Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVIII, Number 16, 19 April 1912 — HOOKUUIA O BERGER E HOOMAHA NO HOOKAHI MAKAHIKI [ARTICLE]

HOOKUUIA O BERGER E HOOMAHA NO HOOKAHI MAKAHIKI

Mahope o ka noho kumu puhi ohe ana no ka Bana Hawmii no nm makahiki he kanaha i hala hope akn aei mai ke au mai e noho moi ia ana keia mmu mokopuiii m hiki mai i keim la, mkmhi no a loaa tm Kmpenm Ber£er ka aeia e bo)o hoomaha no km makmhiki hookahi e hoommkm mnm mmi km mmhina aku o lune me nei, a e hoi aku ana oim e ike i kona one hanau mm Kelemmnim. Mm kekmhi mau mmkakiki 1 hala hopo aku uei, ua hooknnim no oim e hoomaha no kekahi mau mahina, aole nae koi e like me keia km loihi he hookmhi mmkmhiki. Mm km makahiki 1872 i hoem mua mai mi o Mr. Berger i keia man mokupuni m hoomakm ae la e kukulu i ka Bana Hmwaii, m mai ia maaawm mai kona aoho kumu pnhi oke ana ahiki nai i keim Im. Mmi ke mu mmi o km Moi Kmmehmmeha V kona moho kumu mna, m hala aka ia, ia Lomalilo mai, Kalakaua, ka Molwahine Liliuokmlmni % liAla mku ko Imkoii mu, noho mmi ke Aupuni Kuikawm, m mahope km BepQbftlikm o Hmwmii oia mm ke kumu, a o k« Aupnni Teritore keia me ke Aupuni Kalana. O kti» kekahi o ma kimu pahiohe i noho loihi mo keia haum no mm amkmhiki ke kmwmhm, m i km nmaa aku imkm, e kmlm mnm mo imia kekmki mmu mmknhiki hou ina mo koaa maamo e hoomau aku i ka noko kumu mmm. Owmi mnsm Im koaa Wpe, ke aiman im i nmopopo ole i keim mammwm, o km mem mmopopo no mme ke pmne me i keim mmuua, he kmole aami mma mo ma ia ifaki, mo ka nepomepu o ka puu, okai aae, m km mmmm mku, aole no i melo lom km lomm o ke a)ftkii kopomo iwmemm iho o kekmhi o mm hauauima, koe wale mo pakm ka ulauia o ka iiL