Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVIII, Number 29, 19 July 1912 — HE MOOLELO NO KE KI KULA A I OLE Ka Waiwai Hooilina a ke Aloha. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO KE KI KULA A I OLE Ka Waiwai Hooilina a ke Aloha.

MOKUNA XLIII. LOAA IA ALISOXA KOXA MAKUAHINE. Mā ka la ekahi o ka mahina o lanuari oia i kau aku ai i ka moku a hoi aku ia no Pelekane, a no'u hoi, ua hoi hou aku la au i ke kula me ka naluea loa o ka noonoo no lea piha mai !a i ke aloha i ke kane; ua hoolanaia mai no nae ko'u naau kaumaha mamuli o ko'u ike iho e hoi hou mai ana no oia e kii ia'u iloko o kekahi mau mahina pokolc wale no i kuu wa e puka pono ai mai ke kula aku. "laia e hiki hou mai ai, alaila ia manawa maua e holo like aku ai 10 kuu home ma Ilinoi a hoike aku i ka maua mea huna i kuu makuakane, a mahope o ka noho iki ana malalo me ka ohana, alaila hoi loa aku maua no Pelekane. "Ma kela hoi hou ana ae o'u i ke kula, ua hooikaika loa au i ka u mau haawina i kumu no'u e puka koke ai, a o kekahi kumu, ua paa kuu manao e hoea hou mai ana o Kale rtia ko makouila e hoike ai, a he mea hilahiia hoi no'u kona ike ana mai ia'u he hemahema maoli au ma ka'u mau haawina a e komo aku ai paha ke kahaha iloko ona no"u me ka ike pu iho, o ke kumu o ka paa ole o ka u mau haawina mamuli no ia o ka lilo loa o ko'u noonoo ma ka hoomanao ana nona; r»o kona pono a no ko'u pono pu, ua hooikaika loa au e lanakila ma--suna o ka'u mau haawina a ua ikeia ka holopono o ia maliao ma ka ia hoike. "O ka mea kupanaha, mamua iho o ka la e hoikeia ai makou, loaa mai la kekahi leka ia'u mai ka Haku Kale mai e hoike mai ana aole oia e hiki koke mai ana mamuli o ka loaa ana o kona luaui makuakane i ka ma'i nawaliwali loa e hiki ole ai iaia ke haalele aku, aka, ua hoolana mai 110 nae oia i ko'u noonoo e lioomama i ko'u naau *aumaha~e hoi aku au i ko'u' home elike me ka mau a nana no ia e liolo mai a kii ae ia'u ma kuu home a noi pu ae i kuu makuakane e i»c mai e iiio au nana. "No kela hewa a'u i hana ai, ua lilo ka maka o kuu makuakane i mea weliweli na'u, aole no e nele ana ka hooiii mai o ka ohana i na ahewa koikoi ana maluna o'u ma keia wahi la i hooiaio mai ai o Helena nei i kona iilo ana i anela maikai loa i ko'u noonoo. "O kahi o ko'u laki, ma kekahi ahiahi mahope mai, liuliu iho la ko Helena nei mau makua e holo i na aina e a e haia ana ia laua ma ia huakai makaikai he mau mahina, a mamuli o ka Helena nei nc| ia laua, ua noi mai la laua.ia'u e noho pu au me Helena nei oiai laua e kaawale ana, oiai hoi, aohe o Helena nei hoa e noho iho ai o na kauwa wale no me ka wahine a ke kanaka mālama kihapai. "Leka aku la laua i kuu noi aku ana e ae mai ia'u e noho me llelena oiai laua e hele ana i na aina e a ua aeia mai ia «oi, he aeia ana mai hoi a'u i lelele nui ai i ka hauoii. a ia hala ana aku o laua, noho kokoolua iho la maua me ke kali hoomanawanui o ka hoea mai o kuu kane e kii ia'u a hoihoi aku i kona hoine ma Enelani. "Kaumaha ioa ko'u naau ma kekahi ano, no ka mea, ua ike maoj>opo loa iho la au ua hana au i kekahi hana hewa loa e hoopuhili .'ku ai i ka noonoo o ko'u mau hoaloha. Ua noonoo iho au, ina paha no ke ola o kuu makuahine, alaila, iaia au e ha'i ma-lu aku ai i ka'u is ea huna a e waiho aku ia'u iho iloko o kona aloha mai, ke aloha lioi, a ina no hoi 110 kena huai ae no ka maka'u i kuu makuakane, e ahuwale ae ana na mea a'u i hana