Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVIII, Number 7, 16 February 1912 — HE MOOLELO NO KE KI KULA A I OLE Ka Waiwai Hooilina a ke Aloha. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO KE KI KULA A I OLE Ka Waiwai Hooilina a ke Aloha.

MOKLWA XXII. KA HOIKE KUPANAHA. "E like me kau i hoakaka mai ia oia maoli ko'u manaoio. n o keb mare ana ona mc Ana Buruka ana i olelo ai he kaikamai.ine *j»orioi oia nana, oia kekahi hana naauao loa ana i hana ai, no ka mea. i ieona noonoo iho, oia maoli no ke alahele palekana Ioa e maiuhia ai oia me ka hoopoino oieia mai no na manawa a pau, me ka -nanao aohe mau kinaunau ana i hana ai e ikeia aku ai kana hana lapuwale. "Ina ua hoohana oia i kela mau wahine ma ke ano oia kona nau hoahui iloko o kela hana apuka, alaila hookuu hou aku ia laua mshope, o ka uku ana aku ia laua i kekahi huina dala mahuahua, alaila, ♦» nele ole ana kona kaulaiia ae i ke akea no ia mau hana c{>a ioa ana i hana ai, 'Oiai i kc;a manawa ua loaa aku la ka pomaikai o kela mau wahine mamuii o ka Habada hana ana i mea no laua ame ia pu e pomaikai ai, nolaila, aohe ana maka'u ana ae na kela mau wahine e kumakaia aku ana iaia. Aka nae, no Habada, ua loaa iho ia'u ka manaoio loa. ua loaa ia'u he iliHi aia hinuhinu no ka u maa, i ka manawa hope loa, pela ko'u maopopo loa i keia manawa," wahi ana o ka hooki ana iho me ke hookoikoi loa o kana olelo ana iho. Heaiia kou manao e Gerala? ' wahi a ka lede o ka ui ana ae, me ka aka iki ana iho no ka Gerala olelo ano hoonalonalo. "He nane pohihihi maoli kena auj kamailio mai la i loaa pono ole aku la ia'u ka manao la!" \\ ehewehe aku la oia i ka lede i kekahl o kana mau mea i kamailio aku ai ia Habada ma kela la a laua i halawai ai ma ke alanui Strand, ma Ladana, i ka wa a Habada i olelo mai ai iaia i ke kanaka opio kaena a kapa mai ai iaia e hoao ana oia e hoohalike iaia me Davu!a me ka hu'i o ka lima e pepehi aku i kekahi Golia hou. Kc manaoio loa nei au ua loaa ka'u mau ala hinuhinu no kuu maa iloko o kena mau palapala au e paa la iloko o kou lima," a hooki iho la oia i kana kamailio ana me ke kuhikuhi ana aku i na palapala a ka lcde e paa ana me ka haalulu e hiki loa ai iaia ke ike aku. Owau pu kekahi e manaoio aku la i kau, a ke manaoio pu nei au e hala ole ana no ka pa aku ona i ko maa oiai e koe ana me oe kekahi mau maawe ike e hiki ai ia oe ke pehi aku iaia me ka hala ole, he ike kupono loa e hooiaio mai ai i kou pili loa ana aku i ka mea i inake, oiai hoi i ko'u nana iho i keia manawa, me he mea la e hoike okoa mai ana no kekahi mea ia'u aohe paakiki iki o ka hana ma kou aoao e hooiaio aku ai nou iho, o oe maoli no.ke keikikane ponoi a Mr. Buruka i hala aku i ka make, a o ka hooilina kupono hookahi wale no hoi no kela waiwai nui." "Ae, pela no, aka heaha auanei ka maikai a ia mea e hana mai ai no u i keia manawa?" wahi -a Gerala o ka pane ana aku me kona ehaeha a piha ukiuki ia manawa. "O, e kuu Alisona! E Alisona hoi! Heaha la ka waiwai o keia mau mea ia'u i keia manawa mahope iho o kona nalohia ana mai ko'u mau maka aku?" Mai helelei iho paha na waiinaka o ka Lede Bomale ia manawa, aka, no ke kalakala loa o ko G«rala leo ia hoopuka ana ae ana me he pua oi loa la a ka poe