Ka Nupepa Kuokoa, Volume LI, Number 15, 18 April 1913 — MOOLELO O KA AHAHUI EUANELUIO AHAHUINA O NA MOKUPUNI O MAUI. MOLOKAI AME LANI [ARTICLE]

MOOLELO O KA AHAHUI EUANELUIO AHAHUINA O NA MOKUPUNI O MAUI. MOLOKAI AME LANI

na o uu iloi".<» y.-A\M'/.'oka* arr.f» l*anai inu, '■■;•. , »;.•.. -.£ «e, Waiīhilku,. i >, a j.«. to. H<i». .1. W. f- ;.-i '■An:ihry>vn:il\i T webf-ia na n * ;.«.?• mel'- i ka himi'ui 1.. •. * n;i j « mai i'Vf\. n. l\ J J. t*. (•-•% IV. Ka:«a K«rho;rt u Ju >. I'* ("> i »«o!f"1o DO ka .'4. ll<H»irifti>N».;-<,;:t \'*l* n ».H aliaI'aia J. K. h,*; 11«: iii J. K. KatH»<«pii, ;.«,?>.»<:• Si*«,. . K«.lele; Hnelo i». *i, < , , e f r >: !kl.' Kes al<. h<% M f IV,. i >. "K t ; : jM, !. • ; Wanahaiua Mr*. P:jpn«,j. . ; K }U-v. P. In#ina, <<*:):','••. M • -. i'u'':;.,,::.,;,:«* » I*'; Kaupo K««v. ,'t! .:.'ht fl. '••• :i)m ; K. A. Kana« t « jr «ij. ;;; ; ! t .1. S. ?*<■» iiu'iolel*#; M K • '' K«'okvH *'■ M. Kah.iV.!!. lri'.VM '•>. > ■',' » As liu. <*!<»!<• Watkit{xi T J,. i:. i, , h< kahu. W. Jj. K'':«r.<i. « '<•!' ; K.\'..;su« H. P. .liml'l kahu. «li'.o, K ,'::•<<> « W..i?n-«\ I>. 11. Kaa!.",fc;HH Miii. •.<• • i*. ; k. J. K. Naw«-. hine. elele; v Ku.'iīa, kahu; 1). Kapnkn. «*!• !. , W;«»;,• •• K. Mololani, ir,.tv.u' i li. K. kornite; li. I',. ka hu J. Nal;;i!.' , :• : , K-a u tl.it I. D. hu J. Nal>:t!« v ,»i ls. l !:,:,sih:i'J. I>. 1 lttea, l ahu. A. \:>' < l< • w.' Wailau ! liine Pel»<ku{. ; j .i, l'. K 4!«»?»«•!:»»ii. kaha; I Wuilin|;t, < <,;,. )i;,. ; Wii111!•' ii; K?.. J *.»'.»• Wailuku. Vee Kin, ha'ioh-'.., 1.»,.; 3 .1, W. Ka lua. M. P. V\ .ii'*., I'. N. KaUoUuoluiia, .1 flu. K.»! ; «i<t. L'l .-. I'.> r !1 h:*m», U<*v, <\ A. P»ii\s<!i"-{), S, K. Kuuiii.», L. 11. Kuliuui. A',Kr<lman. l'Vauk So.n|t|i'r, l>. Iv...*»i s.;»lni 110 Ka>au Koho it;\ infi:ih".» , inii!i i iit» homile Uo ft:< j hi.ii H. P. Ju'l>l. liumhaoi, !:.<•:». \V;u« ,iit,ir r No »»:* li,,i) v >>!' !> W :inv:«iol<>, J. Nakal«*k;», !>. K: !..!!, 1;; u » r>.« f».ij.».ihi > Uv la«.;«, K -il.uopii, ;i w»*; uo na j»al«II""i' i. I'. S. K:i:-i:i. K. A. Kana,'; liiuiiiih.'h-L:», N .t\v:i!i(ii»>, Mo<c« Ka';i:.ipu, MIK ! )Mi!.:mi ; Na Kk il»<sii« knhii oii', l>, K. W'hil»'. P. N, Kaiiokuoluiia, U. .1. K. N;«\v;«hin»*; Koniilii haipllii' K. i '(»•-}»«»»■, \|aiHi:iiii. Hoiin' !»:'(,;l a k»> k<ui)ih'. na !i.ina hou. I. Knhii i K!oh> i l;a ahahui kuh:i Kaimaīi • 'ify ; •_!, I«-1,• i !.a Ahaluii Paennia; M Knlu im ka p:ij,a Hawaii; I Kul-.i lii» ka A t,i. 1 i]; i; f» Knlii iki ka Ah;ih«ii Mi-i»i»>:i A nii>j ii; :t; (5 Waihu :tua o S. K,aaili>a i kuna 7 I.iilu 110 ka \vaiho(i:i \sahii».' Ka<»eiuak(>; S Nuiioi aiin i k.t Pa]»a Uawaii e kokua in s. K.'i.