Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVII, Number 30, 28 July 1911 — HE MOOLELO NO KE KOMO KUPUA HOOPAHAOHAO [ARTICLE]

HE MOOLELO NO KE KOMO KUPUA HOOPAHAOHAO

MOKUNA XLII. KA MOOLELO O KA LOIO. (.» kela hoino a'u no kela hewa oko makuahine ame makuakane : .i!n mau makahiki lehulehu ua ili niai ia hoino o'u maluna iho ie o*u makemalee iki e ike oe i kou makuahine, a i ole i kou piii »•' ;; • ii. a i oie, e loaa aku ana paha ia oe kekahi peni mailoko aku ! -A-aiwai oko kupunawahine, ina e hiki ana ia'u ke hunakele loa ia hana no nae paha kuu kupunawahine i kekahi palapala kauw.ihi a ka ninau pokole a Kalefoda. iie ana palapala kauoha i hana ai; aka ,oiai aohe mea i lohe a : i.il no kuu kaikaina. a oiai he mau makahiki ka u i hoopono- ; na mea a pau, ua koe iho la ka waiwai iloko o ko u mau lima,' : ka pane a ka loio. \ keaha la hoi oe i hoike mai ai ia'u i keia mau mea a ~ . i , ia manawa? Xo 'keaha oe i hoololi ai i kou manao a : c : i !a i keia mau mea huna a pau?'* wahi a Kalefoda me ka - . . Miai imua me ka ula o na maka, a nana pono mai la i ka ioio. i;, iia: a pono loa mai la o Kalefoda me ka maopopo ole i ka ma- . , ka loio paa loihi ana i kela mau palapala no ka mimUe a oi. \v ; o no kou mau maka me na maka o kou makuahine," wahi t ; n;;. "<"* kela kekahi ona wahine maka onaona a*u i ikē ai ake ■ ak i i k<Hi heleheleha ua aneane loa no e like me kona. • ' . ] aa tr.au ana ia'u ka noonoo he wahi ano helehelena kou e like ; , , tl r aknakane, eia nae, ua loli loa kou helehelena iloko o kela :Mak:iliiki aku nei, a ke hoomanao iki ae la au no kou makuahine : T > aku ia oe i keia manawa. •■i >• keaha la wau e hoike aku nei i keia moolelo ia oe i keia v, : A eia no .ke kumu. ua hookonokono maoliia mai au e hoike a v ia mea i keia manawa i lohe pono oe. ( i -i.anao au aole e ike hou ana kela pahu i ka malamalma o ka h . ui I .aa ae ia'u ka manao i kekahi manawa i hala e puhi i ke ahi. :;:u* ati i iiooko ia nianao —e hoopaneenee mau ana ahiki iho la i ; ( .i manawa. a eia paha auanei ka manawa e kaawale aku ai ia mau , a:.i;>r<la mai a'u aku. ■■[ *a waihoia e a'u iloko o ka pahu a kiia e a'u a paa me kekahi :-mm palapala e ae, aka oiai nae o Maria e hoomaemae ana ia loko .. ka iiale mahoj>e o kuu hala ana mai i Wakikekona nei, ua haule la ka palui i ka wa a Maria e hapai ana, a ma keia kakahiaka r,«. oia i hoike mai nei ia'u ia mea, a nolaila he mea pono ia'u ke i;.»ikv aku i ka oiaio a pau ia oe a ina aole au e hoike alai ana e lu'K' kin<» mai ana no oia imua ou a hoike aku i na mea a pau ia oe. "Meaha na palapala iloko o ua pahu Ia?" wahi a ka Kalefoda ninau. 4 Me mau palapāla hooipoipo mawaena o ko makuakane ame ko makuahine i ko laua wa e hooipoipo ana, he palapala hoike no ko luua nuire ana, a o kekahi palapala he hoike no kou babetiaoia ana me kekahi mau palapala ano nui e ae." "O, ina pela e Hlo ana kela palapala mare i hoike oiaio no ka mareia ana o kuu makuahine i ku i ke kanawai/' wahi a Kalefoda. 