ai a o ka hopena maopopo e kipaku loaia ana au mai ka home mai. "Ua lilo ko'u makuakane i mea weliweli loa na'u i na manawa a pau a maua me Helena nei e noho pu ana, iaia nei wale no au e hoike aku ai i ko'u mau manao ohumuhumu a pau, no ka mea, ua maopopo ia'u ke atio o ko'u makuakane he kanaka huhu loa oia ia makou na keiki ke hana iki makou, a i ole kekahi paha o makou i kekahi hewa aua i hoihoi ole ai. No keia ike mua o'u i kona ano aole au i hoao e hoike aku iaia, a ma ia ano no hoi i uumi wale iho ai no nu i ka'u hana iloko o'u, o makou ekolu wale no ke ike iho ia mea, ahiki i ka hoea hou ana mai o Kale e kii ia'u, a ia wa au e hoike aku ai i ko'u manao makemake e mare me ka Haku Opio Kale, me ka hoike ole aku nae ua mare muaia maua me ka ma-lu. "He elua a ekolu paha puie mahope iho o ka holo ana aku o Mr. a'me Mrs. Atawutla (na makua o Helena) loohia iho la ka wahine malama hale i kekahi ma'i nawaliwali loa, a no ia ma'i ona he mea pono iaia ke hoi aku iloko oka halema'i ma Hokekona. Ua hala liope aku la na la ikiiki o ka makalii a ua hiki mai la i na la oluolu o ka haulelau, ma ka mahina o Sepatemaba. "E hookokoke aku ana i na la hope o ka mahina hope o ka makahiki, loaa mai la ia*u kekahi leka mai ka Haku Kale Bomale mai e olelo ana ua make aku kona luaui makuakane a e holo mai ana oia uo Amerika ma kekahi pule ae.. He lono hauoli loa keia i loaa mai ia'u, no ka inea, e kau mau aku ana ko'u mau maka o kona hiki mai e kii ia'u.

"Aole i loihi loa ma ia hope mai, loaa hou mai la kekahi lono kelee haalele aku ana oia ia Laeiana a kau mai maluna o ka moku«hi Catalina ma kfkahi la ae, he lono e hoomahuahua loa mai ana i ka olioli iloko o'u, "O kela mokuahi ana o ke kau ana mai, o ka mokuahi no ia i piholo ai ma ka moana elua la mahope iho o kona ana aku i k? awa. I kuu \va i hehihelu ai i ka nuhou hoonaluea noonoo e hoike ana i kela poino ana o ka mokuahi Catalina ame ka papainoa o ka poe i make a i holoai'a pu i ka moana me ka moku, he mea e ka mokumokuahua o ko'u naau ia manawa, aneane loa e kaili ae i ko"u ola, a he mau hora kakaikahi loa ma ia hope iho, hanau aku .la ka'u bebe nuia loa. M 0 ka pololei loa paha a'u e olelo ae ai, he mau pule kakaikahi mahope iho o ke kaawale ana aku o ka wahine malama hale; hooholo iho la maua e hoike aku ia mea i ka wahine a ke kanaka kihapai, a markai loa kela hana ana a maua N pela, no ka mea, ua hoike koke mai kela wahine i kona aloha maluna o'u rae ka minamina, olelo pu nai ia maua aole oia e hoike wale ana ia mea i kekahi poe, o makou \vale iho no a nalo ia mea, a i ko'u hoomaopopo aku i kela wahine, aole i oi aku ke aloha ame ka oluolu o ko'u makuahine ponoi mamua ona. 4 "Iloko o na hora o ka ehaeha o ka haakohi keiki, ua hooiaio mai oia iata iho he -wahine maikai loa ma ka hoomaopopo ana mai ia f u ma na mea apau e pono ai ka hana ana a hiki i ka hemo ana mai ia'u heiki, a ua hoohiki pu mai no hoi oia imua o maua e kiai ana oia i t;ona uhane ame kona alelo i ole ai e liu kekahi mea hou e pili ana i *>tla hanau ana o*tv me he mea la he mea huna ponoi ia nana. mahope o ka hanau ana ae la o ka'u wahi kaikamahine, aia hoi ua ala mai la kekahi ninau. "Heaha ana ko maua hop<ftta? Ua tawe pu ka Haku Kale Bomle i ka palapala mare o maua me ia i Knelani no ka malama ana i ole ai e ike waleia, a ma ia ano iho la, a oiai aole au i ike i ke kahunapule nana maua i mare, aia la oia ihea kahi i noho ai. ua nele loa au i kekahi ike e hiki ai ia*u he hoakaka ae ir.a no ka ninauia mai ma na mea e pili ana i ko maua manea ana. "Ua maopopo ia*u aole » loaa ia'u ka ikaika ame ka manao aa e hui aku me kuu maVuakane a hoike aku iaia no kela hanau ana aku

