Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVIII, Number 33, 16 August 1912 — KAPAEIA KA ELELE KUHIO A WAEIA HE MEA OKOA Waiho ae ke Komite o Ehiku Laia i Kana Hoike Hope no na Moho i Waeia e Lakou. [ARTICLE]

KAPAEIA KA ELELE KUHIO A WAEIA HE MEA OKOA

Waiho ae ke Komite o Ehiku Laia i Kana Hoike Hope no na Moho i Waeia e Lakou.

Ma ka hAhiwai nui i malnmai» e na kanaka laweīawe oihana ame na kanaka koikoi oloko o ke kulnakauhale ma ka auwina h\ Poalima aku la i hala, maloko o ki Hokele lana. i aponoia ai na inoa o na moho, ka poe i manaoia e kakooia ana ko lakou mau inoa e ka ahaolele Repubalika e hiki niai ana, a : o ka poe hoi no lakou na inoa i nianaoia e kakooia ana e ka lahui ma ka pahu paloka e hiki mai ana. Maloko 0 ka papa inoa i waihoia ae e ke ko- 1 mite na hakou i noonoo a i wae i na inoa. aole i ikeia ka inoa o ka Elele Kuhio, ka elele nana i hoouianawanui 1 na hana o keia Teritore no na makahiki he umi; ua kapaeia kona inoa a o J. M. Dowsett ka inoa a ke komite i wae ai ma kona kulana. Ma ia hala*. wai i waihoia ae ai na pane a ka Eleie Kuhio i hoike aku ai i ke komite a na kanaka lawelawe oihana kalepa i wae ai ma ka halawai o ka Poalima i hala, ame ka ninau a na konrite i waiho aku ai imua ona no kona pane ana mai, a e ikeia ana ia mau ninau ame kana mau pane ma keia hope iho. | O I)owßett ke kanaka i manaoia. e lanakila ana o»a ma ka wa e noho ai o ka ahaelele wae moho Repubalika, mamuli o kona manaoia he kanaka « iawehawe nei i na hana inisua, he ka■nnkn i komo knhohenn iioko o h4nsv j mahiko a he kanaka lawelawe oihana

kalepa iloko o ka aina, he kanuk» 1m& i loaa na nmhalo kieki<H» a • hana aa* i na kana e hooholomu* im ai ka p«maikai o ka aina, Nui k* |«'ipa'iia e k« anaina i ka wa i waihoia ap ai ko<l inoH imua o kfla hnlawai. Ta hoika %e oi» i kona apono i ka waeia ana • kona inoa i moho Uhui, a ina n» kona waeia e ka aha*>elr K«»pubalika» e holo ana oia m* ke kulana a Knki* 0 paa nei i keia manawa, ke loaa m»i 1 nae iaia na kakoo ana a na kanak* , lawelawe oihana o ka aina ame ka !•*> hui. O keia malalo nei ka hoiko a k« k*> mite na lakon i noonoo a i wae akahel* 1 na moho: Honolulu. T. H., Aug. ». I#l*. E. S. S|>aMing, E»q., Honoialu: —Alooa: O ke komit« i kohoia ai roa kekaki halawni a na kannka lawelawe oihanm kakaikahi o Honolulu i malanu ai ai» kekahi manawa i hala koke aku »«1» no k* noonoo ana a hoike hou iwal • pili ana i ke knlana kalaiaina nme ki hana e laweiaweia aku ana ma ke kn koho baiotm e hiKi mai »na. ke waik« akn nei i lrA hoike malalo iho noi: •'Mahope o ka huli pono ana elike »• ka maikai loa e hiki ana ia makon, a» ke kulana mmo ka manao o ka lehulek*» a mahope hoi o ke kukakuka ana »• kekahi poe lehnlehu. na hoomakaukauin e makou a ke waiho aka nei ano i Wa pn'pninoa mnlnlo o n» knwaka a

