Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVII, Number 26, 30 June 1911 — HE MOOLELO NO KE KOMO KUPUA HOOPAHAOHAO [ARTICLE]

HE MOOLELO NO KE KOMO KUPUA HOOPAHAOHAO

MOKUNA XL. KA ULIA POIN'O O KA LOIO TALAFDOA. • t • aku ana au ii oe e kala mai ia'u; ke ike aku nei au he .. haawi ia aku kekahi kokua ia oe. Ke ike pu aku nei au aole i...v i ia'u i kou ike mai ia'u maanei. a oia paha ke kumu o kou .ole e kokua aku au ia oe. • ; ko'u noho maanei i ko'u noonoo iho i mea nou e hoeha- - ai; nae hoi, ina hoi no kau ae mai, no keia manawa • '• „^i -.valc no, e hoopau ae hoi oe i kou mau manao inaina no'u a s, n iai oe e haawi aku au i kekahi kokua ia oe, no ka mea, , i K. kupono loa au i makemake ai e hanaia aku nou, pela ko'u : r ;C ak-l. . . • * -ie e hiki ana ia oe ke ku ae iluna me ka loaa ole o ka eha īa ; aalele hookahi iho au ia oe, a ma ka'u nana iho me he mea la, - ,c!)a iho la no paha auanei oe e noho ai ahiki ike ao ana, koe .• ;!r ii«. o kou kahea aku i kekahi mea e hele mai e kokua ia oe, a c!a'ii-.e, ke nana iho i keia manawa okapo ua pau loa na poe a pau :-Kt]ok<> nei o keia hale i ka hiamoe e hiki ole ai e lohe mai i kau ki-.iiea aku. - s "Homai ko papale, a me 'ke kali ole iho a aeia mai, hopu okoa j a n0 oia i ka papale a lawe mai la mai kona poo mai a kau a'-.i ;,1 iluna oke pakaukau. "Weheia ae ko kuka; ua maopopo loa . ;:.i hiki loa ia'u ke kokua aku'ia oe jna ka wehewehe ana i kou •: ni aaliu me ka hoopoino ole ia oe e nui ai kou eha. a aia a ike aku a■: ra moe oluolu oe iluna o kahi moe, alaila wau hoi," wani a Kair;< «la, ka opio puuwai lokomaikai. Mea kau i ka hanainoia ona i kona wa e noho ana me keia loio a j-anai aku Ia hoi i 'ka ino no ia ino i hanaia mai iaia, aole; o ka maikai kana i hana aku me kona nana ole i kona hoinoia mai. l'a ike io iho Ia ua loio Talafodal la i ka hiki pono ole iaia ke ikaika ae nona e liiki ole ai iaia ke kokua iaia iho, nolaila haau ipio mai la oia iaia iho iloko o ka Kaefoda hooponopono ana aku i:,. k<- na pono me kona ku-e ole mai f aole nae me ka manao maikai il »ki» <>na. a oiai o Kalefoda e wehewehe ae ana i kona kuka a e h 'c»pt»n«»pono ana i kona wahi moe me ka hapai pu ana iaia a hooiii,iluna o ka inoe aolie oia i aea iki ae iluna e nana ae ai i na maka <> Kalefoda. '•( ) ka'u hana liope loa i koe nou oia ka hoihoi ana aku e hoomoe ia oe me ka hoonioni ikaika ole ae e eha ai oe noluna o kou moe ina he hana hiki ia. -H hooneenee aku au i ko nolio a kokoke i ka. moe. alaila me ia anu paha au e hiki ai ke hapai malie aku ia oe a kau iluna o ka nioe." wahi a Kalefoda o ka pane ana ilio mahope o ka pau o kana wehewehe ana i ka lole.o ua loio makona la. Oiai no oia e kamailio ana. hoohuli ae la oia i ka noho a ua loio la e noho ana, a oiai he noho paipai kela tne kahi ole o ka lima e kalele iho ai, ua lilo ole i hana nui nana 'ka hoopili ana aku i ka moe e like me kana i makemake ai. a mamua nae o kona lioao ana e hapai aku i ua loio la noluna o ka moe, nana iho la oia i ua loio la e hilinai ana ihope me ka oluolu, oiai nae ka hui o kona wawae i kana nana iho, ua hiki ole iaia ke hoonianawanui no ka nui o ka eha. "Ile hana e ae anei kekahi a'u e hana iho ai nou- M wahi a ka Ka!et'o(la ninau, mahope o kona koi ana iho i ka loio e hoi noluna 0 ka moe a hoole ua loio la, me ka olelo ana ae nana no oia e hoi aku. Aia iloko o "ko Kalefoda naau ke kaumaha i kela manawa no kona haalele iho i keia kanaka pilikia oia wale no malaila me ka loaa ole o kekahi mea nana oia e