Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVII, Number 4, 27 January 1911 — HE MOOLELO NO KE KOMO KUPUA HOOPAHAOHAO [ARTICLE]

HE MOOLELO NO KE KOMO KUPUA HOOPAHAOHAO

MOKUNA XXII. KE POHO AXA O HETERAFODA. '*0, e papa! me ka hele ana ae o ko Mole helehelena a haikea a e nana pono iho ana i na maka o kona makuakane me ka walohia. Hopa mai la ka makuakane i kona lima a hookau ae ia maluna <j kona a i a puliki iho la me ka ikaika me he mea ia e i okoa ae ana iaia e lilo oia i hoola nona. e lilo oia i mea hoopakele i ko laua mao ola o keia noho ana, e lilo o Mole i puuhonua iloko o ko laua mau la o ke kaniuhu. ,4 E kuu lei," wahi ana me ka leo kaumaha, <4 he mau makahiki i hala aku nei aole au i manao e lilo ana au i kanaka ilihune loa e like me keia. Ua lehulehu na alahele a'u o ka hoohana ana i ka'u dala aole nae he manawa i poho iki ai a hiki elua a ekolu paha makahiki i hala aku nei akahi no au a ike i ke emi mau ana mai o ka holomua o ka'u mau hana apau. "l'a huli ku-e mai ka pomaikai ia'u a o ka nele ka i hahaa mau mai a hiki iho la i keia la, a ua lilo keia hana hemahema a u 0 ka hana ana iho nei i mea nana e hoehaeha loa mai i ko'u noonoo inamuli o ko'u noonoo nui 110 kou pono. •'Aole e hiki ia'u ke hoomanawanui iho i ka ehaeha no ka noonoo ana nou, oiai, mai kou hanauia ana mai a hiki wale mai i keia la aole ou makemake e liooneleia ka hooko ana aku, aole au mea e ae i ike o ka hanohano wale no, ma ka wekiu loa oe o na pomaikai 1 na la i aui aku, ua lohiaia oe a naui no ka hookupono ana ae ia oe 110 na anaina a ka poe koikoi o ka aina, eia ka e hoohaahaa loaia ;tna oe a like nie na kaikainahine a ka poe ilihune. "Me kuu manao kiihihewa hoi e loaa nui mai ana la hoi ka pomaikai j>ela au i ae kuhihewa aku ai i ka Mr. Temepela mea o ke kainailio ana mai a aa aku la e hookomo i ka'u mau kaukam <lala hope loa, eia ka e puehu ana ka hulu a he nele ka mea i ikeia i keia la.,Auwe 110 ka hoi ka ehaeha o keia hana kuhihewa e! "E papa, alaila ua Mr. Temepela ka paha i alakai hewa a poino «i oe?" i ninau iho ai o Mole me ka puiwa loa o kona noonoo. "Ae, nana, aole nae ia o ka mea i oi loa aku ke ino, he hana hon no kekahi ana o ka hoolala ana mai ia'u, eia nae, e kala aku ana au iaia, oiai ua ike iho no au ma ko'u aoao no kekahi hemahema o ia poino ana o'u ma o ko'u ae wale ana aku no ia a o hewa ana mai ana." "Heaha ka manao o kau i olelo mai nei aole ia o ka mea i oi loa aku ke ino?'' , "E Molo, e oluolu oe mai niele loa mai ia'u no ia niea, mai oi loa aku ka ka maikai ina aole au i kamailio iki aku nei ia oe ia niea—ua puka hewa aku nei kela olelo ia'u me ko'u noonoo ole, M wahi a ka makuakane. "Aohe nana i kela, e hai mai oe ia'u, e papa, ina no ua pau loa 3iku la kau mau dn!a i ke poho; mai huna mai oe ia'u ia mea, ua oi iiku au inma 011 nianma o ke daia ame ke gula, nolaila, ea, he mea pono ia oe ka hoike ana mai ia'u i na mea apau i maopopo ia''u na uiea i hanaia a i poino ai kaua. "Ina no i pau lou uku la kau mau dala eia no au imua