ke koante i 'om mt e nua &m k.**o*>ts. e k*t lehale»>i. a h« \f*t ioi 3 haawi Kkij ; ko »asmis« e Ulo i maa 3i* }«». a.aaiali mme e m* kooam tma e looa m amm ko Uk»u im e km iet u.Vh« 9 om kanmkm tm*«~ ' imwe oilkaam «x<epa: Elele * km A«* ; oJeio Lmhui. H a. J. M Dow*ett. >ea* mmi ka A mam Koho Se»mio«» jlu irmi. W. Whi, 1\ ti. * Oi»ke, < imr--1 emee C®oke. Ma Dwi|jht. Kaleiopu. Joh: L> l\ B- Iwn t ***** ' Luommakmai-aaa. Apmmm ET»a: t\ F. J Affoc?o. w\ Aaim. J. H. Boyd, A. D. i.*m»tro, S. F. ln]limjfwortfa. J. nouia, E*L To«sK t Nonamn Walkin», ,W. WiUiaowoi Lonmmakmai mam, Apmnm Elūnm: C. fK. Arnoh!, A. L. Ca#tle, 8. P. Corrrf%. \D. Dougla* H K. Fertimmlei, Clur!« • Kmmekom, 5». K Mmhoe, John K. Sotley, M. P. Bobia*o::. Jr M Jmme» Youag. Pmm Bmlotm Kmlmna. Meim, H. M. %on Hoit: na i.unmkUi. Joe Andra«le. Harrv Auld. • . tl. BartliHt. E. A. L)ern<lt. Andrew ( ox. J. K. lmrke. J. B. Enos, W. B. Parrington. K. P. Fo- ! garty, Norman E. Gedge, J&m« Gibb. jW. H. Hoog«, < . A. Long. E. L. I Sehwarxberg. J »nie* Qtiinn. J. A. H. j\"ierra, F. L. Waldroa. K*kmuolelo ; Kalana, D. Km! kuok.ilanī. Jr.; Lunmho|oia Kalana. Jav A. Hieknell: I-o»o Ka- ; lana. .ī. W. i'j»-h«*art; Puuku Kalmna. K. M. i'Amphe);. Mafc.*i Nni Kalana, E. P. Low: Ho|>e Makai Nui. Honolulw, Charles ro<ta. He ehia man inoa niailoko *e 0 k«i papainoa i ho : K ia ae la maluna i ho- • ole lo.i i ko l« l Jk w»»>':» ana e ke komite no ko hui. nma oleia anm aku a kukakuka pu no ko laua ae aku ame ka ole. oia o Harry von HoH, ka moho Meia i w;eia ai. ame E. P. Low, ka moho makai nni. a e ikeia ana ka Harry von Holr leka e hoole aiu I jtona waeia ana ! w» kekahi wahi e ae o keia popa. N< Mr. Low hoi, o keia n alalo nei kau . p.ine: "Aole au e ** aku ana a apoi.o akn hoi i ko'u waeia ana i moho Mrkai Nui no ke Kalana, oiai he hara i >opilikia nui mai ia i ka'u oihana po; r>i. O Jol»n Wi»e w.ilo no ka lala o kr komite i noi mai ia *'t ina e ae aku a:i » aa e holo no ke kulana Makai Nw. uo ke K\l»na, ua hoole aku au ine ka i aku aole o'u makemke e lilo i moho malalo o kekahi mau kumu. Mamuli o ko ke komite wae ana i kuu inoa :ne knu ae mua ole aku he hana hewa loa ia. Inm pahm no ke kulana lunakiai :i i ole kekahi kulana anpuni e ae, na hana e lilo nui ole ai ko'u manawa, nuilia e ae mku ana au." O keia malalo nei na ninau i waihoia ak« imua o ka Elele Kuhio e kekahi komite o ehiku lala. he komite i kohoia e kekahi halawai o kekahi poe lawelawe oinana kakaikahi ma ka Poalima i hala no ke ake no e maoj>opo loa ko Kuhio niMiiao no kona holoelelo hou ma ka aoao Repul»«lika ame ka ole: 1. E ae ana anei oe i ke kapae holookoa ia ana ae o ka paio mawaena ou Ame ke Kiaaina Frear ma ka ahaelele wae moho Kepuhalika e h»ki mai anaf 14 2. E kakoo ana anei oe i ka paa balota e like me ia e waeia ana ma ka ahaelele wae moho Bepubalika e hiki mai ana, a aole paha? 4( 3. E holo ana anei oe ma ke ano lie moho kuokoa ina e nele ana kou waeia ma ka ahaelele wae moho Repubalika e hikl mai anaf "4, E oluolu anei oe e hoakaka maopopo mai i kou inanao e pili ana no kekahi hooponopono oi ae o ka manawalea o na kanawai ainaf "5. Heaha kou manao maluna o ka ninau limahanmf 44 6. Heaha kou manao a heaha ana kou manao hooko maloko o ka ahaole!o, ina e kohoia ana, e pili ana i na hoololi i ka papa auhau waiwai <lute?" Ka Kuhio pane: "E na keonimana, ua loaa mai ka oukou palapala o ka la 5 o Augate, a maloko o ia paUpalu i waihoia mai ai ia'u kekahi man ninau no ko'a pane ana aku, a e noi pu mai ana hoi e pane aka au ia mau ninau m pau. Aole au i ike i ke kupono iki o ko na kanaka lawehawe oihana kaiepa waiho ana mai i kekahi mau ninau ia'u na'u e pane aku e pili ana i na hana o ka lehulehu. He pono ia i loam i na makaainana a pmu ma ke ano Uu* la iloko o keia Teritore, ma o na balota la o ia poe e hiki ai i kelm mme keim ke kohoia ke hiki, ma ke ano he eleie mai keia Teritore aku i ka Ahaolelo Lahni, aka aole au e hookaulaa an.i i ka pane ana aka. Ma ke kaupaona ana nae i ka*u pmne, e pono mu e koi aku i ka oukou noonoo akahele ana maluna o keia manao nui, o ka elele e hoounaia ana i ka Ahaolelo Lahni, he wahaolelo ia aole nm km poe wmiwmi wale no, aka na k» lehulehu mmi o a o, malia paha nm ka hapanui, he poe nae i helu pn ole ia lakon ma ka pmpa hookahi me ka poe waiwai.

