Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVII, Number 29, 21 July 1911 — HE MOOLELO NO KE KOMO KUPUA HOOPAHAOHAO [ARTICLE]

HE MOOLELO NO KE KOMO KUPUA HOOPAHAOHAO

MOKUXA XLII. KA MOOLELO O KA LOIO. ko maua mau !a opio me kuu hoahanau, e hakaka mau , aoh» i loaa iki ia maua ka *noho ana oluolu, no ka mea t o J ,ka m3kuahine o maua ka mea nui loa ika noonoo o kuu iie makemake oia e hooiliia aku ka waiwai apau iaia, a e ! aL . he hana hoi na'u i ukiuki loa iho ai no kamea, no ko'u . • e mai kela waiwai aole no kona makuakane ilihune. Ua i kuee mawaena o maua ahiki wale i ko maua kanakamakua nij K;i like ole oko maua ano ame ke kulana. Mai kou mau ■[" m ai he hoomakīuilii loa wau i ka'u mau wahi loaa liilii e . i aiia ma ka hele ana i ka hana a i ke kuai nupepa i kekahi nic ka loaa mau ia'u o ka manao ikaika no ka hana a no kekiekie. a no kuu hoahanau hoi, he molowa, o ka uhauha. ;,mt- ka pili waiwai kana hana le'ale a loa. . i hauoli nui ua hoihoiia a pau maluna ona aina ame ka «nakemake au e hoopihaia ka aina me na meakanu e waiwai . '.'"ahuahua mau ia aku ai no hoi ka home a e hoolah mau . . ka linonui a hoomahuahua ana ae i na mea ulu o luna o ka t . ]oaa nui mai ai na pomaikai malaila mai. • l U li<»ahanau nae aole pela; aole ona makemake i ka hana; •kaua mea makemake nui a e hoohala mau ana oia i ka - :l ka heluhelu mau ana i na huke e like me ke ano hana a I .•;;kane. a maluna aku o na mea e ae a pau, he makemake ► a na hana lealea waiwai ole. , M)U makemake ika mahiai, a i ole hoi ia. ma na hana la , ia mai ai kekahi pomaikai e pono ai ke ola ana. he oki loa ! i ulu ae ai a kanakamakua, ua lilo oia i kanaka luena hiki a ku me ka hoolilo ika makuahine o maua i wahine kau- , V ima ka maau me ka nui oka ehaeha no kona mau ano lapu-.L-imlehu wale, oia ka uhauha, ka ona, ka piliwaiwai ame ka ' mau' ana oia e waiwai, e hanohano a e kaa aku ,k»'!ia mana ka hapanui o na waiwai a pau, he ano alunu a , a;wai maoli, a oiai ua maopopo no ia'u he aloha mau 110 ko u ia'u me ke kokua mau ma ko'u aoao i na manawa a pau. , n nae. e h«v>punahele mau ana no oia iaia ma na ano hana lehūkau a i e liiki ai no ke ike lea aku ia mau manao ona. I. lioonele mau ana ko maua makuakane iaia iho me na mea maik,ti a ;>an a e haawi mau ana i ke elala i kela keiki uhauha i mea lu v.a!e a U-alea nana. He kupanaha ka hana a ko maua makuahine; r,ie k> na ike no i ka uhauha o kela keiki, eia nae e hoonele ana oia i;ra ih.' tv,a ka hoolako ana i mau mea niaikai nona. o ka pakeke aku la.. ke'a keiki ana kana e hoopiha mau ai me ke elala a ia'u hoi hooliemaliema, me kona lu>)punahele loa i kela keiki. "V*a h«»ih.»i puia maua ike kula nui", a ia'u i puka pono mai ai ua hui mai la au i ka home a hoao iho la e hana me ka ikaika a pau i !.»aa ia'u i mea e hoonuiia aku ai na aina mahiai. na aina hanai holo-h.