ou aole i lilo, he waiwai i oi loa aku mamua o kela mau kaukani dala nui aiu i pau aku la i ke poho." "He oiaio o oe io no ko'u waiwai paa mau loa, e kuu milimili ame kuu manaolana; ua oi loa aku oe mamua o ke gula ame ke dala ame na waiwai lie nui ma keia ao," wahi a Mr. Heterafoda 0 ka pane ana mai i kana kaikamahine, a hopu mai la oia ia Mole a hoopili aku la i kona poli nie ka honi ana iho i kona papalina. "O, e kuu Kookoo gttla, he mea waiwai ole ke ola ia'u ke ole oe me a'u. Ina e lilo aku na waiwai apau i loaa ia'u a koe oe ua oi aiku ko'u waiwai me ka hauoli mau o ko'u naau mamua o ke koe 4ina mai o kela mau waiwai he nui!" "Aole oia wale, he mea waiwai 110 ko 11 ola ana oiai au me oe, e papa —O. e kuu papa mai hookauniaha nui oe i kou noonoo!" wahi a Mole oiai oia e puliki ana i ka a-i o ka makuakane, me kona nana pono iho i kona helehelena, he weliweli nae i hiki ole ia Mole ke ike ilio ke kau ana ma na maka ona nana i hoehaeha loa 1 kona uliane. "E Mole, aole oe e nianao iho e hoaheWaia ana au no kela hana! Aole, aole au e hana aku ana i kekahi hana e <hoopoino ai i ko'u ola mamuli 0 ko'u nana nui aku 110 kou pono, e kuu milimili. "I kuu wa i hoakaka aku nei ia oe o ka hapalua o ka poe i lawe ponoi iho i ko lakoiii ola ma ke ao akea ua mai ia mamuli o ka nele i ka manaolana 110 ka loaa mai o ka pono e like ine ko'u, aole au i noonoo inua e kamailio aku ia oe pela. aka ua puka hewa aku ia mai ia'u aku. "Mai liopoho|>o oe e kuu lei o hana naaupo au ia'u iho ma ka lawe ana ae i ko'u ola e like me kela poe a'u o ka hoike ana aku nei ia oe, aole loa an»e hoao aua e hana e like me ia ma ke ano he Uanaka hohewale i keia ola ana. a e manao iho ai paha o ko'u poho ana ke kumu e lawe ae ai au i ko'u ola niakamae no ka liilahila i ka hoopaheneheneia mai e ka lehulehu. Ua ku ae la o Mole iluua i kela manawa a pololei me ka lamalama ana ae o kona heleheleua me ka hauoli anie ke aloha. "Alaila. oiai kaua 0 kaua wale iljo la no ma keia ao, no keaha kaua e kaniuhu iho ai a e paupauaho ai paha—no keaha kaua e kauuiaha iho ai uo kou poho ana aku la?'' "Xo keaha kaua e noonoo nui aku ai no ka hanohano ame ka nani o keia ola ana, ka waiwai ame ka nani o ka noho ana a e haa* heo ai jviha no ka nui o ka waiwai ame na pomaikai i loaa ia kaua? "Aohe o*u īuanao nui no ia mau mea, e papa, ma ka hoike ana aku ia oe i ko'u manao maoli aohe o*u nana nui i ka hanohano i keia manawa. Ua weliweli mua no au i ka wa e noho ana kakou iluna o ka waiwai ame ka hanohano, ua hopohopo mua au e hiki mai ana no he la e haulehia aku ai kakou iioko o ka hune ame ka uele u o keia ka hooko ana o ia manao hopohopo o*u. **Aka nae» aole o kou poho ana aku la <he kumu ia e manao iho ai kaua e hooki i ko kaua hooikaika ana e huli i ko kaua pono, a i ole ia e lioopoino iho paha i ko kaua mau ole mamuli 0 ka hilahila no kou poho ana.* 4i He mau makahiki iehulehu i hala aku nei, ua loaa iho ia"o ka noonoo e hoohana aku i ka ike a ? u i a'oia ai me kuu moeuhane mau ana e hiki mai kekahi manawa a'u e hoohana aku ai ia ike, a ke manao nei au ua hiki mai ka manawa kupono no ka huli ana aku i ko kaua pono 0 ke ola ana ma ia hana. kuu papa aloha, mai nana >hou aku oe ihope i kela mau mea i hala loa aku la me ka minamina nai iho; eia no oe iloko 0 kou mau la o ke kanaka 00 a e hala ana no ia oe kekahi mau maleahiki loilii lioa aku. 4< 2SoHi iko hoi, be opiopio ko'u kino me ka ikaika e liiki ai e