Ma ka hoopokole aoa ae i na haina ma ka aoao o Kubk> o keia na mea ano nui ma ia pane: Kaina 1. "Ao)e au i noi iki akn » ka aoao Repubalika ma ke ano he aoao kalaiaina e lawe mai i ka hoopaapaa e ku nei mawaenn o'u ame ke Kiaaina Frear; ua noi aku au aole e lawe mai ka aoao kalaiaina ia n*nau. He raau mahina !ehttlehu i hala hope aku nei ua noi akn au ) ka lunahoomaln o ke komite hooko o kek Teritore aole e hAaa iki i kekahi hana e piii ana ia mra. Ma ka mahina o Maraki i ba!a, ia*u i haalele iho ai ia Honolulu nei no ka hoi ana aku i ka ahaolelo, na hoike iho an e kapae loaia k* noonoo aua ame ka iaweia ana nui o ka nin.»u e pili ana mawaeaa o'u ame ke Kiaa»na, a ua hana an he Mlike me kekahi 0 na lala o na kanaka waiwai aole e laweia ma» kela ninau iloko o ka ahaelele e hiki mai ana. Haina 3. "Da lawa ae la ko'u hoakaka ana aku i ko T u manao no *a ninan ma ka'u haina i wefe«*wehe ae la no ka ninao eloa. oia hoi, ina e ike ana au i ka pono ole o na hana i kanaia, o ka maaao o i> « holo kuokoa ani an. Haina 4. "Aole au e hoohakalia aua 1 ks pane ana maluna o keia niaan. Ma ka*u aana isa i na kaaawai aiaa e kn nei i kei manawa ua laweUweia ia malana o ka manao o ka poe e aoi aaoa no na aiaa hookaonooao, ou ke auo be ru!a, aohe>iki ke hiiinaiia; o ni» kaaakm e imi ana i maa kon# bo laLon, aa hoeueuia ko lakon mau manao me kekahi mau kumo i heaaia, a no keia kumu »o i ala atai ai aa aokuakaaa aaa. mawa**a o'u aate ke Kiaaina a t ko-« loa ai aa i koea hookoha bonia tn mai i Kiaaiaa. « Haia* 5. "Kt manaoio sei au o aa limakana Euro{m « makenaakeia a i kapono e IHo i naan kupa Amerika, he n»ea pooo e koomauim aku, a i ko )a kou wa e ko«a »ai ai i Hawmii aei k*

poao n» * ltlo i h»u r.o» e 01 s*3 *o 'a wm |¥>ao a»>U" no K<u e <f<ftii U»;* it»*> Bi.\im;a o n.a.<aj* r.idj e ooho peua anu aliiKi i kt> J*kou boohlo aoa i mau m*iaiia*HA &Qp«A9 ao k» *i«a, H*!»» :. "No '*» |»v®# *»a »*» i k* k*ia* o k«ia »tQJu. mam *u ua ia«r* k» ikeia an» o Vo'u m*n»o nn k» *■* ma> *'u i Keou> ;i ka afcu ol<phi * kikt nai » »«•»* :tt imwj ua bowikaīk» m.-*e ao ; kr kaj<a)e aaa i u fcMx*n.ua «i»a o Ka »«•*..u «4at<> * k» >fi i kei* m -uaa o •.«* ko(tfta, • ke :ke oif »ei a;i i ken» mmn**A i ke koniu » kiki »i i»*n k» ko*ioU »<» i ko'u m»ta« in» ao koNn kohi» k«oit. l'» k« »u » « ku »k« »m% ao ka hoiomu tn<> k» pomaikai o ku mau hitt ini io»« m» kri» nm nokupua*. o kr poo o ia nau h.ma ioa»loa» iekalehu oi» »o ke kopa». "M« k» oi»»o ioa, kou. •J. KALAX l AN AOLE. * *