pana pua i komo aku i kona puuwai, aka nae, mahope o kona hooikaika ana e uumi i kona waimaka, ku ae la oia a hele aku la a ku ma kona aoao a pane aku la : "E Gerala, e oluolu oe e hoihoi aku i keia mau palapala a pau ma kekahi wahi kupono a maluhia, M a haawi aku la i na palapala ana t paa ana i ko Gerala lima; "e heluhelu mua iho nae oe i ka leka o ko aunty—aole i lawa pono kou ike ana i kou moolelo ponoi i keia manawa, e pono oe e heluhelu pono iho i maopopo, no ka mea, me ke kanalua Ole au e olelo aku nei aia maloko oia leka kekahi man mea waiwai nui nou e pono ai e ike iho. a malia e loaa pu iho ana no paha ia oe kekahi mau hoakaka ano nui e pomaikai ai oe/' MOKUNA XXIII. HE LEKA MAI KA MEA MAKE MAI. Mahope o ko Gerala hanu ana iho me ka ikaika, huli ae la oia i lee pakaukau, hopu aku la i ka leka a Miss \Vineseta i kakau ai naua, a hoomaka iho la e heluhelu. 41 He oiaio hoi kau i i mai la, ua aneane no au e poina loa i ka heluhelu ana i keia leka," wahi ana, me he mea la ua maluhiluhi loa; "*'e heluhelu aku au a nui ko'u leo i lohe pono mai oe. malia he mea ano nui kekahi iloko o keia leka e lilo ai i mea hoopomaikai aka ia oe." "Malia paha he mau hoakaka kekahi iloko o kena leka i kupono ole i kekahi mea okoa mawaho ae o'u ke lohe aku, ae e aku nae hoi j au i kau noi, 4# wahi a ka lede; "ina he mea ano nui kekahī iloko oj kena leka e pili ana i ka mare ana o kou makuahine ia Mr. Buruka e aho o oe hookahi no ke ike iho ia mea, mai heluhelu mai oe imua o'u." | "Piha noonoo maoli no ho\ oe, M wahi a Gerala o ka pane ana aku, me ka nana pono ana aku i na maka o ka lede e nana pono mai anai no iaia. <4 E hoike mau ana no hoi oe i kou oluolu piha ia'u. «a ike | iho au ia'u iho, ma na hana ano nui a pau a'u e manao ai e hana aku, j e pono no au e ui aleu ia oe no kau hoakaka, me he mea la he a»o niaa mau aku ana paha keia i a % u la ma keia mua aku. a e like ana ia hana a'u e hana aku ai ia oe me ka'u e hana aku ai i ko'u makuaponoi." "Me ka mahalo nui ia oe, e Gerala, no ia inanao niaikai otu a nolaila, no ia hoakaka au. ea, ke manao nei au ua Ioaa ia'u ke kuleana e hui pu aku ai me oe ma na hana hiki ia'u ke kokua aku e like me ka hiki ia % u ke hana. Akahi no au a ike le a iho i ka pili paa o ka manao o kekahi o kaua i kekahi, a o ka'u noi ia oe, e hoomaina aku i ia noho hoaloha ana o kaua a naka make kaua e hookaawale," \vahi a ka Lede Bomale o ka pane ana ae, me ka hak>iloi o kona mau waimaka. 4< Alaila ( ina pela iho la ko kaua kulana. alaila aohe a'u mea huna e nele ka ikeia e oe e pono ai, nolaila, e hooko aku ana au i ka'u mea i hoike mua aku nei ia oe e heluhelu leo nui aku ana au i ka leka a aunty imua ou i lohe pu mai oe. Maanei ae oe e noho ai, M wahi hou a Gerala o ka pane ana aku me ka uwai ana ae i kekahi noho paipai nui no ka lede e noho iho ai, a iaia i noho pono iho ai. alaila hoomaka aku la oia e heluhelu akahele loa i ka leka, me ka haj>ai mua ana mai nae i kahi ku kau wawae a waiho mamua pono o ke alo o ka Lede Bomale. "E kau mua iho oe i ou mau wawae iluna o keia waiwai hooilina, wahi au, no ka mea. oia iho la ka inoa a'u e kapa aku ana i keia wahi pahu ma keia inua aku, a e lilo ana ia i ku kau wawae nou mai keia manawa aku a i ko kaua hopena. 4i He wahi ku hoouluhua nui no keia i ko*u noonoo i na manawa a pau a'u e hoojK>nopono ai i ko'u pahulole, a ua manao mua au e

