Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIX, Number 3, 17 January 1913 — HOONANEA O KA MANAWA. [ARTICLE]

HOONANEA O KA MANAWA.

{Hoenaania wai v. r* t* »44 O U* B!*« «hi i» no * u e kekok# k« fcks l#t i ke *w*. oe» k»* ma» ts3u n« k* ik* • k* «uka o >ol« ko«kai r. aka he kuaikai ao na n* keikīmUi o Kouu A» iliil» Wkaki krki»!ii e kona o ke keīki kanpAla ike k bo ,a o K&iloa. na m*op*po ir.ai la Uia o Ula«n*i hm ua ttobo ke knko iloko o ua keiki&Ui i* ao K«« hiklo», a io ki Ulo • um ia UUwīni. prl« oi* i ka »i i k*ki o k* hotuL Ua lok? oi*, i ka kaU tn o oa ouko alii U i k* awkaikai. a o kei» ko Uoa hoi hoa ik* &īb». Ao!« * k*lm k»< | hiki i aoho *i ke koko aae ka hoohihi) iloko o na keiki*)i: )a o K*ifv* ao Keahialoa» aka ia «ei oae kaaa e ka hehnhelu e ike poao ai i ka hookoU o kona iini ame ka ole. ahiAhi i kela ma&awa o ka pae an* aku o na waa i ke awa o Ahneaa. * i hakalia no a lele na lii iaka, o ka hui aoke mai U no īa me Kiope, a o in ka ua keikialii la o ka hele ana mat a hui pu me Ulnwini, a i mai la: "l'a makemake an e hookipa ia oln* e na lii no ko\t hom«, a e hoaomoe iki kakou me a'u i keia po, aia hoi ia a ka la apopo, alaiU hoohiki loa aku olua no ko olua home. O na kanaka o olua, ua hiki no ia lakou ke noho i aahakai nei, pohea la ia i kW manv>!'' "He manao maikai no kena ou e Kiope, alia nae an e haawi aku i ko'o ae ia oe, aka « ninau mna a« au i kua wahine, ina no kona ae mai. alaiia moe maua i keia po me oe, m i hoole mai no ke>>, alaila e huli hoi loa aku ana no maua no ko maua wahi." •'Na'u hot ha e hele aku e kamailio i ko wahme, a e noho malie no oe maanei, M oke kaha aku la no ia o Kiope hele no kahi a Keahialo* e noho mai ana. j Aole nae o Ulawini i noho elike nt ka olelo akela keikialii o Kaiiua aka ua ukali mai la no oia mahope o Kiop»\ a i ka hoea ana mai i kahi o kona mau kanaka e noho ana, ua haawi akn U oia i ke kauoha ia Kukuipuloa e noho me ka makaukau «me ka makaala, no ka mea he hana nui a hoea aku. Haalele iho la oia i na kanaka a hele aku la no kahi a Kiope e ku mai ana me ke kamailio pu ana me kana wahine, a lohe pono loa aku la oia i n* olelo a ua keikialii hilahila o'e nei o ka pane ana aku: "I hele mai la au e kii ia oe e Koahialoa. e hoi kaua no ko'u hale e hoaumoe ai i keia po r a e noho no ko kane ame na kanaka o olua i kahakai nei, pehea la ia i kou inanao? Ua kukakuka inai nei inaua me ko knoe me UUwini, n ua apono mai nei oia i keia manao, a i hakalia wale no ia oe, o ko kaua ho« ae no ia! Ke lohe maopopo loa aku nei o lTlawini i kela mau olelo hoopunipuni a Kiope e kamailio la imua o kana wahine, a no ka oiaio a hoopunipuni paha o kela mau olelo a ke keikialii o Kailua, xia ku ae la o Keahialoa iluna a ia ike ana niai i kana kane e ku aku ana ma kahi kokoke ia laua, o kona ninau koke mai la no ia: " Anhen oe e knu