Ka Nupepa Kuokoa, Volume LII, Number 2, 9 January 1914 — HAINA NANE. [ARTICLE]

HAINA NANE.

Mr. l.i!n;i}n>oj>oiH»j>c.tio «» ka Nn|»c;>a Kuuiui?!, Aloha ue:- ;.: oJn„ln uuu l,„i kou ahonui no'u kokahii wnhi knawal.' » ka hiwahiwa n ka lahui no ka j»ani» :ma aku i ka'u hainn o ka nane a I'. K. I-ionanohokuahiwi noua hoi l;u li i i innhrl»Ma na j»iitt ]t<«iiei: Ni' li-i ko'n nona na pauku ekoiu i iiinhi'li'io, a i'iMM'i iho ka hoohono ana 0 na iii:ui |»ua nei. Jlf. ilima. pikak<> anii' Ko,si'lani, a pom'i kf kui ana 0 na mau puu n<'i: l'iia 1, L\ ,1, 1, ho oli'lo liuniu an mai kahiko loa rnai, a hiki loa i koia a\i, ahiki aku iku manawa j»a\» o lc, ahe •Mi:i au i> nu lahui kanakn apau ko N'.-in. Haina. Paj»a. O k»»ia 01010 papa he oli'lo kumu koin uiui kahiko loa mai, ahiki hm i keia n», ahiki aku ! ka j inauawa j»au o)r, a ]KMipi kaua e maoJ'«»|ki ai: Aia iloko o ka inoolelo o\ ka hookuinuia ana o llawaii nei he! inoa i knpaia O Waken nmp ' l'apa, nolaila ua ioaa mua keia i kahiko loa, aole oia wale iho, pia kokiihi 01010 j»aj»a kahnna. jiaj»a laau, a 1 oh\ lu'iki {»aj»a no ka aina, a pela | walo aku fc , a hodhtnio ho« iho la na i i.ionaiuihokuahiwi noi ! 110 ai ia an c na laliui kanaka apm ! ko loaa, jioloh>i »o, ho wahi i'a koia j :<ia i kahakai ho papa'i o kona honu> I i.ia nmlalo o ka pohaku e noho a!,' i j »mo liko mo kn aama, koo hoi koln ho | •»i ko ia noi wawao a ho pakiikii ko ia noi wnhi kino, ho ono ko ai i koia papai ko toaa nao. o kona inoa ho Paj>a nia iho no hoi kokahi men c inuln nei o ka j»oo i niako, o ia iho l<eia ho awa, a o kein awa ho Papa kona luon. I'ua "i. (>, 7, ho wahi i'a au o noho ana i ko kai ha'i j>u*oono, i ko kai kohohi, kai j»aj»a'u. Ilaina, Hoo. O koia wahi i'a na nohoia oia ko kai ha'i pu'oono l ke kai kohola, kai j>aj>a'u, ka i'a koia kauhum ai o Kula i Maui \ ka nuanuahiia o ka pikaj>ika o nn kauaKa o Knla i Maui. I'ua S, 10, 11, o loaa no nn ina u» wahi aj»au o ka honua uoi, iwaona o ka j»oo limahaua.. Hainn, Nalu. Aolo Uoln o kn Nalu 0 hooia ana o i>uko Kahanamoku, ka moho au o ko ao noi, nka o kn nalu koia o naluia nna o ke kauaka iloko o ka noonoo, n»a kaun wahl c huua ai, a j'ola wal? aku. Ka. nau okaokaia ou mau iwi o Liouauohokuuhiwi la; ko loho nt>l axi i ku uinaiua, i ka waha amo na niho 01 o Loopaki, nona ka hulw © anapa helo ana i kn u\u\aau « Uionn e hoohai mau ann, a hoohouo iho la un Moi aoi iKMK'i:.. Ninau I—th\ai ka pauku mua o kun l«ci? Haina, l*aj«i. Ninau l>wai k? panku olua o kuu loi ? Uaina, llee. Ninau 't i»wai ka j»auVu okolu o knu loii. lla'iua, Nalu. Ninau 4 -Owai ka iuoa pih» o kuu loi? Ilaiua. l'aimhoonalu. ? Aia Ja? Aia la! Ko n»u okaokaia la! oo o l.iouanohokuahiw? o na «iho o: l.