Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVIII, Number 30, 26 July 1912 — HE MOOLELO NO KE KI KULA A I OLE Ka Waiwai Hooilina a ke Aloha. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO KE KI KULA A I OLE Ka Waiwai Hooilina a ke Aloha.

| MOKUNA XLV. m KA MEA HUNA E PILI ANA I KE KI GULA. "No kekahi mau pule kona hookomo ana i ka hoolaha iloko o ka Nupepa Transcript me kekahi mau nupepa e ae. aohe nae he wahi pane iki i loaa mai no kana ninau. Puni ke Kulanakauhale o Bokekona iaia i ka huli heleia me ka ninau ana ma o a maanei, me ka hoolilo i leekahi mau da!a ma ka hoohmahma ana 1 kekahi poe, a ma ka hope loa o kona manawa o ka hele ana, ua ma- j naka maoii oia a hoopau wale i kona huli ana, me ka hoopau wale ; ana i na manaolana no ka loaa hou mai. "I hakalia no a loaa ae ka ikaika maikai ia Mahela nei e hiki ai ke kaahele, o ko laua nei haalele ae la no ia ia u, a hoi aku la no ka home o' Mahela nei maloko o ka Mokuaina o Uinoi. "Ua hoao ikaika ka Haku Kale e hoonana iaia iho me ke kamailio mau mai me ka oluolu o na helehelena ia maua, eia nae. ua ike aku au aia iioko o kona naau ka ehaeha kahi i nu ai, ao\e oia 1 huikala mai ia'u no kela lawe ana a'u i kela bebe a lilo ai he hana powa ra*u iaia, pela ko'u noonoo, no ka lawe ana i kana keiki makahiapo, a me he mea la i ko'u koho iho ua mau loa kela manao ino īloko ena ahiki i kona make pu ana aku Ia me ia manao " wahi a ka Lede Bryant, a hooki iho la kana kamailio ana ma ia wahi, ine ke kani ana iho o ke uhu. Ma keia wahi i kahamaha koke aku ai ka Lede Bomale 1 ka i ana aku: 44 K Helena, kuu aikane aloha, ke mau nei no ka kou walania no kela hana i hanaia i hala hope loa; no keaha oe i hoomau loa ai i kela manao hoehaeha noonoo iloko ou? Ua maopopo loa iau| j; C mahalo nui ko ka Haku Kale Bomale nou no kou hoohlo ana i j kou manawa ame kou ikaika ma ka alana ana i kou ola no ko u | pono oiai au e waiho ana iloko o ka ma i. "O oe ka'u e ike aku nei aole oe i huikala ia oe iho, aka nae, i Veia manawa, ke lana nui nei kuu manao e hoopoma ana oe la mau mea apau a e hoohauoli pu ana oe ia oe iho; e komo pu mai ana no oe me a'u ma ka hauoli pu ana mamuli o ka loaa ana ae nei o ua bebe la au i iawe ai a i nalowale ai mai ko kaua mau maka aku :io kekahi mau makahiki loihi." . . . i ~~ il E manaoio mai oe i ka'u; ae, he oiaio, ke hauoli loa nei au ī keia , manawa no ia loaa hou ana ae nei ona," wahi a ka Lede Bryan | e ka pane ana mai, me ke kau ana mai o kana nana ana maluna o ka i makuahine ame ke kaikamahine a hiolo iho la kona mau waimaka, he mau waimaka i awiliia me ka hauoli ame ka minamina. "He keu aku keia o ka moolelo walohia a u i lohe iho nei; o ka , makamua loa paha keia o na inoolelo o keia ano a u ī lohe ai; ke hauoli loa nei nae au i ko'u lohe ana, no ka mea, me keia moole.o; e hiki ai ia u ke imi aku i ka pono no kekahi hihia ano nui e ku nei | a e hiki mai ana i ka la e hooloheia mai ai ia moolelo īmua o kekan\ aha hookolokolo," wahi a Mr. Litelatona o ke kahamaha koke ana mai, i umeia aku ai ka noonoo