ūil:,'u; !> l'!,a o lja Papn llooniMio 11.1 ii.»; !•'> K<»hu i ua liiinnnni o ka Ahalnii; 11 Kt;!it» aua i ] v «' kimiile ('i'.va la'a 12 HnnMMikui » ].a Kkalenia o Kaah iinana; K' K;»?iī i' h:,fa\v;u hou ni k.'i 1 ;ifi:* !•» K mu ali.'i i k:; Aln Paea'iua 110 ke Kha 0 !!>!l; 1."» !la:t\vi ana 1 ua «lal.i i ko- jki ka u-aihona o ka ahrt Ma Un ninau ia «na ua npono !oa ia k<»ia man kiuni'haiia. il<ioni»ka ka aha nif ka hin'enl n>!io p u f o j a x> t Po'h,''* inai, N'oho huu lea :i ! a !i,»-a 7;!'0 - 0 ka „ Wffia iuiia aia k;i |<al'i[<.ila hookuu mai ia Uev, i\ A. r,thv<li'.'li uiai -e hoohiii ftna iaia n'.e 'ka ali'i, iar.t)irli«r 0 Mani, nponioa. 11»* ''<u na I*,»,l».• r m* ta aku 0 Si*iit»»*'> h'.okiiu a ,• ,hn; aku () ia me kn Ah» 'Mukupaii'o Hawaii. Ae ia. N'a ,s\ K. K'iaia i kor.a nalapala hoohana niii.i (■)!•! Ka .'alapa'a hi><'!iuu inai kmi mai \n A!i » laian. lio m.ii o Oahu. »Va M. I'. 'Waiu'.'iioh', (• \v?»ilio ia kela imlopala ma ka p;»|.a. Kamnilio mai na lioa 110 k,'i« p-oap'.ih. a nilu uiai ka uoiio. (i !< 0 K:; «• a ht>oiiohi> muaia ana i kahu 110 i.a Kkah'ni« o Ilonokohau, un Inwa ia 110 ko Kaaia hri nua nie keia Ahalnii; hooh;«lah;.la niai o I{ev. Huniham i ka rul:t ana a k:> liiuahoomalu a h«'opii oia i ke' i r 1:ī-» ana o Kov. 11. P. Ju«M k:« K. 11. i>,i l,t>t»rtjj-—-Mji ka ui»iatua ana ua liauh» ka hoopii. Nui U:i 11)11:10 'a o<ahoj,,. »iio, i>»»i nun" <> M. P. Wmnaioh* e houpauei' i k:« h.ahiwai i\ uoho hou «'llke U\l» ku j>a:»;»h:iua. Houpaue»» ja ka halawai «na ke mele nna i ka ht:neni K, H, :m; n, ( . | V{l mai ia 1. I>. Inea inai. hao;j elna Poah.'-. Marakt i'T. Malania honia k.« ha!.n\.»i i kela lrt eliko me >a i hoouaui t v ia ai. h«>r:i S p. et. N:i l»e\'. Akaik*» auie 1), Kaui 1 nj.»l;«ina k,« h i\Ki mo'.-i haipule -J. \V. Kali.m ka liiiiaht>t»i«a-ui ina ka noho. Kahia inoa a helul»c*uia k;\ moolelo, a npoiioia. Na ka lunaliOoMiali) K h:«|<aiia ko kliini'haua 10. Kt«ho ana i na lunauui; na Jml«I i kn inoa ,» la»vi i lw*iuiko«»uialu; lill N'tov.ihin«» i ko 1.. P. Kaumeheiwu. m;* ka l»:ilo|,a ,ii<:» v he ;!•> ia 1«, 11. Kau nu'heiwa; * i:i I IV. laoa. Na Nnwahii:;.' i k:: ; n»u o J. Kalino i kttky'.!oVU». a h«»okah> wale u<> iuoa, u«>lailuhn'a ho«*k ii>i waie »<> l»;»iuka i hodhonuoa. Xa J«uitl i ■ k,\ »ut».