Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVII, Number 31, 4 August 1911 — HE MOOLELO NO KE KOMO KUPUA HOOPAHAOHAO [ARTICLE]

HE MOOLELO NO KE KOMO KUPUA HOOPAHAOHAO

( ) v ' ia Pakona ka inoa a ko'u makuahine i kapa mai ai - e ' : * ie ° k° U mau * a ° °* a ana * ao * c * oa au e • ..... ma kekahi inoa e ae, o kela wale no. ,T .. c i. he kupaianaha maoli ka oe i ko'u noonoo, oiai he . a hihia ole loa kou ma ke kanawai e koi ai i kou - - • . V kona niau waiwai a pau. 1 \ i . Kekahi, rna k«>u ano he keikikane hanauna na'u, aole nae ; n ia mea i kau nana aku, he kuleana pu kou iioko c :ra v."«'iiwai a o oe ka hooilina kupono loa e holo aku ai o . .. . •. ;\vai a pau i kekahi o keia mau la, mahope iho o ko 7 u! . ; 3 ar , f a.u.' wahi a ka loio me ka heleheiena ano e loa iaia i e t / ; a« .r . keia mau olelo hope. }» r ; r :».r- !a ko Kalefoda ula a pane mai Ja: • : ; t .j i noonoo iki la no kena mea au i kamailio mai la. He a .-,;c e liiki ia'u ke alo ae a e hoole iho ai paha aole pilikana :ki nw ' ou ame a'u, no ka mea, ua maopopo loa ma kau hoak.\ka ' ' • :k ' : hanauna io au nau; aka no nae, e hoike aku no au ;a f. c i kv'.:t :rianao maopopo loa i keia manawa: Aohe o'u make- ! ;:;akr t iae n'.ai i ke elala a kekahi kaoaka, oiai, ua ike no au ua jswa ;■ a a l .: ia mea ahiki i ka hopena o ko'u mau la. • \ ..i: inakemake! E, he keu aku oe a ke kanaka opio kuj ana!:a a'u i ike ai malalo iho o ka la. O ka pulakaumaka ia ia o * I.i • »pio a l>au o ka waiwai a ia oe ae nei ka hoi keia hooleia. & "iie kanaka mauao kuokoa loa niaoli oe i ko'u manao, a manao V r.i au l\;ki ?nai ana he la e minamina iho ai oe no keia mau pomaikai a-.: : mai la. • (;iac paha, ua poina au i ? ka hooinanao ana ae e mareia aku a ia ' i kekahi kaikamahine waiwai—ua haiia mai ia'u he kaikama-l-we ar.\a; o Mole Heterafoda, a ina pela io ana ka mea oiaio, (1 {«aiui k<_- kunui o kou makemake ole. i; iu'i )iioponoia ana ko Mole mau waiwai a pau maluna wale 'i:. uo .na mamua o kona lilo ana mai i wahine na'u, nolaila, ma ia< an > e ike :ho oe, aole no kona waiwai au i manao aku ai e mare iaia." w;ihi a Kalefoda. ••.\. it n makemake e lilo au i kanaka waiwai mamuli o ko'u l.ilmai ana aku maluna o kona waiwai, e like me kekahi poe kanaka i hana ai, ua mare wale aku no lakou i kekahi poe wahine waiwai i kmmi e loaa ai iaia ka waiwai; aole o'u makemake e kukulu at: i ki.'u kaluia huli waiwai maluna o ka waiwai o hai , "JUai ko'u mau la opio mai ahiki mai no i keia manawa, eia mau ii'.'ko o'u ka iini e hooikaika ponoi i mea e loaa ai ia'u ka waiwai auie ka hanohauo, me ko'u kokua oleia mai e ko hai waiwai ame ka hai alakai ana. a, ina e mau ana ko'u ola aohe o'u hopohopo iki e iiiki ana no ia'u ke liana i inoa a i oihanā kiekie no'u ponoi e hilaiiila o!e ai au ame ko'u mau makamaka a e haaheo pu ai ka lehulehu. "Malia paha e olelo iho ana oe i ko'u pai a hooio ma ko'u olelo ana ae la pela. aka, e ike iho