Ka Nupepa Kuokoa, Volume LI, Number 45, 14 November 1913 — HE MOOLELO NO KA BARONA WALAKENA A I OLE Ka Palapala Kauoha Hooilina Malalo o ke Aka o na Haha Apuka. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO KA BARONA WALAKENA A I OLE Ka Palapala Kauoha Hooilina Malalo o ke Aka o na Haha Apuka.

. MOKUNA 11. Ma kekahi kakahiaka ana ae. a mahope hoi o ka haalele ana ih.:> 0 na mea apau oloko o ke kakela i ke pakaukau ainā. iU h«xjpuiwaia Va Le»ie l nka i ke kikekikeia ana aku o ka puka o kona rumi. a i r ana mai i ke kiei ara aku o ke pcxi o ke kei!:i iloko. ua pahola ae la ka minoaka ma kona mau papaiina. alaila kahea mai la i ua keiki nei ana e komo ioa aku iloileo o ka rumi. Ke alaaiawa wale ia no nae ka nana ana a Gasepa ma kela ame keia wahi oioko ka rumi o kona makuahine. no kona hopohopo. ]»e poe e ae paha kekahi maloko i kela manawa, a i kona ike ana e kona makuahine hookahi wale no, o kona pani hou mai la no ia i a puka a paa, aiaiia hele aku la a noho ma ka aoao o kona makuahine, a o ia ka L"rika o ka pane ana mai: "Ke ike aku nei au ia oe e kuu keiki. he mea ano nui kau i makemake ai e kainaiiio mai ia'u, a oiai aole lie mea au e maka'u ai, no ka loiie waleia mai o ka kaua mau kamaiho, e hoike mai ia'u i keii manawa e Gasepa!" "He manao nui i'o keia a'u o ka h > a ana niai la no ka hui pn ana me oe, e kuu makua, a ua ike no au, aole ioa oe e kumakaia ana ?a ti, ma kekahi ano, a pehea, ua mao|)opo loa no anei ia oe, aoie iie j oe e ae maioko o keia rumi?" me ka alaa4awa hou a o ka nana :«na a Gasepa ma o a maanei. "O kaua eiua waie iiio ia no na mea maioko nei," i pane mai ai o 1 rika, me ka haalulu nae o kona leo. mamuli o kona ike ana iho he r hana ano nui loa ka kana keiki o ka makemake ana e kukakuka i u me ia ma keia kakahiaka. "Ina ua melia ke kula ea, aiaiia o keia ka manawa no kaua e lioohuihui ai i ko kaua mau poo a kahi hookahi no kekahi hana e pomaikai ai kaua," wahi a Gasepa, me ka pahola ana ae o ka minoaka ma kona mau paj>aiina. "Ke hoomanao la no oe e kuu makrahine, aia ko't noonoo mahina o keia waiwai nui o ka harona, aka nae ma ka'u niau mea o ka ; ke aua aku nei ua j>aa ioa ka manao o ka haiona e haawi aku i ka lima o kana kaikaniahine i kela lnkanela koa, a oiai ua noho aie oia, mamuli o na hana iiooj)akele a ua kanaka oj)io la, aole o'u kanalua. no ka liolo aku o na waiwai apan o ka harona, i kana kaikamahine. e pomaikai waie ai kela kanaka ae'ahaukae." "Heaha auanei kau niea e hopohopo ai e kuu keiki, he keu no hoi o oe wale no ka mea i kuleana i ka inoa barona, aole o kekahi mea e ae, a ma ia ano, e loaa ana no he j)omaikai niii ia oe," wahi a ka makuahine, me ka iioao ana e hoomalielie aku i kana keiki. "Mai kuiiiiiewa oe e kuu makuahine. he wahi.hana maalahi wale no keia, elike jiaha me kau e manao nei, no ka mea i kulike ai me ka mana ame ke kuleana i hooiliia nn.i maluna o ka barona, e ka ihuej)era wahine Mana Tereka, ua hiki loa.'iaia ke hooiilo aku i kona mau waiwai apau, i kekahi kanaka ana e manao ai, me ka nana ole ina j>aha he mea oia o ke