Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVII, Number 1, 6 January 1911 — HE MOOLELO NO KE KOMO KUPUA HOOPAHAOHAO [ARTICLE]

HE MOOLELO NO KE KOMO KUPUA HOOPAHAOHAO

MOKUNA XIX. KA PAU .VXA O KA WAIWAI O HETEBAFODA. "O, ua hoohoka nui loaia mai au f no ka mea, ua oi aku ko'u makemake i kela kaikamahine mamua o na kaikamahine e ae a oia tio hoi ke kaikamahine hookahi a'u i koho iho ai ua kupono maoli na Pilipo; aka, e lohe mai oe, he hana pono ole na kaua ka hoomare ana aku i ka kaua keiki i kekahi kaikamahine ilihune e like me kela. "E hoike aku ana au ia Pilipo i keia mau haawina poino i ili iho maluna o ka ohana Heteraioda, a e a'o pu aku iaia mai noho a hoomanao hou no Mole ma ke ano o kana wahine ia e mare aku ai, a e a'o pu aku no hoi e hooikaika oia e uumi loa i kona makemake o kana wahine aku ia ma nei hope. Ke ike pu ae la no kaua la i ka pilikia!" E like me ka Mrs. Temepela i olelo ai pela no oia i hooko aku ai ia manao ona ma ia ahiahi me ka ike ole mai nae o Mr. Temepela i kana kamailio ana, a mahope o k'ona hoike ana aku ia mea ia Pilipo ua hauoli loa iho la oia i ka huli ana mai o ko Pilipo naau mamuli o kana makala ana aku. U maopopo i ka makuahine ua makemake loa o Pilipo ia Mole a ua paa loa kona manao i ka wa e hiki mai ai o ka manawa no ko laua hoohuiia akit e lilo mai ai o Mole i kaikuahine nona, a i kumu c heopau ae ai oia i kona manao kuhihewa ana, he mea pono iaia ke hoike e aku i keia pilikia o Mole ana e manao aku ai i wahine nana, a o ka manawa pono waie no keia mamua o ko laua hihia l sna. I ka pau ana nae o na hoakaka a ka makuahine, oia ka Pilipo 0 ka pane ana mai: <4 L"a maopopo mai la ia'u ke kulnna, e mama, a i keia manawa e hilinai mai oe ia'u ua ae aku Ia au i kou manao. "Ua ike na mea apau he kaikamahine u'i maoli 110 o Mole me ka nui nae o na hoolilo e hiki ai e malama iaia. a ke hoike aku nei au imua ou, aolie hiki ia'u ke mare aku i kekahi kaikamahine ilihune e like me ia." 0 keia hoole ana a Pilipo me kona manaoio maoli ia aole mamuli o ka ka makuahine kamailio ana aku, a no ka mea ua lohe nuia oia i na olelo a na makua i ke kakahiaka maloko o ka rumi. Oiai nae o Mole me lakou, ua hoohihi loa o Pilipo me kona naau apau aole no ka u'i wale no o Mole, aka 110 kona naauao maoli kekahi ma ka Pilipo hoomaopopo aku. • He mea oiaio, oiai o Mole he malihini na lakou, he hana pono no na Pilipo ka hele pu ana me ia ma na wahi apau ana e makemake ai, a me na wahi i hana hou ia a Mole i ike ole ai i kona manawa i kaawale aku ai i kahi e. Oiai no na o Pilipo e hele mau nei me Mole, aole no i nele loa ko Pilipo hele ana i kekahi manawa e ike ia Geteruda Atola oiai 110 oia e noho mai ana ma Cambridge i kela manawa, me kona niau hoaloha, a me 4a ano iho la o Pilipo i hoopaa mau loaia ai i ka hana 1 kela ame keia la, e hele ana me Mole i kekahi manawa, a me Geteriula i kekahi hapa o ka manawa ma na aha hulahula. 