a £ o!e c haa\ri i kekahi mea, eia ka he wahi mea waiwai keīa 1 00 u, e oie nae oe ioaa keia ike ia'u. | I keia manawa puu dala nm € naawiia mai ia*u e hiki e hooKaawaleia aku keia walii ku mai ia'u aku, a n<> ka mea. ua kaupao|nasa kona waiwauo ma ke gxxla. a ma keia hope koke iho, e hanaia | aKU ana ia a i mea maikai kupono lea aou ao ka hoonani ana ia jloko nei o kou rumi-" j Alaila, huki mai ia oia i kekahi noho eku mai ana a hoopiii mai * la ma ka aoao o ka noho o ka Lede I>omaie e noho ana a noho iho ia e heluhelu i ka manao o ka ieka a oia keia malalo nei: *'£ kuu keiki aloha." peia ka hoakaka ma }& hoomaka ana o ka leka. "Aole au i ike i keīa manawa i ka «va hea ia. ina e halawai ana me oe ka ike, ina e halawai ana keia leka me kou mau maka. no ka mea, ua nu; ko'u noonoo ana no ke kupono loa e hoikeia aku ia oe na mea nana e hoopoluluhi ana i kou noouoo no kou hanauia ana. ahe pono ia oe ke ike iho ia mea. Xo keia manawa, he opiopio loa oe e hiki ole ai ke hoike aku ia oe ia mea. a no!ai!a i koiia mai ai au e kakau i kou mooielo ame na mea pohihihi e pili ana i kou makuahine nana mai oe, a pela hoi me kou makuakane, huipu me kekahi mau mea ano nui e maopopo ai ia oe kou mookuauhau ame kekahi mau waiwai makamae loa i hunaia ai nou mai kou mau kupuna loa mai, a he mau mea hoi ia e pomaikai ai oe ma keia mua aku. Ina e ola like ana kaua a hiki i kou oo ana, aiaila, ia \va au e ike iho ai he hana nui a kupono ia na'u o ka hoakaka ana aku ia oe i na mea a pau, a e hookuu aku ia oe e hana e like me kau i ike ai he pono no ka imi ana i kou pono ma ke kanawai. A ina hoi. e lawe muaia ana au mai keia ao aku mamua o kou oo ana, alaila ua makaukau mua keia moolelo nou, a ua hoike mua aku no hoi au ia oe i kahi e loaa ai ia oe kou pono ame ka fke no kou ohana, a malaila e loaa pu ai ia oe ka moolelo o kou hanauia ana. Aole au he aunty ponoi nou, e Gerala; aole oe he keiki na kuu kaikunane na Wiliama, e like me ka'u i hookuu aku ai ia oe e manaoio oe pela. He wahi mea hoohunahuna wale iho no ia i kumu e hoohamau aku ai ia oe i kou noke mau mai ika niele ana ia'u. He kapena oia noluna o kekahi moku kalepa a ua make oia i ka ma'i piva maluna oia moku i ka wa e huli hoi mai ana ka moku mai Amerika Hema mai. O kou makuakane pu kekahi i holo aku t ke kai a aole hookahi mea i ike iki i ke kumu o kona hoi hou ole ana mai i kana wahine. Oka inoa o kou makuahine o Miriama Hailaki, ke kaikamahine hookahi wale no a ko'u kaikunane hookahi, ka mea i mare aku ia Ata Hailaki me ka ae ole o kona ohana mamuli o ka ike meakani o Ata Hailaka a he kanaka 1 ilihune nae oia i kupono ole e malama iaia. O ko laua home aia ma Nu Hewena, a i ka manawa he umikumamahiku wale no makahiki 0 Minama ua make emoole loa iho la kona makuahine mamuli o ka luai akoko. Ua lilo kona make ana i kumu e naha ai 'ka puuwai o kana kane a ma ia hope mai aole i loaa iki iaia ka īkaika a i kekahi hooilo mai mahope oia pu kekahi i haalele mai i kei.i ola ana', mahope o kona paio ikaika ana me kela ma'i weliweli ka numonia. Ua lilo kela make