kokua, oiai i kana nana iho iaia ia manawa ua hele kona helehelena a keokeo pu me he kanaka. make la. "Aohe a'u hana e ae e noonoo nei nau e liana mai ai; ua pau ae la no na pilikia ano nui ia oe i ka hanaia mai, na'u no ia e hoi aku noluna o ka moe a e hoi oe," wahi a ua loio la me ka leo oluolu aohe hoi e like me mamua iho ke kakana; no ka ike pouo ana ilio paha 1 ka nui o kona aie no ka lokomaikai nui i hanaia aku no kona pono. Kau aku la o I\alefoda i na lole o ua loio la iluna o ke kui ma ka paia. me ka hooponopono liilii ana illo i na mea e waiho mokaki mai ana, a ia pau ana, liele aku la iloko o ke keena a'ua'u a loaa kekahi kiaha wai, hoopiha iho la i ka wai a lawe mai la a kukulu iluna o kekahi noho mahai o ka loio, i ono ae no ia i ka wai i ke aumoe ua loaa ka wai e inu ai. "K hoi ana au i ko'u rumi la, e ka loio Talafoda," wahi a Kalei x la i ka wa ana i ike iho ai ua makaukau na mea apau no ka pono 0 ua loio la. "Aka nae, ina he makemake kou ia'u no ke kokua ana aku ia oe manuia o ke kakahiaka, a e hiki ana ia be ke hoala aku i kekahi i"oa no ke kii ana ae ia'u ea, hoouna ae oe e kii ae ia'u; ua hauoli 1 au ika hele mai e kokua ia oe. E hele mai ana no au mahope 0 ka ama kakahiaka e kiei ia oe pehea la kou kulana i keia po." Kunou wale aku la no ke kanaka me ia mau no nae o ka paa o k'Mia tnati maka aohe nana aku, a mahope o ko Kalefoda hoemi ana i ka a o ke kukui aila-ea. hoi aku la oia me ka awiwi no kona rumi, me ke pani ana aku i ka puka mahope ona. Ma kekahi kakahiaka ae. mamua o kona hele ana aku no kana hana. hele aku la oia a ina ka puka a ninau aku la i ka hakuwahine -<a hale no ke kulana o ka loio mai i ka po i hala, a ua hoike mai J i ua hakuwahine la iaia he liilii loa kahi hiamoe i loaa i ua loio la 1 ka |h> i hala uo ka nui o ka hiu o 'ka wawae maui ona a no ka pu ana i ka fiva ikaika mamuli o kona loaa ana i ke anu. Pii kuke aku la o Kalefoda iluna a komo aku la iloko o ka rumi v i'a loio la a noi aku la e ae mai e kii oia i kauka nona, a no ke pi o kela kanaka maua a ka lua i ike oleia, hoole mai la i ke kii ana i kauka no kona minamina i ke dala i ka haawi i ke kauka. o ko Kalefoda hooponopono liilii ana i kekahi mau mea uo ka pono o ua loio la, haalele hookahi iho Ia iaia a hele aku la! r«o kana hana. | m- v i 1 kona hoi ana mai i ke ahiahi mahope o ka pau ana o kana hana,' ua hooliala ia eia ka hapanui o ka tnanawa o kela ahiahi ma ka ,an, ° ana.me ka laau hamo i ka wawae eha oka loio, he omole aau hamo nana i kuai mailoko mai p ka halekuai laau, a mahope iho la ine ka apana lole maemae me he mea la ua maa wale Oui ia hana mamua aku. I ka pau ana oia hana, holoi iho la i na piaka ame na lima me ke kaA\*ele i hooputuia ka wai huihui, a pau ana iaela ua loio la: "Akahi no a loaa ae la ia'u ke ano olu°1» maikai." I kinohi o ko Kalefoda lawelawe ana i na hana kokua no ka loio a °ne ano hoihoi mai oua loio la iaia no kana hana aloha a kokua, nae, aohe no he nana aku o Kalefoda ia hana a ua loio la, ua «oomau aku Ia no oia i ka hana ana me he mea la he kuleaoa maoP*>po kona e han» aku ai pela. Me ka leo oluolu a hoolana manao o Kalefoda o ka lawelawe a na, ine he mea la he makuakane ponoi loa nona ka mea i loohia i k» ma'i, a mamua o ka pau ana o kana hana, ike iho la oia i ke ano a kakuu mai o ka mlnao o ua loio la no kana mau hana maikai o ka ana aku r me he mea la e i okoa iho ana no ua lok» la iloko ona, ka o ke keiki a*u i hanaino ai ka mea nana au e kokua mai atia iloko o ko'u wa o ka popilikia."