'Ae, ua mareia laua e like me ka makemake o ke kanawai pololei no kela; oia ka'u i olelo iho ai i ka hana naaupo ana o kuu kaika'ina ma ka haalele ana iaia. Aole au i manao e haalele ana oia a hele liou aku e auwana mahope o ko laua mareia ana," wahi a ka luio. "He manao 'kuhihewa ko'u aole la laua i mareia ma ke ano hoi 0 kau olelo ana mai, eia ka ua mareia no hoi laua la e like me ka uiakemake o ke kanawai." wahi a Kalefoda me ka pii ana ae o ka uia. "Ma ka'u mea i lohe aku ai ia oe i kamailio mai ai, me he mea la he wahi ano kanalua kekahi iloko ou no ko laua mareia, a ina paha oe i hoike mai ia'u pel» mamua ina no la hoi ua loaa mua ia'u ka ike," walii hou a Kalefoda. "Mai hoike aku no paha wau ia oe, aka hoi ma kela po e hoooe ua piha loa ia au i ka liuhu, nolaila, aole hiki pono ia'u ke ike i ka'u mea e kamailio aku ai. "Wahi au i olelo mai nei, o ko kaikaina hapa, o ko'u makuakane ia a aoie o Pakona kona inoa makua. Owai la ka kona inoa pololei?" wahi a ka Kalefoda ninau me ka pupuku ana ae o na maka. "Ae, he mea (>ono no ia oe ke ike i kou makuakane, a na kela nvan palapala nae e hoike ae ia oe i ka mea oiaio. "E kahea ae au ia Maria a nana ia e lawe mai ia oe," wahi a ka Talafoda, a huli ae la oia a hookani aku la i kahi bele uuku e ku ana iluna o ke pakaukau ma kona aoao no ke kahea ana aku ia Maria Kimehela e heleuuai iloko o ka rumi. MOKUNA XLI. I LOAA KA IKE IA KALEFODA KO KONA MAKUAKANE, He maopopo loa aole i mamao loa aku o Maria ma kahi e, no ka mea, i ka wa no i kani aku ai o ka bele ua komo koke mai la oia we ka paa no i kahi pahu ma kona lima. laia i komo mai ai, ku iki iho la oia mahope o ke pani ana aku puka. a lel*a ae la i ka loio me he mea la e ninau aku ana, 'neaha kou makemake e kuu haku?" ii haawi ae oe i kena pahu ia ia'la/' wahi a ka loio, me ke kuhx}X) ana ia Kalefoda. a lawe aku la no hoi o Maria iua wahi pahu a haawi aku la ia Kalefoda. a ia loaa ana aku ia Kalefoda huli ou mai la oia a hele malie aku la iwaho me ke pani hou ana aku 1 ka puka mahope ona. t a eehia loa iho la o Kalcfoda r kela manawa, he ike waleia no ka haalulu o kona mau lima iaia i wehe ae ai i ke pani. Leha wale iho la no oia i na leka iaia i hopu pakahi iho ai a ae la iwaho; i ka hiki ana iho o kana huli ana i kekahi mau i pineia. nana iho la oia me ka hoihoi, me he mea la he make- < jake loa oia e ike koke ika inoa oke kanāka i mare \ kona ma"■•u.iine a haalele ia iho ai eia. ae oia ina kui omau e hoopaa ana ina pepa elua a v.icwehe ae la i ka pepa maluna loa. a iaia i nana pono iho ai, ike \ ' 00 °* a ° P a l a P a * a Hoike mare ia o kona mau makua. hele iho la kona mau maka no ke ake no e ike koke iho i ka, '. oa ' "ni loa ai e ike, he mea e ke kahaha loa o kona noonoo ana iho i ka inoa o ke kane e kau ana ma ka palapala o ) Wiletona. n O W. p. x. Wiletona»** wahi ana o ka heluhelu palua ana iho a lioono ° ) a °'a ia manawa . "Aohe iho la o'u maopopo la i keia inoa piha o keia mau hua kumu e kau nei ?" V\ iliama Pakona Teroepela," wahi a ka pane pokole a ka r ?, nan * mai * a me ka helehelena kahaha. kinohi aole i lilo ka inoa i mea ano nui i ko Kalefoda noonoo, n.a lope ua okala ae la oia a noho pono ae la iluna. me he mea !a » N vila ka mea nana oia i hooni ae, i kona i haupu ae ai no 1 kau la ana i noho ai ma ka hokele mauna, kahi ana i halawai * ke kanaka malama hanako waiwai Wiliama Pakona Temepela an *e W ohana. ae la oia no kona kamailio ana me ua kan&ka la ma mahope iho o ka hoopakeleia ana o Mine TemepeU liaule ana i ka pali.