o*u i ke kaikamahine. r.o ka mea na kau !oa ko'u weli iaia i kela ma•»awa. He oiaio, ma!ia he mea hiki no kekahi īa fielcna ke hana ma: ■ no'u. aka nae. o ; .a pu kekahi i kau ka wel: no ka hopena iw.no e h ea mai ana ke hoikeia aku ia mea iaia. "Ma kekahi la. noc»n»>o iho ia niakou ekoiu i ka mea e hana ai no keia 'ue. e; ma .<a hoakaka a ka wahme a ke kanaka malama kuiapa:, e po. > e h'.-aiona ke<a hepe iīoko o kekahi haie hanai keiki inaKua- | «>le matvko o ke kulanakauhaie, kahi e hiln ai ia makou ke ma*aaia mau aku, a malia mahope aku e loaa ana no kekahi home maikai loa nona e hanaiia ai a hiki i kona nui ana. 4 "I kinohi. ua ano e loa ko"u noonoo no keia nianau I hoolalaia, no ka mea, he makemake no au e hinaī i ka u keiki, no ka inea, na u ponoi no ia a he keiki i loaa ia"u me ka hanohano loa e wa oleia aī au ina no ka imihala waleia mai. "Ua like loa ka uliuli o kona mau maka me na maka uliuii o kuu Kale i haaleie mai ia*u, a o ka laweīa ana aku o ka'u keiki hookahi wale no mai ia'u aku a hui pu hoi me ka make ana akti o ka'u kane aioha, ua paiuaia iho ka luuluu iloko o ko'u naau e hiki ole ai paha ia'u ke hoomanawanui iho; ua nui ke aloha iloko o'u no ka'u keiki. "Aka hoi, ma kekahi aoao ae hoi ke nana aku. aia ka hilahila no ka nemaia mai e ka lehulehu no ko'u hanau ana mai i kekahi bepe. he bepe e manaoia mai ai he keiki pooole. a e lilo ana ke keiki i mea ."oohilahiiaia ke uiu ae oia a nui a kanaka makua. "Xo ka pule hookahi a oi mahope iho o ka hanau ana aku o ka bcpe f ua hakoko ikaika au iloko wale iho no o'U me ka hooikaika loa mai o Helene nei ame ka wahine a ke kanaka malama kihapai e hoioi iloko o ka hale malama keiki makuaole ahiki i ka nawaliwali ana 0 ko'u mau manao paakiki me ka manaolana poho no ke alahele e ai ia'u ke malama me ka lilo ole o ka hanauia ana aku o ka bepe 1 mea hoopoino mai i ko'u inoa ame ka bepe. ■'L'a kuapupule maoli ko'u noonoo me ka loaa ole ia*u o ka noonoo maikai, a no ia loaa ole o kekahi alahele kupono e hiki ai e malama, ua haawipio aku Ia au i ko'u manao paakiki." Ma keia manawa a pau a ka Lede Bomale e hoakaka ana. ua piha ioa oia i ke pihoihoi, a i ka hiki ana o kana hoakaka ana i kana moolelo ma keia wahi, ua ike mai la ka Lede Bryant ia ano pihoihoi ona a oia kana o ka i okoa ana mai: "E Mabela, e oluolu oe e hoomaha a na'u e hoopau aku ia wahi o kau moolelo. Ke ike aku nei au ua hele oe a pihoihoi loa. Manao au, owau hookahi ke kauia mai na ahewa ana no na hana i hanaia mahope mai, a nolaila, i kumu e lohe mai ai lakou nei, e aho e hoike *e au ia mea i hookahi hoi ko kaua kaana puia ana i na ahewa a pau e kauia mai ana maluna o kaua. "I ka wa a'u i hoomaopopo iho ai i ko Mabela nei komo kuhohonu !oa ana iloko oka pilikia ua piha loa ia au ika maka'u. Ua ike au i ko Mere, ka wahine a ke kanaka malama kihapai, piha loa i ka :naka'u e make ana oi nei, a ua kaumaha nui no hoi au i ka noonoo ana iho e ikeia ana kekahi bebe iloko o ka hale e hiki ole ai ke huna iho e nele ole ai ka wawaia ae i ka wa e loheia ai ka mea oiaio e lilo ana ka inoa o kuu aikane nei i mea hoowaia no na la apau o kona ola ana.