1 kela manawa nae, ua hoopau loa oia i kona manao hoohakaka ia Geteruda a e imi mau ana oia e hoohauoli akfi iaia i na maiiawa apau a ma na mea apau a kona naau e hauoli ai, no ke kunui, maI mtiH o kona lohe ana aku i ka puu nui rna ko Mole aoao, ua hoopau kona noonoo hoopapau ana maluna ona a o Geteruda kana mea e hoopipili mau nei. Aole o Mr. Atola he kanaka waiwai loa e like me Heteratoda, aka he waiwai 110 nae e lawa ai o ko Geteruda makemake ina 110 ka make aku ona a ili mai kona waiwai ia Geteruda, a nolaila 1100noo iho la o Pilipo, ina e ko ole ana kona makemake ia Mole alaila t aho oia e malama i kana hoohiki 110 ka mare aku me Geteruda. 0 ka noonoo ana ae nae e haalele aku ia Mole kela kaikamahine il'i ana i aloha ai mai kona mau la kamalii mai a e hoohuli ae i ke aloha ia Gfeteruda ke kaikamahine ana i hoohiki aku ai 110 ka mare he mau wahi makahiki ekolu a eha wale 110, he mea hoehaeha mai 110 ia i kona noonoo. aka, ua ike iho nae oia aia oia iwaena o na aloha elua e hiki ole ai iaia ke alo ae me ke ku ole i ka ooi o na kui elua ma kela ame keia' aoao ona. Iloko no o ko Pilipo lohe maopopo mai i ka puu ma ko Mole aoao e hiki ole ai iaia ke manao iho he wahine kupono oia nana, eia nae ke ulu mau ae la no ke aloha a nui iloko ona no ka u'i ame ka naauao o Mole. E hoopipili mau mai ana o Mole«iaia i na manawa apau, a he hana ia a Pilipo i ike iho ai ua kaili loaia kona naau apau nona waie no, a oiai no nae oia e noonoo ana pela, e ulu pu ae ana ka manao iloko ona aohe oia.he wahine kupono, mamuli o kona ilihune, e kohu ai oia ke hoa. Ma ko Mole aoao, ua ae aku oia e hoolohe ia Pilipo ma na mea apau me ka hoike i kona hauoli i ka hui pu ana me ia, eia nae, aohe o Pilipo i hoomaopopo iki i kela manawa e hakilo mai ana o Mole iaia ma mea apau ana e kamailio ai me ka nana pono ana i kona ano. No Mole iho, e like no hoi me Geteruda, he kaikamahine noonoo kuokoa loa oia, aole ona hoohakalia wale i ka hoakaka ana i kona mau manao, a ke noonoo la oia i kana mau mea e alakai ai i ko Pilipo noonoo ahiki i ke ahuwale loa ana i kona manao ame kana hana ma ke kamailio ana ma na kumuhana like ole, a ma ia hoao ana mai ana i ahuwale loa " ai ko Pilipo mau aoao apau. Ma kahi o ko Mole manao he kanaka opio hoopono, ano keonimana a maikai maoli la hoi oia, eia ka. he kanaka opio oia i nele loa i na noonoo maikai ame na ano maiikai e kupono ai e lilo i mea aloha nana ma ia hope aku, e like me kana i kuhihewa wale ai. Ma kekahi auina la ua kono ae la o Pilipo ia Mole e u haele laua i ka makaikai i ka Riven>ide, he wahi nani ia he mau mile kakaikahi ka mamao mawaho loa aku o ke kulanakauhale o Bokekona, kahi a ka Muliwai Charles e moe kik*eekee ana mawaena o na ululaau ame na puu, a he wahi nani hw i kaulama no kekahi poe e hele makaikai ai no na ahaaina liilii (pienie) me ka holoholo waapa ana maluna o ka muliwai. He waa maikai ko Pilipo, a oiai he kanaka opio akamai oia i ka hookeie waa, ua hoohala ia e na opio kekahi mau hora loihi ma ka holoholo lealea ana maluna o ka muliwai, e hoi ana iloko ma na kuono a e holo ana iwaho ma na olaelae me ka ohi ana i na pua lilia wai e popohe ana maloko o na kuono a ma kapa o ka muliwai. 