huli aku i }»ono do kaua. l'a lawa lu;t ia'u ka makaukau a ua nwopoj>o ia'u ua hiki loa i ko'u ike ke h«x>hanaia aku ma kekahi hana a"o kula e lo;ia ai ia kaua ka [>ono kuok<«a loa e ike ole :hb ai kaua j ia mea h;* hune. j "E papa, e hoao kaua e hi>auo houia ko kaua uoho ana lua keia mua aku. e lilo na mea kahiko i uiau mea a'o mai a e hoolilo 1 kaua i ko kaua noho ana aku i mao inea ano hou i hanap houia. ano hou ma ka hana a ano hou ma ka inanao. me ka makaala loa ma na mea hoohihia apau e poino ai kaua. "Nolaila. e hoomaka koke kaua e huli ia ano hou mai keia manawa aku, aohe pono ia nei kaua e noho ai, he wahi dala nui keia e hoolilo aku ai, e aho e hele kaua e huii i wahi hale emi mai o na hoolilo a malaila kaua e noho ai me ka hoooiatuwanaL "E noi koke aku ana au i kekahi oihana kumukula no ke a ? o kula ana—ua ike no hoi oe ua 1(*&& uiai ia'u kekahi palapala hoomaiKai mai na kumukula akamai loa mai o ke Knla Nui o Heiiielebuga—a maho(>e aku o ka hiki pono ana ia oe ke lawelawe aku i kekahi mau hana kalepa a ikeia ka hoiomua. alaila o ka (>au ana ia o ko kaua pilik«a a ka hune." **Ua hoolohe loa o Mr. Heterafoda i na olelo apau a kana kaikamahine me ka hialaai nui. a i ka pau ana o kana kamailio ana, ike iho la ka makuakane i ka naauao loa o na alakai manao ana a kana miliniili, ka waiwai nui hookahi wale no i koe ana e hilinai ana i ko iaua pono ma ia hope aku. Ua lilo na olelo a Mole i alakai maikai loa i ka manao o Mr. Heterafoda ua. loaa hou ae la iaia ka ikaika o ka manao no ka pono 0 ko laua noho ana ma ia hope aku, ua kaa mai la i kana kaikamahine ke a'o ana i na mea e pono ai laua oiai laua iloko o ke kulana kuhaiki loa ia manawa. "E Mole, he wahi kaikamahiue uuku hoolana manao maoli no oe iloko o ka wa o ke kaumaha!" wahi a ka makuakane me ka o ana ae i kona mau lima no ke apo aiia mai iaia iloko o kona poli. "He auka gula maoli no oe i hoomaemae ia i oi loa aku ka waiwai i ko na waiwai makamae apau o keia ao, a i keia manawa iho la, ua kaikai ae la oe i kekahi ukana kaumaha mai ko'u naau ae i aneane loa e kaomi iho ia'u a palahe liilii malalo o ka ili honua. "O ka'u i noonoi iho nei e lilo ana la ko kaua hune i inea uana e hookaumaha loa i kou noonoo uo ka lilo aku o ko kaua home nani ma Nu lika, ko kaua hale hoomaha nani ma Nupota, na lio no hoi ame na kaalio nani, ko kaua mau aahu nani ame ua mea nani e ae he mau kaukani ka nui a i maa uiau ai i ka ike ia e oe i na la i aui ae nei. "I ka'u hoolohe ana aku nei nae i kou manao ua hooiaio loa mai oe i kou koa ma ka olelo, ma ka manao, a ma ka hana, e kupono loa ai e kapaia