Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVI, Number 46, 25 November 1910 — ALA IA HAKU MOOLELO KAULANA. [ARTICLE]

ALA IA HAKU MOOLELO KAULANA.

ASTAI n *VA, Bu»*ia. K<?v. 20,—-tTa S- ke Ka;:si Leo TolstOi i k*i* la o ka |>»biī iß* 0 kona maa; H* a-na, maloko o elc»bi haie' uusa ■ k>> o keia wati kolacaltftiiiale> % O ke Kaana waiiine To?stoi k*i n. kokoke loa aia 'ka aoao ©; asboj« o kosa boi ana mal; fcphiccs rca: ko iaua kom« mai aaa taa!ēl« aku ai, a malaila oia i noho- : V:a eei a hiki i kona iek loa l. Ht i&au 6esloha leMehu pu fce-! ki me ia. * sT. rKTERSBURG. Xov. 17.—He. lono j,ae« ioa k» i loāa mai i keia. lanaka«bs»U- « pili ana i ka make o? Ki-ina To)stoi. Ef.? o Leo Xicko!aevitch Toi I >i sr» k*kabi o na ohana aia kiekie| L"a haaania oia i ka 1828, a> hanniīa oia nia ke ano he keikikaae. kf*kabi o na ohaea alii, a i ka biki a ; kor:a manawa e kapoao ai no ke n;o ana ae i ke kula, na hoounaia. i ke kula nui o Kaxan. Aole nae i; bi loa kona noho aaa iloko o ial la. ua haalele koke no mahope o ko* . hooho'.o aoa i koōa manao e imi i; kahi mnu hana e hapai ae ai i ka ; ho huahaa ana o kona lahni kanaka, : : u.i hoakea U»a ae oia ia makemake a ena n« ka :mi ana i na pono laula na kanaka apan. ; kekahi *inau makahiki ua hoolilo I t kona manawa ma ka hoohana ana |tona mau aina ponoi: e hoao ana e: ololi ae i ka noho ano haahaa anal la Kanaka a e imi ae i kekahi k«-{ ia maikai t«! ae, eia nae, ua ike oia; i haaa koikoi maoii ia eana e hana] au aku ai mahope hoopau wale iho la haua. l'a komo pa oia ma kela kai m:i ka anemoku o Criiiiea ma ke n> he kapena no ka puali pukaa, no i h»>opakt»le ana i ke kulanakauhale . Sfl»astapool, a oiai oia e noho hana Ui Uoko o ka pualikoa, oia kona ma*f iwa i houniaka ai e kakau i na buke| ook'lo ;itno na moolelo kaao, a ua lilol % hana ana i hana. holomua loa. Nui? :;t mahaloia o kana mau buke moolelo{ kakauole'o ai e ka poe haku mooleloi taao o J>t. Petersburg am» Maseow.ī ; ka wa i pau ai o ko kaua ua kau-i nna loa ae la o Tolstoi he kanaka ha-! f :u moolelo, a o ka hana nni o ke ka-i !au moololo aua ua weho hamama mau| I ::iai la kona mau ipuka nona no| n hoonee mua aūa aku ia hana i na| aanawa apau. • ) la manawa ua hoi ae la oia a nohonaloko o ke kulanakauhale o Bt. Pe-j |ersbwrjf. a ua hookipaia aku me na li-| |tna e pulama ohaoha e na poai o ka] haku moolelo o ia kulanakauhale.| faia malaila e hele yiaa ana oia e nana = Ei'i hale keaka, na hale kalapu, na hale iulahula ame na ahaaina laula, ha wa* p piliwaiwai, na wahi o na hakaka lua, jaie ke komo pu ana ka poe ina! irama, a ua alakai hewa loaia kona lunaikehala ma na han/ uhauha e like ka hana a na kanaka e ooho ana ma na kapa o ka muliwai Neva ia-ma-nawa. Iloko nae o ia mau lealea hua ole ana o ke komo'pu ana, e hokai I»Ie wale ana, aole no i loaa ka iuaha i kona uhane. Aia no iloko ona ka ma2iao ikaika e loaa ka noho ana hauoli, ka nohona maikai e hoopoino oleia mai ai. eia nae o ka pilikia nui, pehea la| uia e hoomaka aku ai i ka'hana ana i( niea e liiki aku ai oia i ka pahuhopu o| ka»sa meā nui e li'a a»a. He. hoomana| haipule no maloko o Kusia, aolel nae ona inanaoio i kela ano hoomana| Akua ana, ua makemake nui oia e loaa iaia kekahi hoomana oiaio maoli a ma* laila oia e hoomau aku ai. Ua