Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVII, Number 26, 30 June 1911 — HOIKE A KE KOMITE O NA HOIKE ELELE O NA AHAHUI HOOIKAIKA KRISTIANO O NA EKALESIA EUANELIO AHAHUINA O KE KALANA O KAUAI. [ARTICLE]

HOIKE A KE KOMITE O NA HOIKE ELELE O NA AHAHUI HOOIKAIKA KRISTIANO O NA EKALESIA EUANELIO AHAHUINA O KE KALANA O KAUAI.

0 km īko ka hoike » ke ko~ 1 Uiiie o u* Hoike Elele o oa Ahahui Hooikaik» Kri*ti*ao o na Kka3e«i* Eaaeel o Ahakaiik* o k« Kalan* o Kaiui, m» o k» Ab* i noho ai i Aper«a 19, €0 ame 21, o 1911, ma ka Lnākiai Ka- . iikq o Liboe: j Mr. Pere*"ideßa. Me ka mahalo:—O koa komite i oUloia ae la, ke waiho aku nei i ka lakon ho ke ana. penei: Ho omi kumwaaMu (17) ka nni o bb Ahahni C. E. iloko o ke Kalana o Kauai nei, a no lakoti hoi na ho«ke i; loia pooo mai i ka lim* o kon komiteNa Ahahoi 8r. t he *w*lu Ukou: Na Ahahoi o Wa oli, Koolao. Kapaa, Lihae. Koloa, Ha»apepe, Waimea ame Waliiawa. „ j Ka Aheahai Jr., h« ehiku lakou: Na Ahahui o Waioli, Koolau. Kapaa, Lihue, 1 Koloa, Hanapepe ame Waimea. Xa Ahahai he elua īaaa: Ka Ahahui o Kapaa ame Lihne. j Ko na Ahahni Sr. i Ke kalana o na ahahui i olelo?a ae U. penei: He holomna, nee malie a me hoika mo. w . . O ka ahahni hookahi v Waioli ka i koike «nai i ka holomoa, a o Koolan,! £ihue. Hanapepe a tne Waimea, aia ma ke ala o ka n«e mal e: a no Kapaa, Koloa a me Wahiawa, aia hoi ma ke ala o ka hoike ano. K» Halawai Haipnle. Aia ko Waioli, Koolaa a 'me Kapaa malama ana i ko lakon man halawai haipnle mahope Iho o na anaina haipule o ka ekaleaia; a o ko Lihne ma na apana i ka a*jirfnala, a ma ka luakini no hoi mahope iho o na anaina #kalesia; o ko Hanapepe ma kekahi mau Sabati i hookaawaleia; a no ko Waimea aia ma ua ahiahi Poalima a me Sabati; a no Koloa a me Wahiawa, aole i hoikie mai. Eia nae, o Kapaa wale no ka mea i hoike mai i ka lehnleha loa i kahi wa, a he emi mai no hoi i kahi wa. Ka Halawai Komokauhale. O Waioli wale no ka i hoike mai i kona hapai ana i keia hana ma kela a mo keia hale i loohia ia i ka "nawaliwali ma ke kino a me ka poe i hiki ole mai i ka halawai nui o ka ahahui. No Ke Komokauhale. Ke mahuna nei o Waioli i keia hana ma kela a me keia Poaha ma na apana, a pela hoi o Kapaa a me Lihue. A no Hanapepe aia ma na Poaha hope a pau 0 na malama; a pela hoi ma kela a me keia kakahiaka Sabati. A no Koolau, Koloa H me Wahiawa, aole i hoike mai. A no Waimea uah oike mai aole i hana ia, No Ka Halawai Hana. Ke malama n«?>i o Wiaioli i kona haTawai hana ma ko ah:ahi o ka Poaha ekolu o kela a me keia malama i hele a kuli'u i na rula hooponopono o na ahahui; a o Koolau no ekolu manawa 1 inalnma ai; a o Kapaa, ua malama mamuli o ka lawa o ke kolamu; 'a o Hanapepo, ua malama ma ke Sabati mua o kela a me keia malama; a o Lihue, Koloa, Wahiawa a me Waimea, aole i hoike mai. No Ka Halawai Hoolaa. O Kapaa ka mea i hoike mai i ka malama mau i ko lakon halawai