Ka Nupepa Kuokoa, Volume LI, Number 21, 30 May 1913 — MOOLELO O KA AHAHUI AHAHUINA O KA MOKUPUNI O KAUAI. [ARTICLE]

MOOLELO O KA AHAHUI AHAHUINA O KA MOKUPUNI O KAUAI.

*> a. «s., »*i3im»s.'a ki ha'smti h.tipn\v » na AkiS%«i C. E.. malamaia e aiakai. aaai u 3ilr. i\ K. Ha- ,• a*> o K»paa T »a« G. H. Ifa<i>ly cja-' Ko<>*»B mai, Kniaokina. Hokmm oa'n <* !Tj-ss. l»an« 4.7. Webri» m? ka mai ia <>. M- Ha4av t meleia fea Uime-, ai 113. a ahakai m.*i o Mr. lla<bi? eli- «« m* k* kt»mafc(aaa oi* liomai na 'u e aaa, Maikaī na haakak?t * |o!i f*oao i ke kāmuhaaa. ns»> ke kuī<j ma ka hana. «• paipai an* § na !a?a ftps»u o Alia i akoakoa mai. s MWeia ka lihneai 1», * awu ia. M*. i Ajrf»Jo paipai paanaAu, na Mr. J. K. ; x*iw h" ptt{»ai manao. |K*?a ia Mr. i <i. Kaulukoa. Mr. P. N. Kvfiokuolu- \ r;:t. ka mahhini kft»oh»no nmi oa. Houo ;t I'iilani, i hni pn mai ma keia kaka-1 b)-V ooi, i haawī mai \ «a manao o, ki» kanak* haipule. a iioi nui e holomua na kana C. K. iloko o keift Aha Pa»':iina a o Hawaii noi. Xa Mr. Kaiwi i haawi maa ho t«o pu?*\ a mai ia Mr. J. A. Akioa mai i paipai manno, ame Mr, J. P. Knlman, ]•;mau wahi"ol#lo ftokole i f»Ui i ke ' v«m:»Hana, a hookmiia na hana hai-pii-o nia kakahiaka, me ka Himoui 215,' :tu" k:» a ka Makua Kahu Rov. S. Paihihi. 1 wa hilnlima na l#la o na Aha, a* kamaaina ame na malihini, ame na »ala o ka Aha i hiki mai, mai Honohihi. Heoknnia na hana o koia kakaliiak*. a ksini koke oo kn bel<* paina oia Uakahiaka nn«, a ka poo nui e alakai nna i i:a hana oia mau !a, Mrs. J. M. Kan»*aktta, me ka eleu. ka miki, ka mahumaha ame ka Ohiohi waipahe. i ,llora 9 weheia na hana a ka Aha Ma- j kau, li.-ilawai haipule. malalo o ke a'a- j kai ana a Rev. R. Pnuki, ma loane 15:26. Aia a hiki mai ke kokua, ka mea e hoounaia e a 'u mai ka Makna mai, oia ka l'hane oiaio, ka mea i h?le mai ka Makna mai, ntiita.no e hoike aku no'u. Kumnhana, Aia a hiki mai ko kokua. Na manao 1. Uhane Hemolele. Ma ke ano anela o ka Haku. Manao nui, heaha ka pilikia? He nui na manao waiwai a naauao i haiia mai e ka Makua Puuki, a ua hoopain no ka uhane ; >o mea apau i ioh e i keia haiololo mai ka awai mai; a n;v hoohalike mai oia, ua like ka Hakn nte ka "Fly Wheel," iloko o kekahi halowili, e hooni ana i na hnila liilii iho, iloko o ka hale t?iliko holookoa. Pelii no ka Uhano Hemolele, e hooni ana i ka naau paakiki o ka mea i lohe pono oie i ka oielo & ke Akua ola. Mahope o ka p»tt ana o ka mea haiolelo haipnle, iloko o ka manawa he hapalua hora haipu'e, ua ku mai ke Kahu Kaauwai a hoaknka pokole mai, ke hauoli nui nej a« i keia kakahiaka i ko kakou hoakoakoaia ana iuai nei maanei e hana i ka hana a leo Akua, ko kakou makua nui ma ka lani. Ke hauoii nui nei au i ka hoike aku ia oukou i ka noho ana. o ka Aha Mokupuni ma keia Ekaleaia o Kaf>aa, oiai ma ko'u haiia mai, -ua hiki i»ha i na makahiki i aneane aku i ke 3* ma ko'u ike i ka buke a ke kahu mua Rev. J. ?īt, Kealoha, a ua hukiia mai keia luakini mai Wailua inni, mn ka la 14 o Pekeiu.'ih.'i. IS7O, oiai, ka 'llui Kawaihau a Ua mol e noho ana a e mahiko uia «a