kaahele oia ma na anpuoi like ole, e imi ana el loaa iaia na mea huna e piii ana i ■ ke ano o ka hoomana Akua ana, ame ke ano o ka noho pono ana mai na kanaka naauao mai o Palani ame Kelemanīa, Enelani ame kekahi mau aupuni e ae. eia nae, he UUii loa na kokua i loaa iaia mai na kanaka naauao mai o ia mau aupuni. I ka wa i hooknuia ai ka poe i hookauwa kuapaaia i ka 1861 ua hoi hou »e la oia i kona aina e noho ai, a no p kahi mau makahiki eiua a ekoln paha koua hooikaika ana e a'o aku a e hookupono ae i ka noho ana o kona lahui i mea e loaa ai ia lakou ka &obo kuokoa ana, me ke kukulu ana ae i mau halekula no lakou maloko o kona trahi knlanakauhale uuku ma Yasnaia| Pasiana a ua laweīawe poaoi oia ia ha-| na ma ke auo oia ke kumupoo o ke| kula. I He manawa pokole mahope mai o ke-l la i mate ai oia iue Sofia A. kel kaikamahino ua kekahi kanka Kelena*! uia, he wahine opiopio i emi loa iho| kona mau inakahiki i ko ke kaoe. He| mau keiki I puka loko ma; o laua, ua hanau ka h:apo i ka 1861 * j Kō aa makshiki mua lie ami a api*? kumamalima paha o kosa noho mawj « ka ntri loa o ka&a mau hana/ ka hoon\aop<?po *na t ka pono o k* nohona ohana, ka hoohana a&a aku tj koaa maa aina 5 ia»a e ai i meal waiwal, ka haku aaa i aa moolelo le-1 knleha no kana mau buke moolelo, be"; ko«koi maoll ia mau hana i kona noo-] aoo, a 3mi ia aao ua kaohiia kona nooaoo uilani npau maluaa o ia wa&\ wale »0 e saafiaa ihd ai he) maikai loa nona I» aoho hofpomi f*iia a e hoopau i na manao lapuwaleeuwaaa « §* 4 | I ka piha ana o »a makahiki h« ka*|

: aalinui iaia. he kauaka tr*i«rat ba oiaf me ka nui hewahewa o sa aiaa, he| kaaaka !soikoi a haKōkaao a maiao| bo kekahi ohana alii kīekie. Ia ma | nawa, oia kekahl G na kanaka kantasa{ : iOa i ke kakau moolelo no na bake a I posi k« ao, a o na bake moolelo apant aaa i kakaa ai aa nouhiia iloko o aa| oleio a&o eoi eae apau o ke ao. He? wahine maikai s hoopoao kana me na) keiki he umi-kamamakolu e hoopa&i,. ana i kona alo. a he mea maopop3> loa he kanaka haaoli ioa o\a i kela maaawa, eia nae. i ka piha ana o kts kanaiīma o kona mau makaiūkl, ua hiki . ole iaia ke hoomanawanui iho i ka manao ana e iaw<e ponoi ae i kona ola. Ia manawa pu ua loaa iaia ka manao aohe oea hoomaua e hoomana aku ai i ke Akaa oiaio, aole oia i ike i ka , waltrai o kona ola &aa ; aohe ana mea e ae e ana mamua ona o ka make wale ..-4 . Aka nae. ?aole oia he kaiiaka hohe- [ waie a makh 'u wale paha.- Hooholo 1 iho la oia i.kona ,manao .mnhuli i kaj mea oiaio i«a t,loa» aua ka ovuo. Hoo-j ■ maka iho la oia e huii nui i ka baibala| hemolele; ua nai aku?ia oia-i kekahi oj kona mau hnjdt>ha e iokua mai iaia, lua aoi aku iMumal -8«. kanaka naauao ; loa iloko o'ffai kula kiekie e a'o mai ; iaia i ka mea pono loa, aole ia lakou < waie no, aka i na kahuoaptfie kekahi. ; Xo kekahi mau makahiki lehulehu kona hakoko ana me kela ninau nui o ke ola ame ka make, ka maikai ame ke ; ino, eia nae he liilii loa na mea i loaa mai iaia e waiwai ai kana huli ana. He kanaka oia e makemake mau ana e hana ma ka hoao ana, ua makemake: I oiave hoao i ke ano o ka noho Kri-i ) stiano ana, i hiki ai e hoololiia kfe ano| jo ke ola ana o kekahi poe e inake-i I make ana e loaa ia mea, aka nae, iaia e 'nana ae ai tta kela ame keia aoao ona e ike mau aku ana no