Ka Nupepa Kuokoa, Volume LI, Number 18, 9 May 1913 — PEHEA HOI E OLE AI KE KOMOHIA O KA MINAMINA. [ARTICLE]

PEHEA HOI E OLE AI KE KOMOHIA O KA MINAMINA.

I ]»ootnaoo ae la ke Kuokoa i k'tf e kau ae la maluna ma>niuli 'o ka mnke hlkiwawo ana o Mr. P. W. Ritler, ka haole iaia ka malama aha o ke Kakaaku MiK*iou, no ka inea, mamuii o kana inau hana, ua hiki ole i kekahi hehum u»i o uu īnakaaiiiana oloko o keia kulanakauhale i kamaaina iaia, ke kaohi iho t ku haawi una aku i ka lakou mahalo kiekīe ana nona, aole walP iwaena o ka pohai o ku poe Kristiano f aka iwaena pu kekahi 'o na makaainana ma ko ano laula, i hoomaopopo .i maikai. i oili mai ma o na hooikaikn panaha ole- an«v a kvia haolo mk ku apana o Kakaako. lloko o na umkaihiM lehnlehu ae nei i hala, ua. kaulana o Kakaako ma ke nno "WTCI "pOP "anie na liana kii i lea weliweH, i '* > k«" knuli)# aiui me na apana e ae o keia kulanakauhale, aka i keia la, ua hiki loa t<e oloJb ae, ua noho alii iho ka maluhia, a ua hoauheeia aku hoi na hana i ike uiauii o na makahiki i kaahope aku nei, aole ia malalo o kekahi ano okoa i no, «h| mamuli no ia o ka uoho kino ana aku o Mr. Ku)er ma kela apana, e i na kamalii ame na opio iloko o na hana maikai, a e uwalo ana hoi i ni poe kauaka niakua, o hookanaka mni i ke ano o ka noho ana, a i keia lii, \ia4t)ili mai na hopena maopopo loa, o ka hua ana o kana mau hooikaika p:utahflf ole uua, e IUo ni ua hoomanao ana no Mr. Rider i kia hoomnnao iloko 0 kokihi mahele nui o ko Kakaako poe. 110 apaua o Kakaako a ka poe kuai waiona i makaleho ai no ka holomua o ka lakou oilmiia, he wahi hoi a ka poe hakihaki kanawai e hoona mai ai me ka uianao e nulowale lakou iwaena o ka hihipe'a o na kanaka, aka elike me 1 ekahi kou wiwo ole, e hoouka ana i ke kaua no ka pono o ka hoa kanaka, pela iho la o Mr. Ritler i ku hookahi akn ai e paio i kela mau ino he nui, me ke kaiehuia ana aku o na lmle inumma ame na hana hakihaki kanawai he nui. n ua hoopakeleia ae he mau ohana lehulehu mai ka noho auwe ana, malalo o ua hookauwa ana a ka waiona, a 1 kona hala ana aku la ma ka Poakahi nei, uit komo like mai na kanaka kuai waiona ame k& lehulehu apau, iloko o na ii Hiino kaumaha no Mr. Ki<lor, mo ka loaa pu o na maoao mahalo & hoomnikai kiokie, no ke kahua nna i ku ai, a hiki wale i kona hooluolu ana aku la. l f .v loaa no he mau alina n'he inan hoomaewaewa ana aka poe ona, ka po« ko!oh« amo ka poe hewa malunaona,.iaU e komo kino ku ana * nwalo aku ia lnUou, eia nao aole ia he inen noua e kt»eini hope ai mn ka hoike man ana aku i ka oiaio, nme ka pololei, a moo wale aku la ao qia me ia ano on», e komohia rkit ai ua manao miuamiua iloko o ko Kakoako poe, no ka i kekahi noa olike m6 ko Mr. KiUer ano ko hoopiha i kona tnakatua nia keia mua aku. Ma ke ano nui ke olelo ae no Mr. Ritler, he makua oia no ka lehulehu me ka iiiiua ole ma ka lahni, e komo ana ma kela ame keia wahi e ala mai ai na hana 1 nunaelo, e uwalo ana i ke kaue mai kana wahine mai, iloko o ka wa e hoopaapaa ai, ina no ia i na hom o ke aumoe, na makaukau mau oia e ninini aku i ka wai iluna o ke ahi lapalapa, e hiki 010 ai i kana poe o ka hoopakele ana, mai na. in>iuo mai, ke hoole ao i ka maikai a kela haole o k& hana ana aku no ko lakou pono. . ' ' * 3 lloko o na iloko o na hoinoia, me ke kuamuamu oko«tia aku no e ktv poe ona. no'e ia i liio i mea e hoalaia aku ai kona mau manao inaina, koo wulo no na hana i oi aku mainua o ka mea hiki ke hoomanawanui, ua hahao aku ota i ka poo o kela ano maloko o ka no ke a'oia mai, a ua lilo ia i uiea nona e maka'uia ai. a e wiwo ai no hoi ka poe hewa iaia. 1 lioiko no ka nui o na mahalo no kana mau hana ma Kakaako, ua pani (konia ka liale hana Inn, ma ka hora ekahi o ka Poakahi nei, oiai nae, he kanaka o Mr. .Rider i k\i<e ikaika i ka waiona ame ka dna. na lilo no nae ia hana i mea e haawi Uke aku ai n» mea apau i na hoomaikai kiekie ana nona, mai ka poe kuai waiona a ka poe waiona oleO kgi ke Kuokoa e upu «ku nei, aole e lilo ko Mr. Ruler haalele ana mai i ka apana o Kakaako no ka manawa pau ole. i kuma e hoala houia mai ai na haua «kaoka a ku i ka hoohilahila, o u* manawa i hala aku nei, aka e lilo na I anoan% o ka maikai. ka maluhia auie ka maemae i loaa i keia ap*na i keia ! inauawa. i mea hoopalahalaha aku e hooi houia ae ai na ano maikai e ikeia | nei nia kola apana, o hoao hoi e holoi loa aku i na kthe*ahe'a ona hana hewa | i» ke kulana haahaa, a e hoao e hookanaka mai ia kakou iho. j nae i pili wale no keia i ka apana o Kakaako, ame ka poe e noho wale nna »o wiahiila, aka ua pili no i na apana e ae, I nohoia e na kanaka & k$ Kuokoa e kamailio nei, e pono e ku ae ihina * koehi aku i na hana hoohaahaa a hoohilahila mo ka hoopilikia o na wa i hala, w* lawa nm mea maopopo >oa 1 ikoia. i mau kumu a'o kupono, e hoano hou ai kekahi i kona o>a ana.