Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVII, Number 16, 21 April 1911 — HE MOI LELO NO KE KOMO KUPUA HOOPAHAOHAO [ARTICLE]

HE MOI LELO NO KE KOMO KUPUA HOOPAHAOHAO

MOKU>'A xxxia KA HANAO 0 KA PUA BOSE. ""Aohe hiki pono ia'a ke iviue aku i kena ninau au, e Mr. PakoiuL,' J a no ka niea, o ka loaa niai ia'u o kekahi loaa mahuahua mailoko miii o ko maua mau waiwai no ko'u pono hookahi he oi loa aku ia o ka pono—ina no he uuku ia wahi loaa makahiki —he mea kela e kokua nui mai ia'u e hooi aku i ka'u malama ana i ko'u makuakane a e waiho aku paha iaia iloko o ka malama ana a na kauka akainai loa. 4 -Ma ko u hoomaopopo aku i ka na kauka mea o ke kamailio ana mai ia T u he wahi manaolana iki no koe iloko o lakou no kona palekana mai. Aole hiki ia'u ke hoomanawanui iho i ka noonoo ana ae ina o kona knlana nawaliwali mau iho la ia a hiki i kona hopena. E pono paha ia'u ke hnli aku i kekahi hana e ola ae ai oia mamua hoi o ka waiho wale ana aku 110 iaia pela me kela kulana pouliuli loa o kona noonoo: 4 *Xo*u iho, aohe i lilo ka ehaeha i loaa ia'u iloko o na makahiki elua i hala, inamuli o ke poho ana o ko maua mau waiwai apan, i mea e kaumaha ai ko*u noonoo; ua lilo ko maua ilihune i mea no'u e hooikaika ai e loaa ko niaua j>ono o ka noho ana, a mamuii o ko'u paa mau ana i ka hana i ike iho ai au i ko'u lilo ana i wahine waiwai a i mea paahana kupono maluna o ka ilihonua no kekahi hana inamua o ko'u lilo ana i wahine puni lealea a e ake mau aku ana i na kahiko nani me ka huikau pu ana aku me ka «poe hanoliano me he lepelepeohina la i kahiko ia me na waihooluu like ole. •'No na hoaloha nae iloko o ko maua'wa o ka hanohano ua mamao aku lakou inai o maua aku; i ikeia uiai 110 paha i ka wa loaa | kohu ka huikaii pn ana, koliu ka hele ana, a kohu no hoi ka launa iina. he poe hoaloha wale no lakou no ka wa loaa a ke ilihune iho 0 ka hoomamao aku la ia, pau ka ike ana iho a ku ae la ka ilpi iluna. -E Mr. Pakona, o na hoaloha oiaio, wahi a ko'u lolie, oia ka ka poe'i kokua mai, auamo p«, a i ike mai ia oe-me ka hoolana mai i na īioonoo i ka wa o ka piiikia, aole o ka poe hoaloha i kou wa o ka loaa, a r kou wa e nele iho ai o ka mamao aku la ia. ••Ma ko'u noonoo akahele ana i keia mau mea mahope mai. o ka'u mea i ike i ka oi afeu o ka i>ono o ia kou hana' ponoi aua 11011 iho nia ke ano kuokoa loa me kou kaukai ole aku i kou pouo o ka nolio ana ia hai. '•() ka'u e hoike aku ia oe i keia manawa aia no he mau hoaloha a'u i hoomaopopo ai l he mau hoaloha oiaio loa, a o ka hapanui o lakou ua loaa ia'u i kuu wa i hoomaka ai e noho ika hana. He ao kupaianaha maoli no keia i ko*u inanao! Aole anei ou noonoo iho pela ?M ''Ma ke ano hea la kau i manao iho ai pela?'' wahi a Kalifoda. <% Ma ke ano liana no hoi a kekahi j>oe kanaka. Ika wa lianohano a waiwai o kekahi poe oia ka wa e nui mai ai o na hoaloha e pailani uiau mai ana me ka mikiala mau mai, a i ko lakou