o ka wahine e uwe ana a e haawna iho ai i manawa nona e hoopau ae ai i kona manao kaumaha. "Aole mea ola hookahi i ike i ka nui o ka ehaeha i kau iho maluna o Kale ame a'u iloko o kekahi mau pule kakaikahi mahope mai, he <haeha a'u e makemake ole nei e hoala houia mai na hoomanao ana no ia mau mea i haia. "Ina o kuu makuahine a e ola ana i kela wa aole loa e luo aua kuu keiki, no ka mea ua hiki ia'u ke hoi aku imua o kona alo iloko o ko'u wa o ka pilikia, aka, oiai hoi ua make aku oia, nolaila, aele hiki ia'u ke hoi aku i ka hala no kuu maka'u i kuu makuakane. "Ua ike oe e Kikeke i ka paakiki o ka naau o papa. Ke hoomanao la no oe, e Kikeke, me ka hana nui oia i huikala mai ai ia u i ka wa a'u ame Kale i hiki aku ai imua ona a hoike aku ai no ko maua viiareia ana. "Manao au ina o ke kane a'u o ka mare ana a he kanaka ililume loa, aole loa oia e nana iki mai ana ia maua no kela mare mua .ana o mnua. Mamua o ka haalele ana iho o maua ia Bokekon«?., hoohiki iho la o Helena nei, 0 Kale ame a'u, aole kekahi o makou e hoike iki i kekahi inea e pili ana i ka hanau ana o ka bebe, e lilo ia i mea huna i kiia a paa loa iloko o ko makou mau naau pakahi no ka manawa pau ole, o makou wale iho no ke īke ia mea a o ke Akua e ike mai ana maluna mai." "A pfhea kela wahine o Mere ame kana kane?" i uinau koke mai ai ke kaikunane. "Aohe i ike iki kana kane, a i ole, lohe aku pana no kela hanau .ana o ka bebe. I kahi e loa oia i kela manawa o'u i hanau ai no ka inalama ana i kekahi wahi hanai holoholona 0 Mr. Atawuda ; iloko 0 kela manawa apau a'u e waiho ana i ka ma'i i kahi e wale no oia 1 ka hapanui o ka manawa, o ke kanaka kahukaa ke noho ana e liana ma kona wahi, a oiai aohe noho o kela kanaka maloko e ka hale o na kauwa, aole ona komo mai iloko o ka hale e ike ai i 1«ela bebe. "No Mere hoi, ua ukuia oia e maua me kekahi huina dala mahuahua, ntt kona papa loaia aku « hamau loa kona waha aole e lioike iki i kekahi mea e pili ana i ka hanau ana o kela bebe, a ma ka Helena ike iho, ua hooko loa kela wahine i kana mea i hoohiki ai iloko o na la apau o kona ola ana> a iloko o na makahiki rkolu mahope mai make aku la oia, a o ka pau ana no hoi ia o ko n.aua hopohopo no kona huai ae i kela mea huna. "I keia manawa, ua maopopo aku Ia ia oe e Kikeke ke kumu o ke kaumaha loa o ko Kale naau, a pela no hoi me ko'u, iloko o kela mau la a kakou e noho pu ana, me ka nana ole ae i ka nui o Vo maua mau aloha kekahi i kekahi. E hoao mau mai ana oe e hoohauoli ia maua, ke hoomanao la no oe ia mea, aka, oiai ke aloha keiki e nu ana iloko pakahi o maua me ko oukou ike ole mai i ke kumu. ua lilo na olelo oluolu ame na manao hoohauoli i mau mea ele wale ae Ia no ia maua. "Mamua o ko maua hoi ana aku no Enelani, ua hoi hou maua i Bokekona no ka hoao hou ana no e huli i ka maua keiki. ina e niki ana e loaa, eia nae, iloko o ia mau la loihi a maua o ka ninapinau hele ana me ka hookomo ana i na hoolalia maloko o na nu«iepa» aohe no he lohe i haiia mai ia maua, a me ia nele i hoi aku no Enelani me na naau pilihua me ka pololi