aku he "wahine koa loa," a i keia mauawa ua haaheo loa au nou mamua o kekahi woiwahine i kahikoia me kekahi kalaunu a e noho ana me ka hanohano maluna o kekahi aupuni nui. "He mau mea pohihihi no keia i ka hoomaopopo ana he mau inahina i hala hope aku nei. aole au i li'a iki e hoea mai ana kekahi hopena e like me keia, me ka loaa ole no nae o ka maha i ko'u naau iloko o ia mau mahina, a ke ike pu ae uei no nae hoi kaua i ka hopena o na mea i hanaia mai no'u. aole ma ke ano maikai, aka ma kekahi ano pono ole loa e kupono ai e kapaia aku, he mau hana apuka. "Iloko nae o keia haawina kaumaha i loaa iho la ia kaua. ua hauoli mau au, nie he mea la aolie mea i hana iki ia, v a haule iho la ke poo o ke kanaka aoo i maluhiluhi ke kino ame ka noonoo i na mea hoehaeha he nui wale, maluna o ka poohiwi o kana kaikamahine, me ka lohe iho o Mole i ke kani ana iho o kana uhu. I kela manawa a ka makuakane e kamailio la. ua hiki ole iho la ia Mole ke uumi i ke alolia, a na ka waimaka no e hiolo makawalu ma kona mau papalina; aole nae oia i hoomau loa aku ia haalo'ulo'u ana, aka hoololi koke ae la oia i kona ano mai ke kaumaha a i ka hauoli ma o ka akaaka iki ana iho. "E papa, v wahi ana, oiai oia e kahi ae ana i na oho o ka niakuakane e luhe iho ana i kona lae. "Ke hoomanao nei no anei oe 1 kela keiki nana i hoopakele ae i ke ola o kekalii kaaahi mai ka nahaha ana ma Nu Hewena, eha makahiki i liala hope aku nei, kela keiki no hoi au i hoounua ai i ka bla dala la? "Ae, ke hoomanao nei no au, a i keaha la? Heaha ke kumu o ka ulu e wale ana ae la no o kela manao iloko ou. oiai he inea okoa hoi ka kaua o ke kamailio ana iho nei?" wahi a Mr. Heterafoda o ka uiuau ana ae, oiai ua loihi loa kela inanawa a ua palaka loa niai kana hoonianao ana, eia ka aia no iloHo o ko Mole noonoo ka hoomanao ana no kela hana i hanaia i o kikilo loa. Pii ae la ka ula ma ko Mole mau papalina me ka lamalama ano e ana ae o kona mau maka a pane mai la: "Ua ike no au aohe oia e kupono e kamailioia iloko o ka kaua kumuhana o ke kamailio ana iho nei, aka i hoomanao wale ae la no hoi au me he mea la oia kekahi o na keiki hauoli loa ma keia ao mamuli o kona lilo ana he keiki koa loa ma kela manawa o ka pilikia. **Ua maopopo mua ia oe he makemake mau au i na moolelo 0 ka poe koa loa ame ka lakou mau hana kaulana, a mamuli o ka lilo ana o kela keiki i keiki koa loa ua lilo loa oia i mea nui na'u noonoo ai iloko o ko'u naau i na manawa apau, a no ka mea, ina aole ka hana koa loa a kela keiki i keia la aole au kaikamahine nei. "I keia manawa iho nei. ua kapa mai nei oe ia'u he 'kaikamahine koa' loa, a he olelo ia au o ke kaj>a ana mai nei ia'u i lilo ai i mea hauoli a haaheo no'u. oiai nae. aohe a*t hana nui iki i hana ai e kupono ai la hoi ke kapaia aua mai o ia inoa maluna o'u e like me ka kela keiki a'u i kamailio akn nei ia oe, i hana ai, koe wale no ko'u kamailio aua aku nei ia oe i kekahi mau olelo e hoonana aku ai i kou naau kauiuaha. e kun papa aloha. "He mau wahi huaoleio lioonana!" i