-liMia ame ka hale. i kumu e hoomahuahuaia aku ai na pomaikai e \»>aa mai ana no ke ola ana. "A.'le na aina wale no e hoopuni ana i ko makou hale, aka o na aiua kekahi mawaho loa aku i onaia e ka makuahine o maua, no ka nua he wahine aina nui oia. "O na «lala apau e loaa ana ia'u e hooliloia ana e' a'ii maluna o kela inau aiua. "N\> T»ila hoi. oia ka inoa kapakapa o kuu kaikaina-hapa e kaheaia ana ia numawa, i 'kona wa i puka pono mai ai mai ke kula nui mai, he n-.akahiki inahope mai o ko'u puka pono ana mai, ua hoi mai la oia e iiiMiluhua i ka makuahine o maua e ae aku iaia e holo makaikai i Kv.ri>;ia ma kahi o kona nolio iho e hanh pu me a'u ma ka huli ana « !w\ waiwai ilnna o'ka aina. "l'a aeia aku la ia makemake ona m eka haawiia aku o kekahi I>p.n.la!a uni iaia—ua hooliloia keia mau elala a pau a kauoha mai la i <ht!a h >u i ka makuahine o nuiua, a o ka hoouna no hoi ka ka makuahino pili wale o maua i ke (lala a oi loa aku mamua o ka mahele ' no kela kaikaina o'u—ia'u hoi e pa'u ana i ka home no lea I. >ikaika ana i na hana e loaa ai ka pomaikai, me ka auamo i na kauinaha a pau o ke ola ana. "Ma keia moolelo a'u e hoike aku nei ia oe ua like loa fiie kela o kela keiki uhauha i hoakakaia maloko o ka Batbala. I k ' ia v .( ; hele ai a ike i ka hune. hoi hou mai la i ke alo o ka makua. A",vanc paha e piha ka eono mahina o kona hala ana aku, ua ■'ia iho !a ko'u noonoo a-haulehia i ke aloha no kekahi kaikamahine r e n !io ana ma Xu Hevena ia manawa, nona ka inoa o Isabe!la A!,na" \nve! Kuu makuahine!" wahi a Kalefoda me ka hikilele ana 1 a r»i i'e !a ka ula ma kona mau papalina me ke kulou ana iho ilalo. Ae. ko makuahine, pololei mai la oe.*' wahi a Talafoila, "a e like u\ ;ii! i lelo ae nei ma Xu Hevena oia e noho aua i kela mae .vu\U\ma hakkuai ana ke kaikunane ia manawa; oia kekahi 1 • eku.ai nui e ku ana malaila ia manawa. he halekuai lole o v.a kane. I I k ii hoomaopopo aku i ke ano o kela kaikamahine ua aloha J -vai . ; a.i;ūi e like me ko'u aloha aku iaia, a mahope oko maua ■ r u :>na ua hooholoia iho la ka hoopalau ana mawaena o maua ° a:a !,a mea a pau no ko maua mareia aku i kekahi haulelau Klva c s nui 3 ® 00 palaoa ike oki. ( 1 ' * mai oka malama o lune, hoi hou mai la kuu kaikaina mai 1 '' ; - auwana ana i Europa niahope o kona uhauha ana aku i 'V a pau ma ka piliwaiwai, ka puni lealea, ka oha a pela p i ko me ka haawina lapuwale i haawiia mai nona. I a !\auoli loa ka makuahine o maua i kela hoi anā mat ona a (. IKU a la ' a e noho ika hale a e hoopau ka auwana ana. n 'v sa iiana ma ka home e loaa ai ke ola oka noho ana, a i ole ma kekahi hana aupuni, a i ole e a'o kanawai paha. /h' m.au olelo maikai kela a ko maua makuahine* eia nae, aohe r C ,a ia ° hana e waiwai ai kona ola ana ma ka ilihoe noopaneenee mau ana. me ka olelo mai, "pela iho, e kali a ka 'T, n , me nian-ana aia a loaa iaia keleahi hana kupono vna i;\, hoomaka akn oia i ka hana, aole nae ma na hana ikaika ; ua hana mama wale no. II Ka '«ea hihi nae. aole i loaa iki i hana mama iaia e like me ] ! 