hoolaa me ka hauoß o na lala, e pane ana i na inoa ma na pauku paauaau, na himeni, na leo pule, na wehewehe manao ana a me "na leta mai na lala i hiki kino ole mai; a o Hanapepe ma ke Sa\>ati mua o kela a me keia malama; a » Waioli, Koolau, Lihue, Koloa, Wahi»wa, a me Waimea, aole lakou i hoike mai. Hookomoia MaL 0 Waioli a me Koolau ka i hoike mai i ke komo hou ana mai he mau lala, a o na ahahui e ae, aole no i hoike mai. Komo i ka Hoahanau. 0 Kapna wale no ka mea 1 hoike mai i ke komo ana o kahi mau lala ona 'A lilo i mau hoahanau no ka ekalesia, » 0 na nhahui e ae, aole no i hoike mai. Ka Manawa i Aui ae a me ka Manawa e Nee Nei. 0 ka Ahahui Sr. o Koloa ka i hoike nini no kn manawa i nui ae, i k»le a wlu mahiehie, ohuohu a ohohia 0 na mea a pau; e hooikaika, lawelawe & e kokua ana no ho'\ a i keia manawa emi V»ilii mai a koe ka poe i makee a 'i aloha i ka hana a ke Akua me ka hoomanawanui; a |>ela hoi ka, Ahahui Sr. o Wahiawa i hoike niai i kona pilikia ma o ka waiho ana mai o na lala $ ka puulu pu aua i na haua o ka Ahaliui, a koe wale no na mAkua p*sTe9i■iena a me ka laua ohana hoopume* mau ana no i na hana o ka ahalui a hiki i ka hoi hou ana mai o kahi aiau makua a me kft laua ohana, a pela e hoomau ia nei ka hana. Ka Poe i M&ke. 0 ka Ahahui Sr. o Koloa a me Haaapepe ka i hoike mai i ka hoo{>au ia 4na o ka hana o'a poe lawehana, a °i& loi aku e noho ma na kapuai aloha o ka aiea Mana Loa ko lakou Haku aloha. Waihona ma ke Dala. O ka Ahahai Sr. o Wainiea ka i hoiko īoai. he waihona manawalea kona; • o Kapaa he waihona kokua kona; a a ahahui » ae ua noho malie loa. Na Kokua Manawala*. # d na Ahahui Sr. o Waioli, Koolau a Kapaa ka i hoike mai i ko lakou nalania ana i na lala pilikia i halawai ■« ka nwaliwali, a o na ahahui e ae M»l« i hoike nai. Ka Aikan Makahiki, 0 na Ahahui o Koloa a me Kapaa ka i hoike mai i ka uku aaa mai o kahi poe lala i ko lakou auhai makakiki. a o na ahahui e ae ua noho haloa. X*ln DaU. O ki Ahahui Sr„ o Waioli a me Ha aapepe ka i hoake mai i ko Uaa maUma mau i ka lulu dala i na malanu a pau; a o KooUn, Kapaa a me lihue i aa naaawa halawai kana; a o Waimea. i"na Poalima mua o keU a m« k«ia »ak»a; a no Koloa a me Wahiaw«,'aole $ lohe» na leo. K* OU I ka Aka Moksf«ni a BM ka Aha T«cltar*. O ka Ahalmi Br. o Kapaa ka i koike mai i koma nku a«a 1 ko*a haawina oU 1 ka Aha Mokupaa», a o Uh«« 1 ka Ak* Mokupuni. a. »* Tferitore; Koloa

| ia maa aha m; i ka Aka j Moknpoai. a o Waīmea i na aha |kokja oU i ka Aha Teritore, a peia f |ioi o Wahīawa; »no Waiolt r , Kc»oaJa ? W me Hanapepe, oa hamao loa. i Ho ka EUU. | O ka Auaam wale bo o Haaapepe kai, Eia nae, ua hamau iki o Kapu i kaoa ; ; mea i hoike mai i kona hoomaa ana i j , kona elele a hiki i k* Aha Teritore, a \ , no na ahahni e ae. aole no i hoike mai. j Ko ka Haawina Dala o ka BW« i AV j Untie dty. I Ona Ahahui Sr. o Waioli "a me Lihue ka i hoike mai