ana no oe nou iho ina no kou ola aku a hala kekahi mau makahiki loihi hou. J "(> kuu iini nui i keia la e hiki aku au ma ke poo o ke alapii ma nn ano a pan. ke kokua mai na lani ia'u, a ua paa loa kuu manao e h:ki mai ana no ia manawa, ke loaa ia'u kekahi kokoolua kupono naua t- koo mai ia'u, e like me Mole, a no ka mea, ma ka'u hakilo ana iaia ua ike au i kona naauao, kona hoopono ame na ano maikai 1k- lehnlehu wale e lilo ai i mea kakoo nui loa mai ia*u ma na hana a ]^'ui." "lla!" wahi a ka loio i uhu iho ai, a ke kaulono loa mai la kana uana ana maluna o ke kanaka opio me ke kahaha nui, no ka mea, 0 ka mua loa keia o ke kanaka opio manaopaa ana i ike ai no ke oni ana e kau ma ka panepoo o ka hanohano ame ka waiwai, he haawina ana e hauoli loa la ia manawa, aolie nae ona hoike mai 1 k«»na inanao hauoli. "lle inau minute i hala ae nei," wahi hou a Kalefoda, mahope o k<> laua haniau ana no kekahi minifte, U ua manaoio loa oe aohe i l oaa iki ka ike ia Mr. Temepela i keia manawa, he keikikane no kek.iln ana e ola uei i keia manawa. "Ma ko'u manao maoli iho, ua kuliihewa loa oe ma ia manao ai a peia. O ko u manaoio maoli, ea, aia no iloko ona ka ike i keia nuiua'Aa owau kana keiki, a ma ka hoomaopopo aku i kona manao, me he mea la. e manao ana no oia aole au i maopopo iki oia ko'u i makuakane—i loaa nae ia'u keia ike mai ia oe mai a i hooiaio nuu h<ū c e j a mau palapala." Alaila, wehewehe aku la oia i koua halawai aua me Mr. Temepela he mau la mahope iho o kela haule ana o Mine Temepela i ka pali, ame ke ano pioloke loa o ko Mr. lcnu {H i !u noonoo i kona wa i lohe aku ai i kona inoa ame kona hoonolu.«i;\ ana me ia, (ka Loio Talafo % da) no na makahiki elia. la pau ana o kana wehewehe ana i kela moolelo, minoaka iho la ka lo;o a pane mai la: 1 ka nana aku me he mea la ua hoomaopopo 10 o Mr..Temepela • oe o oe kana keiki, he mea oiaio loa ia i ka nana aku, a ina ua I ' o aio iho oia ia mea aole no e nele io ana kona hoehaehaia i kela n:.mawa. Ma ko'u noonoo iho he mea waiwai ole nou ko'n hoike ana aku i oe i keia moolelo. koe wale no malia paha he mea ia e moe malie • ■ k u; uoon.\> oiai oe e akehui ana e mapopo kou mau makua nana n.ii t »e. "Ma: kamailio ole aku no au ia oe i keia mea ina aole o Mana i ! v koelale mai ia'u i keia manao—ua maopopo ia'u ina no aole au c *a"u;lio aku ana ia oe e hele aku ana no oia e hoike ia oe i na apau, nolaila. e aho na*u e hoike e aku ia oe i na mea oiaio a e like me ia au i lohe ak\t nei, mamua o kou iohe ana mai ia . a ke hauoli iwi au i ka pau ana aku la oia moolelo i ka hoikeia 1 a nau ia e noonoo nou iho. • pane a Kalefoda no keia mau hoakaka a ka loio—ua maoI ; aohe no he mea nui hou aku i koe~—hoouluulu mai la nae v '>a : na palapala a pau a hoihoi hou iho la iloko o kahi pahu, a i ' o hoi e nana mai ana iaia me ke kahaha. MOKUNA XLIV. » K \LEFODA HALAWAI AKA ME KA MAKUAKANE. I kona \vit t hooponopono ai i na mea a pau me ka maikai, nakii