1 ka Pilipo nana mai ia Mole e noho aku ana mamua o ka waa ua like loa o Mole me na paia lilia a laua e noke la i ka ohi, i ka loaa iho hoi paha kahi o na papaliina i ka la he nonoula hoi kau o kona mau papalina a ke noonoo wale la no o Pilipo i kona hauoli i ka loaa ana o kekahi wahine u*i a kokoolua knipono nona no keia ola ana. Hc khulehu wale ka laua mau mea o ke kamailio ana o laua wale iho, he mau mea hoohauoli kekahi a he mau hookaumaha no hoi kekahi no laua a elua, a oiai laua e kakahele ana i ke kamailio, haupu ae la o Pilipo i kekahi mea i kona ike ana aku i na manamanalima aiai o Mole e lewalewa ana mawaho o ke kae o ka waa. "E Mole," wahi ana, ine ke kalele ana iho o kona mau lima iluna o v kana mau hoe a kulou aku la imua. "ke hoomanao nei no anei oe i kela la au i haalele ae ai i ko inakou hale no kou hoi ana aku, mahope o kou hele ana ae e ike ia makou mamua iho o kou holo ana aku no Eunopa ? * "Ae, ke hoomanao nei no au, a i keaha la?** wahi a ka Mole pane. me kona haupu pu ana ae i na mea ana o ka olelo ana aku iaia ma ua la U; "eha makahiki wale no kela i ha!a aku nei, ua maopopo ia oe, wahi

faou ana mc ka akaaka ana me ka hooki koke ana iho i kana kainailio ana, "A ke hoomanao pu nei nae paha oe ; ke noi ana aku a kau kauw-a haahaa nei i ko komolima e paa ana i ko knia i kela la?" "O, kela komo eameo kupua ? Ae. ke heomanao nei no au," a wiwo iho la ko Mole mau maka me ka paweo ana. a no ka mea. ke hopohopo la o Mole o niele loa aku o Pilipo i kana rr»ea i hana ai no ua komo la, a he ninau hoi ana e hopohopo ana aole oia i makaukau i ka haina e pane aku ai. "A no keaha ke kumu o kou hoole ana ao!e e haawi mai ia u i ua komo la ?" i nmau hou ae ai o Pilipo me ka leo nahenahe, me ke ake nui e loaa aku ana he pane kupono loa no la ninau. Aohe pane a Moie, aohe no hoi o Pilipo ui hou ana ae, a no kekahi minuke ko laua noho hamau ana. A hala ia manawa pane maiie ae la o Mole. me ke ano haalulu nae o kona leo: v "No ke kumu no aohe au i manao he hana maikai ia e haawi aku ai no kau noi." Nee ae la o Pilipo i ka akaaka no kela pane a Mole. "Malia paha no ke ano no o ka'u noi ke kumu o kou haawi ole ana mai ia komo ia'u, ina paha wau i hoololi i ke ano o ka'u noi ana ina la paha ua haawi mai oe i kela komo ia u. "Malia paha pela, aka aohe hiki ia'u ke hai aku ia oe i ke kumu," wahi a Mole me ka nanaina ano e loa ma kona inau maka. "Ina e noi aku ana au i ua komo la ou i keia manawa. ma ke ano he makana ia no ko kaua noho aloha ana, e ae mai ana no anei oe e haawi mai ia'u ?" me ko Pilipo manao he kumu noelo ia ma kona aoao e loaa pono ai ko Mole haawi ana i ua komo la ona ia Kalefoda Pakona. "Aole e hiki ia u ke ae aku ia noi au." wahi a Mole. "Nokeaha mai?" "No ke kumu ua haawi muaia e a'u ua komo la." wahi hou a Mole. me ka pii ana ae o ka ula ma kona mau papalina a ma kona mau lehelehe, iaia i hoomanao ae ai i kana mea i hana ai no ua komo la ma ka hale hoolulu kaaahi ma Nu Hewena.