ana aku i kumu e haalele hookahi ia iho ai o Miriama oia wale no ke hakōko ma keia ao no kona pono o ke ola ana, a oia ko'u wa i kii aku ai iaia a hoihoi mai me a'u e noho ai ma ko'u home. E noho ana au i kela manawa ma kekahi kulanakauhale kokoke aku i Nu Hewena, a no kekahi k'umu i maopopo ole ia'u, ua koi mai la oia ia'u e noho no oia maloko o ke kulanakauhale no ka hoomau loa ana aku i kona a'o ana i ka hookani meakani, a ma ia hana 1 loaa liilii mai ai iaia kekahi wahi pono o ke ola ana . "Oia kekahi o na kaikamahine nohea loa o ka helehelena a'u i ike ai, he kulana like ole loa kona ma ka hana ame ke ano o kona noho ana me ka hapanui o na kaikamahine e ae. he waipahe loa kona ano a no ia ano ona i ulu mau ae ai ka hopohopo iloko o'u e hiki ole ana i iaia ke kupaa i na hoowalewaleia mai he nui. Ma kana olelo mai j ia'u i kekahi la he oia mau no kona malama ana i ka home kahiko 0 lakou, a he olelo hoi ia ana nana i hoopiha loa mai ia'u me ke kahaha ame ke kaumaha, no ke kumu, ua inaopopo ia'u o ka nku hoolimalima o kela hale he mea hoopilikia nui mai ia iaia oiai he uuku loa kana wahi loaa, a o kekahi kumu nui no hoi, he hopohopo loa au i kona noho hookahi e hiki pono ole ai paha iaia ke pale aku i na haawalewale he nui. Mahope mai nae, akahi no a maopopo ia'u ke kumu o kona paakiki loa ana e noho hookahi i kela hale kahiko. I, ke kau wela mahope mai o ka make ana aku o kona makuakane, ma' ka malama o Dekemaba, ike aku la au i ke emi pu mai o ke kino o ua i kaikamahine la, a ia wa i koi ikaika hou aku ai au iaia e haalele i ka | maiama hale ana a e hoi mai maua e noho pu i kahi hookahi me | a'u. Ua hoole loa mai la oia ia noi a ? u, a i ko'u wa e hooikaika loa aku ai i ke koikoi ana, ua ike aku la au i kona ano e, kaumaha loa koiia noonoo me ka haaluhi o tona kino, me he mea la ua piha \oa oia ika maka'u; i ko'u hoomaopopo aku ua pihoihoi kona helehel'ena no kela hele pokole ana aku e ike iaia, me he mea la aohe ona hoihoi i ko'u hele ana akn e ike, a mamuli oia ike aku o'u ia mo e ona,,ua hoopokole au i ko'u rr.anawa o ka noho xtra me ia a hoi "koke •mai la i ko*u home mamua ae o ka manawa a'u i makemake ai e hoi mai. Aole au i lohe mai a 3 ole ike hou hoi i kema mau maka a hiki 1 kekahi hooilo mai, a i ka -wa i hoea mai ai imua o'u ma kekahi la koekoe loa, ua hele a haikea a wiwi loa kona wahi kino. I ko'u wa i! ike aku ai ua kahaha loa Wu naau, ua maopopo ia'u ua loaa iaia I kekahi haawina i maa man ole iaia; ua hopn aku la au iaia a hoopili | mai la i ko'u umauma nae ke noi aku iaia e "hoike mai ia'u i kana j mau mea huna apau. Alaila, ia manawa au i maopopo ai i ke kumu; 0 kona pilikia ame ke ktrmu o kona makemake ana e noho kookahi j 1 kela hale kahiko o lakou. Eia ka ua maneia oia ahe wahine mare oia i ka la 7 o Aperila i 'hala. He kanaka -opio, o Adamu Buruka ka inoa. he haumana no"ke Kula Xui o lale, ka mea i hiki mau aku i kona hale no kekahi manawa mamua o ka make ana aku o kona | makuakane. Ua a'o keia kanaka opio o Adatmi Buruka i ka hookani i vaiolina malalo o ka Porofesa Hailaki, i kwuu e lilo ai o Miriama i wahine nana. Aole i makemake o Hailalei 'i k% ano hana a Adamu Buruka, a mahope ua paupauaho oia ia laui. a haalele. aka koke iho o kona make aua aku. ua koikoi lea mai la o Mr. Buruka