la o Kalefoda i ke pani maluna o kah) pahu» a ia paa ana ku ae < iluna a J\ele aku la. ioa wau i ka pau ana ae la o keia mau mea,i ka hoakakaia/* no ka mea, aole au i maopopo iki 1 k< kumu o k<vu lilo ana i kximu ke'ake ? a i ka hoike ana aku 1 ke»a mea ia , # t "Ua kaumaha ioa wau i ko*u lilo ana i kumu hookaumaha nui »a oe i na la i hala. a manao au e kala mai ana no oe. E ae ia'u e hoike aku ia oe i kesa mnaawa, a oiai he mea maopopo kaua e Jfciui hou aku ana mahope o kou haalele ana mai īa v ak'uekona nei, mai hookaumahaia kou noonoo ma keia mua aku. no

ka mea, aole loa kekahi mea e ike iki ana he pilikoko kaua kekah: i kekahi," wahi a Kalcfoda. "Ha! alaila o kou manao maoli no ia aole oe e hai aku ana i j kou makuakane ua loaa ia oe ka ike o oe kana keiki me ka hiki ia j oe ke hooiaio ia pili ou iaia j "Aole loa. Aole o'u makemake e halawai hou aku au mt kela kanaka," wah» a Kaief<3da me ka paa o kona manao. **A pehea ina oia e hele mai ana e hui me oe a hoike mai o oe kana keiki?" "Ka, he mea okoa ia, oiai he manao ia i noonoo mua oleia; aole o'u manao e loaa ana ia manao iaia, no ka jnea, he nui na haua e ae ana e hana a e noonoo ai e hiki ole ai iaia ke haupu ae no ia mea. "Ke manaolana nei au aole oe i hoouluhua a i ole hoomanaka ia aku paha no keia kamailio loihi ana iho nei a kaua, a e hoomau loaia aku ana ka nee malie ana o kou ola kino ahiki i kou ola loa ana e like me kou ola maikai iloko o na la i hala/* j "Ae, ke ike nei au i ko'u pii mau ana ae i ka maikai loa. a ke! manao pu nei au ma keia pule ae e hoi aku ai maua no Cedar Hill," wahi a ka loio, a ke kulou Ia nae kona poo me ka noonoo nui no kekahi mea. ' E hoi io ana ka olua. Aole au i maopopo ua koho mua no oe i ko olua la e hoi ai; aole o'u kanalua e loaa ana no ia oe ka oluolu maikai ke hiki aku oe i ka home ma Cedar Hill. "Ina he hana kekahi au i makemake ai e hana aku au nou maanei mamua o kou hoi ana, ua hiki ia oe ke kauoha mai ia'u e hana aku au nou. ' Ua pau ae la no paha ka kaua mau mea ano nui e kukakuka ai i keia po, a oiai. he hana hou aku no koe a'u i manao ai e hele aku e hooko, nolaila e pono au e hele. Good night." "Good night," wahi a ka loio, aohe nae he aea ae o kona jkx> iluna, a ku ae la no hoi o Kalefoda me ka malie a haalele iho la i ka rumi. "laia i oili aku ai mai ka rumi aku halawai koke aku la no oia me Maria iloko o ka holo e kali mai ana iaia. "Ua lilo mai la ka ia oe ua wahi pahu nei?" wahi a Mana, me ka leha pu ana mai i kahi pahu a Kalefoda e paa ana. "Me ka mahalo nui ia oe, e kuu hoaloha oiaio. Ua loaa ia'u keia manao ia oe a ia oe wale no au i aie nui ai no 'ka mua a no ka manawa hope loa," wahi a ke kanaka opio ine ka leo piha mahalo, 'a wahi hou a ka loio i kamailio mai nei ia'u ano mai la no e hoi aku ana ka olua i keia pule ae." "Manao au aole oe e kahea houia aku ana e hele mai e kaumaha iho ai oe,'' wahi a Maria, me kona hooikaika pu e uumi iho i kona mau