5 ai i mea e waiwai ai kona ola palaualelo, oka hoo--1 'Uo la no i ke dala me ka uhaiiha loa e like me kana hana " !r <a na aina e. V ' e * a * a a * w ' hoolauna mua ai iaia ia Isabela Abota, 1,1 r \ ai \ ?a u 1 manao a i * mare akn. ila ehaeha loa nou no ka mea 0 Kv:l3 * a au i hoolauna ak« ai ila hoomanao no ko'u kumakaia • 1 Wa ' ° iSk ua hoohihi koke oia i /j j. ' ,l 1 c no hoi me ko*u hoohihi ana nona, a olelo mai 1a !a'« p 4j C . an,l ' ,: a kulia no ka loaa aiia o ka' u wahine u'i, me kona hauoli « • ana oia wa^'nc n' l » eia ka auanei aia iloko ona ka ma- > * KaiH ia Isabela mai a'u aku." KL

j Ika Loio Talafcw!a e hoakaka la i ke!a moolelo. ke ske aku la o f ! Kalet«T<la i ka ehaeha loa o kona noonoo me ka kaalulu o kona leo.! |a na ia ano ona i hoike mai iaia oia ka ke kumu o ko ka l.oio l'aia-1 j toda ano e ana o ka no»?noo i na la i hala. "Mahope mai o kela launa mua ana o laua. e mikiala mau ana kuu kaikaina i ka hale o Isabella Abota me ka waiho mau ana aku i na olelo pelo no ke kaili ana mai i ka noonoo o kela wahine opio ahiki i ka lilo holookoa ana mai iaia. "la'u e hiki aku ai i ka hale, ike aku la au i ke ano ohaoha ole mai oua wahine hoopalau nei a'u; ike aku la au i kona ano e loa. aole hoi e like me ia a*u e hiki aku ai mamua he mahamaha ke ike mai. "Ma kekahi la, he la hookahi paha mamua o ka U i hooholoīa ai no ko maua hoohuiia ma ka mare. nalowale honua like iho la laua me ka maopopo ole o ka laua wahi o ka hele ana aku." Hoomaha hou iho la ke kamailio ana a ua !oio la a nui iho la ka hanu, a haU paha he minute hookahi, nanao iho U ua loio la i kekahi wahi pahu iii uuku iloko o ka pakeke o kona puliki a haawi mai U ia Kalefoda, Lalau aku la o Kalefoda me ka haalulu o kona mau lima no ka maopopo ole i ka waiwai oloko o ua wahi pahu la. Ia wehe ana ae ike iho la i kekahi wa-hi leka loihi ua hele a lepo no ke kahiko o ka waiho ana, a mawaho o ua wa-hi leka la ua kakau ia ka inoa Mr. Alfred H. Talafoda, a ike koke iho Ia no o Kaletoda oka limakakau ia o kona makuahine. Wehe ae Ia oia i ka leka mailoko ae o ka wa-lii a wehewehe ae la i ka leka a heluhelu iho la i kekahi leka pokole e like me ia malalo nei; Ia oe e' Alfred:—Ua maopopo ia'u aole~oe e kala iki ana ia'u no |ka hewa nui hoohilahila a ? u i hana aku ai ia oe, aka, ua lohi loa keia ! mihi ana, no ka mea, ua ike iho au i ko'u aloha ana aku me kuu uhane a pau i kekahi kanaka okoa. Ikawa e loaa aku ai o keia leka ia oe e lilo aku ana au he wahine na kekahi mea okoa—ua maopopo pono no ia oe ua kanaka la. O ka'u e iini nei e hoopakeleia oe mai ka ehaeha ae a keia puupuu ikaika ke pa aku ia oe, no ka mea, ua kokoke loa i ka la a kaua i hooholo ai no ko kaua hoohuiia aku; aka mai palua loa paha ko'u hāna hewa ana aku ia oe ina au e noho ana a e hooko aku i ka'u i hoohi'ki ai ia oe, me kuu ike no ua lilo kuu naau 1 manua. E hoopoina a e kala mai ia'u ina he hana hiki ia ia oe ke hana. Kou oiaio, I. A."