wa e ike mai ai ua ililiune oe o ko lakou wa ia e nanakeke mai ai. aole hoi o ka i*ke mai i kou nele a haaw'i» inai i kekahi mau kokua ana i hala ae ai na kuaua a ka auwe. •M kamailio aku la au ia oe i keia mea no kun ike i ka oliaua Temepela. I ko lakou wa i ike iiio ai ua i>oho ka papa mau kaukani «lala a ua lilo niaua he mau mea ilihune loa, oia ko lakou wa i hoomamao ioa aku ai me ka pau mai la o ko lakou kipa mau ana mai i' ike ia nuiua, he hana nae a lakou i hana ole mai ai ia inaua i ko maua wa e noho ana iluna o ka waiwai. ' l'a lilo mai la maua i mau mea hoomaka e a lioowahawahaia e lakou, a i ka wa i lohe aku ai ua loaa ia mana kekahi wahi hana nana e kokua ia maua. ua akaaka nui iho la me ke ano hooheneheqe me ko lakou hooma'inao mau ana mai o maua aku ine lie mea la he inau inea maua i loaa i ka ma'i hookaawale ohana, a i ole he mau uien paha maua e ola uku aua mahope ma ke ano makilo. %, E Mr. I'akona, e hiki ana 110 anei ia oe ke hoakaka mai ia'u i keia mau mea pohihilii la i maopopo ole a i hiki ole ia'u ke wehewehe no'u kljo?" "He liookahi wale no fuea hiki ia y u ke hoakaka aku ia oe, a oia keia. Ke houluulu ae oe ina mea apau loa e ioaa ana no ia oe keknniu i hoea mai ai na nianao like ole iloko o kela ame keia, oia no ka makee waiwui anie ka alimu," wahi a Kalifoda. "Ina i>aha no kou maojH>po ole, e pouo 110 au e wehewehe iki aku. Aohe i nele ka manao aloha iloko o kela ame keia kino kanaka maluna o keia ili lionua; he mauao no ai& iloko e haawi aku i na* kokua, aka i ka wa nae e makemake ai e hooko akn ia inanao, alaila, kaohi ka manao makee aiue ka manao alunu, aia a oia wale no ke lako a i kekahi poe ka nele ame ke kaniuhu, alaila oluolu ka noonoi>. i4 O kekalii jK>e hoi. lie hoaloha wale no nou ma ka helehelena a ma ka olelo, a maioko aku nae, aia ka manao liii ame ka huahua uui nou 110 kou waiwai a hanoliano, a i kou wa e haule iho ai ilalo, oia ko lakou wa e hoohuli mai ai i ke kua ia oe a nana aku la i kalii e me ka akaaka hoohenehene ana; a ua pili i>ono loa keia olelo au 1 ohaua Teiuej>ela au o ka hoakaka ana mai nei." "Ae, manao au he pololei kan mau -hoakaka, aka e pakui liou aku ana nae au o ka haakei, ka liaaheo ame ka hookiekie pu kekahi mau kuinu i ike ole mai ai o kekahi poe i ko lakou mau hoaloha kahiko/* ' Heaha auanei ia mea he haaheo? oia no paha ke ake nui ana o kela amo keia e loaa iaia ka hanohano nona wale iho no. O ka hnakei ame ka hookieki<e, oia ka manao keha o kela ame keia me ka nana ole iho i kekahi \>oe haahaa "Manai> au ua kau/' wahi a Mole, me ke o-i ana ae a noho pono iluna me he mea la ua loaa ae la iaia kekahi manao hou, 4i pane mai la: "Aole au i noonoo iki i keia mea mamua ua hoea mai ia mau ano hana uuimuli o ka makee waiwai," "Ma ke :ino he rula paa mau ia, ke manao nei au oia maoli no ka mea oiaio," walii a Kalifoda. •O, he manao hewa maoii no kMa oka puni waiwai. Ua Hlo maoii no ka