hoopili mai ai ke kamailio ana a ka maknakane, me ka leo haalulu. **E kuu keiki aole ka paha oe i hoomaopopo i ke koikoi o kau mau olelo i hoakaka mai nei? u Aole anei ou noonoo iho, o kon hoopakele ana ae i kon makuakane nei mai ka make mai inamuli o ka inoino o ka noonoo no ka hilahila ame ka hune he hana koa loaia nau i hana mai ai 1 loaa ole i kekahi poe kaikamahine e noho mai nei? s "I keia la ua hoike mai oe i kela uhane hoola. he uhane wale no ia i loaa i ka poe koa loa aole i ka maukauka hw hewa, me kon hoomaopopo ole i ka waiwai o ia mau olelo a o an l pili pono loa no'u. & no ka mea, me kela mau olelo hooiana au ua hoaa houia ka ikaika i ko'u uhane e olelo ni au o knn ola he waiwai makamae oi loa aku ia mamna o na waiwai popopo wale apau o keia ao, me ka haawi hou mai ia'u i ke ola hou ame ka manao aa a koa loa e nee aku imua no ka paio ana me na mea hoehaeha he nui o keia ola ana. u Na ke Akna Lokomakai e hoopomaikai mai ia oe, e kuu momi aloha!" Apo mai la oia i kana kaikamahine a hoopili aku la i kona umauma a honi kaawili iho ia iaia me ke aloha. me ka manaoio iloko ona i kela manawa, ua haawi mai ke Akua lokomalkai ia Mole i hoopakele nona—oiai nae, ua ohiia aku ka ipu holoholona a ua pau, i ahona i ka Ina lualiine. oia hoi ua laweia aku kana mau dala apau ma keia ao a koe uuku loa e lawa ole.ai no ko laua ola o ka noiio ana aku koe wale no ko laua mau ola ame ke kaikamahine uuku ana i aloha ai. He maa minuke ko laua a elua o ka noho haman ana me ka hoo-waia o na omaka wai a ke aloha, oiai na kuluwaimaka nunni e iho makaawalu ana ma ko laua mau lihilihi. A hala kekahi man minnke o ko lana noho kaninaha ana, oni

ae la o Moie maī Wa j\ia a koua makuakan*\ 4 i kona hem»> ana ae. lawe ae la oia i ka makuakane a h*>onoho iho la iluna o kokahi noho nwi, & huki uuū la i kekahi nv*hv» okv*a a noho iho la ma ka aoao o ka makuakane. "E |m|ka e kamailio kuua 110 ka kaua mau |»ono e hana aka ai no nei uiua aku." wahi aua. uie ka aka iki ana ibo. a no ka mea. he makeniake loa au e hoakaka pono mai oe ia'u i kou uunaame kau uua e manao nei e hana aku nui nei mua aku." Hnlili ae la na maka o ka makuakane no keia hoakaka a Mole me ke kahaha nui no kona noi koke ana aku iaia e hoakaka aku i kona nianao. "E kuu lei manao au aole he hana {wno na*u ka hoike ana aku ia oe ia mea i keia manawa. a no ka mea. aohe a'u kumuhana e noonoo uei i keia manawa, oiai aohe kumuhana e hiki ai he lioonee aku i kekahi hana imua, ua nele; e aho e kali iki ko'u hoike ana aku ia mea ia oe a kekahi wa okoa aku.** "Ina hoi ha pela. e waiho iki aku hoi ko kaua noonoo ana no ia mea a e kamailio ae kaua no kekahi kumuhana okoa. E hoakaka mai <**• i ko kaua kulana i keia manawa. Pehea, he nui no nae paha kou mau aie?" "Aohe nui loa; manao au he mau aie hiki no ia ke hookaaia. iHe mea oiaio nae, e hoolilo aku ana au i na mea apau i kuiuu e hiki ai ke kaa ia mau aie, pela me na aina, oiai nae na nui ino loa ka moraki malnna o ia mau waiwai paa pu me na waiwai lewa e paaia ana e