Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVIII, Number 7, 16 February 1912 — UWALO KA ELELE KUHIO MA KANA LEKA IA DESHA Kau Kona Manaolana no ka Lanakila Maluna o ke Kiaaina Ina no ka Lilo o na Elele Wae Presidena o Hawaii Nei ma Kona Aoao. [ARTICLE]

UWALO KA ELELE KUHIO MA KANA LEKA IA DESHA

Kau Kona Manaolana no ka Lanakila Maluna o ke Kiaaina Ina no ka Lilo o na Elele Wae Presidena o Hawaii Nei ma Kona Aoao.

<) kn !<»ka malulo iho noi, ua hoounu- , ia m-.ii ia aial ka Klele Lahui Kuhio | taai i:* Kev. 8. L. Desha o īlilo mai; Wakin« i kona inai, e hoakaka mai ana i ; kekuhi muu ui«a pono e hana aku ai j no ka laiuikila o kona aoao ma ka paio | <• pili ana i ko koho liouia mai » Kia- j sina Fre:ir i Kiaaioa no Hawaii ne». j (> Ka manaolnna o ka Klele Kuhio no ■ ka hm*a mai i ka wa e lanakila ai oia I inaluoa o kf Kiaaina, o ia uo ke kaa | a»a o na rlo;v wat* moho I'erei<idena j oouo o Hawaii noi ma kona aoao e Hke ; UM' n:* nui'.iiio inaloko o kan:i leka i kii- , kan inai nei. i Ha hoopukaia jio kela leka maloko o j na '«upepa namo oloko nei o keia kula- j nakanhale, a maloko 110 hoi o ka Uok'i '• 0 Hawaii, a uo ka ponmikai o ko ke ; Kuokoa [>oi' heluhehi, ke hoopukaia aku i nei ua leka la a ka Kleie, i loaa ai ka pono i na niea apau e hehihelu ai a ike j 1 kona inau manao maluna o ka ninau j Kiaaina o Hawaii nei. i'enei iho ua loka la: j \Va*hingtou, lauuari 10, 1912, | I ku'i Ste|>hen, Aloha:—Kia mai la ; kan leka me a 'u i keia manawa, a ua j ike iho la i ua mea a\>nu. | Kia no au iloko o kt* nhi o ka moko- , moko ana, n e hooikaika ana no hoi ma j na ano apau, e lanakila ai kakou ma- ; luna o ka poe e kn-e nei i na Hawaii, j ame ka poe iiihnne e hooke ia nei ma lto kakou aina. !

l'a ho«»a nku !n paha io onkoa la k;i lono, oo ka ae ana mai o k* Peresidena e hoouna i Kanaka e hel:» e imi pono i ka'u n»aa kumu hoopii i ke Kiaain.i, aole me ka maalahi wale ka ae ana mai « ka i ka'u noi, aka. ( niai o Taft i ka 'u noi, aka, me ka hooikaika wale no au i |>aio hoomana-w-iiuui ai. oiai. ua ike uo oe e kuu hoa i ua mana nui e kakoo ana i ke!a aoao. A o k»> kunni no paha i ae inai ai ka Peresidena i ka'n uwalo ana, oia no kuu knmailio maoli ana aku no me ka uhiulii ole, "Ina oia e hana ole mai i ke kaiiiike nia ka imi ana i ka oiaio, a olaio ole puha o ka'u mau kuniu hoo* pii, alaila. e hiwe ana au imua~o ka A)jao)r!o Lahui, a na ka Ahaolelo Lahui e hoouna i konmina imi pono no ka 'u mau kumu hoopii. Ua ike no ka Peres«idena, he mau kumu hoopii ano nui kekahi iwaena o ka'u mau kumu hoopii. a ua makau oia i ke komo mai 0 ka lima o ka Ahaeielo, e laweliawe ia hann, a mamuli oia auo, uu ae oia e hoouna ia he kanaka e helo o inii pono 1 ka oiaio, a oiaio ole o ka'u inau kunrn hoopii. E hoomanao pu no nae oe ame ko kakon poe apau. Aole e hele wale ana kein kanaka, e imi wale i ka'u nian knmu hoopii, aka, e hele pu ana e ha-ha i ke kulana o na elele eono. a ko kakou Aha Teritore e hoouna mai ai. lawai ana la ia mau elele, aia anoi