i ka makaukau loa |o ko laua mau waihona e panai akn i j ke alahele o ka elele i oleloU ae, e hke Ime ka ka aha i pnanane ai i le kau i f aia ae, a no ka mea, u* hele no * |haole ae; a no ka Ahahui » Kepaa a ® me Hanapepe ia hoike o-aio mai no U- | ua, aole i hana ia o ka neie no hoi kekahi; a o u Ahahui o KooUu, Koloa, Wahiawa a me Waimea, aole i lohea ka leo. Na Luea NnL Ua noho mumule loa na ahahui e ae, la no Waimea a me Wahīawa, ua hoike mai laoa i ke koho hou ia ana o ko laua mau ljna nui. Ka Waihona Dala o na A.hahnl. O ka Ahahui Sr. o Wahiawa a me Lihue ka i hoike mai, aia no he mau \ : wahi okeni ma ko laua mau a'a moni, a \ na ahahui e ae, aole i lohea ka leo • ma Zīona. Knknlu AhahaL O Lihue wale no ka mea i hoike mai i kona kukulu ana i Ahahui no na Pokii, a ua noho malie no hoi na ahahui e ae. Na Kokua no ke Alaheie o na Elele. 0 na Ahahui o Waimea a me Kapaa ka i hoike mai i ke kokua ana i ke alahele o ko laua mau elele i ka o ke Kalana, a o na ahahui e ae, aole i puai wahi leo ae. NO NA AHAHUI KUWAENA. No ka Ahahui Kuwaena o Kapaa. Eia ka mea a ka ahahui i oleloia i hoike mai nona, penei: Kona kulana he nee mua; o kana mau hana ua malainaia; o kona puuku a alakai himeni he ano kana mau alakai ana ua kokua mai i ka-hoonipaa ana i ke kulana ulumahiehie o ka ahahui; a ua komo hou mai a IHo i mau lala, Na halawai hana ua malamaia a koe o Dec., 1910, a i Feb. iho, no na haawina nawaliwali a me na kumu keakea e ae. Na halawai haipule ua malama mau ia ma Kapaa a hookahi Salsfeti ma Kealia, a ua malama hui me ko na makua ma ka luakini n ua lilo i mea waiwai loa. Na kuinuhana ma ka "Hoaloha" a me kunmhana kuhao o ka keia ahahui ia. Na hana misionari a komo kanhale ua malamaia a koe ka manawa i halawai me na mea keakea a ka ino. He hana waiwai nui keia no na mea a pau. , "Jubilant Praise" a me "C. E. Daily Oompanion for 1911." O keia mau buke ae la, ua haawi aloha wale ia mal e ka Hoaloha puuwai maemae a ua hiipoi ia mai e ka ahahui me ka manao ohohia a menemene. Na pihi ahahui ua loaa a eia ke halali a anapa nei ma na umauma o na lala a ua lilo i mau hae hoailona e nalo ole aku- ai. E lilo ana i ka mea makaala ke pihi gula C. E. a ka makuahine puuku Mrs. L. J. Mundon i hapwi makana ae i ka mea hele a piha ka makahiki. Aole he mea i hana ia no ka mahele o ka elele \ Atlantic City, o kahi paha keia i kanahai iki ai. Aha mele a ua mele ia a ua nakeke mai no no ke alahele o ka elele i ka Aha Kalana a i ke Teritori loa aku ma Honolulu i lune. Lulu (lala mau a eia no ma ka waihona. Ua hookaa na lala a me na hoa i ko lakou auhau makahiki. Malama ola ma Lihue ua haawi ia aku elua dala ($2). No ka Ahahui Kuwaena o Lihue, eia na mea ana i hoike mai nona fho, penei: Ke malama mau ia nei na hana me ka hoihoi, ohohia a me ka hauoli o ka uhane. Ma ka home o kahi lala e launa pu ai na lala a pau a e hoomaka- ai ke a'o no na himeni hou. Ma ka hale o Lihue i Novemaba i launa pu ae ai na makua a me na hoaloha me makou ma kekahi anaina hoo- ' laulea, ua nani a maikai na kukai