o ka noonoo no ke aloha keiki. "O kela nalowale ana aku o kela bebe mai a maua aku, i ka nana Iho he hoao koikoi loa leela i kauia mai maluna o maua pakahi t i liooi loaia aku nae hoi ke kaumaha mamuli o ka loaa hou ole ana ī keiki na maua a hiki wale i ka make ana aku o ka Haku Kale Bomale. w O kela ke ao uliuli hakumakuma o ke kaumaha i kau iho maluna paleahi o maua iloko o na la apau o ke ola ana o ka Haku Kale, a oiai he kakaikahi loa na manawa a mau ao ke kamailio hou ana no kela nalowale ana aku o ka maua keiki mai ko maua alo aku, ua ike iho no nae maua he mea okoa no kekahi i hoehaehaia ka naau i oi aku i ko maua, no kela nalowale ana o ka bebe ame ka hiki ole

i Ve huna iho t kela mea huna me ka hoehaeha oleia o kona naau. o; a mea la oia no o Helena nti, no ka mea, o ia nei ka mea nana i lawe i bebe a līio aū "O. ina no hoi ke o!a neī kim Kale a hiki mai i keia 'a, hauoH ; rr?aoii kona naau ke ike mai i na maka o kana makahiapo, ka mea ! a kona naau i hoonaluea mauia ai i ka po ame ke ao! wahi a ka . | Lede Bomale i kani iho ai ke uhu i ka wa ana i hopu mai ai i ka ! !'ma o Alisona a hoopili mai la i kona puuwai. | \ **O t e kuu iei, kuu miiimili hoi! Eia ka e loaa hou ana oe ia u i j ika manawa hope loa! E hiki ana no anei ia oe ke hoohamama ae; • i ka ipuka o kou naau la a hoao iho e aloha inai i kou mama nei | i keia manawa hope loa?" j "Ua ike niua au i ko'u aloha nou i keia manawa,' wahi a Ar»sona { 0 ka pane ana mai, iaia i hina mai ai imua a hoopili mai !a i kona mau lehelehe ma na papalina o ka wahine e noho ana ma kona aoao. "Kupanaha maoli no! lloko o keia mau pule lehulehu a kaua ka noho pu ana he keu aku ka pipili o ko'u naau ia oe me ke ; aloha nui i oi aku i ke aloha o ke kane; aole i loaa iki ae ia'u ka | haupu o oe no ka'u keiki ponoi, eia ka e hiki mai ana i ka hora a ke ! Akua e hoihoi hou mai ai ia oe imua o kuu alo. a e haawi aku ai hoi 1 au i ko'u aloha nui maluna ou/' wahi hou ana me na waimaka e kiheahea ana ma kona mau papalima. Heaha auanei he laki kiekie maoli no keia nou no ka loaa hou ana ae nei o kau kaikamahine i nalowale, ma ke ano ulia laki wale no keia loaa hou ana," wahi a Mr. Litelatona o ka pane ana mai me ka aka. "Aole au i manao e kuu kaikamahine ua maopopo ia oe he pomaikai kekahi e loaa mai ana ia oe mamuli o keia loaa ana ae nei ou. E hai maopopo aku au ia oe i keia manawa o kou loaa makahiki ma keia hope aku he mau kaukani paona o ka makahiki a e loaa ! u ana i ko makuahine kekahi mahele dala nui me kekahi mahele | nui o na aina." | "Heaha ka manao o kau mea i olelo mua mai nei e ko ana ka Lede Bomale i ka waiwai?" wahi a ka Alisona ninau pahaohao. "O ko'u inanao maoli no ia elike me ia a'u i hoike mua aku nei. E lilo ana ia i hana na kakou e hooponopono aku ai ahiki i ka <naopopo ana o na mea apau iloko o ka manawa pokole loa me ka nui o e o ka hana," i pane aku ai o Mr. Litelatona. "Pela ea, aohe maopopo iki ia'u o ia mea la i keia manawa," wahi ?. Alisona nie ka nui ana iho o ka hanu. "E Gerala," wahi a Alisona o ka ui ana