kulana kiekie a kulana haahaa ;.alia. E luKimanao pu lioi oe e kuu makuahine, he kanaka o Lukanela (iere Lohena i punāiieie i ke alo o ka emepera, a ina no Ua manao o ka hafona e hoopomaikai aku iaia. aole ioa he mea nana. e hooie ae i kona kuleana e hana ni elike me kona makeuiake.'' Uu kuiou iho la ke poo o Urika ilaio no kekahi mau sekona, a iaia o ka nana hou ana mai maiuna o kana keiki, tia hoomaka niai la oia e ninau: ' Alaila, healia kau mea i manap ai e kuu'keiki?" "Aole anei ou ike iho i ka mea e hana aku<ai no ko'u j>ono nel?" wahi a Gasej>a, me ka noho pono ana mai iluna, a liaka aku la i k*ana nana ana maluna o kona makuahine. "Aole lie mea maopopo iki ia'u ,e lioike mai i kau mati mea apau i manao ai!" l'wai aku la o Gasepa i kona rtoho i kokoke ma ka aoao o kona makuahine, alaiia hawanawana aWu la: "Ina e hiki ana e hooneeia i»ku ka barona me ka maalahi loa, alaila o ke kaa mai no ia o keia palapala hooilina a ka barona malalo o ko kaua malu, a ia wa auanei e hoopihapihaia akn ai na manao maloko o ua palapala la, e liooili mai ana i kona mau waiwai maluna o'u. pela hoi me ka liolo anā mai o ka inoa haronā, maluna o kaa keiki nei, pehea iho la keia i kott manao?" "O e na lani! E aa ana anei oe e Gasej>a e hana aku i kou makuakane elike me ia au e hoolala nei?" walii a Unka. me ka hele o kona helehelena a.kaumaha. Kuiou aku la o Gasej>a imua, me k& liawanawana atia aku ma ka pepeiao o kona makuahine, a ia Sva i paiie ma» ai o l T rika, me Ka l'iha i ke piiioihoi: "Ua ike no ait e kuu keiki!" E ae mai ana anei na iani, e hanaia keia tnea?" "'Alaila. ke maka'u nei anei oe» a ke hōpohopo nei anei oe, i ke kokua ana mai i kau keiki nei, no kā holopono o keiā hana niii a'u i kauka'i aku ai malua ou e kuu makuahine?" "Aole ko'u he maka'u, aka e hmimau akli i ke kamailio ana nl*t i na mea aj>au au i hoolaia ai, a e haawi no au i ka'u tnau kokua ana m> kou pono; o ka'u wale no e hopohopo loa nei, aole e hiki ana Ke hookoia keia hana tuii me ka ;inaalahii" "Mai maka'u oe no ia mea, a no ka holopono paha o ka'u mau hoolala ana apati. no ka mea ua makaukau au me na kauaka, na iakou e hana mai no'u. O kau hana wale no a'u i nukemake ai, o ia kou haawi ana mai i kau mau kokna ana, me na mea i hiki ia oe, a ma ko*u.aoao akrt ka nui o na hana. e ili ole aku ai na hoohnoi ana maiuna ou." • la pau ana no o kela mau olelo a Gasepa. o kona ku ae ia no ia iluna, nle ka iu>opili ana ae i koh'a manamanalima ma kona walia, € haawi aku ana i ka hoailona i kona makuahine. e hamau loa ma na mea apau ana i lohe ai, o konia oili mai la no ia iwaho, me ka haalele ana aku i kona makuahine e noho hookahi iloko o kona mmi. He hookalii nae ,hora ma ia hope mai, ua hele aku la o Gasepa e ike-Lka barona, a oiai ua makaukau oia no ka haalele ana mai i ke kakela, ua hoopuiwa ioa ia aku ka barona, a o ia kana o ka ninau ;,iia nui: . M Au\ve! E haalele koke mai ana. ka palia oe e Gasepa ia makou? Aole ka hoi i loihi iho ko kakou noho ana, o kou haaiele mai la no ka « i ke kakela uei?" "O kti'it inanao no »a, o ka noho