a'u. aka ina nae no ke kuaiia akn o ia maa waiwai apau loa, e kaa ana no ko'u mau aie a e koe liilii ana kekahi mau kaukani TTala me a'u." **0. maikai loa kela. a no ka mea. ina he nui loa ko kaua maa aie e lilo ana ia i haawe kaumaha loa maluna iho 0 kaua e noke aku ai i ka na'i a hiki ole no )taha e pau ma nei mua aku. "O kekahi no hoi aole e loaa ana ka inoa maemae ia kaua oiai kela aie e lapu mau mai ana ia kaua me he akna lapu la i ke ao ame ka po. "Mai akaaka iho paha oe, e i>apa, mai manao j«aha i keia kamailio he mea paani wale no," wahi a Mole, i koua wa i ike aku ai i ka minoaka aua ilio o kona uuikuakane, "a uo ka mea, aole au he kaikamahine uuku naau|H> e uianao iho ai oe aole i maol>opo ia'u keia mau mea. <l O ka'u mea e noonoo nei i keia manawa, e haalele kok<* kaua I keia hokele nui o na dala hoololi e like me ka Jiikiwawe loa e loaa ana ia kaua." "Ae. ua loaa mua ae nei kela manao ia'u, a nolaila, he nu»a pono ia kaua ke hoi koke aku i Nu loka a no ka men, he haua jmno na'u ka hoike koke ana aku i ka poe a'u i aie ai no keia I loaa ia'u i hiki ai ke hooporiojH>no aku me lakou i na tn«»a a|Miu/ % "Ina pela ua inino. e papa; ua hiki loa ia'u ke ln>omakaukau ia'u iho 110 ka liaalele ana iho i keia hokele i keia ahiahi, ina he makemake oe e hoi koke kaua," wahi a MoU» o ka eleu ana ae, a lie hana hookahaha loa nae hoi ia a Mole o ke kupaka ana ae i ka noouoo iho o kona makuakane. **Manao au e kali iki kaua a ka po o ka la }ui|hi ulaila kaua hoi, a uia ka moku kaua e hoi aku ai, a 110 ka uiea, he meu |hiiio iu'u ke ike mua aku ia Mr. TemeiH k la mamua oko kaua hoi ana akii'* wahi a ka makuakane, me ka pupuku ana ae nae o kona mau muka j i kona wa i puana ae ai i ka inoa o Mr. Temej»ela. ( "Heaha ka mea i ano e ae la o kou helehelena i kou wa i hoo* I puka ae la i ka inoa o Mr. TemejH'la? Ke ike aku nei au aole oe | i hoike niai ia'll i na mea apau e like me ka'u i lohe aku a» ia oe i ke kamailio i kela la aku nei ma o kela huaolelo 'ka mea i oi loa aku o ke ino' e pili ana ia Mr. TVtuepela ? "E kuu iuiliniili, mai oi loa aku ka maikai no'u aole e hoiko iki aku ia oe ia mea—he huaolelo knjH'ke wale no kela o ka puka hewa ana ae ia'u eia ka ua paanaau loa hoi ia oe," wahi a ka |»ane a ka makuakaue, me kona uoonoo ana iho mai oi loa aku ka |hiuo aole oia i kamailio iki ae i kekahi mea e pili aua 110 kela ohana Teaue{K'la oiai he pipili mau ko Mole alohw no lakou a e lilo ana palia auanei i kumu lumno e i kona noouoo. "Eia nae, mamuli o kela puka liewa ana ae o kela olelo ia oe ua hoalaia ae ko'u nianao kahaha me ko'u akenui e loaa ka mole 0 ia olelo aole lioi 0 ka waiho malie ia'u |h>lu iloko 0 ka pouli me ka uiaopojH) ole ia'u o ka ho]H'iia. **() kekahi kumu naiia i ha|wii loa mai i ko'u manao kahaha, mamuli 110 ia o kekahi hoohuoi iloko o'u he hana hewa ka Mr. Teme[H'la o ka hana ana mai nialuna 011 me ko'u huohao nui pu ana iho i ke kuniu o ka loli loa o ko lakou pulauia ana mai ia kuua. lie hana hoi a'u i ike aku ai i ka loli loa o ia mau haua i like ole me ko lakou manawa mamua aku." **Ina pela, nialia paha he oi loa aku ka maikai, oiai hoi ua nul ka kaua kamailio ana ae nei no ia mea, e ha'i aku au ia <h* o na dala hope iho nei apau a'u i hookomo aku ai iloko o kekuhi hana hoopuka]>uka ua ]>au loa i ke |H>holo iloko o ko Mr. Tetne]N*lH mau pakeke, o i ala ka i |K>niaikai a ahu iho la ka hoka ia'u. 