Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVII, Number 31, 4 August 1911 — MA NA HUAHELU NO KA POE MAKE UA IKEIA KA EMI MAI O NA PAKENEKA NO KE TERITORE HOLOOKOA. [ARTICLE]

MA NA HUAHELU NO KA POE MAKE UA IKEIA KA EMI MAI O NA PAKENEKA NO KE TERITORE HOLOOKOA.

Ma ka hoike a Kauka Pratt o ka Papa Ola i lieiuhelu ae ai iniua o ke Koruislna Hoomaemao Kuluuakauhale ina Poakolu nev, i ikeia ai ka maliuahua niau o ka poe i uiake maloko o ke Kulanakauhale o Hoooiilu, a ma kekahi ano ac hoi e hoike ana i ke emi loa o na make maloko o ke Teritore holookoa. 0 ka nui o na make maloko o Honolulu waie no bo ka makahiki e pau ana i lune 30, 1911, he iwakalua-ku-mamahiku oia hoi *he J.42 pakeneka ka oi ae o na make i ka makahiki i hala mamua o ko ka ma&ahiki maniua aku. O na pakeneka o ka poe make no ka makahiki i hala *ia loaa mai ia mamuli o ka maopopo ana o ka hehinu nui o na kanaka e noiio ana maloko o nei he 52,000 aoi e 2ike me ka hoiko a fca papa helu kanaka o ka makahiki i hala. O na pak«neka no ka makahiki mamua aln ua hookahuaia ia maiuna o ka heluna kanaka nui i koho waleia he 50,000. Ma ka hoakaka a Kauka Pratt o ka ma'i nana i hoomahuahua loa i ka nul o ka poe make oia no ka n imonia. O ka ma'i akepau kekahi ma'i nana e luku nui nei i na kanaka, pehi kana hoakaka, he like ole nae ka nui o ka poe i make ia ano ma'», 1 kekahi manawa e oi loa aku &na a i kekahi manawa emi loa māi. Iwaena ona lahui apau o ka Hawaii ka lahui holomoku loa i ka make mamua o na lahui e ae, mamnli o ke ano hemahema loa i ka malama ana 1 ke ola kino, o ka numonia ka ma'i nui nanu i luku na Hawaii mamwr o na ma'i e ae. Iloko o ka niakahiki i haia 438 poe o na lahui like ole i make i ka ma'i numonia a he 483 1 ka ma'i akepau 1 ka makahiki mamna aki he 305 poe make i ka numoaia & he 325 i ka. ma'i akepai. O ka huina make no ka 1910 maloko b ke Teritore holookoa he 17.11 pakeneka o ka lahui holookoa « like me ka hoike» papa helu kanaka 0 ka makahiki i hala.