iho a hala he mau la ma ke kakela ne». o ke koikoi ho» a ko'u mau hoa, no ko lakou makemake !oa e komo koke iioko o ka oihana koa. pela i hiki hou ole iho ai ia'u ke hoho; aka ae e huti ho» koke mai ana no au, a ia manawa paha e loihi ii»o ai ko'u noho ana me oukou e kuu makuakane/' "He nte«k kaumaha maoli keia i ko'u ttoonoo, no ka mea aoie anei ou itopoltojM> i ka haalele iho i kou kaikuahine, me ka Lukanela Gere L«he»ta ma ke kakela nei, »ne ka loaa ole he mea nana e hakilo i kana nm» hana?" f He mau alelo hoohuahua}at« wnle no keia a ka barona e kamaiiio aku nei ia Gasepa, a ke hakilo loa la hoi oia maluna o ka helehelena o ke keiki a kona kaikuahin«f, me kona hoohewahewa ole, ua

; Mo *' *i a {lai.mi'mi ka Lukaneia {»tīvna. "i 3 Hui kupuw* «:» Keit'k«i. e \iisi a: ik' ::!a;a::īa \ no, a ina no paha he niakee oia iaia iho. aoie oia e j»utn '.va.v ; a*kt: ana i na hcK»\valewalcia inai. e Hk> ai no k-'-u • ar.a niah ' : kai iaia. i mea waiwai oie." alaila namunamu līiHi ih<> ia ia. e ! he mai ai kana mau «4ei«">: l'a l«-aa h«.>i ka mea nana e :nala:ra a o Tiere Lohena. e ao nae «>ia e ii» <a ina: : ka la ana e :ke h-<i ;e ai i ka malamalama o ka la!'" I kela manawa nae i kah'ia mai ai ka t:o ♦.> e kekahi •-« *:a • kauwa. o kona Haawi mai la ia i kona iima. imua o ka har<»:u n*«. ke aloha ana. a •> ia ka «a han>na nei o ka pane ana nia ; : "Ke manao «x* e huli hoi hon mai. ua makaukau m&n ke kakeia nei e heKikipa mai ia oe." uāhi a ka barona. me ka hoao ana mai e me he mea ia. aole oia i ike iki mai i kekahi wahi hele-; 'nelena ano e iioko o Ga>epa no kona kaikuahine. "Ke haawi aku nei au i ka'u mau mahalo ana ia oe e k-n; makmkan£, me he Inea Ia iioko paha o na la elua.-a ekolu paha. e hoea h.-u mai ai au aia nae hoi i ka nana ana aku. E haawi aku oe i k«>V. bloha i ka Lede Keleka. a e noi pu aku oe i kana huikala ar,a ma: :l*u. no keia pupuahulu ioa r/u i ka hoi." alaila o ke kau la no ta o Ga?epa maluna o kona li»>. me ke ni ana aku o kona lima i kona imau hoa, e ukali mai mahope ona. o k » iakt»u nei haalele iho la n< ia ialoko o ka pa o ke kakela. a kamoe poU>lei aku la ka lakou hinka'i no ke alanui akea e waiho mai ann imua o ko lak»ni aln. O ka hele hoi ia o kela huakai a kaawale loa i kahi e. akahi no ka larona, a huli hoi mai noloko o ke kakela. a ma ka { uka. e komo ?ku ai i ke hookipa. i halawai mai ai oia me kana kaikamaiiine. e ku akku ana. ōia no kekahi o ka ike ana mai i ka holo Gasepa me kona mau hoa. a o ia kana o ka pane ana mai i ko:u makua: , "Me he mea la f he uuku loa paha Jjo Cxasepa noonoo no'u. i loihi <~»Ie iho ai kon# i|")ho pu ana me kakou." ' 4 Pela ka nana aku ma kekahi and, a ma kekahi ano nae he oko~. loa ka.'u mea e manao nei, a pehea. aole anei oia i kamailio mai la oe, ma na olelo hooipoipo?" "Aole he hookahi manawa ana i kamailio mai ai i kekahi olelo 0 kela ano.'' "Ma ka'u nana aku nae iaia, mo> he mea la. ua hele oia a aloha !oa ia oe, no ka mea ia'u o ke kamailio ana aku nei no Gere Lohein. ua hele koke ae la kona helehelena a haikea. e hoik mai ana