MOKUNA XX. KA MOLE MEA I IKE AI. Ke nana oono loa mai la o Pilipo i kela manawa i ka lede opio e noho mai ana mamua ona me ke ahi lapalapa o ka lili e a ana ma kona mau maka. "Ua haawiia 'e oe ia hai ?" wahi a Pilipo, me ka leo inaina. Alaila. me ka leo kakana akaaka mai la me ka hoopalaimaka: "E Mole y me ka oiaio loa, ma ka nana aka i na hana i hanaia o ka wa i hala. e hoike aku ana au ia oe i ka mea oiaio loa, e hoike aku ana au ia oe i ka mea oiaio apau ua piha loa'au i ka lili ame ka huahuwa nou." "Pela ? Heaha iho la kau mea o ka lili ana ?" wahi a Mole. "Aole ka ou manao he hana hoehaeha loa mai ia ia'u o kou hoolilo ana aku i kou aloha ia hai a hoohemahema mai hei ia'u ?" wahi a Pilipo 0 ka ninau ana aku. "Manao au aohe kupono o kau mea i kamailio mai la ma keia kamuliana." wahi a ka Mole pane. "Ke maopopo ole mai la ia'u kau mea o ka olelo ana mai la no ka pili ole o keia mea a kaua e kamailio nei," wahi a Pilipo me ka leo o ka mea i hoehaeha loaia. Akaaka mai la o J\lole, me ka hoawihi ana ae i kona mau maka ma ke ano kolohe loa. "E Mr. Pahaohao." wahi a Mole, "ina he makemake oe e ike i ke kumu o kou haawi ana i kela komu, a me ka mea a'u i haawi makana aku ai, no keaha no hoi kou kumu ninau pono ole mai ia'u ia mea?" "Ka, malia paha o olelo mai oe ia'u i kou niele loa aku ia mea." wahi a ke kanaka opio me ka ehaeha. "Ka, pela no kou ano i ka'u hoōmaopopo aku," wahi a Mele i mai ai me ka leo oolea. "Ma ko'u hoomaopopo aku ua hele maoli oe a make loa i ka manao pihoihoi me ke akenui e loaa koke aku ia oe ka ike no ke kumu o ko'u haawi ana, a oiai aohe kumu kupono e kaohi ai au i ka hoike ana aku ia mea ia oe, e aho no au e lioike okoa aku i pau kou pohihihi. Ia nianawa hoomaka mai la o Mole e wehewehe i na mea apau i hanaia iloko o kela manawa ana i hoi ae ai i Ku loka ma kela auina la ua nui iloko o ka malama o lulai eha makahiki i hala, e like me ka ka poe heluhelu e hoomaopopo la i na helu i hala. la,Mole e noke ia i ka wehewehe no kela moolelo me he mea la ua hoi hou mai na hoomanao ana iloko o kona noonoo no kela ulia poino oiai oia maluna o ke kaaahi. E oni wale ana no oia io a ianei me he mea la o ka weliweli nui iloko ona ana e hoomanao la no kela la poina ole aia no imua o kona mau maka. Aole i nalohia aku kana mau hoomanao no ka uwila ame ka hekili e kūi nakolokolo ana ia la, na leo uwa o na ohua i ka wa i hoikeia mai ai ke kumu o ke ku honua ana o ke kaa ame ke akelekele ana o na ola o lakou mai ka make weliweli mai i maopopo Joa ka lua kupapau no lakou. O ka hope loa o ka Mole mau mea o ka hoakaka ana mai. oia no kona haawi makana ana aku i kona komolima ame ka makana hookahi kaukani dala a kona mamuakane i haawi ai ia Kalefoda, da Hoopakele. Ia Mole e hoakaka ana no ko Kalefoda kulana ilihune me ka aahu nahaehae e komo ana ? me na kamaa nunui pepeekue nahaehae ma kona mau wawae, aohe papale, aole no hoi he wahi kuka mehana me ka hele a iejx) a pulupe i ka ua, eia nae he naau koa, he mau maka aloha a hoopono, ua hiki ole ia Mole ke uumi iho i kona mahalo ana ia Kalefoda a nui, a haloiloi mai la na waimaka nunui ma kona mau maka. "Ma ka nana aku i ka helehelena o na ohua apau iluna o ke kaaahi aohe o lakou nana no ka aahu o Kalefoda. aka, ma kona koa. wiwo ole a hoopono oiaio