O keia kekahi haawina maikai {«>a i ioaa i keia keiks i! h:inc. Aole oia i ike iho i kona hoinoino mai a ana aku oia i ke ino no ia ino. o ka maikai kana i panav aku no ke ino i hanaia mai. e like me kona lohe mau ana ; ke a o mai a kona niakuahine laia: 4 *E aloha aku oe i kou mau enemi. a e hana maikai aku i ka poe e hanaino mai ana ia oe ? a no ka mea i kekahi !a e hiki mai ana e ( lilo ana oia i hoaloha nou mamuli o kau hana maikai." laia i hoi mai ai ma keia ahiahi ua kuai mai Ia oia i kekahi mau hua lemi, a me ia mau lemi i hana ai oia i wailemi iloko o kekahi wahi pika uuku, a ia makaukau ana, haawi aku la i ua loio la e inu' a waiho iho Ia i ke koena ma kahi e hiki ai iaia ke lalau mai. Ua kaumaha loa ko Kaletoda naau i ka haalele hookahi iho iaia no kona ike iho i kona nawaliwali e hiki ole ai ke holoholo iho maloko o ke keena, aka nae, ua olelo mai la no ka loio iaia e hoi. me ka olelo pu mai ua maikai iki ae la no oia, a nolaila. hoi aku la oia no kona rumi. laia i hoea aku ai no kona rumi moe, aohe mai la ona ano malu« hiluhi me ka hoihoi ole e hoi koke aku e hiamoe. a oiai e_waiho mai ana no kekahi o kana mau buke iluna o Jce pakaukau. lalau aku la oia a hoomaka iho la e heiuhelu a ua heje no hoi a kulu ke aumoe akahi no oia a hooki ihp i kana heiuhelu ana: a iaia i hoi aku ai e moe kani mai ana ka uwaki nui malalo o ka hapalua ia i hala 0 ka hora umikumamalua. laia no a kau ke poo i ka uluna o ka hoonipo aku la no ia me Nioiopua—i puiwa oia i ke kukuku o ka mahu o ke kaa kinaiahi mawaho me ka hauwalaau a na leo uwauwa o na kanaka ma ke alanui. Ala ino ae la oia mai kona moe ae a holo aku la e kiei ma ka puka aniani. ua hoopuiwa loaia mai oia i kela manawa i kona ike ana aku i ka punohu o ka uwahi me ka puka mai o na ula ahi ma na puka aniani ame na puka o ka hale e pili kokoke mai ana i ka hale ana e noho ana, ka hale no ana o ka haalele ana aku he mu hora wale no ka loihi mamua aku. a ka Loio Talefoda e moe niai ana me ka hiki pono ole ke ala ae a holo. O ka mea mua Joa i lele mai iloko o kona noonoo i kela manawa oia no ka loio poino, no ka mea, aia oia iloko o ka rumi ma ka papaheie ekolu o ka hale, a oiai, he kulana poino kona ia manawa, e hiki pono ole ana iaia ke holo i pakele mai ka hale aku e lalapaia ana e na alelo manamana ana ole o ke ahi. Holo ino aku la oia e komo i kona lolewawae, komo aku ka palule i ke alanui—pila puka aku la iwaho ma ka puka o mua. O ka papahele olalo ua puni i ke ahi. Mai ka halelua mai malalo loa ka hodmaka ana mai o ke ahi e a, a ua ikaika loa ka a ana a ke ahi maniua o ke ikeia ana. O ke alanuipii e hiki aku ai ke pii noluna o ka papahale elua 0 ka hale ua paa mai i ke ahi, a ma ia kumu ua hiki ole i kekahi kanaka e aku e pii malaila, he hookomo ana aku ia iaia iloko o ka poino 0 na kanaka malihini me ko lakou mau ohana a pela me na kauwa ma ka papahele elua. ua laweia lakou apau iwaho nia na puka j aniani e na kanaka kinaiahi i ko Kalefo<.la