walwai i kli e hoomana al kekahi poe, me ko lakou kaena maii ana he poe i hoouaauaoia a he poe Karistiano a eia nae he poe puni waiwai; ke ike nei au i ka liiiii loa maoli no o ka ike o kekahi poe I kela rula gula 4 e aloha aka oe i kou hoaloha e like me oe ia oe iho/ » u He pololei loa kau ! olelo mai la, e Mole, o kela ame keia kanaka huli w&iwai oia iho m kona akua ma keia ao, aohe o lakou noonoo ae he akua kekahi ma ka lani," wahi a Kalifoda, W I ko kakou wa e huli pono aku ai i ka oiaio o keia mau mea e ike iho nna no kakou ma kela ame keia ouii o ke ola ana o kela ame keia kanak^. "Iwaena o na ua hookiekie ae lakon I ko lakou mau poo a olelo mai la, 'O, ua hoonohola ae nei aa malana o ka nohoalii, no laila, mai hookokoke mai oe ia*u, koe wale no maluna o kou mau kull' *Xo ka poe onamiliona hoi, me ko lakou hanohano nni, eia hoi ka lakou: 4 E hoomamao akm oe ma kahi e aia wale no a Uke ka nui ame ke koikoi o kau ekedala me ka'u, alaila oe kohu me a'u.' u No na kanaka kalepa hoi a malama banako ua hoole lakou i ko lakou hutkau pu mai me ka lakou mau kauaka pepehi bipi a poe limahana oloko o na halekuiii meaal

"Xo na haku hiina. nana ibo ko lakou mau maka nie ka h*>o huhu maiuna o ko iakou mau kanaka jmaua: na haku wahint* hano hano a waiwai. nana iho lakuu i ka lakmi mau wahine kanwa me na maka pu|>uku a i«ela no ka hele ana a hīki ioa aku i ua kaiualii palaki kaniaa ame na keiki kalewa nu|»epa. **E wehewehe iki aku au ia oe i kekahi moolelo p»>kole e pili ana i kekahi mau wahi keiki elua a'u i ike ai ma ke alanui i kela la aku nei: o kekahi o laoa he ope nupepa kana nialalo o kona mau linia. & o kekahi keiki hoi he palaki kainaa kana hana i hoonoho ai ma kekahi kihl alanui me kana mau niea paahana palaki kamaa. • wahi ake keiki kuai nup» [»a. "Pehea ka loihi o kou lawelawe ana i kena hana haahaa loa?" ~A i keaha la? M wahl a kahi keiki palaki. kamaa. w Ke lawelawe nei au i keia h flnft no'u ponoi iho, a i lohe hou mai oe, aohe o makou hookomo mai iloko o ka makou hui t kekahi keiki kuai nupepa, o na.keiki palaki kamaa wale no. ' k 'Ma keia moolelo a*u i hoike aku la ia oe, e ike iho ai oe i ka hoowahawaha o na keiki kuai nupepa i na keiki palaki kamaa mamuli o ko lakou ike he hana haahaa loa keia a he uuku loa ka iuea ioaa ia lakou a no na keiki kuai nupepa iho ka mea loaa mai ia lakou. ">~olaila, mai ka poe mai e noho ana iluna o ka nohoalii a hiki loa aku ilalo i ka poe palaki kamaa e noho alii ana maluua o na keiki kuai nupepa, ua like a like kela haawina i loaa ia lakou. o ka makee waiwai me ka alunu." "Akahi hoi au a ike pono aku la i ka oiaio o kau mau mea i kamailio mai la,'' wahi a Mole: "o ka oi loa aku o ke ino uianiua o kela, ua ikeia ia maloko o na ekalesia, kahi o ka poe naauao ame ka poe waiwai hookohukohu kristiano i ikeia aku ai ka hapai o na poo a kiekie ilana me ke kau o ua maka i ka lani aohe nae «he ike wale iho i na wahine