wale no ka lakou nana ana a ma ia ano no lakou i haawi ai i ka lakou mau makana o ke aloha iaia. a ke nana io aku no i na maka o Kalefoda, he mau maka onaona kona e makahehiia ai no e na mea apau." "Me he mea la o oe aku Ia no ka 01 o ka makahehi iaia ke haawi la oe i ko komo punahele." wahi a Pilipo. i ka wa i ai o Mole 1 kana kamailio ana. "Aole no ko'u makahehi i ka makemake, aka he makahehi ko'll no ka mahalo i ke koa loa o kela keiki ilihune opio.' i pane koke mai ai o Mole. "Aole owau wale kai komohia e na manao mahalo o na oliua kekahi apau e kau pu ana me a'u. u Ma ko'u hoomaopopo aku i kona kulana ia manawa he nui maoli kona pilikia me ka ilihune. no ka mea, tna kana olelo ua hoopaaia oia ma ka aelike me kekahi kanaka o Talaboka ka inoa, i kona wa he ttmikumamakolu wale no makahiki. eia nae, ua kokoke e pau kona manawa i hoopaaia ai a e hoi ana oia 1 ke kula nui no kona hoonaauaoia. "O kekahi o na keonimana oluna o ke kaaahi ka i lulu i kekahi puu dala nui nana, aohe nae au i maopopo i ka huina, aka. o na mea apau ua hoopiha loaia me ka hauoii a ua hoike lakou ia hauoli ma ka haawi ana e like me ka mea i~loaa ia lakou. a i ka wa o makou i ku ai i Nu Hewena, ua haawiia aku la kela puu dala iaia me kona hoihoiia ana 1 ka hale maluna o ke kaaiio." "Manao au hauoli loa aku la kela keiki ilihune 1 kona kau ana matuna o ke kaalio. a me he mea la o kona manawa mua l<?a kela i kau ai i ke kaa iloko o nk la apau o kona ola ana» wahi a Pilipo me ka papuku onamaka. , , . t f , . tM . "A ina o ka mua loa ia o kona kau ana heaha iho la ka pihkia malaila?" wahi a Mole me ka emoole loa oia pane ana ae. "Ina paha e noonoo pono iho oe i ke ano o kana hana me ka uku t haawiia aku iaia, e ike pono iho ana no oe. aole i lawa ka uku i ka hana i hanaia. "Manao anei oe he mea loaa ke ola i ke knaiia? O 4ia waiwai apau iluna o kela man Vaa ua oi loa aku ia mamea o ka huina dala i ukuia

aku. a :na no ka poino nei oia mau waiwai apau ame na ola pu. aole aoei oe e ike iho ua oi aku ke poho mamua o ka makana i haawiia. "O kekahi mea kaunuha nui i ko'u noonoo ua hele oia a paup;Miaho mai ka hooikaika e kaawale ke aianui no ke kaaahi e hok> aku ai. a i ka wa i pau ai ua hina manli oia ilalo a hapai maoliia ae iluna o ke kUU a he hana hilahila ioa ka hoihoi ana aku iaia i kona hale me ka ike i)u> no aohe hiki pono iaia ke hele "Auwe no hoi e! Ina no i hoahuia kekahi waiwai nui nona ma kela wahi aoie no i lawa ia waiwai e panai akti ai no ka maikai ana i hana mai ai. **He kanaka koa k* oia: ua hana oia i kekahi hana koa loa e haaheo ai ka naau o na mea apau nona e like no hoi me ko u hauoli nona. a lie hana hoi ana i hana ai e loaa ai iaia ka hanohano i na la apau o kona ola ana. "E Pilipo no hoi, he oi iku ko'u pono e hana au i kekahi hana maikai loa e iike me kela maimia o k& hoahu ana mai i ka Waiwai ame ka hano» hano apau o ke ao maluna o u." wahi a Moie me ka hulili o kona maa maka. "E kamailio hou ae kaua no kela komolima ou: no kela hana koa loa anei ana i hana ai i haawi aku ai oe ia komo iaia wahi aka Pilipo ninau. me ka leo o kekahi mea i piha loa i ka huahuwa. "O. ua lilo loa aku nei ko'u noonoo ma ke kamailio ana i kela moolelo a poina ia'u ke kamailio ana aku i na mea e pili ana i kela komo. Ae. no ia kumu au