wa i hiki aku ai malaila. "Auhea ka Loio Talafoda, lta kiiia aku nei anei oia?" wahi aua 1 ka wahine hakuhale, i kona wa i hui aku ai me ia. ; "Aole au i ike iho nei la iaia. Me lie mea la aia no paha oia iluna o kona rumi. Xo ka nui loa o ko'u pioo a no ka nui loa hoi o ka'u mau mea e noonoo ai ua palaka ko'u hoomanao ana ae nona a e ole mai la oe. Auwe no ka hoi e!" wahi ana, a ke wili waie la no i kona mau lima me ka maopopo ole o kana niea e hana ai no ka hoopakele ana mai i ke ola o 'ka loio. Loli loa ae la ko Kalefoda helehelena a keokeo pu; ua maopopo iaia, ina aole e hana ia ana kekahi mea e hiki ai e hoopakele. i ka loio e koalaia ana oia iloko o kela hale. Nana ae la oia iluna a ike aku la ua uhi paapu ia ka hale e ka uwalii, maopopo iho la iaia e niake ana kela loio i ka moni i ka uwahi ina aole i hoea aku ke ahi i kona rumi. Ua maopopo loa ia Kalefoda i kela manawa aole e aa ana ka Loio Talafoda e kau iho i kona wawae eha iluna o ka papahele: i kela manawa ua like kona poino me ka poino o kekahi bepe iluna 1 ke alo, koe wale no ina e liana ia aku ana kekahi hana e hoopakele aku ai iaia, o ke alahele nae e liiki ai ke haawi aku ia kokua iaia he haiki loa. 1 keia n\anawa ua lohi loa ka hoao ana e hoopakele iaia ma o ke kii ana aku a lawe mai iaia ma ka puka aniani ma ke alo o ka hale, a no ka mea, o kekahi o na 'kanaka kinaiahi, oiai oia e iho mai ana ma ke alanuipii me kekahi o kana mau ukana, ua wela oia i ke ahi, a i kela manawa ua puka loa mai la ka ula lalapa o ke ahi ma ka puka aniani e hiki ole ai ke aa aku e komo iloko. Me ka pane leo ole aku i kekahi o ka poe e kuku ana me ka maopopo ole o ka hana no ka hoopakele ana i ka hale ame na waiwai iloko, hoi awiwi hou ae la o Kalefoda noloko o kona liale, pii aku la ma kekahi mau alapii ekolu a i ke kau ana iluna, liolo awiwi aku la no kahi o kekahi puka aniani a pii aku maluna o kaupoku no luna o ka hale e a ia mai ana e ke ahi. Ua paa 'kela puka aniani; hookahi no ana peku ana nahaha ke aniani a puka aku la iwaho. Ia kau ana aku iluna o kaupoku, holo aku la oia o na lima o na wawae ahiki i ka loaa ana o kekahi puka aniani ma ka hakala a wawaiii aku la a nahaha. Hakalia no a naha mai ka puka aniani. puka mai la ka uwahi eleele kenakena e hiki ole ai iaia ke ku loihi aku malaila, aka, uumi iho la oia ia ehaeha, komo aku la iloko a iho aku la ma ke alanuipii no kahi o ka rumi o ka loio e noho ana me ka haalulu. L'a piha oloko'o ka rumi i ka uwahi eleele a no ka pouli loa ua aneane hiki ole iaia ke hanu ae a ke ike aku i kana wahi e hele aku ai. Komo aku la oia iloko o ka rumi o ka loio; a iaia i liiki aku ai loaa aku la iaia ua huli ke alo ilalo ua hele a nae iki; e ailiili wale ana no no ka nui mai o ka maka'u no ka nui mai o ka eha a no. ka maopopo loa o kona make ina e hiki ole aku ana kekahi kokua i ka Sva pono. L'a hoao no oia e ala ae a no ka ikaika loa oia oni ino ana ae no ka maka'u, ua anuu hou ae la kahi i eha a hina