"Nolailn, hooholo iho la au e lawe i kekahi keehina hana ma ka auamo ana i ke koikoi apau maluna iho o ko'u hokua ma o ka hooko koke ana aku i ka manao o Mere.

"Ma kekahi po ua nui a e aaki ana ka pouli ma na wahi a pau, iioaalui iho la au i ka bebe me kekahi lole maikai, me ka ehaeha nui nae iloko o ko'u naau ia wa, a hooholo iho la e lawe i kela bebe mai ka hale aku a e hookuu aku iaia i ka loa ame ka laula o ke ao akea, n alia ma ia hana e loaa aku ana no he awa lulu nona e pae aku ai a e hanaiia ai a lilo oia he wahine maikai ma ia hope mai. "Aole i maopopo ia'u i kela manawa ka mea nana i hookikina loa mai ia'u e hana i kela hana, aka nae, ua liele aku la au a ma ka Mabela nei wahi e waiho ai i kana pahu, kahi e waiho ai i kana mau mea makamae apau, a lawe mai la i kekahi wahi ki gula uuku mailoko mai o ua wahi pahu la, he wahi ki gula a'u o ka ike mau ana e waiho ana iloko olaila, a pine iho la maluna o ka lole o ka bebe. "Ia paa ana iho, alaila kakau iho la au i kekahi leka pokole me keia mau huaolelo: V E oluolu anei kekahi wahine naau aloha e lawe aku i keia bebe a hanai, a i ole hoomaopopo aku no kona malama maikai ia e loaa ai iaia kekahi home maikai nona e noho ai a ;nalaila oia e hoonaauaoia ai?' "No ka pono o keia bebe ke kumu kupono nana i koi mai ia'u e haalele mai oia i kona makuahine a e haawiia aku iloko o ka malama ana a kekahi mea i loaa ka naau aloha nona. He bebe ola maikai keia-a ua hanauia me ka hanohano e waia ole ai kona inoa, a mamuli o kekahi haawina popilikia e hooliloia aku nei oia i bebe huewa mai kona ohana aku. He ki gula me ke ano e loa i hanaia ka i hoopaaia maluna o kona lole—oia wale no kona wahi waiwai hooilina. E oluolu ana anei ka mea e loaa ai o keia bebe e hoolaha ae maloko o ka Nupepa X. Y. Z? "Ua wehe aku ke ki gula i ka puuwai o kekahi mea i nohoia e ke aloha, oia ka haawina laki i ikeia, no ka mea, ua hoihoiia aku ka bebe malalo o kona malu, a ma ia hana ana ua olokaaia ae ke kaumaha mai ka naau ae o ka mea i hoehaeha loaia? "Ua pine puia keia leka i ka huluhulu i owiliia ai ka bebe. Na Mere i lawe mai i kekahi omole waiu i hanaia me ke liopaa, alaila, ī'ie kela bebe i paa i ka owiliia, a ma ke alahele hoi e hiki ole ai i kekahi poe ke ike mai i ko'u hele ana. hele pololei aku la au me ka bebe iloko o kuu mau lima e hii ana no kahi a'u e