Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVI, Number 46, 25 November 1910 — ONI KO HAWAII KOMOHANA KEIKI. [ARTICLE]

ONI KO HAWAII KOMOHANA KEIKI.

C*S£si ka Napepa aai.)

HILO, Xe*. -?). —He m&~2 lai o kela pele ak« ael ka i h«M»bjLlaia i&o e Lana maksai&aa& i kokoia Jai»B Tfttes »5 Hīlo ces, Ua hoike ae oia. i fifc luiakoi aua o sa ki@2 «> Kona oo ka l&kaa mau mea e iio 1 oei e hanaia msi bo lakoa ma kei& kaa ahaoiela ae « aoho mai aaa. O Vates aaio kaoa mau boa i kohoī» iho nei ma ia koii o ka aina ke hooVil»> nei i ko lakou maa maaawa ka»wsie ma ka aisauitcau aoa i ka asa* aao o aa makaamana eo ka iakoa mao n»ea i makemake ai e 2ta&a Ī3, a ke maoao nei no hoi keia poe hoaohala e kahea i mau halawai makaaiaaoa no ka hoike ana o kela ame keia i ko iakou mau manae. Ua hoike hou ae no hoi o Yaies o kekahi o na mea I aaoi nuiia e ko Kona poe e hana ia mai, o ia no ke kakulu ana i papa hookauUke ma kela ame keia apana. Ua ala mai he mau •hoohalahala pili i na auhau no ka hookaulike ole ia, a o na poe aina nui aoie iakou i auhau koikoiia e kauiike ai me ka poe iiihune. Ua hoike ae o Yates i ka lokahi o ka hapanui o kona ma^

hoa makaainana ma keia mea, oiai no nae kekahi hapa o na poe e uku nui nei i oa auhau ke ku-e nei. O ka ninau nui uae i ala mai mamuli o keia o ia hoi pehea ia e kukuluia ai keia papa hookaulike. Ua manao ia ioa e kaa aku ma ka lima o ke Kiaa'ina ka .mana hookohu mai i na lala o ia papa, alaila, e aho nO e kukulu ole ia i papa oia ano. He manao maopopo loa keia e ala io mai ana mai ko Kona poe mai, oiai' o ka hapa nui o kolaila j>ce lie ku-e i na hooponopono aupuni e ku nei. 0 kekahi alaJiele no hoi i manaoia o ia no ka hoihoi ana i ka mana hookohu o na lala o keia papa iloko o ka papa lunakiai, eia nae ua hoohalahalaia no mamuli o ke kumu o na Kalana kekahi kuleana ano nui iloko o na auhau a o ka Papa Lunakiai e ike ana i ke komo o .ia Kalaua iloko o ka lua hune dala, aole paha e nele ana ka hookohu ae 0 ia Papa i na lala nana e hoopehu ae i na auhau a manoanoa. Ke hoolala iiei no hoi o Yates, elike me ia i hoopu-aia mai nei ma Honolulu o ia hoi e hoihoi ae i na oihana makai malalo o na rula oihana kivila, e hoopaa ana hoi o na poe e hookohuia aku ana malalo o ia oihana e ninaninau mua ia mamua o ka hookohvf s ana aku. O kekahi no hoi o na ninau koikoi loa % Yates e manao nei e hana o ia no ka hoololi ana i na Kanawai e pili ana i ke koiia ana o na keiki e hele i kg kula. Wahi ana ke nui loa nei na keiki a ia hele nei i na kula aupuni, a he nui na ma'nawa i hiki ole ai i na keiki a na makaainana ke komo i ke kula mamuli o ka piha loa. Oiai no nae he hana pono ole no hoi ke kaupale ana aku i na keiki Asia mai na kula aku, he hana pono ole no hoi ke koi ana ma ke kanawai i na keiki o na lahui Asia e hele lakou i ke kula, a e hana ana oia i kanawai e hoopau aaa ia roea ma na kulsi i lilo ma ka Olelo Enelani e a'oia ai. "Wahi hou no a Yates, lie jjtaika na manao ma Kona e pili ana i ka hoololi ana ike kanawai, hoopaainoa. Ua waihoia ae ka manao e hoololi ae i ke kaAawai e ku nei i hiki ai k$ mana ka hoopaainoa ana no elima a i oie eono paha makahiki a e.lilo ole ai i mea na ka mea koho. haloka - e hele mau ai i kela ame keia makahiki koho baloka iiuuao ka papa hoopaa!noa. O ka hoopaa wale ana no i ka poe koho hou ame ka hoololi ana i ka poe i haalele i ko lakou mau wahi i koho mpa ai o ia ■wale no ka hana a ia mau papa *ma keia mua aku. E komo pu ana hoi ka umhi ana i na inoa o ka poe i make malalo o keia mau papa, a e loaa no ia ike mamuli o ka ijana ana ame ka huli ana iloko o ka papa hoike make e hoolakoia ana e ka Papa Ola. Eia hou no hoi o Kawewehi,, wahi . no a Yates. ke manao nei e hookomo hou aku nb i kana bila punahele no ka maheie ana no ia Hawaii iloko o elua Kalana, aka nae aole i apono 4 o Yates • ia mea, aole no hoi oua manao e loaa | ana na kakoo ana ia mea e hiki ai ke hoopiolokeia. O ka hana e lokahi 1 like ana ko Kona mau wahaolelo xna Ikeia kau o ia no ka hookaawale ana i | haawina no ke kukuln ana i halema'i j ms Kona. — I*.» .