|os u aoao o ke Kiuūu i#« kosm f {XMi, e «lsp& nei i ko k*koa man&ola* I u, & i ©le >'a pala m ko 'o W, w» Ika Uhoi aioka o k*o»t | les f ike awi keia k>ub i kooimai* j« Pet««ideß& T*ft, ai* km ik&ika o k* Jw»e ana i kel* poe eleie »* ko k*kox | &oao. a ©i* koi ko kmkou i*hai. *!*ii*, |ma ko\i m*a*o aole' k* PifTwJfM i' a-a *** e koho bo* ia Kiaaioa Fwm, * | i ka m pah* e ike ai ke!a kauaka a !ka Peresideiia e mas*o aei e hoouaa, j aia ka hi-o aa* o ka maaa m* ka loao i o ke Kiuuia, ame k* poe e w*ltm-a nei ji* kakoa n* oiwi o ka *!**, alaila, e 1 hookoha ia *ku aa* no o Frrar. Ma ko'u hoom*opopo aku, u* ano I hopohopo ao ka Pereside*a no kona I wae ia, ei* pn iluna o ke kahoa mokomoko a* ino* o Ros*el*, L* FV | lett*, »me Cumming, * o ka loaa *** o |na eleie eono o Hawaii, he kakoo oai oo i* non* m* k* ak* w*e moho Pcrwiliena, * in* e lilo ana ia kakoa ke!a | mau elele eono. alail*- o ko kakOa no no »a, a ike ia ma: no boi kakou. h« wahi mana ao hoi ko kakou Aina Oiwi y a ua manao au, aole e koho houia o Prear ma kona kulana e p*a nei. £ kuu hoa, e hooikalk* *ku oe ma nā ano iapau, e hooaaeuao aku i na iiawaii o ;ko kaua lahii po keia me*, aole no Ipaha e nele ke ku pu mai o na Pukiki |me kakou ma kei* ninau ano aui, oiai, 1 o )akou pu no me kakoa ma keia paio |ana. Ua makemake hoi au e loaa pu [mai na kokua an* mai ko kaua poe I oiai, a he mea no hoi na lakou e noo•noo iho ai, aole no'u wale keia pono >*j e hooik&ika nei, aka, he ninau noi loa keia no ko kakou kuleana iluna 'o ko k«kou aina oiwi. j Owau-no kekahi e makemake ana e j iilo i elele no keia ah* wae, moho Pere|sidena, iu nae hoi e loaa ia kakou ka jik&ik* m* k* Aha. Wae Elele o ko kakou Terilore. Aoie np nae o ko'u pu!ka ana, owau wale no, oia ko kakou ■ mea e lanakila ai, aka, aia vo * lilo |holookoa keia poe Elele me kakou, a> |ku like ana hoi me ka lokahi me a'u ; maluna o keia paio ana. i Eia hou no kekahi, aole e pono e • hoopaaia keia poe elele eono, malalo j o kekahi moho PeTendena. e hele no | lakou me ka lima i hauhoa ole ia, no ka i mea, iuu e *o ia ana, a hoo|iaai* ke)a I poe elele uo Taft, a i kona wa ao e ike ;ui ua hoopaaia kela poe elele malalo ona, alaila, o kona haalele no ia ia ka-! kou, oiai. ua loaa ae la no iaia kana mea i manao ai. aka. ina oia e ike ana, aole i hoopaaia kela poe elele malalo I o kekahi moho. j Aole e nele kona imi mai ia'u no ia mau elele, oia hoi, ina au e puka aua i i elele ame ko kakou poe, alaila, o ka wa no ia e hoike aku ai ma ka aoao o na elele o Hawaii i ka me* i makemakeia, a o ka pau no ta o Kiaaina Pre*r, a lanakila kakou. K hooikaika loa oe, ame ka poe apau i iini i k* )>ono o ko kakou lahui. He mea pono i n* Hawaii makee hanohano apau, a i makee hoi i ka ike ia maanei, he wahi leo iki uo kekahi o kakou maluna o ko kakou aina oiwi, e ku like mai me ke kaupale ole ia e na manao like ole o ka w* i hahi. E kakau ae i k&. huke hoopaa inoa o ka aoao, a i loaa. ai hoi ia lakou ka mana koho i na elele hele i Honolulu no ka aha wae moho, e hoouna ia aua i Kikako. - B olelo mai ana no paha kekahi poe 0 kakou. "Aole au he Kepuhalika, a he mea, a he mea ko'u aoao kalainina," pela io no paha, aka, aole keia he wa no ke aumeumo aoao. Eia o Peresidena Tnft ke makemake nei i na elele eono o Hawaii, he ,wa anei ia no kakou e