kanemake anie na keiki makuaole ilihune ame ka poe makilo e ku ana ma ko lakou uiau ipuka. ft Koe wale no, o ua poe waiwai la, o na wahi hunehune liilii o ko lakou mau waiwai oia ka lakou i haawi aku ai i mea e ikeia mai ai ko lakou <hooko ana i ke kanawai o ke aloha, a ma la liana aua ua manao lakou ua kaa ko lako» aie ma ke ano he poe Ivristīano, eia nae, aole lakou i liooko pololei i ke kauawai o ke aloha a ka Haku i hoakaka ai. "O, i keia manawa ke ike pono nei au i ka inanao io maoli o kela huaolelo he aloha, oiai nae mauiua aku nei ua manao iho au he wahi mea liilii wale no la ia a ua nana oleia aku." "Aole no e uiaopopo iki ana ia huaolelo ke ole e hooko maoli ia kona manao ma ka hana io ana, oia hoi, *e hoole kekahi iaia iho/ a e lilo i mea 'haahaa ma ka naau/ e like me ke ao ana mai a ke Kuinu Nui lie umi kumamaiwa kenekulia i hala hope aku nei," wahi a Kalifoda o ka olelo aua ae i kona hoa. Aohe pane leo hou o Mole. Nana mai la oia i kona hoa me ka noonoo ana iho iloko ona lie kanaka paa bail>ala maoli o Pakona opio.me ka «hoopono maoli i kana hoomaojK>i>o mai, a aole no hoi oia i halawai me kekalii kanaka opio i like ka naauao o na olelo me kana e lohe mai ana. Aolie no he kanaka opio ana i halawai ai mamua i kukakuka kamailio no ia mau mea. O na olelo wale no ana e lohe aku ai i kana mau kanaka opio o ka lauua ana oia na olelo hooii>oii>o, na olelo hoomikioi hoakamai # na olelo hoomakeaka, a ua mauao ilio no oia oia mau olelo, iua no ka lolie aku o koua mau hoa kamalii wahine aole no e nele ana ko lakou olelo iho he mau olelo palaualelo wf{iwai ole. Ua lilo na olelo apau i puka mai ko Kalifoda mau lehelelie mai me he waimeii la i kona puu ka ono e liiki ole iho ai taia ke hoopoina. ITa kii mai la no hoi ka Kalifoda mau olelo a ke kl e wehe ae ai i ka puka o ka naau mako-na o kekahi kaikamahlne mako-na e Mo ai ia mau olelo i mea hialaai nuiia ai me ka li'a mau i ke ao ame ka po, a i ko laua wa i kaawale ai i kela po, me he mea la he mau makaliiki loUii loa ko laua launa mau ana i ka ua mea o ka hookilahila ole o laua pakalii. Mahope mai o ia manawa ua pinai mau mai la o Kalifoda i ko Mole ma liale a l?lo laua i niau mea kamaaina loa kekahi i kekahi. Mamua o ko Kalifoda haalele ana iho ih Mole, ua kono hou aku la no o Mole ia Kalifoda e hoomaalo hou mai i kona hale.

Ua haawi mai la ke kanaka opio i kona ae no ka mea o kona olu ia o koua hoea hou mai i hoomauuiau loaia ai ko laua lauua aua, a i kela ame keia mauawa a laua e halawai ai ke liookokoke mau loaia aku la laua i ka pahuhopu a ko laua mau iiui pakahi.

He kanaka opio akamai loa o Kalifoda ma ka helulielu ana i na buke me he mea la e kamailio maoli ana no, a no Mole hoi he haawi mau kona mau pepeiao J ka hoolohe i kana manawa e heluhelu ai, a i ka wa e pau ai o ka laua heluhelu ana oia iho la ko laua manawa e noke ai i ke kamailio no ka laua mau mea o ka heluhelu aua iho la.

