Ka Nupepa Kuokoa, Volume LI, Number 10, 7 March 1913 — KA MAKANA A AKE S. CLEGHORN. [ARTICLE]

KA MAKANA A AKE S. CLEGHORN.

Aole i>alu\ ho mukuna ano nui o i\e i haawiia mai no ka pono o ka lehuiehn elike la me ka makana a Mr. Ake S. Cleghom. o ka hoolilo ana tnai i ka home o ko Kamaliiwahine Likelike nnie Kaiulani, i paka no ka lehulehu, ma knna palapala kauoha hooiliiKi, e hiki o!e ai i ko aupuni ma o ka ahaolelo la ko hoole aku i ko apo ana aku i kela makana, me na manao pulama o ko ohohiiu He nt*ea oiaio \»a hoole aku ke kan ahaolelo i hnla i ke apono ana i kola īuakana, no ka manao ana, he hana hoonui lilo, a he mea maikai ole, ke kau* palenaia ana inai o ke aupuni, ma kana mau mea e hana aku ai no kela makana, eia nae he mau kuniu ano ole wale ke nana maoliia ka iini, ame j k& niakemako ma ka aoao o ka uiea' makana inai, ame na pono ame na po- i maikui o loaa ana ma ka aoao o ka mea i makanaia mai. j I ka hoomaopopo ana i ka manao iloko o Mr. Ake S. Cleghorn, aia ka j makeo ame ka minamina iloko ona, ma kona manawa e ola ana no Ainahau, e lilo ka luhi a kana wahine, ke Kamalii%vahine Likelike ame ka laua kaikamahino Kaiulani, o ka hooikaika ana no na makahiki loihi, i iuea nana oleia e na hooilina o kela waiwai mahope iho o kona' make ana aku, aka e ku aku o Ainahau, ma ke ano he Home Uluwehi, a he home e haiainuia ana e ke ala kupaoa o na pua, a o ke alahele walo no e ko ai ia iini ona, o ia ke kaa ana mai o kela waiwai holookoa malalo o ka malama ana aku a ke aupuni. Aole wale no na nani a ka maka ee hoohihi ai. aole hoi no ka waiwaiio maoli o Ainahau, i hookahuaia ai kela manao e haawi makana mai i ke, aupuni, aka aia kekahi mea i oi ae ke ancr nui, imua o na ano i kaulana ai o Ainahau, 0 ia no ka lilo ana o kela wahi i kiahoomanao no ke Kamaliiwahine Kaiulani, e o mau ana i kela hanauna a i keia hananna ma keia hope aku, a e lilo ai no hoi i wahi hoonanea no na kamaaina ame na malihini makaikai honua. £ hoomannoia. mamuli o kela iini ame kela makemake īioko o Mr. Ake S. Cleghorn e hoolilo ia Ainahau i paka »o ka lehuleho, a e haawī liio akn no ke aupuni, i hookuu a haalele loa aku ai na pilikoko iloko o kela waiwai i ko lakou mau kuleana no kekahi huina dala kupono, ma keia ano iho la tia komo like iloko o lakou apau ka manao, e mau aku ke o ana inoa Kaiulani maluaa o Ainahau. a e man aku. hoi ka hoomanaoia o na hana kaulana apau i piU i kela wahi, elike me ka loihi o ke ku ana he aupunA ma Hawaii nei. He mea nui ka makana ina e hoi iho ana kakon a nooiaoo ma ke ano kupono, o ka oi loa aku, ma ka mea no ia e pili ana i keia makana a Mr. Ake 8. Cleghoru, iaia o ko kauka'i ana mai, o ke aupuni wa\e uo ka mea e hiki ai ke hookoia kona mau iini apan; a 9 kona kaupalei&a ana i ka manawa e wehe hamamaia ai kela paka, mai ka puka ana o ka la ? a hiki i ka napoo aaa o ka la, aamuli wale mai no ia o ka makee e hooiilo oleia o Ainahaa i pu* &aaa no ka poe kolohe, i nel»i> na manao menemene no ka nani anie ka u'i o na mea i pulamaia. koe wale ao ko lakou mau manao hookiekie o ka hookano me ka epa, malaila e hookoia ai ka lakou mau hana ekaeka. Ma kekahi aoao hoi, ina e hoole ana ke aupuai ma o ka ahaolelo la no ka lua o na maaawa i ka lawe ana mai i kela makana, aiaila ua hoonele maoliia aku na aolona kaukanawai me na manao makee no kela wahi, a ua aeia aku hoi ke komo aua mai o na hooilina iloko o kela waiwai. a hana mai I na hana apau, e nalohia aku ai ka nani ame ka hie o Ainahau. Ma ka maaaoio o ke Kuokoa nei, o ka loaa ana mai o kela waiwai i ke Teritore, o kekahi ia o aa pomaikai pookeia loa, ma o ka loaa ana he paka nani a uluwehiwehi. e loaa ole ai kona lua ma Hawaii nei, a e haaheo ai o Hawali. no na manao mahalo a na malihiai makaikai honua e kipa mai ai e uakaikai i kona mau aoao ap&ua. t!a ili iho aae maluna « oukou e na folona kankanawai ke ko 'iko 'i, 0 ke apono aoa mai i k<Na makana aoo nui, ma ka hooholo ana i ka bila kanawai i hookomoia aku i keia kau, a no ka mea eia kakou k« naaa mau nei imaa, i ka aeo ax>a o ko au o ka maaawa, a o koia kekahi o sa haaa o ka oili aaa inai nei, o hiki oie ai ke hooleia aku, malalo o kekahi eaau Immu liilii ano