"O keia anei ka pololei:" wahi a Kaietoda o ka namunamu lii!ii ana iho. "Ua ike no au i kekahi kanaka eia i Wakinekona nei ma ka inoa 0 Wiiīama P. Temepela.'* wahi hou a Kalefoda me ka pupuku ana ae o na maka. "Pela?" wahi a ka loio i ninau mai ai me ke ano e o kahi leo nana 1 hoohikilele ae ia Ka!efoda. "O kela kanaka a'u i kamailio ae nei ,oia anei ke kanaka au i manao ai o ko kaikaina hapa ia?" wahi hou a Kalefoda. *'Ae, oia ua kanaka la, aole mea e aku," wahi a ka pane hookoikoi a ka loio. "Hookahi wale no kumu o kou hoomaopopo ole o kona haalele ana i kekahi inoa hope ona o Wiletona. v * •'Ua maopopo loa ia oe kena mea au e kamailio mai nei la? Ua halawai no nae oe me keia kanaka e kapa nei i kona inoa o Wiliama P. Temepela? Ua maopopo loa ia oe la o kou hoahanau ia?" "Ae, ua maopopo ioa ia'u e like me ka'u ike maopopo aku i ka uliuli o ka lani e kau mai la. 4, Ua hiki loa ia'u ke lawe i ka hoohiki oia ua kanaka la. a oia no hoi ke kanaka i mare ai ia lsabella Abota he iwakalua-kumama-kolu makahiki a oi i hala, oiai nae ua maopopo ia'u aole oia i moeuhane iki ke ola nei no oe, a no ka mea mahope iho o ka hala ana o na mahina ewalu o kou hanauia ana haalele mai la oia i ko makuahine. "Ua kapa ko makuahine iaia iho ma ka inoa o Pakona a kapa iho la i kou inoa o Kaletoda, 110 ko kupunakaue no Ahota. Ma ka olelo mai a ko makuahine ia'u aole ona makemake e kapaia oe ma ka inoa o Wiletona, a oiai e loli mau ana ka noho ana o na kanaka o Nu Hevena mai kekahi wahi a i kekahi. a o kona home i noho ai aia mawaho loa o ka hu'a o ke kulanakauhale. nolaila, ua lana kona manao e lilo ana kou inoa i mea ike oleia a e lilo ana kou ola ana i mea hoopoino oleia a e lilo ae ai paha i mea kamailio nui ia mamuli o ka hewa koikoi a kou makuakane i hana ai. "Aole i loaa iki mai kekahi lono iaia e pili ana i kana kane, a nolaila, ua hooholo iho oia i kona nianao ua make ko makuakane he manao kuhihewa nae ia ona. "Owau kekahi i manao pela ua make oia, no ka mea, ua maopopo ia'u ina ke ola nei oia a ua makemake oia i ke dala aole no e nele ana kona hooikaika e loaa aku iaia ka mahele waiwai o kona makuahine i mea e loaa ai ke dala. Eha makahiki i hala aku nei, ma ke kau i liala, hookui iho la maua me ka maopopo mua ole malnna o ke kaaahi e holo ana mawaena o Nu loka ame Alehani." "Ua halawai io olua;" i kahamaha koke aku ai o Kaletoda, "ua hai aku no nae paha oe iaia ke ola nei no au?'' "E ike iho ana no oe aole au i hai aku mamua o'kou ninau ana mai ia'u i kena ninau. Aole au i manao iki he mea pono i kekahi mea ke ike mai he keiki pili oe ia'u. 4t l kinohi oia hui ana ae a maua, ua manao maoli no o Wiliama P. Temepela aole au i ike aku iaia, a ua nana mai no hoi oia ma ke ano e ike aku ai au aole oia i ike mua ia'u, aka, ua hana koke aku au i kekalii liana e ike koke mai ai oia ia'u ua