Ia pau ana o ka Kalefoda heluhelu ana i ka leka, ua loli loa ae la kela helehelena ui ula ohelohelo ona mamua iho a haikea. hoomanao koke ae la oia o keia leka ana o ka heluhelu ana iho la oia ka mea nana i ulupa i na manaolana hauoli o ka loio a lilo i kanaka luuluu a kumakena o ka naau mahope mai o kona hoohokaia ana, a o ka mea lioi nana i hoonawaliwali i kona noonoo a i hoopoino i kona ola i na la a pau o kona ola ana ia mau makahiki loihi i hala. Kani iho la ka Kaletoda uhu, me he mea la e auamo pu ana oia i ke kaumaha me ka loio, a holo ae la ka maeele iloko o kona mau aalolo iaia i hoihoi hou iho ai i ka leka kahiko iloko o kalii pahu ili a haawi aku la i ka loio, a olelo iho la oia iaia iho ine ke kanalua ole aia iloko o ka naau o ka lōio kekahi mau manao hohonu ana i ike ole ai, ina aole pela aole oia e malama a e lawe hele pu ana me ia i kela leka ma na wahi a pau ana e hele ai iloko o kela mau makahiki leliulehu i mea hoomanao no kana aloha no kela manawa kahiko i hala liope loa. Hookaulua iki iho la ka loio i ka hopu ana mai i ua leka la, me ka nana hookaulua ana mai ia Kaleioela a i kahi pahu ili uuku, me he mea la e olelo mai ana ia Kalefoda, malama aku oe i kena walii pahu, a i ole, ua hilahila paha oia ia Kalefoda 110 kona ikeia ana aku i ka malama kohu ole i ua wahi pahu la. Eia nae, mahope o kona kunana iki ana, ua hopu mai la i kahi pahu a paa aku la iloko o kona lima me ka nana loihi ana iho, me he mea la e olelo iho ana aohe o'u waiwai hou e malama mai ai i keia hoihoi hou iho la no nae iloko o kona pakeke. "Alaila, ua mare aku kuu makuahine f ko kaikaina, e ka Loio Talafoda, oia anei?" wahi a ka Kalefoda ninau mahope o ka hoomaha iki ana me ka noonoo nui ana, "a oia ke kumu o kou—" "Ae. oia ke kumu i lilo ai au i makuakane hanauna nou ma kahi o ko'u lilo maoli ana i makuakane ponoi nou, oiai nae, o ka oi aku paha o ka maikai loa, pela ko'u manao, oia ko kaua hoouuku ana mai i ke kamailio ana.no ko kaua pilikana ana kekhi i kekahi, i ole ai e lieauo e ia ko kaua mau noonoo ma nei mua aku," wahi a ka loio rne ka walania o kona naau. Alaila hoomaka hou mai la oia e kamailio me he mea la aolie ona makemake e hoomauia kela mea huna iloko o kona naau. ''IMa kau iieluhelu ana iho la i keia leka, manao au ua hiki no ia oe ke kolio iho i ko'u manao 110 ka hopena o kela leka —e hiki ana 110 ia oe ke ike iho i ka hopena e loaa ana ia'u.

"Mahope mai ua hoolilo maoli ia au i kanaka hehena me he kanaka debolo la; o kela aloha a'u i hiipoi ai no kela wahine ua loli loa ae la ia a lilo i mea lioino a i mea hoowahawaha loa na'u, a nolaila, hoohiki iho la au i kekahi hoohiki paa loa aole loa au e hoopakele ana i kekahi o laua mai ka make mai ke loaa aku laua ia'u a ke loaa hoi he manawa kupono a'u e hana aku ai # i kekahi hana weliweli maluna o laua. Oia manawa a'u i kolio wale ai ua hoea io mai la ia me ka emoole loa mamua o ka'u mea i manao wale ai. "Mahope mai oia manawa, ua mare aku la au i kekhi kaikamahine hookuonoono a puni nani ole, he wahine naauao me ka malama pon6 i na mea a paii e haawi ia aku iaia e he makuahine maikai a hoopono no ka home. '*L"a mare aku la au i kela wahine no ko'u ike iho i ka nawaliwali mai o ka makuahine o maua, aohe hiki pono