ai®* Btauka, a ms. I» mm i kapaia ai kfia *pAs& h.-«f3k€»;okW&, ka o Kawsihas. (O k* kakaāolelo o keia mnn a&» •p&aha. ka snea lt<j<«kahī e ola sei i keia Ia i tk*» m i has&. haki liwelaw» fm i kei» lu3k;oi. a ae i loak.ii»i feou>. I kei% wa i wefe<» «as ai ke kahu i kasa mu hookiy«a. i sa. la*a ai-au o oa eko'sa, e koeo a2ss aie- ka haaoli * l#*e akti i ka iaakiai o &«j. aa kaaa e h«a a&a i ko»a inoa Laahia, e malamala mo ka «uilukia ka oluo'u ke aloha. no'aila. e na hoapaa. haea iloko o Kri«to le*s, a» weheia ka >uskīni ise ka maiīao uaikai e hookipa mai ia ookou, oo na haaa a ko kakou .»lakna roa k» laniMeleia tta Hinieai £2. pale mai ia Kev. J. j» Er)iman, a hookuoia nā hana o keia masat»s. Ia Haua Mu*, Apoiila 18,1913, Nobo fca Aha Makaa, iuoahoomalo, I. K. Kaauwai ma ka eoho, amo Kakauolelo J. H. K. Kaiwi, a hoomao popoia na lala o ka Aha i hiki mai. Ekatcsia o Kapaa, Rev. I. K. Kaaowai, kahu. ('. K. Haae, ele!e: Koolaa i huiia, Rev. R. Puuki. kahu, O. M. liu«l--dy, etele>, fiev. 8. Paaloki. kokaa; WaiOĪi i haiia, Rev. D. P. Mahihiia, kahu.

-B. U. Kaneole, elele: Waimea, Rev. J. A. Akina. kahu, J. K. Kapuniai, elele, Haaapepe, Rev. J. A. Akina, kahu, Mr». Fsnay Sabo, elele: Koloa, Rev. J. M. Ly«lgate ,kabn, D. K. Kapahee, elele, 8. K. Kaulili, kokea kahu; Lihue UniOn, Rev. J. M. Lrdgafcp, kahu. J. .i. Kaaeakua. ele'e; Li'aue Hawaii, Rev. Wm. Kaman, kahu, Joseph I, elele. Na Ekaleaia lapana. aole mea i ikeia, aole hoike i hiki mai imua o ka aha. Hookahi hoike kino ole i loaa mai mai ke kahu Pake mai o W&imea. Na lala mau o ka aha; Rev. J. P. Ef<lma», 8. W. Kauanoe, J. K. ApOlo, J. M. Kan<"akua, D. K. Kapahee, W. Elliu, Rev. W. K. Waiau, J. 11. K. Kaiwi ame Hon. W, 11. Riee. Noi mai o Mr. Haae, i kokuaia e ka Makua Mahihila, e lilo na lala o oa aha e ae i maa hoakuka no keia aha, a hooholoia. Na Mr. J. K. i hehihelu mai i ka iakou papa hoike kuhikuhi ana o na hana o ka Ahahui Ekalesia, ka Ahahui Kula Sabati ame.na Ahahui E.; aj>onoia, Na ke kakauolelo o ka aha, i noi mai e Hlo ka hoapaahaua Mr. T. N. Kahokuoluna arafr kana ledo i mau hoakuka na keia aha, a hoohoioia. Koho ka lunahoomalu i ka papainoa o ke 4comite a penel: Komite papa haiw, J. M. Lydgate, Wm. Kamau ame J. v. Erdman v komite imi Wm. Kamau, J. A. Akina am? J. P. Eniman; komite papa hoiko helu a na Kahu Ekaleaia ame na e'ele, J. M. Kaneakua, C. K. Haao ame Joseph I. komite o Tii palapala hoopii aino hoalohaloha, aole i kohoia; komit* papa kuhikuhi hana r .T. M. Lvdgate, W. j\atuau ame J. M. komite pa'i, J. H. Jv. Kaiwi. Haawiia he mau minōHe no na me'e nani mai na lala like ole mai o ka aha, a hiHi i ka makankau ana o ke kumuhana mai ke komite inai. Waiho inai ke konvite ke Kahu Wm. Kamau i ka lakou hoiko a ponei: 1. Hapalua hora haipule; 2, hoike papa helu a na kahu; 3, hoike a na ele'e;