<>opaki, ko pohnp<»ha nH 1 kn aiun oj ka ohaoha, a ko uo aku noi ua l*»o | l>aki uoi ia oe »f* Ua Moi, ko 'H» o oa \ moa puhulnhuiu npau i kauua Kolo.; kauoa KoU% kaona KoKv Ko haawi noi o Lioopaki i koua aloha | maikai ia «x» o '/.. I\ K. I«ioiianohokua- ] hiwi a uui loa. Mo oo o \fr. fA»oa-! hoopuuo|H)iio ko'u aloha pau ol<\ aie ] ua keiki o kon pnp&pa'i ko'u wdlina. Kou no a mau, 'LVX>PAKI. | « Aina o ka Khaeha. ] 010 3ia kluua Kolo a k» keiU o Koua js oo »m paowa loa mai Va km pHiua i ka uihoniho. Hoo»»ui houia »a |H»««ta mahu «wila i ' ka niho o k«» koloho.--H. j ,\lr. Luuahooponoinnio o ka Hiwa-

Ihiwa a ss Lahiii. .\fcfcs r&-. —Ina pabx . 4i '«a* ana ia'si k«k&hi W Ba k*awaJeo kou 23ioka hoī<f &aaptīm, ka *<*f**s:alapa hol naea e fmkma r,*i i aa m#-aho?s līk-e ol* l aj»«r/j 02 paemo«f?f. maī ka la hiki ae ma Kumokahi a ?a ia komo i ka $ijfcas o alaila. *<a m;w&ukaa au «• hookaa akn ī ia'a wahi jvui>!o e kan ae la m&lnna. m? owii» kiaea |'«u*la, no ka hoopahn ana aku a o&aoka !ulii f ua |»aof ha« paa I >iiki o ka nan*» k;koni puniu a ke K:- ; h??.a(s«t;a o K!?i«K a o ka Hokn 3 Alana;>o hoi, raa kekahi o!elo ar,a. tn?r;a hoi ka lei jma alani i hele a I «> i k#> ala, a i miloīa i ke «l»o jiaw{{iu a ifakaiī). e hooheno ana peneī: . l'\!a ī. i, 3. 4. h<? j>«hi an bo ke alo. h*• noho mai i ka lua, naa okaoka au iio ne-ia' mau rnoku. a ia *u nel no •• hiolo ai ka Ikftfßa o ko Hahulona, :t ia 'n m 4 *. no hoi mo* o« 1 ke kai o ko haku. liaina, FYIe. O Fele he puhi !o no ia » v i.oho ana i kn hia. e Oni ana )ia iluna a ilalo. i 0 ia hēi. e u-hl-n ha :a>a iioko a iw#ho, a he nau okaoka rnai)sw:t{rf) oia no neia mau moku. Ta hoomaka kona iiuu nua m'ai ftaual, ')ahu, Moiokai, Mani, a i Hawai'i. loaa ' vho la kona hnlelusT*e *hooknonoono »i, wahi a na kupuna o kakou, ! niooU'io : ai. :ihiki no i keia aū Koit V nee ihm. ; a }.» ia 110 i hiolo ai ka ißaik.«t o Bu ■' hniona, a no ka moa, oia ka makua- : hino o na hana la}>tiwafp npan, e uwi ! | ai na niho iloko o ka hia ahi pio olf. ! i a e moo mali» l ai i ke kai o ko haku 11« ! ka wa |»au <»i<>. " • l'ua 5. G, oia nei' o māua ka i komi- ; sinaia, a j»ela iho la oia nt»i i lilo rij i i lunakanuwai poo na'ka aha kiekie 0 k»> T<*ritoro a|>ūni ka poepoe honua. llaina, Ai. O ka ai, ua konnstnaia ; oia i oia 110 ke kino. j»ola iho la i | liio ai oia i lunakanawai }>oo no ke j j 'lVTitoro, a no ka mea, i ka lehulehu ; : nua o na kino ola mai ka ai aku, alaiia [ 1 k«» i ma> »f i o ai, owa» ko oukou poo, j : oiai, na '11 i haawi aku i ke ola ia 011- ■ j kou apau, mai ke kanaka kiekie o ke ! }T»'ritor<', a k<> kanaka haahaa apnni ; | koia poepoe honua, | l'na 7. S, 9, I\>. oia nei hou no 0 • maua ka i paele pakiniia iloko o ka | helu kumu o Ilawaii neu', a pela iho la! oukou i ike ai i ko'u helu e kau ana. I Haiun, Muku. Penei «i inaopopo ai. j 0 Muku. oia ka nmli loa o