ike mua au a kamaaina iaia. . "Ua kahikoia oia e like me kekahi kiaaina o Inia. a olelo mai la ia'u ua nui loa kona waiwai—ua i pu mai no hoi ia'u ua hiki ia'u 'ke lawe i na waiwai apau a ka makuahine o maua i waiho iho ai me kona hoopoino ole mai ia'u no ia mau waiwāi no ko'u lawe i kona mahele a pau loa no\t. "Ua manao nae au he uku kipe wale no kela i ole ai au e hoopoino aku iaia ma kekahi ano, a oiai au e hoomaopopo ana i ko'u noho ana ame ko'u mahele o ka waiwai, ua waiho malie no au i 'kona kuleana me ko'u lawe ole mai no'u mamua o ko'u hookomo ana aku ia'u iloko o kekahi hoopii kanawai no ia hana. 4< Ma ia manawa mai aole au i hui hōu me ia ahiki i kela la hoike ai o oukou, ka la au i lawe ai i kou degere ma ke Kula Nui o Havada. "O, ua ike 110 au ilaila ae oe, ma kela la hoike ai o makou." wahi a Kalefoda. "la'u no i komo aku ai iloko o ka rumi ua ike koke aku la no au ia oe e noho mai ana, ua lilo nae ko'u ike ana aku ia oe i mea no'u e hoouilani loaia ae ai ka noonoo, he makemake au e hoikeike aku ia oe ika ikaika o ko'u noonoo e huli ika naauao—i ko'u ike iho ua aie nui loa au ia oe no ia meal" "Hoouilani!" walii aka loio me ke kahaha nui. | "Ae, ano ka mea, aole oe i hele ae no ke ake e ike ina mea hou, aka, no kou makemake e imihala—e huli p>ono nou iho ina ua hiki pono ia'u ke hooikaika i mea nou e puka pono ai mai ke kula nui mai, a i ko'u ike pono ana ia manao ou ua kakooia ae la ko'u naau me na manao uilani no ko'u lanakila. 4, Ua kamailio mai nei hoi oe ia'u la no kela hui elua ana a olua me Mr. Temepela lilo e ae nei hoi ka kaua kamailio ana i ka mea okoa." 4, Ua halawai mai au me ia ame kona ohana holookoa ia'u e haalele aku ana ike kahua hale kula. Ia ike ana mai a W'iliama Temepela ia'tt aneane e lele ae kona hauli—i ka'u nana aku iaia me he mea la he akua lapu kana mea o ka halawai ana iho la, oiai nae aole au i nana loihi a kamailio aku iaia, a pela no hoi oia ia'u," wahi a ka loio e hoakaka ana. "A o ua kanaka la ko'u makuakane? Aneane e lilo aku ko'u hanu mai ia'u aku no keia hoike ana mai la au nona!'' wahi a Kalefoda. ,4 Eia nae, aohe no o'u makemake e koi aku i ko'u pili iaia. Ua ike no oe i kona wahi i hele aku ai ame ke kumu o ka loaa nui ana o ke da!a iaia mahope o kona haalele ana i kuu makuahine. Ma| ka olelo i haliia mai a hoike ia'u ua loaa ka ka haawina laki iaia ma ka eli gula ana ma Kaleponi, a mailaila aku hoi a noho i Kapalakiko a kukulu hanako hoopukapuka dala, komo ma na hana kalai aina malaila a kohoia i meia no ke kulanakauhale o Kapalakiko no elua kau a malaila i hui ai me keia wahine ana e noho mai nei » keia manawa—he wahinekanemake waiwai ma ka inoa Wenawota a mareia me ia maiaila. Ua loaa ia'u keia ike mai kekahi kanaka mai a'u o ka halawai ana ia'u i holo* mua mai ai i Wakinekona nei." "I ka wa hea—pehea ka loihi i hala