ke hoomaopopo i na hana a pau o ka home, nolaila, 11001100 iho la wau he mea pono ia'u ke huli i kekahi mea kupono nana e hoomaopopo i na mea a pau o ka home, eia nae, aole i loihi ke ola ana o kela wahine make aku la o\a. "Ua manao waie au o ke kumu paha o kela make koke ana ona, ua ike iho oia ua iilo kona hauoli i inea ke'ake'aia mamuli o kona mare ana me a'u, no ka mea. iloko o na mahina mua elua a ekolu paha a maua i noho pu ai, aole ona ano hoihoi ke nana aku. "Nolaila, i kona make ana aku, manao iho la au ua ahona no au e noho kokoolua ole, oiai, ua ao oia ia Maria ma na mea a pau e pili ana i ka noho ana home, ke kuke, ka holoi, ka aiana. ka hooponopono ana i ka home, nolaila, hooholo iho la au e hakoko hookahi no au i keia ola ana owau hookahi wale no. u Aka, e hoi hou iki ae hoi ka kaua kamailio ana ihope," wahi ana ; me ka leo haalulu. he wahi leo ano kaumaha i ka Kalefoda nana aku. | "No Mr. Abota. ka makuakane o Isabela, ua kaumaha loa kona noonoo no kefa holo malu ana o Isabela ; he manawa loihi konoa o ka waiho ana i ka ma'i mahope mai. a iloko o kela manawa ona i kaa ai i ka ma'i, ua poino kana oihana, poho na iwa a pau, a i ka wa i ola hou ae ai, ua hooponopono oia i na naea a pau'me ka hookaa ana i kona mau aie a pau e like me ka hiki iaia ke hookaa, o kela'ka haawina pakalaki mua loa i loaa ia'u ma ka hookaa ana i kona mau aie a pau. <s Ua hooponopono oia i na aie ona a pau e like me ka maikai loa ana i tke ai. a ia pau ana kuai iho la oia i kela wahi hale uuku me ka aina kahi au i hooliala ai i na makahiki mna he umikumamakolu o kou ola ana me ka uku līilii ana e Hke me ka hiki iaia me ka haawi ana i kekahi molaki no ke koena aku o ke kumukuai. u Ua kuaiia e a'u kela moiaki ona e like m eka hikiwawe a*u i ike ai he hana pono ia no ke kokua aku iaia. He mau makahiki elua ko laua noho ana malaila me ka wahine me ka maiuhia, a mahope rnai make aku !a o Mrs. Abota a kor hookahi ke kane. "Ua hooikaika hookahi o Mr. Abota no kona pono o ke ola ana a i ka hala ana o na mahina he umikumamakahi mahope mai make aku !a oia a o ka pau ana no hoi ia o kana hana ma Weia ao. "He mau pule mamua aku o kona make ana kana hana ana » kana palapala kauoha. mc ka waiho ibo i na waiwai a pau i kana, kaikainahine hookahi, oia o Isabe!la ko makuahioe, ina no kona hoi

hou maī. a ma'oko o a palapaU kauoha ana i hana ai ua tK>okohuia ati i lunahix>pomTpono w aiuai no kona mau waiv.ai apau . o kna kekahi ona haaue kaumaha i kau hou :ho naaluna o'u. K ikc mai o«e ua paaia e a*u krla molaki. a oiai aok i kaawale aku keU maomo inoīno mai ia'u aku e pili ana i kela ht>ohi>ka kahikou ana o'u e Isabrla. eia nae, ua manao maoli no' oia ouau wale no ka «nea kupono nana e hooponopono i ke)a wraiwai» ina e hiki ana īa huli aku i kana kaikamahine. Ha! Ke oni wale la no o Kaleknla iluna o kona noho me ka maikai ole o kona noonoo. ua liio ka hoakaka a ka loio i mea hoano e mai la i kona noonoo e hiki ole ai iaia ke hoomanawanui. Ua ike mai la ka loio i kela ano e o Kalefoda a imo mai U i kon* maka me ke kunou ana iho o kona poo. "Eha aku la paha oe i keia hoakaka a u ea?" wahi ana; "aka nae, «a hoike mua aku nei au ia oe ua lilo keU hev%a a ko makuahine i hana mai ai ia'u i kumu hoopupule