hou aku la iluna o 1 ka moe me ka haalulu me kona ike maopopo loa ua kokoke loa mai ka make iaia. | "E hoolana i kou manao, e ka Loio Talafoda; ua hiki mai au e kokua ia oe no ka hoopakele ana aku i ka wa kupono Ioa!" wahi ja Kalefoda me kā leo pihoihoi. "E lawe aku ana au ia oe mai keia wahi aku iloko o kekahi manawa kopole loa. E hikiwawe mai oe ma ka noonoo ana, he mau pepa waiwai nui no anei kekahi au me kekahi mau waiwai makamae e ae au i makemake ai e lawe pu aku me oe?" "Ae—e kii aku oe i kuu mau pu-a pepa iloko o kuu pahulole: o kuu uwati ame kuu ekedala aia malalo o ka uluna, e lawe pu mai oe; e wikil'' wahi a ka loio me ka paupauaho. I kona wa i lohe maopopo mai ai i ka leo o Kalefoda ua hapai iki ae la oia i kona poo aohe nae he hiki ke nana mai. Ua eleu aku la o Kaiefoda a loaa na pu-a pepa, huli ae la a loaa ka uwati ame ke ekedala a hookomo iho la i ka poli a ia pau ana ku iho la ma ka aoao o ka loio a pane iho la: \ E hooikaika ae oe e ala iluna—niai nana oe ke eha liilii oe, no ka mea, he liilii ia wahi eha ei aku ka eha -nui a o ka make no hoi nou a no*u pu ke hookokoke loa mai nei ia kaua. "E puliki mai kou mau l'ima a paa i kuu a-i me kou hoomama pu ae a haele ae kaua" Ala ae la ka loio a noho iluna me ka awiw» a me ke kokua aku a Kalefoda, ku ae la iluna me kona auwe ana iho i ka eha aohe nae he nana iho la o Ka!efoda i kona auwe ae. Apo mai Ia oia i ka a-i o Kalefoda a hapai ae la o Kalefoda iaia

'iiunj o kona mau linia me he bepe la a-hii heie aku la maloko aku 0 ka rurn: i p:ha i ka pohuhu uwahi noluna o ka rumi maluna to« e piii ana i kaupoku. kahi ana i hele mai ai. a mailaila aku no ka h^le «na e noho ana. I ka hiki ana aku i kela hale. hvx>kuu iho la i kana ukina kau- ' maha ma ke poo olua loa o ke alapii me ka hele a paupau aho, a e 6ie ka !oaa ana mai o ka makani huihui owaho a laua o ka puka ana mai. akahi no a loaa ae ka maha. "E. ua hiki iho la hoi oe i kahi o ka palekana, a ina e hiki ana ia oe ke hooikaika ae a komo aku iloko o ka rumi, alaila e kii hou ae hoi au i na wahi mea liilii e hiki ana ia*u ke lawe mai mailoka mai o kou mmi. Pehea, e hiki ana no ia oe ta ke hele;" "Ae; manao au hiki no; e hoao ae paha au. Ea, e Kalefoda, mai maunu aku oe i kou ola no ke kii hou ana aku i kuu mau wahi lole, he mea hiki wale no ia ke kuaiia aku, o kou ola aole hiki ke loaa hou,*" wahi a ka loio, me ka maha loa ae la o kona uhane i kela ma« nawa. ua palekana mai ka make mai. Iloko no o ke kupilikii o ke kulana i kela manawa eia hae, ua hohola ae la he helehelena minoaka ma ko Kalefoda mau maka no kona lohe ana aku, no ka manawa mua loa, i ke kahea ana mai o ka ioio i kona inoa, Kaletoda. Hoi hou aku la oia no ka hale pauahi, komo aku la ma ka puka aniani ana o ka wawahi ana. a iho aku la nolalo o ka rumi a ka loio 1 moe ai a i ioaa aku ai oiai ka uwahi e nee mai ana me ka wela ame ka manoanoa mamua pono mai o kona niau maka. Huki ino mai la oia i ka uhimoe mai ka moe mai a me na kaina wawae mama ke hapuku wale la no oia i na mea apau e loaa aku ana i kona mau lima a hoahu iho la iluna o ka uhimoe. 