olelo ana no ka pono o ka hana. lla malani» ia na halawai bana haipule a īne hoolaa. Ua komo a hui pu |mai na makua i kahi manawa a ua (pani a maikai. TJa malama la na halawai haipule * makou me na haawina maalahi i ka lawe ana a noonoo, a pela hoi na kumuhana kuikawa i kauuaina a poiuiu ole aku ke kaona, a o ka manawa iho la ia e halawai kaulahao ai. Makemake, iini, ohohia a nui ka hauoli. He nui na mea maikai a hooni uha* ne i loaa mai ia makou ma Novemab&, 1911, mai a Mr. J. M- Kaneakua mai ma ko makou halawai hoolaa i malamaia. Ua hele pu makou me na makaa i Jtahi manawa i ke komokauhale a o ko makou mau komite e hooman ana. O ke komile himeni o ka manawa Kalikimaka Hoike KuU 3abāti na holo pono na hana. Ua m&iama man. ia na hana l alu. « Dala o ka elele i Ameiika eia ke waiho nei. Malama ola o ka Aha Kalana a me Teritore, ua hookaa ia ako. NO KA AHAHUI JB. O ka Ahahui o Waimea ka i hoike mai i ka milamaia o kona mau haiawai toa na auwina la Poalima a pau, • hoomalu ia ana na hana e ke alakai a me kona hope. A no Hanapepe hoi, ua hoike mai i kona nee malie e like me na keiki ha* nau hou. * A no Koloa hoi, ua hoiki aao buū Vjia aona iha A o Lāhue hoi, na hoike mai oia i koaa nuku a maJie no hoi kooa aee ana imna. A ao Kapaa hoi, «a hoike mai i kou malama i ko&a maa hana. A bq Koolaa ki, «a Wk« mii i k<ma ka m&lie aaa. A ao Waioli hoi 4 oa ho»k» mal i koua oai paa. O b Ahahoi o Dubck ka i hmke aai i k*i ka*i Hk« m o s* hana iwaisui iho o aa lala, • laa ka ha'i aaa i U olelo a ke m k& paanaau, ko m«j« ana i aa himeai,. ka helnh«la aaa i ka olelo a k« Akoa a ae ka pnW ana. A o Haaapepe hoi ka i hoike mai * ka m«tt axu o koaa halawal i ka!a m

|fne keia Sabati iloko o 9« U*<i»ir? | |l»iui aoa, peaei: Ka ka hehih*lai i Baībala aas, na paaka ke ku- i pokole i hoīke inanae ia. i! ! hookua me ka paala *c* i ka • ! ka Hako me k* pale a ka ahahni. ! j Aao Kapi* hoi aa hoike mai i '&oe» i kona liaiavai kaipale i ke [ koi aaa ae o ke aa&ina pule o ke 6 alakai ia ana e ma la&a &oi ma ka oleio alakai, Malaio 5, oa pauka paaaaao ma aa pepA i pa 'ila, kime&i i a me ka pule. ! A no Koelaa ho : aa hoike eai i oa 1 alahele o koa» In malie a&a T oia no ka pUikia i Qi iho malaoa o kooa makoa Luna Nui, a pela hoi ko&4 hoike no ka hana mai e like me k* klki e hoemī ae i kona ahahoi e bele ae imaa me na kokna mai a Kristo mai ka Haku. A no na hoiko mai i ka maūama maa ia o ka Halawai Haipule i ke Sabati a me na Poalima. ke komo ana ma na aawina la Sabatt. ',ka lulu hapaumi ana, lala i komo hou mai a meb 125.00 no k a elele i Ame* rika i lawa a hanini wale aka no. Fa hoike mai o Waimea i kona poe luna nui, a peU no hoi o Hanapepe. Lihue, Kapaa, Koolau a me v>aioli, a •no Koloa ua hoike mai, aole i ioaa