i ko'u noonoo. ' Aole paha i piha na mahina tlua mahope mai o ka make ana aku o Mr. Abota. ko kupunakane. hoi hou mai la o lsabeU i ka hale me ka hoihoi pu ana mai me ia i kekahi bcpe kane nona na mahina eha wale no—a oua bepe la oia ho oe. w t "Xo ko'u makuakane hoi, auhea oia?" wahi a ka Kalefoda ninau me kona ake loa e maopopo iaia kona makuakane ia manawa. "Ua oi aku keU mamua o ka mea hiki i kekahi ke olelo ae; ua haalele iho oia i ko makuahine anean* he makahiki mamua aku, a aole oia i ike a i ole lohe hau mai paha i kekahi mea e pili ana nona. "Eia ka leka ana i kakau mai ai ia Bcla e hoakaka mai ana iaia i kona manao. "Ua loaa ia'u keia leka iwaena o kekahi mau paUpala e ae ana mahope o ka make ana aku o ko makuahine, a oiai. ua lilo kela palapala i mea ano nui i ka'u noonoo ana, ua malama k>a au ma ke ano i mea hoomanao, a eia ka e lilo ana i leka no ka hoike ana aku ia oe e maopopo ai ia oe ka hana a ko makuakane i hana mai ai ia oe a i ko makuahine, a ia'u pu. "He leka keia e hoakaka »mai ana i kou makuakang ame kana i hana mai ai i ko makuahine ame oe pu. He hana )>ono anei ia la a kekahi kane e hana mai ai i kana wahine a e. hanau mai ana i kekahi keiki nana?" Hopu aku la ua loio la i kekahi leka e waiho ana iloko o kekahi pakaukau e ku ana ma kona aoao a haawi mai la ia Kalefoda me ka | minoaka ma kona mau maka. O keia malalo nei ka Kalef(xia i helu- ! helu iho ai maloko o ua leka la.

"E kuu Isabela, eia au ke ku nei a liele. Aole >vai\vai o ka'u huna ana aku ia oe i ko'u uluhua i ka noho mau ana akii me oe iloko o na makahiki elua i hala. Ua ike loa au i ko'u kuhihewa nui i ko'u mare ana aku ia oe. a hc mea pono 110 ia'u ke hoike aku ia oe me ka oiaio loa aohe au i mare aku ia oe nokuu aloha maoli. No keaha no la au i naaupo ai a mare aku ia oe? U ike no nae oe i ke kumu, oia hoi, aole o'u makemake e hoohokaia mai au ma ka\t mea c mae hana. a oiai ua makemake loa au e hoohoka aku i 'kela kanaka (Talafoda) pela wale no au i liooikaika ai e lilo mai oe ia'u a e nele oia.

<l Ua maopopo ia oe ke kanaka a'u e kamailio nei ma keia leka; iloko o ko maua mau la a pau o ke ola ana aole maua i noho oluolu iki. O kau hana pono wale no oia kou hoi hou aku i ka home o kou mau itaakua, a nau no hoi ia e hoike aku i ka moolelo e like me. kau e haanui aku ai i ko'u lapuwale. lla hiki ia'u ke auamo i 'ka ehaeha oia mau hoinoia a pau, a aole no hoi au e hoouluhua a hoopoino hou aku ia oe ma keia hope aku, ina no kou makemake e hoopii oki ia kaua e hkna aku oe, aole au e ku-e aku ana ia hana, no ka mea, e like me ia a'u i hoike mua aku nei ia oe ua uluhua au i ka noho pu aku me oe. E hele ana au nia ke alahele a'u i manao ai he pono a e hele no hoi oe ma kou alahele, mai hoao oe e hahai ae mahope o ko'.u meheu. a 110 ka mea, aole loa au e maliu hou aku ana ia oe ma keia mua aku.'' "Kanaka ino lapuwale!" a nau iho la ke kui o ua loio la. "A pehea, ua lohe iki mai 110 nae paha oe i kekahi mea e pili ana iaia mai kela nianawa ana i hele ai a haalele i kuu makuahine?'' "Alia, e kali iki; e hoike aku au ia oe ma ka'u mea i ike, a manao au, i ka manawa e pau ai o ka'u hoike ana aku, e maopopo ana ia oe na mea a pau au i makemake ai e ike," wahi a ka loio. 4< Ua hai mua