na heln 1 po a ka Hawaii i kamaaina a 1 paanaau nmi kahiko mai, ahiki i keia manawa, a o Hilo, oia ka holn mua o j ke kaulana mahina, a i ka helu ana i ua ninu po nei 'ahiki i o muku, ilaila, komo iho la ka paele pakini a ua keiki nei i ka pane ana ae pene!» | O Muku nei, muku ka malamft, a o i Hilo nei kāu Ka Iloaka, a pelk tTio 'la | i maopopo ai o Muku, ua paele pakini ! ia iloko o ka helu kuinu o llawail nei, |a no ka mea, ua ]mkn'i houia mai, o I Muku ka malama. Ku iho la ka ninau a ua keiki la 0 Alanapo, ina e hoohuiia na mahele eko-1 lu, o\iai ka inoa piha 0 kuu lel pua alani I hele wale a po i ke ala? līaina, Peleaimuku. Ke hooki nei au maanel me ka auoai 1 na keiki o ka papapa'i ame ka Luuahooponoouo ka welina pau ole. Kou; oiaio, 11. H. K. K EALAPIIAKAOPA E. ! Waikiki, Kainehe o Kalia. Palunu wale mai la no ke kani āna 0 na owili*kiana pau»*a aū t hoOnna mai nei, aohe i inakili ae ka paa i hauhoaia e ke keiki o Alanapo me ke aho a Makaliī. Hoounaia niai i ko'ilipi, malia o ka mea ia' e lilō iīi paa 1 mea ole. —L. 11. A Kiauau. kiauau, Kele nuau, kele anau, Kalaihi ka moana, Ke pau ai ka walana. Ku aua lepe, Noho ana lei»e, Kau ka iwa he la inakani, * Va ka ua, Kahe ka wai, pii ka opae, Khuehu kai noho'ka moi, Kiku ke kai a hua ka anae, Mkloo kai o na hee, " '* ; Kni na puloa, . ' Keohi na pakii, " K " Kakele na nlae, Hu'i na ina, na wana, Puha ka honu i ka la makani. K Mr. Lunahooponopono o. ka Hiwahiwa a ka I>ahui. Aloha oe:—E oluohi | mat hoi oe no r u kau wahi kw»wate o ) ka kaua h'mahiwa, ka Klele holo inama \ uana e uwila akn i ika haina o ka| | nane a ke kne 'ae 'a o ka Hale(>aahao \ ;o PwahiiiKMili, Aloha no kaua! Ua ike ī ; iho au ma ke kolauiu 6 0 ka aoao il o ka Xup<»pa Knokoa 0 ka la 5 o | IVkemaba o hoike ana: | 11 e Kama kan, a ua hookumnia ua | Kama la an i kinohi loa, a «ona hoi | ka oi*« kino i kaahoW ae apuni ke i' ao, aka o kona kaulana «a hiki loa akw ia i aa welelau o ka honua. lle oiaio kela, aia io no ko kama j tua na w*hi 0 ke ao aia i ! |ka lewa nu» an:e ka lewa lani, mai ; !k» hunua m i p»i ak« ai, ma ka wela I j o ka la me he mahu la, a lilo i ua, a' j haule t ka feonua eia ka hie wai. ftia \ ī ro* na w«Mau o ka honua; a ke hom»| j hou a* no «a Kama nei: Ho n% I |a hi» mahiehie k»« kama, i ka ike a ka| ; maka, h« palahiau hol i »>t aku |

\ ko ka hoaka, o na kamaa aniani o I ko kaikamahine Sini«lerila, he oiaio, ua I hoohilahilaia ua kama la a'u o ko ka j honua, a ua hopmakalehoia hoi, e ua kaikamahine o .Ziona, e helo.ana mo ke oooe o na a-i, a kauikani na kupee ma ko lakou .inau wawae. j Ho mea oiaio kola, he u'i io no ko kama, i ka nohe* kolakela i ka luna o| Maunakea, ke ike aku ou mau maka j iaia e hai e malule auanei ou mau! niho, i ka ua mea o ka hu'ihu'i, aj pola no hoi.i hoohilahilaia