hoohemahema i»i i ko kakon manawa maikni loa? Ua hooheneheneia kakou, a uu hoea mau hana ia nei. yAole anei hoi he wa kupono loa keia ,no kakou e na oiwi o Hawaii, e nee inai N ai imua, a hoike mai, aole kakou he ,poe lapuwale a kuiana kupono ole ma4una o ko kakou aina hanauf Eia imua • kakou keia kulana pookela no ko kakou lanakila, a ina e hoohemahema wale ana kakou, a lilo kakou i ka hoo- ] kuee kalaiaina, iwaena iho no o kakou, a oiai no nae, o kakou no ka | hapa nni o ka poe kolio iluna o ka ain», 1 a ina e haule kakou i keia ninau, alaila, ua maopopo loa ia *u, aole loa kakon e ala hOu ana iluna, a he hooiaio ana ia j i na olelo waha ino. e noke mau ia nei no kakou, maloko o kela mau nupepa hoino Hawaii. . Ina no hoi e hiki ana ia oe e Stephen e hoio pu mai i elele no lionolulu, a ina no hoi e hoopaa pu mai ana ko oujkou mau elele ia oe i elele no Kikako Ino ka aha wae moho Peresidena, ala|iia, ua pono loa, a ina no hoi e hiki ole ia oe, alaila, i kahi uiea e ae no hoi i maopopo ia ke kakoo ia "u, alaila, ua pono ia. O ka mea nui wale no, o ke ' konio pu o kakou apau. e kakoo pu no ; ka pono pomaikal o ka |K>e ilihune e iopa wale ia nei. Ua paio hoi au me ka hoomanawanui |1 na kipehi ia mai e n* huaolelo hoino. (■ua nana ole ae au i na hoinoia e ko J kakou mau enemi, ua nee aku au imua, oiai, ua ike no au he hakaka keia no ka peno o kuu lahui, ame ka |>oe hune home ole maluna o k* tina, ua mawehe m&i k* pili ana * kekahi mau hoaloha o'u, eia nae, ua heie niiau aku no an no mna, me ka. nana ole ae i na hoino lehulehu e faook*uia aoa ilum o'u, a no'u hoi i* man hoino, ua loa* p« akn |la oukou kau mau hoaloha oiaio i ka • wela o na oielo hoino ,* o ka mes oi }]oa o ke aloha, ua maewaewa pn aku |la k* lahui Hawaii, ao'u hoi k* hoi&o iana, ua wela pn no na maka o aa ho* |lahui i ka.awaki o na hoiao i*. j I kei* ia nae. eia au ke hnli aku aei l i kun l*hui aloha, e ku like pa nai ka;kou ilun*. Aole no ka hoiao w*le akn ; i na makam&ka ilipuakea o kakoa, aole | loa pela, aka, he kuleaaa ko kakoa e ! paio'oo ko kakoa pooo* ame ka poao o ■ ka kakou m*a nea aloha. oialuaa o k* |atna a ke Akna i hoohaeaa mai ai ia I kakou. laa • kookemahema aaa ka- \ kou i keia kuleaa* pomaikai, e uwai ia i mai nei ima* o ko kakou mau maka. * (jui* ae kei* m*a*w* maikai loa. aiaib, [jf»ole lo* e hoi hoa ae ana ia maaawa, imaaua o ko kakou alo ma kei* mua i aka. ! I** oo e koho aku ana o Pereside*a | Taft i* Ki**isa Fre*r. e hoemee ioa i aku an* no as i ka hakaka iloko o ka j.fhaoleio Lahai, a i!ah* paka au e ha;koko mokomoko hope loa ai, *o ka poino o kakoa aeau. lle mea paakiki )aa ka Ahaoielo I<ahui ka hoouna **a i <n* komisi**, e imi no aa men pili » ;k**u mau kumu hoopii i ke Kiaaiaa, piai, eia *a ho* iloko o ka wa moko |moko koho Per*siden*, aia paha apau ♦'ae ka m koho. alaila. he wa kaawale va «o ka hoouaaia o *& komiūa*. E knu hoa. ke p«ip*i hou eei mwi [i* oe, e haaa ikaik* mai oe ame na ho*

npau. i iii«ko<* i ka |><• tm o Hnn.ui uin», nmr Havr;ui lahui. I <» Wukou \m>auii)M 110 imi.-i :ikn. l*a lawa khnn no kria mauawu. O ko niHUa aloh» nui nu> o<>, im boa a|wiu o knkou. Kou honlohu, Kiniio. P. S.—H lioopoiiopono iho do ih> I .ki>ia U'ka, a u ua iiu>h kii|»ono i kou wnnao, hookomo nku o#> »10 k.nhi nu j><*pa. a o na m«'a kupono «lr, wniho ae no.