ia Minama e mare laua me ka ma-lu loa. aole e lohe iki ko lana nrau ohana ia mare ana o lai» a hiki i ka puka pono ana mai o Mr. Buruka mai ke Kula Xui maī. oia kekahi kau wela mai, a ia wa e kma ai kana hana a kii mai iaia e hoihoi aku e noho pu me ia maloko o ka hale a Miriama e makemake ai." "O. he moolelo kupaianalia maoli ka keian ivahi a ka Lede Bomale me ka leo me he mea la ua loaa oia i keVahi eha leoikoi loa a huli ino mai la o Gerala e imna iaia me ke ano paiwa. "Eia ko'u manao i hoopnka ae la, he kupanaha maoli no na kaikamahine o ka ae wale ana aku ia lakou iho e hooleomoia aku lakon iloko o na pahele ia mai," wahi a ka lede o ka hoaleaka ana mai t oiai nooiae hooikaika ana e uumi iho i kona mau maaao pihoihoi. ,4 Xokeaha no la hoi i hiki ole ai ia lakou e pale aku a e loaa ka olelo hooholo ikaika me ka manao koa e olelo aku ai, 'aole/ i ko lakou wa e hoowalewaleia mai ai: e paio aku me ka ikaika i ka hoowalewaleiamai a e olelo aku i ka lakou mau ipo a i aa mareia a lilo oia i wahine, alaila oia ka manawa kupono e haawi aku ai i kona kino. "O, o ka mare ana ma ke ano ma-Iu he hana lokoino hohe wale loa kela na kekahi wahine e hana ai ame kekahi kanaka pu, a ua lehulehu loa ka poe i hoopoinoia mamuli o kela ano hana ae wale aku a na wahine i na mali leo ia mai e ka lakou mau ipo, o ka ho-1 pena oia hana oia no ka noho hauoli o!e mahope aku a ua ikeia ka 1 nui o ka poe i kaawale mamuli o na hoopii oki mare lehulehu." "Ae, ke hooiaio aku la an i kau maa olelo, ua ikemaka oe." wahi a Gerala o ka pane ana ae me ka kulou ana iho e noonoo. Ua hoomaopopo iho la o Gerala i kela manawa ua like loa ka hana a Adamu Buruka i hana ai ia Min'ama me ka ka Haku Hoinale

i hana ai ī ka Lede Bomale, o ko iaua m>ho hauoli nae a ha:»< !i • »ana paha mahope mai aole oia i mao[>o(K>. i kala maī oe no ko'u kahamaha ana aku ne» a «h\ maha paha ua puiwa aku nei oe no ka'u oleio. Ua hikiwawe la no hoi ko'u kamaiHo ana aku neī mamua o ko'u hvx.>mar»popo aua i Wa •o ka u olelo." | Huli hou iho la ko Gerala mau maka maluna oka leka a h<x>tiuka s iho la e heluhelu ike koena aku. no ka mea he leka KmM ! krU i 'kakauīa ai e Miss Wincseta: ! "Kolaiia. ua hiMnai piha o Minama maluna ona; aka m.i ka ia e |puka pono mai ai o kana kane mai ke Knla Xu: maī, ua loaa mai la !ia Aaamu Buruka he leka mai kona makuakane mat e kauoha mai ana iaia e hoi aku i N'u loka. no ka me he makuakane wai;wai ioa he kanaka malama hale banako; e hoakaka mai ana iaia maloko o ka leka aia kona makuahine ma Parisa a e holo pu aku ana oia me kekahi huakai oka po« makaikai no Xore«r*i. Suedena ame ka Lae Akau loa, ina e loaa ana iaia kekahi mea e holo pu ai me ia. "Ua hiki ole i ka elemakule B«roka ke b<Ao pu me ia, a e noi mai ana o Adamu hoi ka mea mama a oia ke kupono loa e holo pu ai me kona makuahine ma kona \>-ahi. E hala ana ekolu mahina ma kela huakai makaikai, wahi ana, a he hana maikai no hoi ia no ke kanaka opio mahope o ka pau ana o kona noho paa ana maloko o ka halekula; ua hoike pu mai oia ua hoike aku oia i ka makuahine e kau aku ana oia. Adamu Buruka f maluna o ia mokuahi aku e holo aku ana, nolaila, aohe manawa kupono no Adamu Buruka e hooulolohi wale ai. Ua hoole koke ke kane opio i keia kauoha no ke kumu e hookaawale kokeia aku ana oia mai kana mea aloha aku lu- u ahine» a he huakai hoi ia ana e holo aku ai i maopopo o!e iaia k.i h->pena. I ka wa i halawai ai o na aloha opio elua .ua noi ae !a o Minama i kana kane e pono e hooko aku i ke kauoha a kona makuakane o nele auanei oia ina pomaikai apau. a e noho no ho'. oia me k.