waimaka oiai oia e noonoo ana no ko laua hookaawale kokeia aku mai ko laua hui mau ana. '•Mai kou wa keiki mai aole a'u manawa i noi palua aku ai ia oe e hana mai i kekahi hana kokua 110'u; e makaala mau ana oe ma na mea a pau me ke pakike ole i kekahi hoounauna aku e lawe mai i wahie—i kou wa e ho-a ahi ai i ke kakahiaka nui, e malama inau ana oe o helelei ka lehu iluna o ka papahele me ko'u lohe ole aku i kekahi huaolelo hoouluhua mai a oe mai. Aohe o'u poina ia mau mea mai kou kaawale ana mai aliiki mai no i keia manawa, i hai aku ai au ia oe." "Owau pu kekahi i hoomanao mau i kau mau hana maikai ia'u oiai kaua e noho pu ana. E hoike mau ana oe i kou ano oluolu ia'u i na manawa a pau, e Mana," wahi a Kalefoda. "I kona wa i ike aku ai e ha'uha'u iho ana o Maria e uwe, i hou aku la me ka aka ana iho; "Poina ole -40 hoi au i kela mau meaono au e hana ai a hookomo iloko o ka'u wahi pohoie i ko'u wa e hele ai i ke kula ma kela mau la anuanu o ka hooilo, he mau mea kela e hiki ole ai i kekahi keiki uuku ke hoopoina. "Manao au aole wahine akamai i ka liana meaono e like me oe. t Maria; he olelo oiaio keia a'u e kamailio aku nei, ke ike nei au i ka moni o ko'u haae i keia manawa." "fre mau olelo pai kena au 110 ko ike ana mai nei palia i kuu aneane e uwe," wahi a Mana, me ka aka ana mai me ke ano hoomalae, oiai nae, ma kona mau maka ke nana aku e kiheahea mai ana na waimaka. Ma kekahi kakahiaka ae ua noho iho la ka Loio Kalefoda ma kona pakaukau a kakau iho'la i kekalii palapala loihi, a i ka pau ana, kauolia mai la iā Maria e lawe i ua palapala la i ka pahuleka me ke kali ole. Ia Maria e hele la, nana iho la oia i ka inoa mawaho a hauoli ae la kona naau mahope o kona heluhelu ana i ka inoa mawaho o ka wa-hi, William Pakona Temepela, Esq., no ka mea ua ike oia i kela inoa hookahi no i kekahi manawa i hala koke aku a iloko pu kekahi o ka Baibala kahiko ana i nanā ai iloko o ke kapaukau o ka loio ma ke Cedar Hill. No ia ike ana iho ana i kela inoa, noonoo wale iho la no oia he leka kela e hoike aku aua ia Mr. Temepela i kekahi mea e pili ana ia Kalefoda. Ma kela ahiahi, ua hoomahuahua loaia kona hauoli mamuli o ka haawi ana aku 0 ka wahine 'kiai e kali ana ma ka puka i kekahi apana pepa me ka olelo ana mai iaia he keonimana aia iloko o ka rumi hookipa a e makemake ana e ike i ka Loio Talafoda, a iaia i alawa iho ai i ka inoa e kau ana iluna o ka apana pepa, ike koke iho la no ia i ka inOa o ka leka ana i lawe ai e hookomo iloko o ka pahuleka i kela kakahiaka. Ia haawi ana aku ana i ua apana pepa la i ka loio, kauoha kokeia mai la oia e lawe koke aku i ua keonimana la iloko o ka rumi. a mahope 0 ka hoolaunaia ana aku o ua keonimana la he mau hora elua a oi ko laua o ka noho ana e kamailio. I ka wa i haalele mai ai ua keonimana malihini la i ka rumi, a oiai o Maria e hakilo mau aku ana, ua ike aku la oia i ka haikea loa o ka helehelena o ua keonimana la iaia t haaleie mai ai me ka hikaka o kona mau wawae, me he mea la ua loaa pono aku oia i kekahi puupuu a i ole ia ua elemakule koke loa iho la palia kona ano ia manawa. "O kela ka ua kanaka nei; ua hiki mai ka la hookolokolo nona i keia manawa! O ke alahele o ka mea hana hewa he nui ka {>opilikia.'