Mahope uiai o ia manawa a laua e bui mao ana, e hele mau ana laua i na hale halawai, na aliainele, a īna kekahi mau manawa e hele ana i na <hale keaka aiue ua hale hoikeike kii; he kakaikahi nae ko Mole hele pu me KaKfoda uia na hale hoikeike mamuli o kona manao iho he mea hoonui lilo wale aku no kela ia Kalifoda uo kona kanalua e hiki ole ana paha ia Kalifoda ke hoolawa ia laua me ke dala. O ke kupaianaha nae; iloko no o kona ike iho ia kaualua ona, ua i wale iho la no nae oia iloko iho ona, aole oia i ike iki ia mea he liaueli iloko o kekahi wa o ka hooilo mamua e like me ia ana e rke iho ana ia manawa. Ua ike ka poe heluhelu i ke kumu o ia hauoli e like no me ko Mole ike iaia iho ia manawa; ua loihi kona manawa i ikea aku ai ua aloha maoli oia ia Kalifoda Pakona me kona naau apau, a ua maopopo no hoi iaia ua pauaiia mai no kona aloha e ke kanaka opio, oiai nae, a *h?ki wale mai la ia manawa aohe wahi huaolelo hookahi iki o ke aloha i kukaiia mawaena o laua, aia wale no iloko pakahi o laua kahi i nn ai me ka hu'i me he ma'ihehe la. Me ko Kalifoda hoike ole mai nae i kona nuinao, ua hiki loa no ia Mole ke ike lea aku ia loko ona. w Aia ilaila ke aloha, Aia ilaiia ka halia T * Aia ilaila ka anoī. Me ka Ua loku hala o Puna." Mamuli o ke ano o kana olelo ana mai, ke ano o kana hana, ka awihi ana & kona mau maka, a pela aku. Iloko no nae o kona ike maopopo aka ia mau hiohiona o ko Kaiifoda aloha maopopo loa iaia aole no ia iie kumu e pau ui o kona manao kanalua—lie hoomahuahua loa ana mai ia i kona uluhna. *He hoihōl mau oia e ike mau akn Kalifoda a e noho pu me ia no kekahi mau hora o ka po a e holoholo po me ia ma na wahi apan, me kona ike iho iaia ia wa ina no ko i ala noi iki mai iaia i wahine he ae wale akn no kana hana ma kona aoao. O keia hanoii hou i ioaa iaia ka mea nana i hooi loa ae s kona nl. Lamalama ma» la kona mau maka poniponi, me ka minoaka mau a kona mau hoihoi kana kamailio ana mai me ka iaiwale o lr«nt oni ana, na kaina wawae, e hoike maopopo lea ana no na aloha oia i ke ola. a na ola oia i ke aloha. X?a hala be maa loihi me kela ano laana mau ana o laua, a 1 kekahi la, oa loaa iho !a i ka Moniaaa Lamonti ka hoohaoi i ko Mole lamalama ioa a oia kana o ka haohao ana iho iloko oaa i ke kamu o kela loli ano e loa ana ae o kona helehelena. Eia nae, aole i loihi loa kela noho ana iho ona iloko o ke pahaohao, a no ka mea, ma kekahi auwina la oiai oia e hele holoholo ana, na halawai aku la oia me kela maa opio e a haēie kokooloa ana i ke alanui a ia ike ana maia laua i kona hoea ana aku, ku like Oio ta iaua me ke kaha'a a hele mai la o Moie e haiawai me ia.

l'a i>uiwa maoli o Moh» i k*'la hulawai ana ona ro* v kona hikn liana. pu iki a» 1 ia ka ula «>U**U>hrlo tn« koua iikiu )a|iala)a lahilahi ine kii wiwo. he uahi uianawa j»»»koU k wjiU' no n«** \* hnawin.i ok« ami ibo lualuna ona. a hoolauna aku la i kona kok«u»|tia i k* MonUua Lmiuonti. He mau minuke ko lakwi o ke ktt aoa uialaiU e kamailio ai. a i ka pau aua hele oo hoi ka elomakuie i kona alalk«'le a h*-le oo boi na opio ipo elua ma ko laoa alab»4e. Ma kekahi kakahiaka nui ae, oiai o Moie ma maloko o ko laaa keena hanu ua kahamaha luai la ka Mooi»ua i ka Mole haua. a mahope o ko laua kukakuka ana uo kekahi mau niaau elua e pili au* i ka laua hana, uinau uiai la ia Mole: "Ea. e ka Mademo«ele. e ae mai hoi oe U u e niuau aku 1 bo®» kahi wahi uinau. Owai keia keouiman* o|m> a olua e hele pu aua au i hoolauna mai ai ia'u i nehinei?"