i haawi ai i ke komo iaia. l'a piha loa wau i ka hauoli a i kumu e hoike aku ai iaia i ko u hauoii ua haawi aku au i ua komo la iaia mai ia'u |>onoi ,aku i mea hoike i ko'u mahaio nui no hana koa loa ana. he liana hoi a'u i manao ai aole e hana iki ana kekahi poe kanaka opio e like uie ia i kekahi hana oia ano ina o lakou kekahi malaila, a nolaila. ia makou i hiki aku ai i Nu Hewena. ua hele kino aku au imua ona a haawi aku i ko'u mahalo nui me kuu naau apau a noi okoa aku iaia e lawe aku i kela komo eameo kupua o'u i mea hoomanao i ko'u mahalo ame ko'u aloha nona." "Ua ike no nae paha oe i ka inoa o kela 'koa opio kamahao* au i kamailio mai nei?" wahi a ka Pilipo ninau. Noho pono ae la o Mole iluna. nana mai la i ke kanaka opio imua ona ame na nmka o kekahi mea i piha loa i ka manao hoowahawaha a i mai la: "E Piiipo. no kenha la oe i kamailio mai nei ma ke ano hoohenehen* loa i kela kanaka opio ? Aohe ka ou makemake e lohe aku i kekahi hana koa loa i hanaia e kekahi mea ? Aole anei ou hauoii e lohe aku i kekahi mau mea rruykai e piii ana i ka hana a kekahi mau uhane koa loa iloko o keia ao akea ?" "O, he makemake no au. Ua kamailio hoohenehene aku nei nae avl nona? Ina hoi ha i>e\a ea,. e kaia mai hoi oe ia'u, aka nae. e Moie, he jkahaha ko'u i ke kumu o kou pai loa i kela wahi keiki oki wahie me he mea la ua lilo lpa oia i mea nui loa i kou noonoo i na manawa aiK*u,*' wahi a Pili|>o i pane ae ai me ka akaaka hoohenehene. "Ina ua pai loa aku nei wau nona aiaila e ike mai no oe lie kumu no ko'u e pai ai nona, a no ka mea. nana i hot>pakele mai i kuu ola ame na lehulehu e ae nialuna o kela kaaalii mai ka make mai a makou i manao mua ole ai e halawai mai ana me kekahi |>oino oia ano. ''Ua loaa mai ia'u kona inoa o Kalefoda Pakona. nana |vmoi no i hai mai ia'u a ke makemake nei au M "Heaha ia mea-au i makemake ai?" i ninau koke ae ai o Pili|v». "Ke makemake nei au e halawai hou aku me ia. He makemake aii e lohe mai ina paha ua komo io aku oia i ke Kula Nui e like me ka'u i lolie mai ai. a ina ua komo io alaiia he makemake au e lohe ina ua puka pono mai oia," walii a Mole. "Ua maopo|x> ia'u e holo|>ono ana kana liana mahoj>e mai o kona iini nui ana e loaa kekalii mea e like no me ko'u lohe inai i kona ano, a no ka mea. ma kona heleheiena ke nana aku aia no he manao ikaika iloko ona e hookoia kana mau mea apau e iini nui ai e loaa." Ke ukiuki loa la o Pilipo i kela mau kamaiiio a Moie no Kalefoda» a ke nau wale la no oia i kona mau kui me ka nanahu ana i kona mau iei ' lehe a hiki i ka paki maoii ana o ke koko, me ka hulili o kona mau niaka me he mau maka la no kekahi tipa wahine i piha i ka huhu. Ua piha loa o Pilij>o i ka huliu no ka pai loa o Mole i kekahi kanaka opio ana i enemi ai no kekahi mau makahiki eha. Ua hiki ole iaia ke hoomanawanui hou ilio i kona inaina no kona lohe aku ia Mole i ka mihaio ia Kalefoda a he inoa hoi ko Kalefoda i mahalo nuiia e na kanakā apau i ike maka i kona niaikai. Iloko o kela manawa apau a laua e kamailio nei aolie wahi mea o Piiipo a hoike īki aku ia Moie he hoapapa o Kalefoda nona iloko o ke kula hookahi me ia—hooholo iho la oia i kona manao aole oia e hui hou aku me Kalefoda ke kanaka opio ana e hoowahawaha loa nei i keia mānawa ina e hiki ana iaia ke hana pela. He