\ lv .n \nawanui i ke aloha kane a hiki i kona hoi ana mai, oiai he ek-»lu wale ae la no hoi wahi mahina ana e kaawale aku ai a hoi mai no, a e noho no hoi oia i kona home kahiko me ka hoomanawanui, a īaia e hoi mai ai e hookipa mai ana iaia me ka pumehana o ke aioha oiaio oka ipo ika ipo. Ua maopopo ia Adamu Buruka he manawa kupono ole loa kela nana e hoike ae ai i kona mare ia ana, a nolaila ua kakau aku la oia i kekahi leka i kona makuakane e ae mat iata e noho, no ka makemake ole e haalele hookahi i kana wahine mahope; he kanaka opio oia e kaukai ana i kona pono i kela manawa maluna 0 kona makuakane, a ua loaa no iaia ka manao ina oia e hoopaakiki ana mamuli o kona manao a hoole aku paha i ka manao o kona makuakane. e hookuuia mai ana oia e au hookahi nona iho a e hoe hoi 1 kona waa ponoi no ka imi ana i kona ola ame kana wahine, a he paio hahana loa ia ana e hana ai no ka imi ana i ko laua pono. O kana i hoolala ai, pela kana olelo i ka wahine, oia kona noi an* aku e komo pu iloko o ka hana hanako me kona makuakane i loaa ai iaia ke kahua e loaa ai kona pono, a i kona >va e hookuonoono iho ai iloko o ka hui a loaa iaia ke keehina paa, oia kona manawa e hoike ae ai ua mareia oia a oia no hoi kona manawa e lawe aku ai e hoolauna i kana wahine i kona mau makua. Ina e holopono ana | kela manawa ana o ka hoolala ana, alaila o ka nalo ana ia o kana mau hana a pau i hana ai mamua me ka ike o\e\a; ua maopopo iata he hana pono nana ka hoolohe ana i na mea a pau a kona makuakane e kamailio mai ai iaia. nolaila, haawi aku la oia i kona ae no ka holo ana aku e hui me kona makuahine no ka holo makaikai ana i ka akau loa. "Ua haalele iho la oia i kekahi huina dala mahuahua no ko Minama mau hemahema o ka noho ana. me ka olelo pu iho e hoouna hou mai ana oia i kekahi huina dala mahuahua ma ka ekeleka mai. ī ka wa e hoouna aku ai o kona makuakane i kekahi mau dala hou nana no kona mau hemahema, a i kona wa e hiki aku ai i Tansa e hoike mai ana ia Miriama i kona wahi i noho ai ame kana mau wahj a pau e hele aku ai. Ua papa pu iho la oia i ka wahme ao'.e e hmke iki i kekahi mea e pili ana i ko laua inareia ana i kekahi p«u-. aka, mamua o ka haule hou ana mai o ka hau ma kekahi hoo,lo ae. alaila oia kona manawa e huai ae ai ia mea imua oke akea. I a malama loa o Miriama i kela mau olelo papa a pau me ka paulele loa maluna 0 Adamu Buruka. Ua hoohiki pu akn o Miriama iniua o ke kane e hooko ana oia i kana mau mea a pau i papa mai ai. a e lilo la hoohiki ana i kumu nona e make ai. Na ia hoohiki i kakauinoa iho i ka palapala hoopai make a i powa ai ia oe no ka pono o ko;i liana ana, no ka mea, mai ka hora o ko laua kaawale aua ahiki i kona make ana. aohe oia i lohe hou mai i hookahi huaolelo mai ke kane mai ana o ka mare ma-lu ana, a mai ke kane mai hoi ana i hoohiKi aku ai imua o ke A'kua ame ke kanaka e aloha a e malama me ka hoohauoli iaia e like me ka loihi o ko laua ola ana ma keia ili honua. 