ike no au i kona inoa—o Mon»ua Pakona oia, aka peb«i. he hoaloha kahiko ia a i ole he hoaloha hou loa ibo nei paha Pii at la ka ula ma ko Mole maa papalina lahilahi a j>aōe aka la: %4 lle hoaloha kahiko uo ia a be hoaloha bou no hoi x>o*u Ina » hoomaopopo mai ana oe i ka'u hoakaka la/' Alaila hoomaka aku la oia e wehewehe mai ka mua mai o ko launa hoaloha ana a hiki i kela inanawa a lakou i hui ai, a i ka pau ana o kana hoakaka no Kalifoda, i mai la ka elemakule; "Ea, he kanaka oni maoli no kela; he kanaka opio kela i boo> ikaika ponoi nona iho me k& manao ikaika e lilo oia i kanaka koikol ma keia mua akn. Ma ka u nana aku iaia be kanaka haahaa, aka hai maoli oia ma ke ano o kana kamailio ana, a me ke kanalna ol*» au e olelo ae nei, e hiki mai ana uo i kona ia e IUo aku ai i kauaka koikoi, hanohaoo a waiwai tua keia mua aku." • la lohe |k>uo ana aku o Mole i kela uiahalo o kona haku i kaua miuoaka iho la oia me ka olu loa iho la o koua uoonoo a |>an« aku la: "Owau pu kekahi i ike ia mea e iike me kau i kamailio mai la. •A heaha kana hana i keia manawa? ,< wahi aka elemakule. 4> Ma kana olelo mai ia'a aia ka oia iloko o ke Keeua Aiua i keia manawa, me kona manao uo uae e noho aku ana oia he hana hoa ma ka hoomaka ana o keia makahiki ae/' 4t lna pela ka oiaio, he mea maopopo he kanaka opio maikai maoli kela; ea, kupono maoli oe ina o kau kane ia; ke uana aku no ma kona heleheleua he kanaka naauao, a hauoli no hoi an i koua lilo ana i hoaloha maikai uou, ua kulike kona ano me kou i ka'u boomao|K>|io aku," wahi a ka Monisua Lamoiiti me ka mahalo kuio i ke kanaka opio a i lilo ai ia olelo a ka elemakule i mea hooilihia loa i ko Molo uoonoo. Huli like hou ae la laua no ko laua mau pakaukau a hoomaka iLo la i ka laua haua me ko laua kauiailio hou ole no ia uiea a hiki wale i ka pau ana o ka laua haua. Ia laua e hana la, ke alawa mau aku la no o Mole i ka elemakule hakuhana ona, a e ike mau aku ana oia i koua hoomaha uiau me be mea la e mao]H>)K» nui ana oia no kekalii mea, a e nana mau aku ana iwaho ma ka puka aniani. lie uiau la maho|>e mai, i ka wa i hiki aku ai i ke kwnu hana ua ike iho la oia i kekahi leka e waiho ana iiuna o kona |>akaukao mai ia Mr. Kulifoda mai, e uoi mai ana iuia ina paha e makemake ana oia e hele pu uie ia i ka hale mele uo ka hoolohe aua aku i ka Madame Melba Fau»t, kekahi o na wahiue puukani ma ka liimeui a i kaulana hoi ma ke ao a puui no ke kani o ka leo. E hoakaka ana o Kalifoda maloko o kana leka i kona kamaainm i kekahi o na kanaka lawelawe oloko o kela hui himeni, a na ua hoaloha la ona i haawi mai iaia i kekahi mau tikiki uo ka pahu a i ole no kekalii mau noho paha ana e koho ai oloko o ka hale, a ina no kona makemake e hele pu, e hoike koke aku iaia i hiki ai iaia ke hoomakaukau nona a e hoike pu aku hoi i ka (>oe oloko o kela hui himeni no ko laua hiki aku, ame kana wahl i uiakemake ioa ai no laua e noho ai. • Ia Mole e heluhelu la i ua leka la, ke pahola wale la no ka hele* heleua o ka hauoli ma kona mau maka e ho>ke ana ua hauoli oloko ona. l'a maopopo iaia oka po mua loa kela o kela hui himeni e wehe ai maloko o ka hale mele, a ua maopopo pu laia ua loaa aku ka hopohopo ia Kaiifoda aole j>aha e makaukau loa ana oia i ka lole kupono loa e komo ai no kela ahiahi, a nolaila i hoike e mai al