y «a gn«: 5. p*Sa,j?«U bc|Āi; 6» ke V:-* © lIA X*S3FQ; 7. ■ fei» S0 aa kane makp: >, , ' hoaiohaloha; 3 r - EKKIĪ R* k<v " ■»:]{» EO K»?aaps3f»s: I'X *«* 4». ; Papa Kawiii; H. R* i3tfs ka^Pap»' :\aerika: 12. na it?u 20 k* : Am«riSts; 15. na kaKua ?aakiai; 14, ke kr-h» »a» i ek*r i Va Akahai i Aracrika: 15, ®a palapa*a> ho-»stm i .na fe««- ' hA'»fttt; !&, ka tsoho ta*i lia Vha Paeama; 17, kuiaukanawmi b» k«*a i : n.fe»; 18-, b» Ekale*» nawaiiw»H; 19, na n."* fesw o M ; ; k«ba; 21, tata eo 1;C kakanolelo; 22, ; ) koiko A»a i aa lucactii o kt»ia Aka; 23» ' kahi ame ka maeawa e noho ai keia, «Aba. 1 i... Hapaiia ke kumahana 2 ? hoike papa v keh a na kahu. * Ka ke Kaau I. K. Kaauirai i kan-i hoik<» pajah*iu. rcai Kapaui wai; mnl k<?»a lsoikc kaka i ulu mai*ai ke ninan .mai k* Kabu Ly«igate, ma kahi o ke o?a bahu o ke kahu o ka Ekalcsift_ 0 Kapaa; na lala i kaaiaiUo, Akioa, Ka* neakaa ane Werncr; komo i ke komit«. Xa ke Kahu R. P««ki i kana hoik<* papaholu mai Koolau i* hniia, a komo i lte k«niitt.

Xa ke Kahu R. P. Mahihila i kana j hoike mai Waioli i huiia; komo i* ke j komiie, | Na ke aKhn J. A. Akiwi i kan» hoike papahelu roai Waimea mai; komo i ke komite. Ua IUo i mea na na iala | o ka Aha e kamailio ai no ka haaolelo "Pkak&i," i hoikeia iloko o ka hoike a ke Kaho Akina. Na ke Kahu J. A. Akina i kana hoike papahehi mai Hanapepe mal; komo i ke komite. „?*a ke kokua Kahn S. K. Kaalili i kana hoike papahelu mai Koloa kaai; komo i ke komite. Na ke Kahu J. M. Ly<lgate i kana hoike ]»apahc]u tnai Lihuo mai; komo i ke koraite. Xavke Kahu Win. Knmau i kana hoike papahelu mai Lihue Hawaii mai; komo i ke komile. Na ke kakauolelo i hehiheiu mai i ka hoike klno ole mai ke Kahu Pake mai o Waime»; komo i ke komite. Ua ninauia keia hoike, a pane mai ke Ka- | hu Akina e hooniaikai nui ana i ka ikaika hana o keia paahana, iwaena o kona Ekaleaia ma Waiinea. Hapaiia ke Kumuhana 3. Hoike a na elele. - I Na Mr. C. K. Haae i kana hoike elele inai -Kapaa mai me ka $1; komo i ke komite. Na ke Kahu Kaulili i ftoi mai e lilo ka hoike a ka elele ina kahi e hoike ana kahua halo o'ke kahu e waiho a noonooia ke komwhana 13, kokuaia e Akina; hooholoia. 11 Na W. P. Hmldv i kana hoike elele mai Koolau i huiia me $1; komo i ke komite. Na S. X r . Kaneole i kana hoike elelo niai Waioli i huiia me $1; komo i ke koraite. Na Joseph t i kana hōike elele mai Lihue Hawaii me $1; komo i ke komite. Na Mr. ,T. M. Kaneakna i kano hoike elele mai Lihue Union mai me $i; koino i ke komite. Na Mr. D. K. Kapahee i knna hoike elele niai Koloa niai me $1; komo i ke komite. Na Mrs. Fanny Brho i kana hoike elele mai Uanapepe mai a nonoi'mni