i kona lili loa 110 kela keonimana " "Ae, e kuu makuakane aloha, ua ike au ma kona helehelena i kekahi ano e hoike mai ana. ua aloha oia ia'u. koe aku nae kona kamailio okoa ana mai ma na huaolelo maopopo loa. Pehea la oia i manao ai e ae aku ana au e lilo i wahine nana. oiai he kaikunane hanauna oia no'u. 4 he kaikuahine hoi au-nona?" "Aole i mao|iopo iki ia'u ka Gasepa mau mea e manao nei, a ina aia maluna ou ke kau ana mai o kona manao, e lilo aku oe i wahine nana, aole loa he wa e hookoia ai kona iiiih" 14 Ua olelo mai nei nae paha ia oe e papa, i kona manawa e huli j hoi hou mai ai ea?" "Iloko o kekahi mau la helu wale no, pela mai nei kana olelo ia'u, a i hoea hou mai nae oia ea, mai hoikeike aku oe i kou ano hoo-1 wahawaha nona. aka e hana aku no oe elike me na manawa ae nei j 1 hala. He mea oiaio. aole loa o'u wahi manao e haawi aku ia oe ij wahine nana, eia nae he mea pono no ia'u ke hookipa mai iaia me I he keiki la na'u, ma o ko'u kaikuahine la e nolio pu nei kakou, aolej ma kekahi ano okoa ae." j "O kaau pu no ma ia ano hookahi e kuu makuakane. o ka hookipa ana mai iaia me ka maikai," alaila kulou iho la o Keleka ilalo, no ka i hoolalau wale ana no i kekahi pua e paa ana ilokoio kona lima, oiai j p,<e o ka mea oiaio, aole loa ona wahi I*hi hoihoi' ; iki no ka halawai 1 hou me Gasepa. ; "Aole a'u mau kumu i ike ai, no kou maka'u ana e kuu kaikama-| hine ia Gasepa. koe wale no paha ina ua maopopo ia oe, kekahi j mau mea ana i manao ai 4 hana mai maluna ou." j "Ua ku a maka'u i'o au no Gasepa, me he mea la e olelo okoa mai ana kekahi mea ia'u, he mau hana hoopilikia kana, ina e hooko oleia nku kona mau makemake." E anehe aku ana ka harona e pane no na olelo a kana kaikamahine, ua hoea koke mai la ka Lukanela Gere Lohena, a hui me laua :iei, nolaila ua hoopoina kokeia ae la na mea e kamaiiioia ana maivaena o ka makua ame ke kaikamahine. i "O oe ka paha pepahi e Gere Lohena e haalele mai ana ia makou , i keia kakahiaka, ke ike aku nei au ia oe. ua makaukau kou mau pono hololio?" i t\ul\ mai ai ka harona *i niuau i ka lukanela opio. "Aole au e haalele koke iho ana ia oukou, aka e kakali ana au maa:iei nei. ahiki i ka hoea ana mai o kekahi elele, a mahope aku o kela manawa e maopopo ai ko'u haalele amo ko'u nolio hou iho. I hele wale mai la. no au no ka hoomaopopo ana, ina paha e ae mai ana ka Leele Keleka e hele me a'u i ka hololio, oiai ua haawi mai oia i jkona ae i kuu \va o ke noi ana aku iaia." ■ "E hooko i'o aku ana au i ka'u mea i ae aku ai ia oe. e hoomanawanui iki iho oe pela e Lohena, he mau minuke helu wale no ko'u e hele ak uai e hoomakaukau ia'u iho. o ko kaua liele aku no ia i ka , holo lio i keia la," o ka haalele mai la no ia o ua kaikaniahine nei, no ka'hele ana aku, e haawi i ke kauoha i kona kahu lio, e hauhoa mai i ka noho maluna o Luhine. Ia Keleka hoi e komo ana i kona lole holo lio, ua hookomo mai la 0 Gere Lohena i kona lima malalo ae o ka jyiaeae o ka barona, a koi aku la e hele laua i ka lioloholo maloko o ka pa. me ka hooinl.iia ana he manawa loihi e laua ma