? wahi a Maria i namunamu wale iho ai no iaia iho. Ma kekahi auina la ae, mamua koke'iho o ka haalele ana iho o Katefoda i kona rumi, loaa mai la iaia ka leka e like me ia e ikeia iho ana malalo nei: "E oluolu anei o Mr. Kalefoda e kipa mai i keia ahiahi aneane 1 ka hora eiwa ma ke Alanui Rikeke Helu 54? He kumuhaua ano nui ke knmu o keia noi aku. Kou, ka mahalo, W illiam Pakona Temepela." Ua hookahahaia ko Kalefoda noonoo 1 kona wa i heiuhelu iho ai ? i keia leka; hoomaopopo iho la nae ia, ua lawe ka Loio Talafoda 1 kela hana iloko o kona lima a nana e hooiauna aku iaia me Mr. • Temepela. laia i heluhelu ai i kela leka a pan pono, ulu koke mai la na manao ku-e iloko ona no ka hele ana aku e hui me ka mea naua ka i ieka; o ka mea mua i ulu ae iloko o kona noonoo e kakau oia i ke- : kaht leka e hoole aku ana i ke kono a Mr. Temepela nia. > Ua paa kona manao mamua aole loa oia e hui hoa aku me kela i kanaka; i keia manawa akahi no a maopopo le'a iaia kona makua--1 kaue, keia kanaka i nele i ka inoa maikai, he kanaka i hoowalewale ino i kekahi kaikamahine maemae o ka iuoa a mamal» o kona mai nao e hoohoka i kona hoahanau ua kaili aku !a i ua kaikamahine !a i mai kona mau makua akti. a mai ke kane aku hoi ana i makemake > toa ai e hoohuiia me ia ma ka berila o ka mare. O kona hewa koikoi loa. i kona wa i manaka a> i ka malama ana > i ua wahine la ana i kaili kolohe ai, oiai e hanai ana i kekahi bepe

. uaku. aa hwiele iho la i t» wihine U me k, nele i «» c [K»no ai ka iK>ho »na iloko o kekahi ku!»nak»uh»l» Li^ hakoko tH*>k»hi ana me ka manaolan» poho no kon» pono o 'u aria me kana b«pc. I "O keia anei ke kanaka au i konoia mn ai e hele aku e hu.-" i nalu nui iho ai oia. O kona hoowahawaha no kd» kanaka « kel» man»w» ~a 10. aku ia ma o loa aku o ke ana kupono ame ka me» h>ki ke hoakakaia ae. O ke kumu nui o kona manaoino ioa oia ka huii pono mua ole ana o kela kanaka no ka mak? o kana wihioe marc mua ame ka ole, a me ia loaa ole no o na lono maopopo iaia no ka make ana o kana wahine mare mua. ua mare ho« aku la no nae no ka lua o ka manawa, i kekahi wahine hou. Ua maopopo iaia ke kumu o kona hana ana pela, e līke me kana | mau mea i lohe mai ai i ka Loio Talafoda. no Va makemake e boohoka ia Tala(oda. 