ae nei o kona mareia ana i keia wahine hou?" wahi a Ka!efoda me ke kunahihi. "Aohe maopopo ia'u o ka manawa—aole i loaa ta*u ka noonoo nui no ia mea ia manawa e hiki ai la ia'u ke hoomanao, a i ole ninaninau pono loa aku ahiki i ka maopopo ana. "Ua hoomanao au i ka manawa a maua i halawai ai ia'u i holo ai i Alehani a olelo aku ai au iaia ua pau loa na elemakule i ka make. a wahi ana ua maopopo mua no ka iaia ia mea; nolaila, manao au ua mareia oia i keia wahine hou ana mahope mai oia hui ana a maua." I ka loio e noke la i ke kamailio ua hele ae la kona helehelena a haikea, neka mea ke hoohanaia la kona noonoo me ka awiwi loa. "Aole, aole; manao au ua mare oia i keia wahine hou mamua o ka make ana aku o kuu makuahine!" wahi a Kale(oda. "Pehea kau i olelo ae la ;** wahi a ka loio me ka hnlili ana ae o na maka. "Ua mareia oia me keia wahine hou mamua o ka make ana o kuu makuahine. pela ka paa o ko'u manao. O, he kanaka mare lehulehu maoli keia/' wahi a Kalcfoda me ka walania o kona naau. "Alaila o kela wahi kaikamahine uuku o Mine, he kaikuahinehapa ana oia no'u. a o kela inoa e heaia nei maluna ona, aohe kuleana ma ke kanawai iloko o kona maimai. he keiki kameha'i. pela pu me ka makuahine hookano ona. "E kuu keiki. e kali iki ka olelo. mai wikiwiki loa ke kamailio ana. Heaha iho la kou mea kaumaha no ia mea. £ hōakaka pooo mai oe i kou manao*

| "I mai nei hoi oe ua ike <->c i ka <>hina holookoa o Mr. Tcmepela; ina pela alaila ua ike aku la oe he wahi nuku u'i kekahi ana aneane he umAeumamakahī 1 Weia manawa "O kana keiki la ma kc:a rtiarc elua ana; V a maof»o(H> no o*c ia oe?" i mnau mai ai ka U>io. "Ae, ua maopopo loa ia'u, o kona inoa o Mine lemepela." "Aohe no au i nana pono loa aku i kela wahi kaikamahme e hiki ai ia'u ke hoomaopopo aku ai i kona mau makahiki. Aka, ma he oiaio kau mea i k&mailio mai la, hauoli loa au i ko'u ola ana ahiki i ko*u ike ana aku iaia ua hoopaiia me ke kokoi lo* t. wi ai ka niho ona. 'Ae, manao au ua loaa no iaia ka hauli he pahikaua ke kaa mau iho ana pialuna o kona poo mahoj>c o kona ike maojv>jM» ana i kona hc\va/ % wahi a Katetoda. "lloko o ka makahiki mua a'u i komo ai i ke Kuli Nni o Ha vada. a i ka wa hcK>maha. oiai au e noho hana ana mak>*c o kekaiu hokele ma ka Mauna Keokeo. halawai iho la au me kela ohana i»o ka manawa mua loa. "la manawa he elima wale no makahiki o Mine a mai ia manawa mai ahiki i keia manawa ua oi aku mamua o ka elima makahīki i hala ae nei. nolaila aia oia ma kahi o ka umikumamakahi makahiki i keia manawa. a ma ka' malama aku nei o Aukake i hala i piha ai ka umi makahiki •> ka make ana aku o kuu makuahine.' a hooki iho la o Kaleh-nla i kana kamaiiio ana me ka heleheiena o ke |kaumaha ma kona mau maka. i "Ma ia ano he hooiaio ana mai kela aole o N!rs. Tcmcpcla he ; wahine nana i mareia malalo o ko kanawai a o kela