4, 0, he hana lokoino maoli loa kela i hanaia mai maluna o MiriamaT wahi a ka Lede Bomale o ka puana ana e me ka wili ana iho me he mea la ua eha mai la oia i kekahi mea. a no Gerala hoi, u-i iho la kona mau kui me ka aaki ana no ka piha loa i ka huhu. a o kona mau maka ua hikiwawe loa ae la ka po ana i ka ula, me ka haikea loa o kona helehelena. "Ua kali kela kaikamahine, a kali hou a hiki i ka hiki ole ana ke kali hou aku no ke kane a ua aneane maoli e huai ae i ka mea liuna ana o ka hoohiki ana e huna loa me ka hoike ae i na honiaio o ko laua mareia ana. a i ole lilo paha oia i ma-ka na ka lehulehu e hailuku mai ai i na olelo hoino maluna ona. Aole oia i hoike iki aku 1 ke kane mamua o ka piha ana o ka makahiki i ko laua mareia ana e lilo ana oia he makuahine no kekahi hepe kane. Ua hopoho ><> uia o lilo kana hoike ana ae ia mea i kumu e hoopoinoia aku ai o kanfc kane oiai oia e kaawale ana mai iaia aku. ua hala ka ekohi mahin* ana o ke kali ana, eia no nae oia ke kali nei me ka ma'.onpo »>le iaia o ka manawa e hoi hon mai ai o kana kane me ia. "O keia kana moolelo walohia o ka hoike ana mai ia'u. ma kela* la anuanu loa o ka hooilo ana i hoi mai ai me a'u, a noi niai la ia'u e haawi aku i ai nana me ka ae aku e noho pu oia me a'u malalo o

ko'u malu hale ahiki i kona make ana a huna iaia ih«> iloko <> ka lua kupapau mahope iho o kona ike le'a ana i ka hilahila o kana hana i hana ai. Aole ona hoihoi e lohe aku i ka inoa oke kanaka nana oia ; kumakaia—he oia mau no kona aloha iaia me he kii la nana e hoomana mau aku ai, a oiai no nae oia e hix>mau ana i kona aloha ana, aole no nae i nele kona noonoo mau ana he wahine oia i haalele loaia e kana kane, oiai he wahine oia i mare ia malalo o ke kanawai. a ma kona noonoo iho. me he mea la na kekahi |>oe paha i alakai hewa i kana kane i hoi hou ole m*i ai oia e k:i iaia a e lawe aku iaia i kona home a i kona poli hoi. l_ a hoomana mai la oia ia*ir e kuai aku i kona hale kahiko ina no kona make aku. a oiai ua loaa koke no hoi ia'u kekahi mea i makemake e kuai i ua hale la. ua haohaoia nae kona nalowale honua ana. no ka mea, ua ike mauia oia ma kela hale i na manawa a pau mamua aku. "He mahina paha a i ole ua piha no paha na pule eono ma ia hoi ana mai ona e noho pu me a'u, ua hanau aku la kekahi bcpe. alaila ia manawa noi ikaika aku la au ia Minama e hele au e huli i ke kane ana, a i kona wa e loaa ai ia T u. alaila hoikeike aku au ika palapala mare o laua i mea hooia i ko laua mareia ana, i hiki ai i ke kane ke manaoio mai i ka'u e olelo aku ai iaia, a ia wa e koi aku ai iaia e malama mai i ke leeiki ame ka wahine. Iloko oka maikai oia mau hoakaka a'ti imua ona ua hoole mai la no nae oia ia'u aole e hele e huii, ua paakiki loa kona naau e like me ka pohaku. n») ka mea ua hoohiki aku oia imua o kana kane e hunakele loa ana no oia i kc> laua mareia ana ahiki i kona hoi ana mai e kii iaia a hoike ae iaia imua o ke ao ua mare ponoia laua a hoihoi aku iaia i kona home a n° » hoohiki paa ana, aole oia i hoao e hahaki ina no no kona make aku.