'Mahope nae o kona noonoo akahele ana no keia kono no kekahi minute, hooholo iho la oia i kona manao he ot akū ka pono nona e hele aku e hui kino me ka mea nana ke kono, nolaila, kakoo ae la oia i kona puhaka me na manao koa a wiwoole no ka hele ana aku e hui, a ma ia ano wale no e hiki ai e hooponoponoia na pohihihi a pau no na manawa a pau ma ia mua aku. E like me ia hooholoia ana, na hiki aku la oia imua o Mr. Temepela ma ka hora eiwa ponoi, ka hora i hoohoioia no ko iaua halāwai ana. Ma ia manawa, aia oia ke ku la ma na alanuipii mahala o ka hale nui a nani o Mr. Temepela a hookani aku la i ka bele no konā noi ana aku e aeia mai oia e komo aku iloko. Xa ka luna lawe kiaha a Mr. Temepela i lawe aku iaia a iloko o ka rumi hookipa a law e aku la i kana pepa hoolauna i kona haku. Aoie i loihi loa mahope iho oili hou mai la iwaho me kekahi huaolelo noi mai a Mr. Temepela mai e oiuolu oia e komo aku iloko o ka rumi waiho buke. Ia Kaletoda e ukali hele la i ke kanak» lawe kiaha mWaena aku 0 ka holo akea. ua hiki loa iaia ke ike aku ma kela a nu keia wahi 1 na hiohiona lehulehu i ka nui o ka waiwai o ka ona nona ia hale ma na mea hoonani like ole e waiho mai ana imua o kona mau maka ma o a maanei o ka rumi, a ulu mai la ka ukiuki a nui iloko ona no ka hooikaika ana o kona makuahine i ka hana i mea e loaa ai kona ola o ka noho ana, aole nae i loaa iaia na mea maikai Hoko o kona mau la e noho pu ana me keia kanaka e like me keia mau mea maikai ana e ike aku ana. laia i komo aku ai iloko o ka rumi waiho buke nani, a haalele mai la ke kauwa i ke alakai ana iaia, me ke pani ana aku i ka puka mahope ona, eu mai la o Mr. Temepela a ku mai la iluna no ka heie ana mai e ike iaia me na lima lahalaha, nie ka heleheiena nae i helt a haikea me na kaina wawae haalulu. "Ua halawai no kaua mam'ua," wahi ana, "a nolaila ea, he makehewa ka hoolauna hou ana ia kaua, na na malihini loa paha ia mea he hoolauna/' "He oiaio no ia, e Mr. Temej>cla, M wahi a Kalefoda, "ua hooholo au * ko'u manao aole e hui hou me oe mahope o ko'u iohe ana mai i na mea a pau mai ka Loio Talafoda mai inehinei i kou pili ia'u, a pela hoi au ia oe. aka. i ko'u noonoo akahele hou ana, hoololi hou ae la au i ko'u manao e aho au e hele mai e hooko i kau noi i kumu e maopopo pono ai ko kaua kulana ma keia mua aku. M Iloko o kela manawa a Kalefoda e kamailio ana, ke ike pu aku la oia i ka loli mau o ka helehelena o Mr. Temepela~e pii ae at\a ka ula i kekahi manawa a e haikea ae ana i kekahi manawa me ka wiwo o na maka ke nana mai iaia me ke kulou ilalo oiai ko Kalefoda mau maka eaa mau aku ana me ka hulili iaia. I kela manawa ua maopopo loa ka hoohaahaa loa o ke kanaka i kona kulana imua o kana keiki—he keiki hoi ana e ike mai ana ia nianawa e nele ole ai ka haaheo o ka naau o kekahi makuakane ke lilo aku nana. "Ke hooniaopopo nei au, ano/* wahi ana, mahope o ka hala ana o kekahi mau minute o ko laua hamau ana, "e hoole ana oe i ka lulu liina pu aua me ke kanaka i hana aku i kekahi hewa nui ia oe a i kou makuahine; ke ike aku nei au me he mea la aohe ou makemake e ike i kekahi mea a e lohe aku paha i kou pili ia'u a pela hoi au ia oe." 4t Ua pololei mai la kau koho ana, e Mr. Tcmepela, M wahi a Kalefoda me ke koa ame ke kuio o kana pane ana aku. Pii hou ae la ka ula o Mr. Temepela a kunou mai la imua o ke kanaka opio manaopaa. "E oluolu