ke kamaiiio ana, a i ka wa i oili mai ai o Keieka, ua hookahaha loaia aku oia i ka ike ana mai i ka heie o ka heiehelena o kona niakuakano a ano e loa, mai kela haale'e ana iho ana. MOKUN'A 111. O ka hele nae ia a hoe3 i na hora o ke ahiahi ma kela la, ua ikeia aku la ka oili ana mai o kekahi kanaka maluna o kona 7io. iluna o ke kiekiena ma ke alaniii e kamoe pololei mai ana no kahi o ke kakela. O ka mea e kau ana mhluna o kona lio, aoie oia he kanaka kino :nti. e ku ai la hoi ka maka'ii ole iloko ona. he \Vah» kino palanaik) no ko ia nei, eia nae ma kona mau tnaka< a nia kona mau ano no apau, he nlea oia e hoohewahewa ole aku ai kaua e ka mea heluhelu no kona hopo ole ke ku aku a paio imua o kekahi poe kanaka,; ine ka nana ole i ko lakou nui a uuku paha. T ua kanaka la nae e hoomaka mai ana e iho noialo o kela kiokiena. ua halawai mai la ka ike a kona me kekahi puulu kanaka e hoomoana ana me ko lakou mau ho ma ka hu'a mawaho o j ka uhilaau. Ma ko lakou ano a ia nei e ike mai la .a pela hoi me ko i lakou hoomoana ana ma kela wahi, ua kogio aku la na manao ho>- j huoi iloko ona. maiia paha he pinilu kela no ka poe powa t ana o ka; !ohe nui ana i ke kamailioia. e na kanaka. no ka piha o kela ululaan 1 na kanaka oki puu. O ka huli hou hoi ihope. a o ka hoomau aku i ka hele ana imua. he ninau ia e hakoko la iloko ona. a oiai he misiona ano nui loj kana, e hiki ole ai iaia ke hoi ihope, he hookahi ana mea o ka hooholo ana iho. e hoomau no oia i kana hele ana imua. a e ku aki ho» a paio me kona mau enemi. iiia no ka make a no ke ola paha. laia nae o ka hookokoke ana mai i kahi a ua puuhi kanaka la e hoomoana ana, o kona wehe ae la no ia i kana mau pu panapana a mākaukau ma kahi e hiki ai iaia ke lalau iho me loa, o kona peku ae la no ia i ka aoao o kona lio me ke ke-pa, alaila hoo-

: r?ia: !a c ».?:<• \w !.i u..4c tic wah» 'naka'u tki »l.»k«> «>na. Hc - :-a he'.;: v.a'c !!«■ r:ac k> ;u kaawale mai pi-o mai. ua f l; ae !;i he e!u.i tnau kanaka maluna o ko-laiia mae tiv\ aku ttu :-.van«:> ke aianu:. a kau'.-'ia n:ai ia :ata rei e ku me kt noao ole e :ivc aku nnua. A!a>v.i :;uv.i aku ia kar.a jia»a ana i k? jhx" e k.u mai aua ma ka :i« -a«.• <• ko alanui. ::a t!iakaukau wale n») me na pu panapana. :i ke kain.-'ua, h».<«. a kela mau kanaka elwa eku p<>n«:» mai ana m;lMt;a <-na. e ku :h \ a• !e keia i h x>lohe aku i kela kauoha, aka hookuu ak*.j L: «-:a t ke kaula ka«jhi ».» kona iho like ilu;-. la kona iihm īi:na e!::a : kana mau pu panapana. ia kau ana aku n«> ilnna. o V? ► ani aku !a n«» īa. a k«»hc.>heo ana kek.»hi o ua mau kanaka nti me kn liauīe ana ar(:i iiuna *;• ka lioiuui make !oa. Nm keia hana lH«opa-ha'oha'o a ke kanaka malihini, tia katt ae !a kekah: p«>e ma'aiua «> ko lakx>u man lio a h«»maka mii Ia e uftft eia nae. ua lai.iu li->u iho !a ua kanaka nai i kekahi pu pa- : ana e v:aih«.» ana nia ka a«.»a«.