0 na mea liilii a pau oloko o ka pahu a iloko o ka pahuume ua lu t}iai la oia a pau iloko o ka uhimoe, ohi mai la i na kihi a[>au eha 0 ka uhimoe, nakii ae la a paa a kau ae la mahope o ke kua, a he minute a oi ma ia hope iho, aia oia iluna o ke kaupoku o ka hale, a oia kona wa i loaa pono mai ai i ka wai o ka iliwai mailalo mai a na kanaka kinaiahi e paa ana, a no ka kaika loa o ka wai ua aneane oia e kiolaia mailuna aku o ka hale, ina la paha oia ke make e a ola no ka loio. Pupue wale iho Ia no oia ilalo a laki wale no kona paa ana iho. No ka ike ana mai o na kanaka kinaiahi i ka ponuhunuhu loa o ka uwahi oia pii ana ae, a ua manao na knnaka e puka ana paha»ka ula o ke ahi iwaho ke kumu oia kiia ana mai o ka wai ma kahi a Kalefoda e hele aku ana. Aole i liala elua mimue ma ia hope iho oiai o alefoda e ku ana ma ke poo o ke alanuipii o kona hale lohe aku la oia i ka halulu ana me ke pahupahu o kekahi mea, a hoomanao ae la oia o na papahele oloko o ka hale pauahi kela o ka hiolo ana inai la. Olokaa aku la oia i kana puolo ma ke alapii a kakaa aku la a hiki i ka haule ana ilalo loa a mahoj>e aku oia o ka iho ana aku ahiki 1 ka loaa ana aku o ka loio e naka mai ana: i ka maka'u paha. i ke atui paha, a i ole i ka eha paha. iloko o ka holo, a i ole, ia mau haawi poino paha a pau. Kokua aku la o KalcfcKla ma ka lawe ana i ua loio la ahiki i ke komo ana iloko o kona rumi e noho ana, he rumi nui akea ina ke alo o ka hale. a hapai aku la a kau iluna o kona tnoe ponoi. Ua ano hopohopo no ua loio la i kona hoi e moe iluna o kona me 110 kona manao e pau pu mai ana no paha auanei ia hale i kt ahi. 110 ka mea, he pili loa i ka hale pauahi, aka nae, ua hoolana aku la o Kalefoda iaia ma ka olelo ana aia ke ahi malalo o ka mana ame ka hoomalu ana a ka oihana kinaiahi a nolaila, aohe manao ana aku i koe no ka pilikia no ka mea o na paia mawaena o ka hale pauahi anie ka hale a laua e noho ana ua hanaia me ka pohaku e hiki ai e pale aku i ke ahi mai ka lele ana mai. 1 ka wa i loaa iho ai ka moe oluolu ana i ua loio la, hoi hou aku la o Kalefoda iluna no ke kii ana i ka puolo ana o ka lawe ana mai, a i ka loaa ana mai, opiopi maikai.iho la i na mea a pau a hoihoi aku la iloko o kona pahu ume a iloko o ka pahu lole wiho wale ona, a ia pau ana liele aku la e auau a komo iho Ia i kekahi mau aahu maemae. i' He hora a oi ko ka enekini kinai ahi hoohanaia ana ma ia hope iho, ua kualilii loa ka a ana a ke ahi, o kahi laki loa aohe ola i poino, o ka hapanui nae o na waiwai lewa ka i liio i puulehu, a i ka pio loa ana o ke ahi, akahi no a hoi iho ka noonoo o na mea a pau a lana malie. me ka nui no nae o ka minamina o ka poe no lakou na waiwai poino i ka pau i ke ahi. Ma kekahi kakahiaka nui ae ua pii ino loa mai la ka ma'i tiva O ua loio la. I keia manawa ike iho la o Kalefoda he hana por.o