hoolilo aku ai iaia iloko o ka malama ana mai a kekahi mea i loaa ka naau aloha a nana īa e hoihoi aku iaia ma kekahi home maloko o ke kulanakauhale. "Mamua o ko'u puka ana mai ka hale aku, ua aahu mua iho la au ia'u iho a paa me ke koloka o Mere, me ka uhi ana i ko'u mau maka .1 paa me ka uhimaka minoanoa o Mere me ka manaolana me ia ano hoonalonalo au e pakele ai mai ka ikeia ana mai e kekahi poe hele o ka po. "la'u i hoea aku ai i ka hale e waihoia ai na keiki makuaole ma j lte kulanakauhale, ua lilo ka'u puolo e hii ana, no ka maa t>le paha, j i ka hapai i na mea kaumaha. i mea hoomaloeloe loa i ko'u mau |hma, nolaila, noho iki iho la au e hoomaha malaila mamua o ka hele hou ana aku no kekahi wahi i koe. Ia loaa ana oka maha ia'u, hele pololei loa aku Ia au no ka rumi ma-lu e nohoia ai e ka poe maiihini a malaila au i kau iho ai i ka bebe iluna o ka pakaukau e ku la no malaila ahiki mai i.keia la. pela ko'u manao., "Aohe i piha ka elima minuke o ko'u noho ana iho malaiia, komo mai ana kekahi mau kaikamahihe elua a'u no i kamaaina ai mamua. r Ja hoomaopopo aku au ia laua o laua ma ko laua mau leo oiai iaua e pakake mai ana i ke kamailio ma kekahi rumi aku i ko laua wa i komo mai ai, a oiai ma ke kihi au o ka rumi kahi i.noho ai, kahi hiki ole ia laua ke ike mai ia*u, a owau hoi ia laua, ua nui iho la ko'u hopohopo o ike mai laua ia'u a lilo ia i mea na laua e hele mai ai e niele ia'u i ke kumu o ko'u hoea ana aku malaila i kela manawa o ka po. \ "Ua laki loa au,* no ka mea, ua hele pololei loa aku la laua noloko 0 ka nimi 'ma kekahi aoao mai o ka nimi a'u e noho ana, a i loaa ai •a'u ka maopopo loa no ko laua ike ole ana mai ia'u, ua kokolo hele aku la au noloko aku o kekahi rumi, a i ka wa a laua e oili hou mai ai oia ko*u wa e pee ae ai mahope o ka puka me ka nana mai i ko laua haalele ana iho i ka rumi. tl Ua maopopo ia'u aole e ala koke ana kela bebe a'u oka lawe sna aku, nolaila. haalele aku la au me ka hele ole aku e nana hou īaia. Ua hele au a maluhiluhi loa ia manawa, no ka mea, ma na po mamua aku aole i loaa iki ia*u ka hiamoe lealea; o kekahi kumu nui iio ka nui loa ona manao pioloke like ole iloko o'u me ka nui oks i ke kumu e nalo ai o kela bebe, a mamua nae o ka hiki ana ia*u ke hoomaopopo iho, aia hoi, ua lulumi loa iho la ko f u mau maka 1 ka hiamoe a lilo aku la me Niolopua.