« «> ka makuu o kona noho, a hoomaka aku ia e ki. a iie walawaia ana. hant: aku la kekahi o kela l,?h\ maiiuna aku o kona liv>. Ke n» ke aku nei he ekolu mau kanaka i ke ahialu iaia. me ke ::t ana aku i ka lakou m»:u pu panapana. a he htx>kahi poka o ke ktl pi.»no ana aku ma kona aoao. a «>iai he paW kila kona e komo ani aku o k>»na kuka. ua pakika wale akn !a no kela i>oka. me ka heMipilikia ole mai iaia nei. Ke n«)ke mau a.<tt nei no ua kanaka Ja i ke ki i kona p«.»e enemi e hahai aku la iaia. d (iai o kana iiana ia i hele a ailolo. »» ke k: pu ;<«»!« iiei, aohe ana p«»ka hala. ke ki mai. a elike me ka haule ana o ka pakau.a. peia iho !a ka helele'i j»akahi o kela poe kanaka mailuna aku >rk«» lakuu mau ii»>. a hiki i ke koe hookahi ana, :i no kona mlnamina i kona ola. o kona luKihuli aku la 110 ia i kt>ua lio ihope a hoomaka aku la e holo m» kahi o ko lakou nni e kakali mai ana, mii ko lakou kahua lHx>moana. I k«> ia nei ike ana. ua malaeiae kona alahele, ua kaawale !oa hol ».ia mai ka puulu mai o ka p«>e powa. ua hou iho la oia » kana mau pu pana; ana. me ka makaukau ana ma ko lakou mau walii. o kona hoomau aku la no ia no kahi o kana misiona. I ka la i nalo aku ai i ka ilikai. a i ke ano liula hoi o ke ahiahi C halii ana maluua o ka aina. ua hoea aku Ia ke kanaka maliliini no l;a puka pa o ke kakela, a iaia i kaohi mai ai i kona lio, ua latau iho la i kana o-le, a hoomaka aku la e puhi»e wawalo hele ana ka I«?3 0 ua o-le nei, me ka hookupina'i ana ialoko o na pala o ke kakela, ka mea hoi nana i kono aku i ka poe e noho ana iloko e hele inai < i.ana i ka mea nana i pulii aku i kela„o-le. l'a mik'i koke mai la kekahi o na kauwa e wehe i ka puka pa. pe!a hoi me kekahi i e!eu a ai e })aa i ka lio o ka malihin», alaila iaia o ka lele ana ilu» ilah). ua hele pololei loa aku la oia no ke kakela, w e makaukau ana ka harona. me kona mau hoaai, e haalele aku i !:e pakaukau aiua, komo ana 110 keia, a ia wa a ka barona i ike mai ai, «ia ku ae la oia iluna. a pane ma'. la: "Ua noa keia ln»me ia oe e ka malihini, me ko'u nana ole i ke ano o kau misiona okk lioea ana mai ne4; a malia mai kahi loi'ii loa mai nei palia oe o ka hele ana mai nei ,aole aku la no hoi i nele kou pololi. eia na meaai ua makaukau, e noho iho ma ka aoao o T :e pikaukau." alaila panee mai la ka barona he noho imua o ka malihini. "He mea oiaio ua hele maoli au a pololi, no ka mea aole au i knlioi me kekahi i eleu ae ai e paa i ka lio o ka malihini, alaila iaia t> n.ai la maloko nei, a ua hele pu no hoi au a piha nie ka maluhiluhi," wahi a ka malihini, nie ka haawi ana aku i kana mahalo ana i ka barona, alaila lawe mai la i ka noho o ka paneeia ana mai iaia. "Alaila o oe hookahi wale no anei ka i hele mai nei ma kou alauele?" i ninau mai ai o Gere Lohna, me kona noke ana mai i k.i i.ana pono i na ano o keia kanaka. "Ae, owau hookahi wale no« a mai Lina mai nei au," i pane ak'i ai ka malihini, me ke aea ole aku o kaua nana ana iluna. "Ina mailaila i\» mai nei oe ea. alaila o ke alahele au o ka a!o hookahi ana mai nei. o kekahi ia o na alahele i piha i na poino ame na popilikia." Akahi no a aea ke poo oua kanaka nei iluna, a pane aku la: u ilt alahele i'o kela i pilia me na popilikia he nui. ua halawai mai nei an ::ie kekahi puulu o ko-oukou walii nei ma ke alanui, a he elua a ekolu paha o lakou a'u i haawi aku nei i na huaale. mai ka waha aku o ka'u mau ilio bulu. a pakele mai nei au ma ka apua." Akahi no palia a maopopo pono aku i ka Lukanela Gere Lohena, ke ano o keia kanaka, alaila. hoomaka mai la oia e kti iluna, 110 ka ihaawi ana mai i kona lima iluna, a i aku la:: "Alaila ua hoomaopopo mai la anei oe i ko'n ano? Ke ole au e kuhihewa, o oe ke aliikoa i hoounaia mai ai ia nei, no ke kakali ana 1 na kauoha inai ka emepera mai. aole anei pela?" | "Ae. ua pololei kau koho ana mai la, owau i'o ke aliikoa, e kak:ali nei ma keia wahi, oka lioea mai ona kauoha mai ka emepera j mai. no ka'u mau mea e hana aku ai no kona aupuni." "Ina pela ua pono iho la, owau ka elele i hoounaia mai iiei no ka lawe ana mai i na kauoha a ka emepera, a he nani hoi ia ua loaa iho boe ia'u, he mea pono e hoike aku au « ko'u inoa ia oe. Ua kaheaia au ma ka inoa o Ekela: o ko'u inoa kapakapa nae, ke Kaula o liohemia.*' "Alaila ua halawai i'o mai nei anei oe me ka poe jw)wa, ma ke planui," i hoohuli hou aku ai ka Gere Lohena hoomaoe ana no ka powaia ana o keia elele a ka emepera. "He eha a'u poe i hoomaopopo loa, i ka noke ana mai ne» i ka uhai «nahope o'u. me ke ki ana mai i ka lakou mau pu panapana, o*a mea apiki nae, ua pau he ekol.u o lakou i ka make ia'u. a koe aku |'»ookahi ,i holo okoa ke kumu o ka j>ak« le ana o kona ola. Ua noke niai la o Gere I.ohena i ka ninaninau hoohuahualau » keia kanaka maliiiin., me ka hoopau oh.-ia no o kona pohihihi, alaila | komo ma» la ka barona ma ke kamailio ana, ua hele aku U ka Lakou mau olelo ma na kuniuhana like ole. o ke ano pili laula. | "Ke manao nei au, aoie oe i kamaaina i keia mau wahi. a i loht! paha i ka moolelo o ka, ululaau au o ka ike ana mai nei ?" i hoohuii |ae ai ka barona i ka lakou kamailio ana ma kekahi mea okoa loi, n-ai ka lakou mau olelo o kinohi. 'Ua lohe nui au i ke kahiailioia nou e ka barona, ke ole hoi au e kuhihewa o oe ia a'u e kamailio aku nei. a pela hoi me klu niaa nana koa a wiwo ole maluna o na kahua kaua, a ke inanao nē» o oe no ka haku malnna o keia takela ame keia waiwai e wiiho lnli nei ma kona mau aoao. Ma kp'u no hoi, ua ike au i kekalil euau mea e pili ana i keia ulnlaau au oka ninau ana mai nei." . . "Alaila, heaha kau mea i ike no keia uliilaau?" wahi o ka ninaa a ka barona. "Aia maloko o ke ano. o ka misiona nana au i hoouna mal nei e »mi pu me ka Lukanela Lohena, kekahi mau mea i plii loa i kela kumuhana. no keia manawa nae, ua Hiki ole ia'n ke kamailio wa|t se-" "Ina pela, ua pau ae la no t aole o'u kuleana e komo hokai wale aku ai no i na meahuna a kekahl. ke ole he wahi lihi kuleana kekahi •ni olaila/' "He mea kekahi i pili ia oe e ka barona, aole no nae ia he kum» nou e ike ai i na meahuna i keia martaj*a." "Ua pupuku ae la ka helehelena o ka barona, tio ka pane ano pak»ke a keia kanaka malihini i kana mtu ninau. a e makaukau rnai ana oia e pane mai, ua kaa e aku la nae ka pane ana ma ka aoao o ka malihini i ka i ana aku; (Aole i pau.)