eia e k.»p«eta «a Tt>la «m» ka aolie K*hu i apoEo i ka&a kmke; «poaai* % k»>mo i ke koaaiie. ?.*a i»iaau (aai ke K*V<a Lrdsr»te oe bs h<3ak%n*-3 0 iaa 9 wale , t.o lakoa. na paneia aktt e ka Sw.: pw makuaM»* biko«. Na J ke Kaka K&maa i wsūW mai i : ka īooa o ka Bev. K. TTaia& i k*ha ' c*> ka KkaWm kaka o*e o Hmaapepe. 5 a waihoia a aoomoo taabof«. X» Mr. J. K. Kapoaiai i kaaa %aik* elele m&i W&imea mai, a&e $i; koeao 1 ke komite. ; Hapaiia ke komaka&a 4. A»he Ilapaiia ke kamahaoa 5. Na Pakpaia hoo|ūL . Na ke kakauolelo i kehil>ela mai i ka (hoike) |ialapala hookoa » ke kokaa Kahn Re\, Paalohi, mai Koolaa i feuiia, mai ka Akahui Eaaaelio o ka Mokapum nnii © Oahn, e lmt a liio i labi no k» Ahahui Eu»nelio o ka Mo kepuni o Kaoai. mai ke Kakanolelo J. K. Nakookoo mai i aponoia e ka Luaaihoomalu W. K. Poai o ka Ahahai En [anelio o ka Mokoponi o Oaho »iu. M« |ke uoi a ke Kahu Kaulili e waihola | iloko o keknhi komite wae, a kokoia I ke -komite, Lv»lgate, Kamao am« Kjm | iiii. Hapaiia ke kumnhana 6, Ke Ola o na Kahu. Na J. P. Krdman i haawi mai he mrtu oielo hoomaikai i na kahu o ka Kkaie»ia o keia Aha Mokupwai, «aamali o ko iakou mau ola kaha i ikeia ma na hoike amo ka makaukau nui o keia moknpnni. tna ka hoolawa ana i ke ota o na Kahn Ekatasta o keia mokupani. liapaiia ke Ktimohana 7. Luln no na Wahine Kanemake a na Kahnnapu le i Make. Mamuli o ka eleu o k» Mmkna Kahu Kamau, ua lawe hele mai oia me ka papaie a loaa na hua i luhiia o $8, waihoia iloko o ka lima o Mr. J. P. man. \

Hapaua ke kumuhana 8, Na Oielo Hoaiohaloha. Aohe niea. ke komuhaim 9. Na Komlte no KaliUipapa. Xo keia kumuhana ma Waioli. i kela kau. ua lioiko mai na komit* une na elele o na cknle*ia, ua.luia no lakon a ua hoounu aku no. Ūa paipai maaao nvii o Mr. Knlman no na ekalenia i koo i hoopiha o<€ i ka lakou o K*l*npapa. e hoouna, a ua hoik« mai oia ma na eknlesia ina Hawaii ua hoouna aku lakou i ka lakon 1 hx)u ai. A no na ekalesia i koe o keia Aba i hoopiha ole i ka lakou' ,oia o .Kapaa ame Lilme, oa koho aku ka j»oho i ke Kahu Lydgate i komitc no na eKd»esla i Koe ame na lapana, naTake amp na ekaleaia Hawaii. Hapaiia ke kumnhana 10. Na Lnln Papa Hawaii, Ameiika ame Mieiona A"m«rika. Ua hoike mai o Mr. Krdman, na emi mai na luhi mai ka Papa Mi«iona Amerik*i a ka fftyloo. Uft ndi na hoolilo ma na kaua ma Macedonia. No ka Papa Amenka, he ahahui kokna nui keia, ua loaa mai he #7000, i'ia uaO. ke mAnaoia nei e boemi mai a ka $3000. A manao ke Kahn Lyd£Ate ke mea pono « hooponoponoia 'ke* ia nyiu papahelu, e hoihoi i )t B Papa Havf%ii i a'akoi, oia ka mua, ftole i huelo, maiailn; ko kakou nana nui oi& no ko kakou Pap:i Hawaii; a hoomaopo-

s** sif*i e>U māk a» r-» r\ <-*r ?. : ke kartt«tkft«.A Isv N* l.n%kia*. f» karajt;Hs*!> n&i k<» Ka,h»vi INwliii, ih> k( k»ik«i iMkim m» Kor«it« i hiia*, W jr*£4'H>['*p k«>»a kahu» e ntn i Vei* l'» 'io mai \e K»h.n gat<* a k«H»V mat »oir ro kr kakaaW»*» k& h««A ftkA. -K*tsi aoa. »0 kf «spmi U tf*», h h<v»j»*apv l*a kaioaiUe o Kmtw*«. K»».'»» w*. W\t & a**« Ptf«ki »«»♦ Ap»k M* KmnUh kr *oi «» kohoi» i k<««nit<> *> *k« v>* kfi& kamak»iiak A p*»« hoo n»i kr Kakat Lt»}pttf, ct tou w> k« k«ku» tuakiai m* Ki!*Qe» tm« Poai MOl. Ca *e m*ik*i mai 0 Keoki Wilikoki ī k« !u*kini Mw. K»*> taa. ao kt pma o ka m*n* w*. k&oi ka h*i* piM » kf kmMW »ui. a «wleia ka Hiweni l'.\ a m« k» {m ftta m o ka Aka ma ka {«k » k* , k« Ala. , | (Aok i p*iu) i ' .—.— —-——