na luna nni. Ua hoike mai o Waimea i ka nui o kona mau lala ma ka bnke inoa. ola «hoi he 65 lakou. a he hookahi i kemo }i ka hoahanau a me hookahi i bape- j tizoia. I A pela hoi o Hanapepe i ho'ke mai : ai no kona poe luna nui a me kona poe j lala, penei: j He 36 ka huina o na lala a me na hoa, eia hoi, he 10 lala pokii mua a he 2 lala pokii hon; he 9 lala pokii kane mua, he 9 hoa wahine mua a 6 hoa kane mua. t A pela hoi o Koloa i hoike mai i ka nni o kona mau lala, penei: He 23 ka i hu'ina, oia hoi, he 21 ni lala a 2 na hoa. j A pela hoi o Lihue i hoike mai i ka j nui o kona man lala, oia hoi, he 24 ka ; nui o na lala. ! A pela hoi o Kapaa i hoike mai i ka ! nni o kona mau lala, ola hoi, he 27. He 8 pokii kane mua, he 12 pokii wa* I hinfe niua, ho 2 pokii kane hou, he 5 pokii wahine hou. A pela hoi o Koolau i hoike mai i j ka nui o kona mau lala aona ka huiaa | Jie 45, oia hoi, he 28 pofcii kane a he 1 pokii wahine. A no Waioli hoi, aole he olelo hua helu ana o na lala, no ka mea, ua kau io no kaupaku o \Wtoli, Hanalai i ka liano. Aole io na e pulelo aka ka hae kllika mai a oe aku. Ua hoike mai o "Waimea i na m*?a pili i na komite 7 oia hoi, he elua no komite: Akahi, he komite hoouiui a hoowehiwehi i ka luakini i na la Sai bati a pau a me kekahi mau la ano 'nui e ae; a pela hoi he komite kiai no ka hiki ana aku e ike i ka lala i hele ole mai i na hana o ka ahahui a me nawaliwali. A no Hanapepe ua hoike mai i kona malama i kona halawai hoolaa i ke Sabati mua o ka malama me na hooneenee hana ana penei: Ke kahea inoa e pane ana ma na pauku paanaau o ka olelo a ke Akua. A pela o Kapaa i hoike mai i kona malama i kona hala*?ai hoolaa e like no me ko Hanapepe «nanawa. A pela no hoi o Waioli i hoike mai jio kona halawai hoolaa, a no Waimea, ! Koloa, Lihue a me Koolau, aole i huai mai. 1 Oka Ahahui o Hanapepe ka i hoike | manao mai, penei. E like me ka toee »na mai o ke kai a me ka hanuu ana aku no hoi, pela ae la na hana o ka ahahui. A bo Kapaa hoi.ua mai i kona m'alama ana i ka halawai hana no hookahi mānawa, ke kumulaau karisimaka i Dec. 37, 1910, ka makana buke hi-. meni a Mrs. J. M. Kaneakua, ka ITTo , ana o hookahi lala i hoahanau, a me j ka waiho ia ana ma ka papa ke o ka elele i Amerika. j A no Koloa ua noi mai i ka aha e | hoomanao aku i wahi leo pule no la-1 kou, a ua hooko ia pela. j O keia ka mea a kou komite i noke ai i ke kuekaa ma kela a me keia hoike elele me ka hoomanawanui; a ke kau iiku nei na ano'i ana. E hauoli ana no oukou, a no ka mea, o na mea maoli no a pau loa 1 hoike ia. Aole paha no Ka hulali loa a kina ole o na hoike, e laa ke kakau ana a me na mea like, aka. ua hanai mai no nae na mea oiaio a pau i hoike ia ma na hoike i ko kakou. mau uhane. O makou iho no, o kou komite o na Ho"\ke Elele Sr., Elele Jr., a me Kuwaena o ka A. E. A. o ke Kalana o Kauai, J. K. KAAUWAI. J. XT. KANEAKUA, SOL. K. KAULILI.