anei oe e noho iho ilalo? M wahi ana. "Aole hiki iau ke hookokono wale aku no ia oe ina ua paa kou manao pela, eia nae, ia manawa hokahi no, he mau kumuhana ano nui ka'u i makemake ai e kukakuka ine oe, ke ae mai oe. "E pono e kamailio kaua me ke kali ole ma ia mau kumuhana. He mau hora elua ka'u o ka hoohala pu ana me Mr. Talafoda i kela ahiahi aku nei. a nana i hoike mai ia'u i ko olua hui ana a kukakuka me kona hoakāka pu mai ia'u no na mea e pili ana i kou ola ana. "A oiai. o keia halaw;ai ana o kaua he halawai ia e hoike aku ana ia oe i na mea oiaio a pan, e pono no ia'u ke hoakaka aku me ka poipoi ole iho ai oe; iloko o na la a pau o ko'u noho pu ana me ko makuahine aole au i ike iki i ko u aloha iaia. 14 He kaikamahine ui oia me ka naauao, a mamuli oia ui ona a hui pu me ko u makemake e hoohoka ia Talafoda. ua ulu ae la ka manao kolohe iloko o'u e kaili iaia mai a Talafoda mai, oiai ua ike aku au i kona lili loa ia'u ia manawa. '*Ua holopono ia manao o'u. e like me kau i lohe mai ai, ma o ko'u hoao mau ana e hoomalimali a hiki i Ica lilo ana ia u a holo ma-lu aku la maua ma kekahi wahi mamao me ka ike ole ia, me ka haalele ana iho ia Talafoda e hoaa hele no ka nele i ka wahine. 4 Ua holo maua no ka mokuaina ma ke Komohana loa a malaila maua i noho ai no kekahi manawa me ka ike ole «a. "Aole i loihi loa ko maua noho pu aiia, ua ulu koke ka hoowahawaha iloko o u nona a haalele iho la iaia. Mai haalele ole no paha au ina he loaa mau ka u hana e hiki ai ke malama iaia. aka no ka nele i ka liapanui o ka manawa, ua olelo aku )a au iaia e hele oia e hooikaika i pono nona. oiai. o na wahi dala a u o ka law e pu ana me a'u ua pau loa i ka hooliloia aku, a iia maoj>ojK> no hoi ia'u aole e ae ana ktiu makuahine e haawi hou mai i elala ia« maik>ko mai o na aina hoolimalima, oiai oia e ola—O, he haawina pakaUki maopopo ka i loaa ia'u! "Xo ia kumu ua hele o Be!a e hooikaika kmo ma na hana like ole e loaa ana iaia i mea e loaa ai iaia ke ola, a ma ia kumu ua hiki ole iaia ke hana i na mea hoonani l»1e e like me na manawa mamua aku o ko maua mareia ana, a no kona paa mau i ka hana a hui pu iho me ka luuluu o kona naau no kona aloha » kona mau makua, me ka ehaeha o kona naau no kona mare ana ia'n ,ua loli loa kona helehelena mai ka ui a i ke ano ma'ua'ua ke nana aku, kohu luahiue." w Oia ka haawina poino e loaa ana ina kaikamahine ame na kanaka bookuli/ T wahi a Kalefoda. t "Pela «o, aka, ua hoomanawanui no nae an e huh i kekaln pooo no mana e like me ka hiki ia u, a i ka manawa hope loa, a no ka hiki ole e loaa ka hana. hooholo iho la e aho au e haalele »aia a e hele akti no k«*ahi wahi e loaa as ka hana. "E kala mai ia'u 00 ke kahamaha aku/* wahi a Kalefoita. e pono e haalele aku ia wahi o kan moolelo, no Va mea eia me a*u i keia manawa ka leka au i kakan mai ai i k«« makuahine i keU manawa. noUUa he mea hoopau manawa wale 00 kou kuawili hou ana aku ma ta wahi o ka moolelo-** (A«i* I