ae me ka hoawihi o ka maka, "ua lohe mai la anei oe i ka Mr. Litelatona i olelo mai nei? Aohe ka au he kaikamahine e noho ilihune hou aku ana ma nei hope aku e like me na iole oloko o ka halepule. Aole anei ou hauoli iho la Ta mea?"' "Aole o'u hoomaopopo loa aku nei i ka Mr. Litelatona olelo, aka •na ua hooiia - aku la kou hauoli mamuli o kana hoakaka ea, alaila owau pu kekahi i komo pn aku iloko o ia hauoli/' wahi a Gerala. "He mea e ae anei kekahi au e paa nei mawaho ae o kela ki nana e hooiaio loa mal i kou kulana ame kou inoa hanohano?" wahi a ka Litelatona ninau. "Ae, he mea no. Alia, e kali iki alaila hoikeike aku au ia oe," wahi a Alisona, a o kona ku ae la no ia a oili aku Ia mailoko aku 0 ka rumi mamua o ka hiki ana i kekahi mea ke kaohi mai iaia. Aohe i liuliu loa, oili hou mai la oia me kekahi wahi pahu uuku iloko o kona lima. Ia waiho ana iho ana iloko o na lima o ka Ledc Bomale alaila i mai la: <4 E wehe ae oe a e nana iho a i kou wa e ike iho ai i ka waiwai oloko, ea, alaila o kou wa ia e ike iho ai ua lawa ke kaulahao o na ike oiaio apau no na mea e pili ana ia'u." Me na lima e naka haalulu ana, wehe ae la ka Lede Bomale i ke pani, oia no ka manawa o ka nee ana mai o ka Lede Bryant a pili ma kona aoao, a nana pu iho Ia ua mau lede nei i ka mea iloko o 1 a wahi pahu la, a oiai ua mau lede la e mawehewehe ae ana i kahi lole bebe, kahi ukana hookahi wale no oloko o kahi pahu, ke iho makawalu la ko laua mau waimaka, no ka mea, hoomaopopo koke iho la no laua ia manawa o kahi lole no ia a laua i humuhumu ai a i hookomoia ai e ka Lede Nancy Porter iloko o kahi pahu. O ka Loio Litelatona kekahi e nana pu iho ana. no ka mea, ua j hele aku oia a ku ma ka aoao o na kaikuahine; mahope iho, ua loaa , iho la ka leka a ka Lede Brvant i kakau ai a i pineia ai maluna o ka huluhulu. Ike koke iho 1 a n 0 o Mr. Litelatona na kona kaikuahine Ilelena j kela leka i kakau mamuli o ka limakakau i maa iaia i ka ike mau . aniua aku, no ka mea, oiai o Mabela, kona kaikuahine. e noho ana me Plelena ma Bokekona, e kakau mau aku ana o Helena iaia, a i ka wa hoomaha o ke Kula a hoi o Mabela i Uinoi, e kakau mau aku ana o Helena ia Mabela. 0 ka leka i loaa ae la he ike oiaio loa ia e hooiaio mai ana i ka Loio Litelatona o 01isona i'o no ke kaikamahine makahiapo a ka . laku Kale Bomale o Enelani i make, a o kona hooilina oiaio hookahi wale no hoi ka mea i kuleana i na waiwai o ka Haku Kaie, a mai ia manawa mai ka pau ana o kona hopohopo no ka haule wale o ke koi a ka Lede Bomale i ka waiwai o ka Haku Kale Bomle. MOKUNA XLVI. KA MOOLELO E PILI ANA I KE KI KULA. I Ua hiki mai i kahi a ka mea kakau e hoakaka aku ai i ka moolelo e ana * "Ki Kula," ke kaona hoi o leeia moolelo, mahope iho o ka hoohalaia ana o kekahhmu itiahina loihi ma ka hoolalau heleia ana o ka moolelo io a ia nei. "E Miss Alisona Buruka, iloko o kou hauoli no ka loaa ana ae nei īa oe o ka ike he makuahine kou e ola nei, he hana paha nau i kaniuhu ai no kekahi mau makahiki lehulehu i hala o kou ola ana no kou ola me ka neie ia mea he