> o i p'.mku. hookalu hahik \ e.t«i«H. Kom«te <-iw:«. 1 >,] « U. U, l»o«.l)i*>, A. H<uvdi*h, K. Ik K*utti»ehi»iwa, U. J t K. Nrt\valu»u>, J. K. Kahoopi». I>. K. Kaaiakniuauo S, K Kae.w, M. p. Wu>waiole P. N, Knhokvo} -ua lloike a k,- i,o:u»le o iuv Hana Hon, ll» koke.:* o k:\ a o Kal:n»}ic»pa; 1« Noi « k.« Pav»a ilawaii i K«>k\ia uo 1\ N. Opuv-ai. Uo»Vkahu-• Na K. Kahoopii i kt> Paio, iUii-'' ; na !>. N. Opnaui i k«» llaelo; u« P. U;.?r,n:\ » ko Kipfthnl t } : ua 1«. Ntitvh.:l i ko Nahik». Kau--5»o; «a roo.»oe i '\o Kattaio ame Kf:uvak.i|;i; »;:i .1. M. Keao i ko Keoke«. w is<H.»a k»«i n-u ;i 0 heia hoike H haiwi:»'. ke Na Paiapahi iloo]*»* Na H. P, Jo<M > ko Kahulai; Xa 11. Kuaiak.nui'u-ii» « k<» Wai'a»-; Na S, Kaati* i ko H ::tiKt»ii:*n a>«:e Kahakuloa; na l». h'v* ; i k«» KaUiuaha; ti:* .1. Kaaloahi i 'X,, H*hv.:.-.: n:t J. P. K;*Vhelaui \ ko VV:«tlau »!»•• IVi< 4 kuji;:; !ua t'nl'u?»n i ko t»a K<-o l'a'K, W«iiuku', Pmmeno; ua V,'.- K-iī t ko W;u*o,ku ('hnnh s : r:i s - Kraihi.n i ko K»*annc. Wa ko a u»a;« ?u«'»ke ki* kowi!» i\ hi*p;*»» k.) u».v <;e ;< «a Kseln», N'a ke k.»katu«»U»l.o ī ka hoike KV«»i*» 0 Wailukn; ?u Naw:v.«hs«e s ku \Vaih*t<>; > ii-a. ,1. Kai'u.i i ko nn ka- j kuMo'.e.U» i k*. P.-«»ai Jia Kahiai*» i ko : llaiku; na K«-k.,!»»hx- i ko !!urio; 11« ke | > V;»« Nakv;-v.: ua Mr«. Puj>u- j hi i ko Wiiaaua'aa; r,a Mrs, PamaiaulaJ i ko K»'l v, V:'< ''■:: «'i }<»«•'?«* i ko K«)U|H»; j H» K'iinokan t ko Ihiauaula: na kej k,i*k:uiol!v'lo i U« lllowiiiU. Waihoia ke- • - ••; )nlli. hUl*» o keia Lo.'</ a ke K. ll>: iloopiu : . | i ko W a laee; im I>. Ka- :

! i Honok na ke kakao«}cki i ko Hooiaka asai ka lanahoomaln i »* r.- ; «a na la ;a e ka hsp«}va kora iiaipaW. Hoopaee*'* ka oalawai me k* kimer?; ame *a r-n>e a J. P. £rdman. I*a Hana Kkoha—Poali*a, Maraki 2s. J. W. fvaivia k& lanaliooinahi maUma mka ka|« hora h upo<e. ilehiheiuia ka i.ooh'ln a afH>Roia Kake* iAoa. . K<vnA o na Hio*Ekel«l sbr«]ehitaoiD Kfi*ua o na Hoike Elele—Ka J. Xa* ■inhk* i leo H*ta*a; oa Waih'ala i ko '•V«jl«u «mi? Pelekunu* na S. Ajiaha i »o Keokw»; hoihoi hoaia iaia; sa Md« K«rrtahe/e i ko VVaikap«; aa f>. W. Wbit«» k<* koittite hoonohoaoio a na eka»»?»ia kabu oie, n«n mai o M. 1». Wai«•aioi»» p J*w*ia sra hoike a noonoo, na ka. iunahoomal* e waiho a lawe /nai ke 0 tiwa lala i ka lakoa hoike.