wahi kaikama- ! hme he keiki kanuha'i oia. pela ka maopoj>o loa. | "l*a hana maoli 110 o W'iliama Tcmcpcla i ka hana naaupo ma I o ka hoi hou ana mai e hoikeike i kona mau maka ma keia aoao o na pae Mauna Pohaku. ua pololei no ka oleloia e haawi aku i kauU loihi kupono i ka mea hewa a e kaawe ana tu> oia iaia ih>>. "O keia kona hana aua e {H>inv> ai ia kaua. aiai nae, aole au i manao iki mamua e loaa ana kekahi wa kuj>ono loa e hana aku ai i kekahi hana maluna ona e like me keia," a lo'u iho la ka aka iki a ua loio la. "O, aole pono ia kaua ke hana aku i kekahi liana hoopoino maluna o kela kanaka," wahi a Kalefo«la. M Aolie pono! Nokeaha iho la hoi?" wahi a ka loio me ka piena ana ae. "Aohe ka ou makemake e ike aku i lekahi kanaka ino lapuwale e like me kela e hoopaiia ana no katia hana hewa? "No'u iho, he makemake au i ka ike aku e ln*»paiia ana oia. O na la a pau o kona ola ana ua piha i ka hao wale. ka alunu ame na hana ha'iha'i kauawai. nolaila la ea. he pouo no «>i*» e hoopa'iia ua lawa kana hana lapuwale ana. "Aohe o'u tiootuK> nui nona; ni> na ola hala ole elua ka'u e minamina ae la na mea i hana hewa loaia eia, oia kela wahine i hihia mau wale ame ke kaikamahine poo ole." *'A pehea oe"; wahi a ka loio. 'Wo laua aku la ka kau aloha ina aohe ka ou noonoo nou iho? Eia nae, he pom> nui no ke loaa ana ia oe ma ke kanawai ina no kou oni aku. 4 'lle wahine kuu makuahine i mareia malalo o ke kanawai ua maopopo kela, a no ia kumu aohe o'u hopohopo no ka loaa ia'u o ka pono ke oni aku au i ka waiwai i> Mr. Tcmepela. "Ua hakoko au me ka ikaika no ko'u pono ahiki mai i' keia manawa, aole no i pau iho la malaila, aka e hoomau aku ana no au i ke oni ana iluna me ke koi ole aku i kekahi waiwai mai iaia mai. "He mea pono no nae ia oe ke koi ana aku iaia e hana mai i kekahi mea maikai nou nia ka hoolilo ana mai i kekahi waiwai ona ia oe, me kou kaukai ole a nana e haawi okoa mi," wahi a ka loio. "Aole loa; aole loa wau e koi iki aku ana i ko'u kuleana iloko 0 ka waiwai o kela kanaka, aole ma ka aina a oki loa aku ma kana gula. 4i No kela wahi kaikamahine uuku o'u ka'u aloha—manao au e a oi<4 ana au i ke aloha aku iaia—kuu wahi kaikuahine-hapa, ina e aeia mai ana au e hana aku pela. "Mai kela niauawa mai a'u i hoopakele ai iaia mai ka make mai 1 haule ai i ka pali ahiki mai no i keia !a, e loaa mau ana ia'u ka manao, he pili au iaia ma ke koko—ma kekahi kumu i ko*u noonoo iho ua pili oia ia'u, he manao leoho wale no tia« ia, a kau mau hoakaka ana mai nei i maopopo loa aku nei iau. eia ka he kaikuahine liapa io 110 no'u ka mea no a'u i hoopakele ai mai ka make mai. 4< Make! Hoopakele! Ke maopopo ole aku la ia'u kau mea e kamailio mai la, e Kalefoda. Heaha kau mea e kamailio mai nei no ka make a hoopakeleia e oe;" wahi a ka loio. Nana pono aku la o Kalcfoda iaia a niinoaka aku la