoolauna mai| ai ka lunahoomalu ia John C. Lane, a ia manawa oia i ku mai al, a ha 'iolelo ma ka oie2o haole i kakauia, e kamailio' ana maluoa o na ninau aoo nui f . pili, loa i ka hooponopono' aupuni ana. He mau ha'iolelo pokopoko mai kekahi mau moho aku, a mai ia Chas. A. Aehi aku, a hookuuia kā halawai aoa» kela po, lloko o ka manaWa kupono loa no na mea apau e loaa ai »a kaauwila ia lakou. ,