oia i ka poe i kapa ia iho he poe Kriaiiano eia nae ina- ka lakou mau hana he okoa loa mai ko lakou kulana Kristiano mai. Ua maopopo loa iaia e hoopunipnni walo ana no lakou ia !a--i kou iho ma ka hana hoomeamea wale* | ana i ikeia aku'ke Kri?tiano. f [ la. ihanawa hoolii'o sul īno la | kona mahawa ma ka huli ikaika ana i ; ka baibala nona iho, a hoao iho _la e 1 hoōpiha i kona uhane me na a'o 5 mai- | kai ana a lesu. Ua 1110 tia olelo a'o k | Tesu maluna o ka Mauna o 01iveta. i ; mea nui loa i kona noonoo api a ua I pinepine kana mau manawa i kuekaa ai }'i ka heluhehi ana ia map olelo hoo- ] pomaikai a ka Haku, a i kela ame keia ] manawa, ua ulu mau kēla mau mea ! iloko o kona 'naau a hiki i ka maWa* j hua loa ana me ka malaelae pu iaia o i ka olelo a ke Akua e moakaka ai ka j manao. I Me ia manaopaa iloko ona f hooholo ;iho la e molia i ke koena aku o kona mSu la o ke ola ana ma na /hana ku i ke aloha e like me ka hiki iaia ke hana." Huli akn la oia a nana ihope, | na la an'a o auwana ana a ua lilo na hana" o ia mau'la i mau mea hoowahawaha loa noea. He mea pono anei iaia ke aloha aku i kona hoalauna e like me kona aloha ana iaia ilio a e hoomau aku i kona noho ana iloko o ka waiwai ame ka hauohano oiai kona mau hoalauna \noho ana iloko o ka liune ame ka nelel He mea kupono anei iaia' ke noho iloko o na a*o ana a Kristo me kona noko pu iloko o ka poai o ka poe waiwawi ame ka hanohano a e hoj ino aku i ka eiwa hapanui o ka laEui l e noho ana i iloko o ka hune ame ka | nele, me ka hoole ana i ka noko ana | aku ; e ai pu me lakou no ko lakou | haahaa ana, a i ole, e nana aku paha i ia lakou ma ke kno he mau hoahauau ? Aole, oia kana haina. He mea pono iaia ke hoopan loa ae ia mau manao ana ona pela a e nana aku i kela hoa- | kanaka ame keia hoakanaka he mea i hanaia mai a kulike me kona ano. He pono iaia ke aahu e like me ka aahu ana o ka |>oe llihune loa, e lioohaahaa iho laia a like me ka noho ana o ka poe hune ame ka uele, e hoohaahaa iho i kona ano ame kana hana a e hoōlilo maoli iaia a kulike me ka ke Akua i makemake maoli ai iaia e hana aku me Xa hoohaahaa iho a kulike ke ano me na kanaka e ae. Me ia manaopaa iloko ona hoomaka iho la e hoololi i ke ano o koaa aahu ana. koua eoho an%, e hana pouoi oia me kona taau lima ao kopa pono o ke ola auiu e haale^v\oa t jiika A i.. kona ano o ka noho a hanoh«ao ana, e iike lase kona la mamua aku. Ua \ pahola aku oīa i kana i na kajgtaka apau % i ,ns Jha}oholona pu. Ua | hooki loa 1 ka hele axia , e ki hoio- ; holona uo kona A m&keieake e hoeha I a e lnku wale aku i aa hoioholona a me »a e e hoehai | ole aku at i ka noo&oo o hal^ a> \ Ua oia I kona ai ana i na I I -o ek> kona makemake ole • e luku wale aka i »a holoholona; u» l hana aka i na hana manawalea leliu•leku na kokua aku t ka poe ma'i a j pela aku, a na li?o ia mau kana &aij kai ana i mea mahalo nuiia me ka paa- ' naaa ioa iloko o ka naau o ua mem ikpaa.

I uem AKOE&E&, 3s.—O Uytou ĪCrīppeo, ka aakuakaee o ke Kaaks ? Cri|>peB; kaKakā * j>ajUa iaai ?m oia : La4naA: aialalo o koaa lK>©}t& ? uft asa a ; ; e akn ana, ?&$ kea» > H.-'k**» a m»3je, maaael i ksi* j!4L O o saak« oia 4oaa i *i«m£SraJt k«ra» «aaiiakwa [w ka b»»a S»m k-a. & ka®a k«iki t I haaa &i. £ liit ajsa ksma keiki maloko o Lsu3aea ;©a keia pale ■