iaia i hiki ai iaia ke koho i kana wahi i makemake loa ai e noho, a 1 hiki pu ai hoi ia Kalifoda ke noonoo i kona aahu kupono e hele aL Me ka naau i piha i ka hauoli ua pane aku la oia ma kana leka he makemake loa oia e lohe i ka leo o Mra. Mellw», a oloko o ka |)aho kana wahi i makemake loa ai e noho iua nae ua kupono ia wahi l kona makemake. Ia loaa aua aku o ka leka ia Kalifoda ua kakau hou mai la oia i kekahi leka e hoike mai ana i kona hauoii i ko Moie ae ana e hele me kona koho ana i ko laua wahi kupono loa e noho ai i ua po la, a mainua o ko Mole hookomo liou ana iho i ka leka iloko o ka wa-hi haawi aku la i ua leka la i ka Moiiaua Lamonti, me ka olelo ana aku ina paha e makemake ana oia e ike i ka liina kakau o Kalifoda. "Ma ka olelo a kekiihi poe, ua maopopo no paha ia mea ia oe/' wahi a Mole i kamailio ae ai me ka aka iki ana iho, "aa hiki loa ia oe ke >ke i ke ano o kekahi |>oe kanaka ma ko lakou lima kakau; be I>ololei paha ia aole paha. "E nana iho hoi oe i ka lima kakau o Kalifoda, a ma kena leka e ike iho ana oe i kona noeau maoli ma ia ike e hoohauoli mai ai ika maka ame ka noonoo pu ia manawa hookahi. He maemae maoli no kena leka la ke nana iho e hauoli ai ka uaau." Lalau io mai la ka Mouisua Lamonti a heluhelu iho la, a l ka pau ana hoihoi hou mai la ia Mole me ka i ana mai: "He maemae io hoi kau o kona lima kakau i kana mai, e ka Mademosele: a ina ua kulike ka maikai o kona iima kakau me ka maikai o kona ano, kona ouli ame kana hana, aple no e nele ana kona lilo aku i kanaka opio kaulaaa ma keia mua aku.' c Ia lohe ana aku o Mole i ka mahalo o koua hakuhana i ka Uma kakau o kana ipo, ke olu loa la oia, a no ka mea, ua maopopo iaia ko Kalifoda ano ame kona manao mamuli o ka Kalifoda mau olelo apau o ka hoakaka ana mai iaia oiai laua e kamailio ana o laua waie no i kekahi manawa mamua aku. Ua maopopo pu iaia he kanaka hakilo loa o Lamonti I ke ano o ua kanaka opio a pau a ua eneane loa no e hiki laia ke heluhelu aku i ko lakou hopena, a ma ia ano ua hiki loa iaia ke koho i ko Kalifoda hopena e like me kana o ka olelo ana mal la lala. Ma kekahi auwina ia ae, oiai oia e hoopau pono aoa i ka iiana ana i kona lole e komo aku ai no ka bele ana ako m po i ka ahamele hoea aku ana ke kahu o ka Moniaua maluua o ke kaalio a kii ana mamua o ka puka, a he mau minuke pokole ma ia hope ibo, boea aku ana o Eliaa me kekahi wahi pahu uuku ma konalima. Ia wehe ana ae a Mole, he mea e no hoi k6na hauoli i kona ike ana iho i kekahi mao pua roee nani, he mau pua Taioleta, na kakinia a he man pua e ae no hoi mai ka hale kanu pua mai o ka Moni* aua Lamonti, a hoopiha ae la i keia numi holookoa i ke ala waianuhea kupaoa e oluolu ai na pou ihu o ua lede opio la. O ka leka i loaa *ho ia Mole iloko o ua wahi pohu ia ka mea nana I hooiaio loa mai iaia mai ka hale kanu pua mai o ka Moaiaua kela man po* 0 ka hoounaia ana mal, kona hoaloha oiaio o kona mau la inea ame ka nele, ao ko iaua kokua hookahi no boi iloko o ko laua wa o ka pilikia. «O, lokomaikai wale no hoi oia me ka piha noonoo i na mana wa apao! Me ko'u manao ole e hooona ia mai ana kekahi o keia man poa ia nei eia ka e hiki mai ana; nui maoli oo kana niau bana kokua ia*u, n wahi a ua o Moie oka namunamu ana iho, a kulou iho la oia e boni i kekahi mau poa roee. (Aole I pau.)