makuahine, e hai aku ana au ia oe i keia manawa, mai keia la aku e pono e loaa ia oe keia ike he hooihna wahine waiwai loa oe, no ka mea, e ili mai ana maluna ou ka waiwai holookoa o ka Haku Bomale, kou makuakane; a ke manaoio pu nei no hoi au. aole no hoi paha oe e hoalo ae ana i ka ike ana mai he makuakane hanauna kou e ola nei i keia la, o ia £u e ku aku nei imua o kou alo" wahi a ka Loio LiteUtona o ka hoakaka ana ae ma ke ano hoomakeaka. O, ua hoopiha loaia: mai au i ka haaoli i keia minuke no ka maopopo ana ae nei he mau makua no ka ko'u e ola nei a i mamao ole aku mai kuu alo aku. He hanamaikai loa, e papa. pela ko'u manao, e hoomaopopota ko kakou pili ana ma ke koko mai keia manawa aleu a e noho mau aku kakou iloko o ke apo o ke aloha pumehana iloko o na la apau o ko kakou ola ana ma keia hpe aku," wahi a Ahsona o ka pane ana ae me ka hauoli i fea makuakane. Me ka hoihoi ame ka lamalama o na maka kela hoakaka ana ae a Ansona i ukaliia me ka naholo ana ae o ka ula ma kona.mau papahna, a me ke kali ole iho i hookahi sekona no ka hooiaio ana ae i k°na hauoli, hele koke ae la oia a mamua o ka makuakane a honi ae la me ke kaawiii ana, a ua lilo na minuke mahope iho ma ke kainailio nui ana a kela ohana no ke kupaianaha o keia hoohui alohaia ana o ka makua me ke keiki, Ua nui na mea i kamailioia e kela ohana, a ua komo loa aku i na hora molehulehu o ia ahiahi i hooki iho ai ka lakou kamailio ana, mamua <> ka hookaawaleia ana o ko lakou akoakoa pu ana. 1 ka hoi ana aku o ka hapanui o ka ohana no ko iakou mau wahi pakahi iho a koe iho la o Alisona me kona makuahine o laga wale no iloko o Ica rumi o ka Lede Eomale, oia ko laua wa i hoohanini pakahi iho ai i na mea i hooiloliia iloko o ko laua mau puuwai pa-

kahi. e huai ana keia ame ke:a o laua i na mea iloko lik> ka o ko !aua mau puuwai. he hana i hnike o !cia i na makahiki khuMwi i hala hope aku. He nui a lehulehu na mea a ka Lcdc i h<»ike ae ai ia AK--sona e pili ana i kana kane. ka makuakane pono* o Alūon*. a pda hoi me na mea e pih ana i ko laua home. ko laiw n*.*ho ah>ha ana no kekahi mau makahīki a hiki i ka haalele ana mai o ka Haku Kale iaia. a ke noho aku la no hoi o Alisona hooiohe me ka hiaalaai nui o kona naau no ia moolelo ana i lohe mua ole ai. a i ka hope loaona olelo a ka makuahine o ka hoakaka ana ae, i aku la o Alisona: "E ka Lcde BomaleT , Aohe nae i puka pono aku ko AHsona manao la keakea koke maki Ia ka makuahine i ka i ana mai. "E kuu Alisona aloha. aole hoi auanei e hiki ia oe ke kapa mai ia'u ma ka inoa a'u i um nui ai e lohe aku e kaheaia mai ana iloko o na la apau i aui aku "O, ua palaka iho la au, e kala mai oe ia'u; me kuu naau apau e kahea mau aku ana au ia oe o mama ma keia hope aku. He pomaikai nui keia i loaa iho nei ia'u, no ka mea, he mau makahiki lehuiehu i kaahope ko'u kahea ole ana aku ia inoa i kekahi mea. o ka maka mua loa keia, nolaila, e hoopoina ana au i ke kahea ana mlm ia oe o ka Lede Bomale, a e kahea mau aku ana au ia oe o mama, kuu mama aloha ma nei hope aku. "Aohe nu hauoli e ae i