fll ua it?imaa j la ou a hoomakaleho hoi na kaikama- ] hine o Ziona, no ka mea aia no Uoko ' o ka a-i oeoe kahi i noho ai o ko kama, j l>ii kela iho Heia, he nakeke hoi kau 0 na. kuj»oe ma ko lakou mau wawae, e | hula ku'i nui ana, ka mea ia i nakeke i ai o na kuj>ee. A ke houe hou ae noi uo; ua j>aukuia iho Jta oiwi. kiuo o ua kama nei a kaua 1 na maholo elua, oia hoi he mau poo no, a ho mau j»uapua no, aka o ka mea kupaianaha nae, oia no ka like loa o ko laua mau [>oo me he mau mahoo la, a ma na puapua lioi ka like | ole ana; a no ka aiwaiwa o ua kaina la a ke keiki o ke Kakela i ku'i aku ai kona kaulana aj>uui ke ao e nei, aiu\ i ko Meilia ame ko Peresia, a i lilo • hoi i mea kaao nuiia, e ko Hiroma, ma J ksi hosana ana o na aloha elua i ka ; Ipo Hooknhi. | Ile oiaio kela, ua ku a mahoe ae nei nn Kama nei a kaua, ho oiaio i kinohi loa no ko ka wai laua ana ma k»i houua, aka, iho mai la na Akua a hooj>unana iho la i ka uhane maluna 0 wai iloko o ka pouli, a i ae la ko Akua i malamalama, a ua malamalama ne la, a nana ae la i ka pouli am.e ka malamalama, a kapa akn Ja i ka pouli he j»o. a i ka malamalaina hoi he ao, nolaila he mea oiaio keia, un liKe io no na noo o ko mau iuahoe a | like ole io no hoi na puapaa, nolaila 1 ke okiia ana o ke j>oo o ka oiahoe 1 mua e loaa ana ka huaolelo, he ala- ] heie uihinihi io no, he lamnauia, he: kupapau ia, a he mea kaumaha io no, \ no na mea apau, ke haule ka lakou j mc<a aloha, | lua hov e okiia ke poo o ka m&hoe ho|>e a ko« hoi koua puipua, me j ka naiia ole akn i kona mahoo mua, 1 al«ūia aia ka hoi au i ka hanup&nupa ! aua a ke koi, a ke ]oaa ole ka hoi au ia o« iUiila, alaila e ahuwale ana| ka hoi a» ia oe i ka lelemanu o kau . pei» a e»a iho ko puni kauoha. | Eia ka olelo a Kam&puaa, "e ke ao ojiua hookiikii kau iluna o Makahana-1 loai nei la <?. e ibo e ka ua/* & pela no hoi ko Kona keiki aia ke ola I ka niaka o ka opoa. A ku iho la ka nlnau 1 a iia kae'ae'a nei. • | !Ssoau 1 —Owai an i hooknmnla I ktI noM? Haina, Wai. | | 'Niuau 2 —Owai au i ka pnapua o ka > | >(itho>e naual Haiua, Fo. | s Kinau 3—Owa» hot i ka nuapua o ka [X£aihot> hoj>e? Haina, Ao. | l sS*t»a.« 4—Uwai maua « kosaßais nei," h'Na Aloha Eiwa i ka Ipo Hookahi!" j O ke ahiahī ame k« ka*»;utaka 1 Fo ka I» mua ia. | | . K«ou no paha ke kama a Ve hoa, l nollail» bi« ka tiauo!>. \ paipawi pku 1% paha ke o i ka apl ms-: ( k# aei na makalae o 1

Hooiehua, aka ina no hoi ua hu ak'i J la e kala mai, o ke aloha no ko kaua ! e Kakelainaluikaleo, ke huli hoi nel ke j keiki o Puahi ua malu ka la i na pali. I Me ua keiki ulele hua ke])au ko'u welina pau ole. | 1 Kou no a mau, W. B. KALAUPAPA BOY. j I ~ I j Ua hu mai la kau pahuna ma ka i pewa hi 'u, aohe i lihi launa mai la i ika piko i kahi momona. lliki houia jnu\i! —L. H. i'