"Ua puoho ino ae la au mahope iho me ka hikilele k>a, a i ktra nana ana aku i ka uwaki eia ka he hapalua hora ko'u loihi o ka h«;roe ana. l'a haupu koke ae la au no ka hehe a ku koke ae la a hele .» nana ika hehe. ;a"u k< •".;*> :.ku a: :ka a nana aku la ike •ak2i:ka.: kihi a i kau a: \ka aohe ka bcbe rnala la. ua aweia."* MOKUNA XLV. KA MEA HUN'A E IMLI AS*A I KF KI GL LA. w Ua hele au a piha ika maka'u me ke pihoihoi." wahi hou axa Lcde Bryant o ka olelo ana mai. mahope o kona htx>maha iki an» no kekahi i loaa ae ai iaia ka noonoo maikai. oui. i na m»nuke mamua iho ua hele kona kino a piha ; ka haalulu no kona hoomanao mau ana ae i kana mau mea i hana a i ike ai ma Nc'a hora. "I ko'u noonoo iho ua aneane loa au e iike me kekahi wahine pepehikanaka me ke karaima a'u i hana ai ua kuniia a paa maluna. 0 ko'u lae. L"a haule ino hou aku la au ileko o kekahi noho e ku kokoke mai ana me ka nawaliwah a i aneane loa e pau ka ike ame ka noonoo maikai. me ka noonoo nui ana ia manawa heaha hou aku ana la ka'u e hana aku ai; pehea ana la au e kamaiiio aku ai ia Mabela nei i kona wa e oluolu ae ai a hoike aku i na mea i hanaia ai e a'u? "la'u no nae e nalu nui ana no ia mea, ua kupu ae la kekahi ma* nao iloko o'u, he manao hoi nana au i hoomama loa ae. oia hoi, aoI« e aa ana kekahi mea i I6aa ai ka bebe e lawe aku me ka hoao ole e huli i ka makuahine o ka bebe. me ka hele ole e ninaninau ma o a maanei, koe wale no ina ua loaa maoli ka makemake i kela mea i loaa ai ka bebe e lawe nana a e hanai me he mea ta nana ponoi ia. keiki. "Ma kela manawa a'u e kali aku ana, he akenui ko'u o ka ike ikn 1 ka holoke mai o kekahi poe e ninau i ka mea nana ka bebe, aohe o'u ike aku i ka hiohiona pihoihoi o na kanaka e holoke mai ana iloko o kela hale, a pela no hoi me ka wahine nana e malama ana i ua hale la. "Me ke kanalua ole, oiai au e hiamoe ana, me he mea la ua komo :nai kekahi kanaka a wahine malihini paha a ike i keia puolo a ua hoohuoi oia i ka hana a ia puoio o ka waihoia ana malaiia, a mahope 0 ka nana pono ana iho ua ike iho la i ka apana pepa i pineia ai maluna o ka huluhulu i owiliia ai ka bebe, a ua hoihoi aku i kona hale a hanai me ka malama maikai iaia mamuli o kona ike iho he I .>ebe kela i haaieie ia a na ka mea e loaa ai e lawe a hanai. "Me kela manaopaa iloko o'u ua laweia aku ka bebe e kekahi lima aloha a e malamaia ana oia me ka maikai loa, i hoonana iho ai au i ko'u puuwai e kapalili ana me ko'u lunaikehala hewa, a oiai ua maluhiluhi loa mai la au me ka aneane e loaa i ka ma'i, hoi awiwi loa aku la au i ka hale, kahi a'u o ke kali hoomanawanui ana me ka naau ehaeha no kekahi la ae, malia e hoopukaia mai ana kekahi hoo!aha maloko o ka nupepa no kela bebe i loaa ai a /ne ka manaolana e hakoko ana me ka manaolana e loaa mai ana no he pane no ka leka a'u o ke pine ana maluna o ka huluhuiu o ka bcbe, kakaii malie :ho la au me ka hoomanawanui. "Ua hoea io mai la ka makou nupepa ma kekahi ia ae, eia nae, ma ka'u heluheiu ana a hiki i ka hdli ana o ka nupepa, aohe au i ike iho 1 kekahi hoolaha maloko olaila nana e hoonana mai i ko'u uhane.