>'a l>. Kaai he palapala hoopii mai *a Kkalwia Pak«? mai o Wailuku e >rtiia ko lakon ha'iolelo i !iahui*apule »o lakou. Wj<*ihoia a laweln niai ka n k- komlte o eiwa la!a. Na H. I). Do<lfce i kana hoika ;>uuku 0 ka Ahahui. Xoi inai o R. J. K. >«avnh»ne e ai>oao loa i kei» hoike, oa \\><mo !oa in Hapaiia kt» knmnhana 1 —Elele i KanCity o Kev. Burnham ka elele i hooholoia. *■ Kumuhana 21—Elele i ka Ahr\ Paenin:i—J. Ka'ioo no «a haua oku Aha; I. 1). laea «o na hoike Kihapai. Na Roy. J. !* Er<lmaa he huke i hooiKikaukania nd ka hookuu ana i it& hoahai*au i kekahi ekafe.«»ia e ako. Lulu t»o ka Papa Hawaii ame ka Papa Ahierika, na D. Kaai e hoomauia uo elike iu' ka mea maa mau. Lulu no na wah»ne kanemako he $9.10 1 loua. No ka Papa Hoonoho hana mai f<a waihona ae o ka aha e ukuia ai. Na 1). K. White i ka Hoike a ke Komite e Kiwa lala- 5 noi mal o M. P. WaiwmoN' e keia hoike; na lhri'*e i noi mai e poniia o Yee Kui, \olioia ko komiti* ninauinou, a poni—r! B. Dodge, 1.. Kaumeheiwa. D. K. vVhite, Hiimham, C A. BowUisb. Ka poe i haawiia na laikini Ha'iolelo Knhiapo, J. P. Poepoe, g. Kaiiihmi; na M. P. W.iiwaiole e haawiia aJ. K. Kekipi i laikini ha'iolelo. Ma f<;i uoonooia ana, ua hool«?ia. Xa Kkale?ia kahu ole, noi mai o J. P. i'»F<liHBn, o ka hoike a ke Komite wae to keia kuuuihana e hoopili puia aku rr?<? ka hoiko a ke komite o Eiwa lala. \pouoia.

Na Frank Scnrtiler he mau olelo pai|>ai 110 ka himeui i ka wa e hui ai ka •Vhn Paealna. Na Uev. 8. K. Kaailna he' noi no īea nawaliwali i loaa iaia, a o hookuuia ikii oin mai ka noho ana i kahu no Keanae. Ae ia. llooholo ka aha o noi aku i ka Papa Ilawni? ame ka hui kokua 0 Maui. E hauwi mai i kekahi kokua no keia hoa malmiia. Hapaiia ke Kumuhana 14—Kono ana t ka Aha Paeaiua, luno, 1914. Na Dodge » noho ka Al\& Paeaina ina Wailukn. lioopaneeia ka halawai. liana Kkolu, Maraki 29 ll<K»maknia na hana elike me ka mau. Kev L. B Kaumeheiwa ka lunahoomalu ,ua ka noho. Kahea inoa, hilinai i» ka moolelo. Hoike a ka komito o na palapala I»»opu. .0 S. Kaaid ka lunahoomalu o ko»a konnte. Nana •' hoike-mai ka h4;naltema o ka palapala kahea kahu o «eleknmi aoie Wailau, noi mai oia e 101.10» ho u 1 ke»a palapal» i ka Ekalesmw o \Vailftu a me Pelekuau, aponoia. iNa olelo Hooholo— Na J. W. Kalua, ie olelo hooholo moi «a loaa ae 0 keia uui. L hookaawale ia ae i eono daia \pouJia k ««helo oke kakauoielo.