halawai fnai me a'u e like nie ia a'u i ike iho nei i keia ahiahi o oe ko'u makuahine ponoi, nolaila. e kahea mau aku ana au ia oe ma ka inoa 'mama' a e kiai mau ana au i ko*tt mau lehelehe i oie ai e oaka ae a e kahea aku ia oe ma kekahi inoe e ae," wahi a Alisona, a ua ikeia ka hooko ana o Alisona i kana mata olelo ma na la apau ma ia hope mai. ; "Mai hoopihoihoi loaia kou naau no keia hemahema hookahi ao ; i hana iho la, aka e pono e loaa aku ia oe ka ike owau hookahi kou mama e ola nei, a e hoomanao oe e kahea mau mai ia'u ma ia inoa," a apo niai la ka makuahine iaia i kona poli a honi iho la me ke aloha oiaio o ka makua i ke keiki. "Aole pono ia kaua ke hoopoina o ka la mahoj>e aku o ka la apopo he la ano nui loa ia iloko o na la apau o kou ola ana, nolaila ea, he hana pono na kaua ka malama ana ia oe i loaa ae ai ka ikaika ame ke ola maikai a hiki mai ia manawa. Aka, e Alisona, heaha la kau e manao ana e kamailio mai i kuu manawa i kamahamaha aku ne» ia oe? Ua maopopo ia'u he mea kau e manao ana e kamailio mai keakea e aku nei nae hoi au i kou makemake kamailio." 4, E makemake ana hoi au e ninau aku ia oe ina he mea i o kekahi a keia wahi ki kula e wehe aku ai, a i ole he wahi mea hoonani wale iho no paha ia?" No keia ninau a Alisona ua loli loa ae la ka heleheena o ka makuahine me he mea la ua piha loa kona naau ike kaumaha. Hookuu aku la oia i kana apo ana ia Alisona a hele koke aku la i kahi a kom pahulole e ku mai ana, a mahope o kona wehe ana ae i kona pahu, lalau iho la i kekahi wahi pahu uuku i hanaia me ka maiau loa, me na mea kinohinohi mawaho oia ke gula ame na pohaku momi. Lawe mai la a katf iho la iluna o kekahi wahi pakaukau uuku e ku ana ma kekahi aoao aku a laua e noho ana, wehe ae la » hemo, a ia wa i ike aku ai o Alisona i na mea makamae o na ano like ok e anapa ae ana iloko, alaila hoakaka mai la ka makuahine i ka i anm ma * : .. . "O keia mau mea nani a pau la au e ike mai la ua haawiia mai lakou na'u e ko makuakane, eia nae, aole o u kahiko mau ia mau mea makamae i keia manawa, no ke kumu, eia mau au iloko o n« !Ia kumakena e noho nei nona. O keia ke kii ona ana o ka haawi |ana mai ia'u manuia o kona haalele ana ae ia'u a hoi hou aku āi i ' Enelani, a ia oe e nana pono iho ai, e ike iho ana no oe i ka like lo* io kona helehelena me.kou." laia no e wehewehe ana ia Alisona, wehe ae la oia i kekahi poki waiho kii uuku a haawi mai la ia Alisona e nana. I ka Alisona nana > iho, me he inea la i ka wa opiopio loa o ka Haku Bofnale # kon* i makuakane, ke pa'iia ana o kii; i kana hoomaopopo iho me he me* ! la e aka ae ana iaia, ke ike pono iho 1» oia he kanaka u'i maoli no ka kona makuakane; ma kana hoomaopopo iho i na lehelehe o kona makuakane ma ke kii me he mea la he kanaka oluolu loa oia e nele ele ai kona aloha iaia ina no kona ōla nei. I ka pau ana o kana nana ana, nui iho la kona hanu, a hoihoi hou aku la iua kii la i ka makuahine. Aole oia i hoopuka aku i hookahi ' wahi huaolelo, eia nae, aia ma kona mau lihilihi maka e kheahee ana na waimaka me ka ha'uha'u me