aku nei au ia oe ua hoi hou mai o Isabela i ka hale me kana bepe, a iaia i hiki mai ai i ka liale ike iho la oia ua hala kona mau makua i ka make. % "O kona hemahema nui oia kona pouo o ka noho ana, eia nae, ua loaa no iaia ka maha no ka loaa ana o ka hale e nialunialu ai oia me kana bepe, a oiai he wahine kino ikaika kēla no ka hana, ua hoomaka koke no oia e hele e huli hana no kona ola o ka noho ana me kana bepe a no ka uku pu ana i kela molaki" ia'u oial ua hiki mai i ka \va e hookaaia ai." Ke oni wale la no o Kalefoda iluna o kona noho; ua ike maopopo loa iho la oia i ka hewa koikoi loa a kona makuahine i hana ai i ka loio a o ke kumu nui hoi o kona kaumaha 110 ka manawa loihi. 4< E manao ilu* ana paha oe owau pu kekahi kanaka ino loa me ke kanalua ole," wahi a ka loio. "Aole au e hoole aku ana ia manao ana ou pela; aka, ina ua maopo[»o ia oe kela olelo kahiko ,e huli mai ana no ke ko'e i ka wa <rhehiia iho ai/ ua hoopoinoia ko'u noonoo no kela hewa ino a kela kanaka i hana mai ai ia'u a na hoohiki iho au e panai aku i ka ino no ia ino i hanaia mai ia'u. "Mahope o ka hoi ana mai o ko niakuahine aole oia i ae e kau houia inai ka inoa o kana kane maluna ona a e kapaia oia ma ia inoa, *'Ua kapa mau oia iaia iho o Mrs. Pakona, no kona iyakemake ole e \ke oe i kekahi hewa n\« ana \ hana ai iloko o kona ola ana ahiki i kou oo ana e hiki ai ia oe ke hoomaopopo i na mea a pau nou iho. "O kela ke kumu o ko makuahine i hoike ole ai ia oe i kou makuakane. He makuahine naauao kou; ua puka |>ono mai oia mailoko mai o ke kula a'o kumu, a oiai oia ma ke kula, oia ke poo o ko lakou papa, a noiaila, hooholo iho la oia e wehe i kula kuokoa iloko o kona hale a e hoao e huli i kona pono o ke ola ana ma ia hana. Ua lawa loa na dala i loaa iaia ma ia hana e hiki ai e nku i kona mau hoolilo a pau o ka noho ana, aole nae, i ka nui kupono e hiki ai faia ke uku i ka ukupanee o ka molaki o ka makuakane, a ma ia ano iho la i lilo mai ai kela wahi a pau ia'u, e like me kau i ike ai, i kona wa i make aku ai. "Aole no au i koikoi wale aku, a i ole hookikina aku paha iaia <e hookaa mai i ka aie o kona makuakane me ko'u hele mau ole aku imua ona. ua ike oe i ke knmu. "Ua manao koho wale oia ua hoopau au i ko'u manao huhu nona aole nae pela Va mea oiaio. Ua makemake wale no au e hoolala i kekahi hana e pono ai oe, a i kuu wa i hoolala aku ai ia manao imwa ona, ua ae koke mai oia a hoopaa mai la ia oe malmlo o u «o kekahe mau makahiki, me kona manaoio loa e tvana akti no au no kou pono mahope aku, a ina e hiki ana e hooiaioia ka make ana o ko makuakane. alaila. o kou wa ia e noho mi maluna o ka waiwai holookoa. "I ka po mamua iho o ka roake ana o ko makuahme, kawoha ma» la oia e hele aku e ike iaia, a ia u i hiki aku ai, haawi mai U »a u i kekahi pahu i piha i na leka rae kekah» mau palapala e ae e Iwakaka ana i kou mau makua no U malami ana nou ahiki i kou manawa e pau ai ka noho ana me au." . . . "PeheaT wah» a Ka!efoda, me ka pn ana ae o ka ula me ka huhu. "a eia nae. aole oe i haawi iki ipai i kela mau palapala la u. "N(Acaha oe i haawi ole m»i »i i k«la maupalapal» i» u—nok*»taa oe i paa loihi to» »i me ka ba»«ri ole . "So ka man no hoi o kela manao kepolo iloko o u. wahi » k» !">< (AoW I _