JV: *o he olelo hooholo e hoihoi houia ka inoa Kev. 0 Jno. Kaiino. Oielo Hooholo, hooholoia, no ka mea, 2 kekaln o na lula 0 keia aha, a he hoa paahana kahiko iloko 0 na hana > ka pono maloko o na Ekalesia o keia «h* a 110 ka inea, ma ka A. D. 1909 i.i aU °. k^kahi ona ma' «wwa halawni mau iio keia aha, ma Lal!" 0,ho ® bol< > e hoopau ana t ka oihana kahunapule mai ia J. K«i^ u ? **:*. 1,0 k » »»ea, mai ia manawa n hiki 1 keia la, t ia hoomaopopo ia knL t°ft a an 1 0 '. kt ! na kulan a maemae, Hona knlana kona noho oluolu tl°- boa . ,oh » a«a me ka lehulehn tna k»ni aiia 1 noh 0 kamaaina al, oih naka ekrtl«sia huiia 0 Kahului, a -ua ptH akn Oia «ne lakou, he hoahanau, & he hina a he elalo no ia Kkaleaia i kwa aha, a-ua hoopii akti nel keia aba ma ke kulana kakauolelo no ka Ahahui Kuauelio Ahahuina 0 na Mokupuni 0 Mmu,' Moloka», Lanai. Nolaila, e o makou o na lala o ka Ahahui Euanelio Ahahuiaa IJZi t V*t ? ame Unai k P hooholo nei, e hoihoi hou ta o John Kal»u 0 iloko o ka eihana j<»hiinnptile. a e loaa no iaia ke Jcu- • ».■»»» o ia a « ik«. ia oia ma l.'» ho(w »k» o Hov. K.liuo mamnli o « a ka aoao oka ahahui -ee pule nei hik4u i ka Mea Mana Loa r ?■»'»**■ Kona aloha, Kona lokouaika»,- Kona maluhia iloko o Kristo lesu jtjj -ka noonooia ana o kei» o lelo hoofaolo, oa apono loaia. K «i»nku, komit« no a» Hoike Kihap.i», apono loaia kana hoike, e halnwai ho« ai keia aha—Hooholom e «Oho lua ka Ekaieaia o Waihe» » 1913. Hoakaka niai ka luaahoomaiu L. R Kauineheiwa no na dala i hoouna ia «a» iam no k s Inakini o KalaupaM. Noil mtu « P. K. KaMokuoluna «' kU a liom 1:30 p. m. NOUO hou k» aha honi nso p. m. Hoomakaia ua haua m«e> ka himeni L. H. 22 we sa piif « hmahoomalu. Jia J, K. Kahoopii i lta hoike Papahelu. A{wtoia; No k« kokua ia D. N. Opuhni. Aol« o D. N. Opunui * waiho « ka hkalesia o Huelo no kona nawaliua hoopaaia ke uoi I ka papa Hawan. ' A(ahope iho 0 ka law« ana o na hooUio oka aha no na etef« i Aha Pm«aina, ike kakauoulelo, {»apa hana—o k« koeaa iko 0 na loaa « holo ia i ka Ekalesia o Kaahumana. J. W< Kalua e hnimi hou i ka hoik« a K« Komiio o na Kihapai, apo&o ia. Noi mai oD. K. While « kapaeia | ka hapa hop« 0 ke»*> hoike, «pouoia. Na J. VV. Kaiua he o'elo hooholo—ma kahi o e«oa J«la* a n» elele. * tn& ht'.a: ma ka ainahia aaa hawle. W; h» noi * \ ka l>oe pili'kia mi» aponoia. j Lulu ua hoa. loaa he-$lO. lla hapai | homa keia lulu t ka w:i hoike KulA ioaa h« ma\; iiala ho« o $41. Kahr e h'«'i. hou »i aha —Ki k# ktK j m*ie 1 Watheej; J. W. Kal'ua 1 Lahaiiui,

kt Waiwaiole i Wailaku. Ma ka nieau ana. hooiioloia i Wath«e. . Uo6p#m«m ka aln* me ka himeni 9 k» puk» a ka Innahoomālu. , «lOHN KAIiNIO, x -Kakauoleio. , Kahulni, Apenla 4,1913.