ka uumi i ka hanu. Ua liiki loa I ka makuahine ia minuke ke heluhelu mai i kona ano ame kona manao, nolaila aole oia i pane iki mai i hodkahi huaolelo a hala kekalii mau minuke ma ia hope iho. i Ia Alisona e nana ana ike kii oka makuakane, ke noke la ka inakuahine i ka huli i kekahi mea ana i makemake loa ai e hoikeike mai ia Alisona, he wahi poki uuku ia he hookahi iniha me hapa huinaha like, ua o-aia me na pohaku momi like ole, ka rube ame ke ilaimana, a i ka loaa ana kau mai Ia iluna o ka uha o Alisona a i mai la: j 'E kuu lei, e wehe ae oe i kena wahi poki uuku, aia hoi ia oe ke ki e hemo ai." "Heaha ke ki e hemo ai o keia wahi poki uuku?" wahi a ka Alisona ninau. "O kena wahi ki kula no hoi au e lei la iko a-i; oke ki ia e hemo ai o keia wahi poki, a ina e hoao iho ana oe, e ike iho ana no oe i ka oiaio o ka'u mea i hoike aku Ia ia oe." Aohe a Alisona kali hou ana iho o ka paluaia mai o ka olelo, nolaila, me ka helehelena pahaohao e nahoio ana ma kona mau maka uliuli a poniponi, wehe ae la oia i ke ki e paa ana i ka lei gula tnm kona a-i a hookomo aku la i ka laka, a wili ae la, alaila, me ka lima e naka ana i ka haalulu, wehe malie loa ae la i ke pani, a heaha 1» kana mau mea o ka ike ana iho? He komo gula i opaka oleia. Ia ike ana iho ana, nana ae la oiā iluna i ka makuahine me he mea la e ninau ae ana nowai keia komo. Ua maopopo i ka makuahine ka manao o kona nana ana aku iaia, nolaila, me ke kali ole iho a ninau maoliia aku, i mai la me ka leo nahenahe: "Ua kakauia he mau huapalapala aia inaloko o kena komo. E heiuhelu iho paha oe la a e oaa no ia oe ka ike i ka mea eana i haawi mai i kena komo ia'u?" Lalau iho la o Alisona a kau ae la i ka malamalama a nana iho la maloko o ke komo a o keia na huapalapala i kakauia: "C. B. ia M. L., Dec. 24, 1856." Eia ka wehewehe ana o keia npu huapalapala kumu o na inoa; "Chas. Bomale ia Mabela Liielaiona/* "O kuu komo mare keia," wahi a ka makuahine o ka hoakaka ana ae me na iehelehe haalulu," aka nae, aole au i kau hou iki maluna o ko'u mau manamanalima mahope mai o ka pule hookahi a maua i hauoli like ai me kuu kane ma Bokekona mahope o ka mare ana o maua. "I ka la m'amua iho o kona haalele ana ae ia'u, ua lawe Tiai la eia i keia wahi poki uuku me keia komo a i mai la ia'u: 'E kuu wahine aloha, aole pono ia oe ke komo mau i keia komo i ko wa e hoi hou aku ai i ke kula, he mea ia e hoike aku ana ua mareia kaua a e loaa aku ai na manao hoohuoi i kekahi poe, nolaila, ua lawe mai la att i keia wahi poki uuku i wahi e waiho iho ai oe i kena komo ahiki i kuu kii hou ana. mai ia oe, a ia wa oe e komo mau aku ai i kena komo. "'E waiho malie loa oe i keia komo iloko o ko pahulole. Ua kauoha au i ka niea nana i hana kena wahi pahu e h&naia kekahi ki kula a kupono i ka laka o keia wahi poki, a ua hanaia no hoi he rina i hiki ai ia oe ke hoopaa i ke ki i ko lei guia r a ma kekahi aoao ua hanaia ke ki a like ke kui pine i hiki ai ia oe ke omau ma na wahi au a pau e makemake ai, a e lilo keia i mea huna mawaena wale iho no 0 kaoa/** (Aole i pau.)