Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVII, Number 6, 10 February 1911 — O ROBIKANA KA MOHO A NA LOIO Kakoo Lokahi ka Papa Loio o Hawaii laia no ke Pani Ana ma Kahi o A. S. Hartwell. [ARTICLE]

O ROBIKANA KA MOHO A NA LOIO

Kakoo Lokahi ka Papa Loio o Hawaii laia no ke Pani Ana ma Kahi o A. S. Hartwell.

Oiai ua hoike ae ke komite hooko o ke Teritore o ka aoao Kepubalika, a pela no hoi ine ke komite Lahui Holstoin i ka lakou mohp i makemake ai no ke kulaua Lunakanawai Kiekie o Hawaii uei, eia nae ua kaokoa loa ka manao o ka Papa Loio mai ko lakoa tnai, a hiki i. ko lakoa haawi ana ae i ka lakou mau kakoo aoa i ka inoa o Lunakanawai Amerika Kohikana no kela kulana. Ma ka Poalua nei 1 akoa.koa ae ai ka hapanui o na loio o keia kulanakauhale ma kekahi halawi i kakeaia no ka noonoo aoa i ka lakow moho e> kakoo ai no ka hoopiha aoa aku i ka kakahaka ma kahi o Luu»kan%trai Kbe-. kie Hartwell e haalele mai ana ma ka I manawa e pau ai keia mahma. ; O kek kekahi halawai i phohi&ia t. aa loio, oiai he hana ano nui loa ka ; »*«a nana i kono akn ia lakou e hoea | ae ma kel* halawai, a ua hooikaika | kela ame keia « loaa na kakoo ana i ka lakou mau moko pakaki i makema- • ke loa ai, a o ka hopeni »fie o ka wea; i ikeia, o ia no ka haawiia aea o na kakoo ana ia Lunakanawai Robikana,' k* hoikeia aku o i& loho i Wakiue-1 koaa ma k» kelekalapa. | Hahope iho 0 ka hoakaka aua maU « ka hnahoomalu i ka manao nui 0 ke | kaheaia ana 0 kela halawai, 110 ka noo* f »00 aaa i ka inoa 0 ka moho a ka j

io.o «« kakou t hmakanawai Aiekie. aa ku koke mai o I>aviu ii;ina, a hoakaka mai la he mea |k>ro i ka papa ioio ke haawi ae i ke-t kahi n.au ole.o n<M>hoio o ka hooiuaikai no ka lunakanawai i;iekie e haalele mai ana i kona kulana, aka ua rulaia mai oia e ka iunahoomaiu. nia ke ano aoie ia o ka hana mua e ]aweiaweia ai. Hti--mau hoakaka ka i waihoia ae e kvkaiii o na ioio no ka JiJo ana o ka moho e ioaa ana he heluna oui o Ra baloka, i moho e lokahiia e kela papa, -aka nae aole he poe i kokua ae ia manao, nolaiia ua hoomaka ka waiho ana i na inoa o na moho a ka papa loio e koho aku ai. Na W'ilder i waiho mai i ka inoa o Luoakanawai Robikana, ine kona haawi ana mai i na kumu do ke kupono e liio mai kela kuiana iaia, no ka mea wahi ana, o keia wale no ka moho iwaena o na loio apau o Hawaii nei, e hiki ke lawe ae i keia hana me ka l'oaa ole * 0 na hoohalahala ana. ; Ma kahi o ke klipono, ka makaukau 1 ke kanawai, ame na ano no apau e pono ai ke noho aku maluna o kela oihana ano nui, aoie ana mau kumu e ae i ike ai, qo ka hiki ole ana i. ka papa loio o Hawaii nei ke haawi aku i na kakoo iokahi ana iaia. I

Mahope iho 0 kana ha'iolelo pok.ole, i haawi mai ai kona mau hoa loio i na pa'ipa'i ana, aiaiia ua waiho mai la oia i ka inoa 0 Robikana i moho no ke kulana Lunakanawai Kiekie, a ua kokuaia mai keia inoa e Ballou. Ua lilo hou na loio ma ka hoopaapaa ana i ke ano 0 ka lakou mea e hana hou aku ai, o ka kek&hi hoi, o ia ka waiho ana. iloko 0 ka lima 0 kekahi komiie no ka hele ana e ninaninau i ke kulana ikaika o na moho, a 0 ka kekahi hoi, i eiua mau moho e waihoia aku i Waiinekona, 0 ia ka inoa mua ame ka inoa hope, aka ua rulaia aku nae ia mau hana apau e ka noho, koe wale no ka waiho hou ana mai i ka ieoa o kekahi moho hou ae, ina he moho kekahi. Ma kela manawa i ku mai ai 0 Rawlins iluna, a waiho mai la i ka inoa 0 Lunakanawai Kaapuni Cooper, a na Breckons i kokua mai.

Ua hala hōu he manawa loihi ma ke kamailio ana i ke ano e koho ai, o ka kekahi poe e koho ak«aia na moho, a o ka kekahi poe hoi ma ka baloka ana no ka maka'u mai kela o lilo ko lākou koho ku-o ana i ko lakou hoaloha i mea e hoehaehaia aku ai kona manao. nolaila ua hooholoia, ma ka baloka lakou e koho ai» a ma ka balokaia ana, i loaa aku ai he 34 mau baloka ia Itobikana a he S wale no o Cooper. ' I ka ikeia ana ua kaa aku ka hapanui o ka Papa Loio ma ke kakoo ana ia Kobikana, nolaila ua ku mai o K. Breckons a noi mai e koho lokahiia o Hobikana, a ua hanaia aku pela, me ke noiia ana ae a hooholoia, e hoounaia aku ka inoa o Uohikana, imua o ka Peresidena. ka Loio Kuhina ame ka Elele Lahui, no ka hookohuia mai no kela kulana. I ke kakoo ana aku o ka Papa Loio o Uimaii nei i ka inoa o Robikana, ua ala pn ae ka hoomaopopo ana, e hoohakahakaia aku ana ka noho o ke kokua L\inaknnavrai Anw?rika, a ma ia wahi i hoike ae ai kekahi poe i ko lakou manao he hana paakiki na ko Hawaii nei poe. ke ake ana aku e loaa kda wahi, aka e hoounaia mai ana kekahi kanaka okoa maiwaho mai no ka hoopiha ana ia kulana, ina no ka hoo kohuia mai o Kohikana no ka Aha Kiekie.