me ka naka ana ae o kona kino. "E moeuhane ana au no ka wa i hala. a manjuli paha oia kumu i hiki ole ai ia'u ke makaala ia'u iho a kamailio loa ae !a a nui ka leo i lohe mai ai oe," wahi a Kale(oda. Alaila. hoakaka pokole. mai !a o Kalefoda 1 ka loio { ka mo>lclo 0 kana hoopakele ana ia Mine. e like m« ia a ka poe heluhelu i ike ai ma na helu mua i hala, a ke hoolono loa mai !a no hoi ka loio 1 me ka haka pono o na maka i ke kanaka opio. a ia pau ana o ka Kalefo<!a wehewehe ana, aia iluna o ka helehelena o ka loio na oufT o ke kahaha iaia i hoomaopopo iho ai i ke koa maoli o ke kanaka opio. "F!e oiaio anei ua hanaia e oe kela hana? Ua iAo ia e oe kela pali he'haneri kapuai ke kiekie a hoi hou mai me kela kaikamahine e haawe ana ma kou kua?" wahi a na ninau pahaohao a ka loio i ka wa i pau ai ka Ka!efoda wehewehe ana. 4< Ae. ua hanaia e a'u ia hana. Pehea la auanei e hiki ai ia'u ke hoopakele mai ma kekahi ano e ae o kela wa!e no ka hana e hiki ai." "Pehea, aohe ou maka'u ia iho ana au? Ua maopopo mua ia oe ina no ka moku o ke kaula e haki ana ko a-i a make r a o oe ke make e ana mamua o kela kaikamahine au i kii ai. "Pela no, ua maopopo no ia'u he hana mauna kela i ke ola. ma o ka haawina laki wale la no e lanakila ai. eia nae. aole au i ku iho e kali a e noonoo no ia mea he maka-'u Mai make io no paha au ina au i maopopo e hiki ole ana ia'u ke hoopakele ia'u iho me kela wahi kaikamahine, no kuu ike he mau kaula nunui kela a he mau ikaika a hilinaiia ma kahi o ke kaula, pela au i aa loa ai e hiki ana no ia'u ke hoopakele ia'u iho me kela wahi kaikamahine pu. "O ka mea nana i hookokono !oa i ko*u noonoo e iho i kela pali, no ko'u ike aohe mea aa i ka iho, a aole no hoi oia e pakele ana ina aole e hanaia ana kekahi hana e hoopakele ai iaia." wahi a ka pane. 4 'o ka loa ia!" wahi a ka loio me ke kulou o kona poo ilak) me ka noonoo nui ana iloko ona. "O ka lua »a o ke aha 1a i ninau koke mai a; o Ka!e(oda no ka maopopo ole o ka ka loio mea o ke kamailio ana aka. "O ka lua ia o leau hana koa )oa e haaheo ai ka naau," wahi a ka pane kuio a ka kno. O ko Ka!efoda wa hoi keia o ke kahaha—no ka mea. no ka manawa mua loa, aole loa oia i lohe iki i kekahi wahi hnaolelo mahak» mai na lehelehe mai o ka lok> o keia ka makamua loa. "Me ka mahalo ia oe." wahi a ka Kalefoda pane me ke kuio. M Ha! alaila i ka'u nana aku i kott manao aohe ou makemake e lilo i hooilina no na miiiona dala a Wiliama Pakona Temepe!a, ko makuakanewahi a ka loio. M Ac4e o*u makemake, e like no me ka*u i hoike mua aku nei ia oe. Aole o'u makemake i hookahi keneka o kana mau miliona, ua lawa ioa au i ke dala no'u iho me ke koi ole aku i kona waiwai loaa hewa.** wahi a ka pane. M A aole loa 00 hoi au e hoao ana ma na ano a pau, e hooiaio ia'u iho he hooilina nona, a i ole ia hoao paha e kapaia mai ma kona inoa. 1 a