"Ma ka lua ae o ka la ua haule loa au i ko'u heluhelu ana iho i kekahi mau lalani i hoolahaia maloko o ka nupepa \ia loaa kela bebc i kekahi mea a ua hoihoiia e malama, a kahi no a olokaaia ae ke kauraaha malloko ae o ko*u naau. "Ua maha loa ae la ko'u noonoo ma kekahi ano. a eia nae hoi ma kekahi aoao ae ke noonoo iho, he oia mau no ka piha o ko'u naau mc ke pahaohao, e malama maikai ia mai ana paha ia bebe aole paha. Aohe nae he koikoi loa o ke kaumaha o ko'u naau me ke kanalua no malama maikai ia mai o kela bebe, aka o ka mea nana au i hoopiha loa mai i ka haalulu, oia ka hiki pono »a'u ke hoike aku ia Mabele nei, ina no kona ola maikai ae, no ka nalowale honua ana o kelā bebe, no ka mea, ma kahi o ka hoihoiia aku o kela bebe iloko o kekahi hale hanai keiki makuaole, e like me ka maua i kukakuka irua ai, kahi a maua e noho ai a u!u ae ke aloha, aiaila hele aku e ike, a i ole hookolo aku paha i kona wahi e noho ana; ina e haawiia aku ana na kekahi niea e hanai mai, aole loa e hiki iki ana ia maua ke manaolana iho e ike hou aku ana i kona mau maka mamuli o ko'u malama ole me ka hoohemahema wale ana. "Ma ke kolu o ka po ma ia hope mai ua manaoio loa no inaua aole e ike iki ana kuu aikane nei i ka mea oiaio, no ka mea i ka nana iho i kona kulana ia manawa, me he mea la e haalele mai oia i keia ola ana, a oiai ua nui ka ehaeha o ko'u naau no ka ike =ho e make aku ana ia nei, ua hoao iho e noonoo ina no kona hala aku i ka make o ka pau ana ae la no hoi ia o na mea hoehaeha i kona naau, a malaila iho la no pau ko ia nei auwe ana i ka hilahila. "Ua kuhihewa loa nae ia manao ana iho o*u pe)a t no ka mea, no kekahi mau po mahope mai, ua pii liilii ae la ko ia nei maikai, a i ka hala ana o kekahi mau la hou ma ia hope mai, ua lanakila loa ae la keia a o ka pau ana no hoi ia o ko'u auamo ana i ka ehaeha, a no ka hiki ole ia'u ke huna iho i ka'u mea i hana ai no ka bebe, o ko'u hoike okoa aku la no ia iaia nei i na mea apau au i hana ai nona. "Aole au i poina iki i ko ia nei helehelena kaumaha, me he inea la i ka'u nana aku aohe manaolana i koe iioko o ia nei; i kaAva ana i !ohe pono aku ai i na mea i hanaia no ka bebe, aohe a ia nei wahi 'iuaolelo hoino mai ia'u, a i ole ia huhu mai no kuu lawe ana i ka bebe. "Ma ko'u hoomaopopo aku i ko ia nei hiohiona ia manawa me he mea la o ka ia nei e noonoo ana ua koho wale iho keia e hanainoia mai ana kela bebe, eia nae, uaHiumi waie iho no ia manao me ka hoomanawanui aohe olelo mai i ko'u hewa loa no ko'u hana ana me ka lapuwaie loa i keia bebe. "He oiaio, ua ha'i aku au iaia nei no ka hoolahaia ana maloko o ka nupepa ua loaa ka bebe f a no ia hoike ana aku nae a'u i hoomama iki ia ae ai ko ia nei noonoo. O ka ua oia nei wale no oka oielo ana mai ia'u, 'lna i loaa i kekahi lhna aloha kela bebe a e ma'ūma maikai ia ana oia maloko o kekahi home, a e hiki ana ke hanaiia oia me kona ike ole i kona mau makua nana mai ia ( manao au e pono ia'u ke hauoli iho no ia laweia ana. v "He umi la ma ia hope mai, me ko maua lohe mua ole, aia hoi, komo mai ana ka Haku Kale Bomale iloko o ka hale a maua e noho ana ia manawa me ke kino ikaika me ke ola maikai, me ka helehe!vna i piha loa ika hauoli no na la oia mua aku, aku ana. "laia i ike mai ai iaia ne„ he mea e kona kahaha no ka loli loa o ko ia nei helehelena. aka nae, i ka wa i hoakakaia akn ai na mea .naio apau e pili ana i ko ia nei hanau ana i ke keiki, me ka laweia ana o ke keiki e a'u iloko o ka hale e malamaia ai o na keiki makuavle, he mea e ka piena launa ole mai o ka Haku Kale a no kekahi mau la ko makou noho maikai ole ana. Wahi ana o ke kukahalake ana ae, he mea pono e loaa hou kela hebe a e hoihoiia mai—e hele aku ana oia e huli ma na wahi a pau o ke kulanakauhale a e ninau aku ina he poe kekahi i ike i kaīu i malamaia ai no ka makemake loa e loaa hou kana keiki. Aole i Pau.