mea maopopo loa ua kamailio mua oia aole ona makemake e inare aku me kekahi kaikamahine ilihune e like me Mole Heterafoda mamuli o kona iohe pono ana mai kona makuahine mai i ka pau loa o ka waiwai o Mr. Heterafoda i ke poho a he maopopo loa he kaikamahine ilihune haalele loa o Mole ma ia hope aku e waiwai ole ai kona mare ani aku iaia. laia no nae e noonoo ana no ka ilihune o Mole, ke okuku mau ae ia no kekahi manao iloko ona malia paha e hiki ana no ia Mr. Hetera« foda ke hooinahuahua hou aku i kona waiwai ma kekahi ano ma ia hope aku, a ina no ka loaa hou aku o ka waiwai iaia, alaila e aho no kona tnare ana ak\i ia Mole ka wahine ana i hooholo mua ai i kona ae no ka hoolilo mai iaia i wahine nana mamua hoi o ka manao ana aku ia Getenida. I He makemake wale no ko Pilipo e mare me Mole mamuii o ki | waiwai o kona makuakane, i keia manawa nae ua maojx>po loa iaia e i lilo ana o Mole i wahine ilihune loa a he mea makehewa wale no kona I manao ana aku e mare me ia. Imua a : hope kona manao e loliloli nei. Ua loaa pu iaia ka manao e lilo ana kona mau la o ke ola ana i mea hoomaluleia ke ole e lilo o Mole iaia. O ka u'i o Mole, kona naauao, ke kupono maoli no e iilo i makuahine maikai mahoj>e aku ke paio lua nei ia mau manao pono ole il»>ko ona. o ka haalele hoi mamuli o kona ilihune, a o ka nana hoi ma ko Moi« mau ano maikai a kupono ina na mea apau mahea la kona koho paa ana. l'a ike iho o Pilipo aia no he keena nui iloko o kona puuwai no ko Mole aloha he keena hoi e hiki ole ai iaia ke haawi hou aku no ka mea okoa. eia nae. aole i poina i ka poe heluhelu kana kaula kaakolu o ka hauhoa ana U Getemda, ua like loa oia me ka pua rose iwaena o na kui ooi elua i keia manawa. Ke hooikaika ala o Pilipo e uumi iho i kona inaina aohe nae he hiki iki a no ia hiki ole hoohuli ae la oia i ko laua waa e kau ana no ka manao e huli hoi aku me ka hoololi pu ana ae i ka laua mea e kamailio ai. * Holo malie loa aku la iaua ma ia wahi aku no ka hoi ana ike awa e pae aku ai aole no hoi i hala kekahi manawa loihi loa ma ia hope iho aii laua ke hele la ma ke alanui e hiki aku ai i ke kulanakauhale. Ua hala ae la kekahi pule me ka awiwi loa, a oiai.ua huli hoi aku o Geteruda Atola no ke kulanakauhale o Bafalo, ua lilo loa ko Pilipo manawa m<; Mole e hoopipili mau ai. Ia laua e pili mau la ke hoonoeio mau la o Mole ia Pilipo i kumu e maopopo mau ai iaia kona ano ame kona manao maoii nona me ka lohe ole nae o Mole ua aku o Pilipo i kona ae ia Getenida he mau makahiki mamua aku oiai oiamana aina e. Ia Pilipo ma e pili mau nei ma na wa apau ke hakik> loa nei ka makuahine o Pilipo ia Uua me ka makemake nui iloko ona e kaawale koke aku keia ohana Heterafoda mai ko lakou hale aku i ole ai e hoohihiia ko Pilipo noonoo nui ana no Mole. Ma kekahi kakahiaka nui huli aku U oia i kana keiki a hoike aku ta iaia i kona manao me ka i ana aku: "E Pilipo aohe o'u makemake iki ia oe e pau lele loa kou noonoo maluna o Mole: he kaikamahine maikai loa o Mole maluna o keia ilihonua, ke ae aku nei au U mea, aka nae. aole hiki U oe ke manao iho he wahine kupono oia nau oiai oU he kaikamahine ilihune loa i keU minawa. "Hc nui no ke daU mj kou inoa ponoi, aka nae, aole U i Uwa e hiki ai e makima pono UU ma na mea apau ana e makemake aL (A.ole i p**)