kane, ua kamailio »ku nei ka oe iaia nei, e hoi au me ia uo kona hnle a o oe ke noho i ke awa nei nie na knnaka o kaua, pehea la he oiaio anei ia mau olelo e kuu kanel" ''He ken aku a ka hoopunipuni o na olelo a keia kanaka, a ntai puni mai oe iaia. Ua hele ae nei o>a e koi ia'u o k:um ke hoi me ia i kona hale, a e noho no na kanaka o kaua i ke awa nei, eia nae ma ka'u mea o ka hoolohe ana aku nei i kana mao olēlo imua ou, he okoa loa, eia ka ua ae aku nei au, o oe ke hoi me ia, a owan ke noho i kai nei. "O kena kekahi mau olelo hoopnniy>uni iuo loa, o ka hiiahila ole, heaha no la hoi ka mea kamailio o>e mai, he lioohihi maoli no kona ia oe, imi mai nei nae i wahi kumu ano ole loa, i wah> nou a no 'u paha e pnni aku ai iaia, aole i 'o paha ko kaua hoi aku me ia!'' Xa kela man olelo a Ulawini i hoopii aku i ka ena iloko o na o Kiope alaila na ku ino ae īa oia iluna, me ka piha Inihu, a i mai la: 41 Akahi ka hoi ko olaa hoao ana mai r hoohoka ia'u, e ike ana ohia o kai o Ahuena ko olua wahi e moe ai," aole nae i pau pono akn na olelo auo Kiope i makemake ai e kamaiHo akn, o ka ws ia i ku koke mai ai o Kukoipulo» mA kona aoao, no ka mea ual ohe pono ioa niai )a oia i na olelo e kamailioia nna. a he hookahi no hauna o kana panku laau ma ke poo ia pa ana. ao, o ka hina aku !a no ia o na keikialii la o Kaihia ilalo, a make loa. Ike iho la lakon nei, e aia mai ana kekahi piliki* nui, ma o ka make ana akti la o Kiope, o k*. naholo aku la no īa o na kanaka a kan ana iluna o waa o lakou, a pela &o hoi me Uiawini ma a kau ana iiuna o ko lakon waa, a 0 ka wehe aku la no ia 0 kt akmie i ka hohonu, no Kohanaiki ka pahn hopo. Ta hoouna e ia akn he elele • hoi manka e hoike ik« ai i na kanaka no ka hoea akn o na lii, e«a nae aoie oia 1 hoea aku i kanhale, kapalnla <>i kā ihu o na w*a i ke aw*, he nui m*i kot kau o ka holo. nawai hoi • ole ka koiq, i kan * mea o ke kanpau maoH ao e »a hoewa* i ko l*koo ikaika hoe, aia ka pono o ke kn akn i ka aiaa, auunna o ka holopnni ana ae o ka lohe, no ka pepehiia ana o Kiope a make e Lakoa nei. I ka pae aaa akn o na waa i ke «wa, ua hnli mai la o Keakialoa a kamailio mai la i kaaa k*n#/ <4 He ken *ku maoli a ko kakon laki i ka pae e ana mai i ka wa knpono aole e ikeia ke pnhi o ka imn a Knknipnl•a. ,, rae ka minoaka nae i aamailioia akn ai kela mati oleio e Keahialoa, no ka mea na ike no oia. he aane keia e hiki ole ai ia Ulawini ke koomaopopo mai i ka manao. a he m*a olak>, na koopokikihiia aVa o Oawini no kela man olelo a kaaa wak>ne. a o ia kana o ka ninan ana mai: '* Heie k.* hoi an a pohihihi i ke ano o k*n man oIHo. keaha ino la ka manao o k«"Ia mea ae o ke kamailio aea mai nei i ka ike oleia o ke p«hi o ka Ima Kakuīpnloal" Hene maiie iho la ka Keahialoa aka, no ka loaa ole o km aainao o kaaa mau oMo i ke kane, aoia kana I pane aku aii (Aole | pao.)