ole nana ka waiho wale ana i keia kanaka ma'i me ka lapaau ole ia e kekahi kauka a ua kau iho maluna o kona liokua ke koikoi o ka luili ana i ke ola o keia kanaka oiai oia e noho ana malalo o kona malu. nolaila hele aku la oia e kii i kauka, a ia hiki ana mai, olelo mai la ke kauka ua ikaika loa ka fiva e pono ole ai ke noho mawaho nei, a e hoihoi koke ia i ka haukipila ka pono, kahi e loaa ai ona kahumai, a ina aole oia e ae ana e hoi i ka haukipila alaila e kiiia ona kahuma'i kupono, kekahi mea i aoia a makaukau no ia hana, no ka mea ua ikaika loa kona ma'i. Mamuli o ko Kalefoda ike i ka hoihoi ole o ka loio Talafo<\a no ka hoonui hewahewa ia aku o kona matf houlilo no ka uku ana i ke kauka, aole oia i makemake e hoihoiia oia i ka haukipila, oiai, ina no ke kiiia aku o kekahi kahuma'i makaukau a lawe mai i ka hale aole e like ana ka nui o ka lilo no ka mahma ame ka uku ana ii'a mamua o na lilo o ka malamaia ana mai i ka haukipila. Aohe loaa o ka manao maikai i ka loio ma'i e hiki ai liia ke hoolala ae i kekahi mea pono e hanaia aku ai nona, a nolaila, mahope o ka noonoo ana i kela kumuhana me ke kukakuka ana me ka hakuwahine o ka hale, he wahine oluolu a puuwai hamama a piha noonoo, hooholo iho la o alefoda i kona manao he oi loa aku ka pono nona e kauoha ia Maraea Kimehela, Ica wahine malamahale |>onoi o ka loio. e holo mai i Wakinekona no ka malama ana i kona haku. He elua mau rumi waiho wale noho ole ia oloko o ka hale o Mr». Wuderafa, oia inoa o ka hakuwahine o ua hale hoolimalima la, a ua makemake no hoi oia e lilo aku kekahi oia man nimi i ka hoolimalimaia, hookahi mmi ma Va papahele ekahi a hookahi ma ka papahele elua, a no ka Kalefoda olelo ana aku i kona makemake e hoolimalima i kekahi mmi no Maraea e noho ai ke hiki mai, hauoli ae la oia ia manao no ka mea, o ka lilo aku oia rumi oia ka loaa hou mai o kekahi mau dala iaia. la holopono ana, ua lawe ae la o Kalefoda i ka rumi ma ka papahele ekahi no Maraea e noho ai i kokoke mai oia i lea mea ma'i ? a hoi aku la e kakau i leta na Maraea no kona holo mai. Aneane i ka hora ekolu o ka auina la, oiai no o Maraea e aiana ana i na paku puka aniani hope loa, a o ka pau ana oia mau paku i ke fcau ma ka puka aniani alaila o ka pau loa ana ia o kana hana ma ka hoomaemae ana i ka hale no kela kikina, hoea aku ana kekahi keiki elele me kekahi leta nana. Na Kalefoda keia leta i kakau e like me ia i hoike muaia ae nei. e hoike aku ana me ka pokole loa i ka ma'i ana o ka Loio Ta!afoda a e kauoha pu aku ana iaia e holo koke mai e malama iaia me ke kali ole. E kāu mai oia ma ke kaaahi mua e haalele aku ana no \ r u loka, a iaia e hiki mai ai i Xu loka e kelekalapa raai iaia i kona hora e haalele aku ai ia laila no ka holo aoa mai i Waleinekona a e holo ,aku ana oia e kii iaia i kona wa e hiki mai ai i ka hale hoolulu kaaahi. • O keia ka lono kelekalapa mua loa i loaa aku ia Maraea aole nae mai ka loio aku ona, aka, mai a Kalefoda aku. (Aob I pi&)