'E papa, ua maopo]H) loa ia oe kela la? Alaila nana anei i alakai hewa ia oe a lilo oe i mea ilihune i keia la?" wahi a ka Mole ninau hookoikoi me ke akeuui e maopo(H> (k>uo iain ke kumu 0 ka poino ana o kona maknakane. "Ae, ua mao]>opo loa 111*11 ia mea, aohe kanalua ana, eia nae 1 keia kakahiaka iho la no ko'u lohe ana tual nei ia mea. a oia ke kumu o ko'u eha loa ana au i ike mai ai." "l'ela no ko'u koho aku ma o kou ano e loa. Alaila h<H>punipuni wale mai la 110 kana kainailio he hoaloha oiaio <H' nona a ma kana hana nae. oia kekahi i hana mai e hookomo ia oe iloko o ka pilikia; o ka hoaloha oiaio anei ia la au e manuo iho ui e 111:1 ikai ka nolio aloha ana. **Nui no ko Mr. TemejH»la maalea, liookij»n aku oia ia kaua ma kona home me kn maikai, eia nae, he okoa loa kona munao maloko!" wahi a Mole me ka plha loa mni la i ka huhu a hulili ae la kona mau maka, me ka hoopuka ana ae i kekahi mau oU>lo i ku i ka hoowahawuha lon no Mr. TemejH»la, **Ke hoomanao ae la au i keia manawa i ka moolelo o ka Nalo ame ka Nananana; na like loa iho la no keia haua u Mr. Teme|H>la, ine kela hana ana a ka Nananana i ka Kalo, alakai u komo i kana npena alaila lele mai e jn>ir 4 *E lilo nae ia i mea hoomanao nan, e kuu lei; ua loaa no ika Nalo kona mahele o na hoahewaia mamuli o kona puni wale mai no i Aa hana a ka Nananana," wahl a ka makuakane. *Tela no, aka aole j>aha i manao lioi kekahi hoaloha iloko o ka hale o ua hoaloha la e kuinakaia ia ai hoi oia. aole ]>aha oia I moeuhane he pilikia kekahi iloko o ka hale o ka hoaloha." wahi a Mole. nie na maka o ka h<Hiwahawaha loa no Mr. Temepela. "O ka hajuinui o na dala i loaa aku ia Mr. TetrejH'la, p«»Ui ko'u hoike ia mai e ke keena hana, mamuli no ia o kela nian hana hoopukapnka muopoj»o ole ka puka. Ma ka oleloia. ma na lua eli lanahu ma ke Komohana loa i hoomaka ai ka pii o kona waiwai mamuli o kona komo ana ma kela hana hoopukapuka i kapaia aku e kekahi poe he hana alunu a apuka, a mahoj>e o ka loaa nni ana iaia o ka pomaikai ma kela hana, ua hoi hou ae oia no Kapaiakiko a malaila oia i kukulu ai i hale banako nona. tf laia i hoi ae ai i Hokekona, ua kan pu oia i ka hoailona mawaho o kona hale oihana he kanaka malama hale lianako, a i keia la mai nei no au i iohe hou mai nei he hale hoopukapuka dala hou no ka kekahi ona ma kekahi mau wahi mamao loa, me ka nui oka poe i puehu ka hulu iaia ma kela ano hana apuka 00. E lohe mna no hoi au i keia ano hana ana, aole no la hoi au e hookomo akn i ka'ii man dala a nui iloko o ia hana, waiho nae hol ko'u lohe mai nei a pau loa aku la ka kaua mau dala i ka lilo alaila loaa. mai keia lono." (Aolo I pao.)