Ka Nupepa Kuokoa, Volume LI, Number 28, 18 July 1913 — HOAKAKA NO NA NINAU. [ARTICLE]

HOAKAKA NO NA NINAU.

j (Koena mai \el« pule mai.) I Ma ka helu i hnla, ua hoakaka aku keia makapeni i kekahi mau keehina kupomo e hookoia, do ka hoopakele ana ae ia kakou na Hawaii. Ma keia hoakaka hou ana aku a ka mea kakau penei: "Ileaha ke kuipn bapa niai o kn hanau ana, a i ole, hp.iiau ole paha; iwaena o na Hawaii pehea e loaa inai ai he hanan ana ma k:i averika, a i ole oi ae boi?" E hoohalike aku ana ka mea kakau i keia ninau elike me ke kanaka niahiai, penei: Aia be kihapai mahinaai a ke kanaka mahiai. Ile manawa hoi ko kela ame keia mea Uanu e kanu ai. Ua hookaawal.e mua ka mahiai i na an'oano maikai i malama kuponoia, i ole ai e pllikia ke hiki mai ka wa kanu. "Iluna |no ka ua wae'e e ke pulu," ia haule

ana niai « ko kuaiia, bi»oiiiiik;iiikiin k;i 00, ki> kipiluia. 110 Ka paoli a«n i n;i mafvaluu o knnu aku ai kn liuli kalo. uala. ame n» anoano o ae. , Mailoko mai keia o ua pulapul i nme na auoano i mnlama maikaiia. 1 ka ulu ana niai ohaha maikai na inea kanu. malania aku ka mahiai ina o ka makanla mnu ana i ka ulu maikai v> na mea Vanu, e l:ia ke kalai mnu ana i ua oilo naheiehele e kupu pu ae anu iwaena o nn mea kanu e ulu ana, ka makaala Rna i na mea hoopilikia elike me na holoholona hele hewa, a pela ka makaala ana i na mu hoomimino i ka ulu ana o na men kanu, ame ka maluhia o ka mahinaaL Mamuli o keia malamn maikai ana a , Ka mahiai i ka w&ena ame na mea kanu e uhi ana, e hoohua mai ana na mea kanu i na hua inaikai he nui e ola ai ka uiahiai, u e loaa ana no hoi he hauoli i ke kanaka mahiai no k& ukuia ana | o kona luhi o ka lioomanawanui aun. A mai keia hua maikai i loaa mai. e loaa hou ana na pulapula no ia wa ' i hou aku e kanu ai. 1 j A ina e kanuia na pulapula i ma- , lama maikaiia me ka hookuu ana aku e | ulu pu me na nnhelehele aole e waele ; | ia, aole hoi ho makaalaia o na mea hoo- : Ipilikia i na niea kanu. e hapa mai nnn ka ulu ann, a pela no e hapa mai ai ka hua ana, a ne'e ka mahiai i kekahi wft 1 i ka pulapula ole no ia wa hou aku e kanu ai. i A ina hoi he momona no ka lepo o ka waena, eia nae, haj>a mai la no ka . ulu ana o na mea i kanuia, alaila, iini kalii o kein pilikia. Malia mainuli mni : o ka maikai ole o na pulapula, a i ole, aia he mu lioopilikia iloko o na mea i kanu. j Nolnila, kuai nn laau hoomnke mu, i makaala i kahi e waiho ai na pulapula i ole e hoopilikia ia ko lakou ikaika ulu ( maikai. . Pela auam'i e loaa ai he hua , ana. A ina hoi he lepo ano pahulu, ( alaila, e kipulu na mea hoomomona le po. Pela e loaa ai he uhi nna a hoolu'e mai i na liua maikai. , Pehea kou manao eka mea heluheUi? Ua kulike anei me kein kuknlii mana'.) a ka kakau, maluna o keia ninau? Ina nae oe e ka mea heluhelu e kaupa ona pono iho ana 1 keia mau hoakaka ana, e loaa ana.ia oe he haneri keneta iloko o ke «lala hookahi.'' J Mahele elua. Heaha ke kumu liolo moku loa o na Hawaii i ka makef A heaha ka mea hiki ke kaohi maif Ane- ' ane 'oa n*o e like na wehewehe ana me ku ninau mua ma kekalii mau mahelo. Aia he mau kumu lehulehu i pili i keia ninau. Ka mua; Na mea kapu • pili i ke ola o ke(p lahui mai kn po mai, ua haaleleia. Heaha la ia mau mea? Ua haalele aku kakou ia mau kapu me ka hana ino ana aku. Aole hoi me ka j waiho inaikai ana aku. Aole o na Akua kii ka keia makapeni e olelo nei, he mahele okoa no. Nolailn ua aai mai no ia mau mea maluna o keia lahui. Keia kekahi pilikia. Ka lua: l'a huli kakou ap&u i ka mnlirmalania Kri* tiano i a v oia mai ia kakou, a me ke ( ano o ka hoomana ana i ke Akua oiaio, a me kona mau kanawai. Ua loaa anei i ka poe n:t lakou i hoomalanialama ia kakou i kinohi ka manao e lilo kakau i poe KriHtiano, aole nae ma na liana i : hanaia e lakou. I Na ia poe i hoohaiki ike ano oko { kakou ola nna nia kekahi mau mahe'e j khulehu. Ke nana mai nei an«»i na pu- ; lapula a ka poe na lakou i hoomalama- . lama i keia lahui, i na kumu e holomoku nei keia lahui i ka makef Ke nana nei ma ka heleholena, aole mfl. ka hana ana. Kein kek.ihi pilikia. I kamailio ae la ka m<?a kakau i keia mau m.a ma'alo o keiA man kumu, ■ penei: I O ka poo i a'oia i na ike kiekie e pili ana i ke kino kanak», k« ano o na 'ma'i like ole, na laau like ole, nn meaai 'ame ka rula al.ikai o ke v>la ana, aoh' j loa ho kanaka Hawaii iloko oia he!u. Nolaila, ua hiki ole ia kakou na Ha- ! waii ke ike inaopopo le.i aku i kahi o J keia lua mimilo nana e lioopoino nei i i kela lahui, koe walo no na koho wnli' i ana nku i kahi manawn. Pehea kn me-i ponof ' Aia wnle uo a hoike maopopo ae ka | poe i loaa keia mau ike ano nui, i na ' kumu pilikia o keia lahui, pela wale n<i kakou e mnnao aku ai e loaa ai ia kn kou he mau iko no ke pal<" ana aku i nn pilikia i ka wa pono. ?fo kn inea, o ka puka liu liilii i makaala oleia e po , h.»lo nna ka moku nui. Ua hiki ia ka j kou ke ike i keia pilikia ma kekahi mau ano, ma kekahi mau ano o ka poe |wale do i a'oin. 0 ko kanaka i a'oia ma na ike kiekie oia ka me& hiki ko | alakai i ka repimana koa. I THOS. W. NUUANU.